​ဖံ​ဖံ​အဲ​မၣ်

ခီလ်နံၣ်သနူအိၣ်ထီၣ်၀ဲဒၣ်လၢတၢ်မၤလဲၢ်အီၣ်ကီၢ်သနူဒီးတၢ်မၤလဲၢ်အီၣ်ကီၢ်သနူန့ၣ်အိၣ်ထီၣ်၀ဲဒၣ်လၢကျိၣ်စ့က
စၢ်သနူန့ၣ်လီၤ.တုၤမ့ၢ်ပှၤတဂၤထံကီၢ်တကီၢ်ဒိၣ်ကျိၣ်ဒိၣ်စ့အိၣ်ထီၣ်ဒီးဘှီထီၣ်စဲးဖီကဟၣ်တဖၣ်လၢတၢ်ဒုးဟး
ထိၣ်ပနံာ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.တုၤမ့ၢ်ပနံာ်တဖၣ်ဟးထိၣ်အါထီၣ်သတးဒီးဒ်သိးကမၤန့ၢ်ပနံာ်ဃီၤဃၤ(ကုန်ြကမ်း)
တဖၣ်ကသ့အဂီၢ်ဒီးဒ်သိးပှၤကပှ့ၤအပနံာ်ဘျ့(ကုန်ေချ၁)တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်ထံကီၢ်တဖၣ်ကဘၣ်ခု၀ဲထံကီၢ်အသီ
တၢ်လီၢ်အသီလၢကမၤပနံာ်ကၤတၢ်အဂီၢ်ကဆါဘၣ်အပနံာ်ဘျ့ဒီးကမၤန့ၢ်အပနံာ်ဃီၤဃၤ(ကုန်းြကမ်း)တဖၣ်
အဂီၢ်လီၤ.

လၢအခီၣ်ထံးန့ၣ်ဆဲးကျိးဒီးထံဂၤကီၢ်ဂၤထံသီကီၢ်သီတဖၣ်ထဲလၢတၢ်လဲၤကူၣ်လဲၤကၤပနံာ်တၢ်ကၤတဖၣ်ဧိၤ
လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်ယံာ်ထီၣ်ဒီးဒ်သိးအ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်မၤကလဲၤထီၣ်လဲၤထီကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ်ဂ့ၤထီၣ်အဂီၢ်ဂိာ်စုဂိာ်ခီၣ်
ဒီးလၢအကတၢၢ်န့ၣ်အ့ၣ်လိာ်၀ာ်လိာ်အသးဒီးထံကီၢ်အသီတဖၣ်တုၤလီၤလၢနုာ်လီၤဒုး၀ဲလၢသုးလၢသံၣ်ဒီးလၢ
ခံကတၢၢ်ထီၣ်ပၢ၀ဲထံသီကီၢ်သီတဘ့ၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ.

ထံကီၢ်လၢအဒုးန့ၢ်၀ဲန့ၢ်တဘ့ၣ်န့ၣ်ဒုးကဲထီၣ်၀ဲခီလ်နံၣ်ဒီးပၢ၀ဲြပး၀ဲဒ်အဟီၣ်ခိၣ်အဘီအမုၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ.တုၤမ့ၢ်
အပၢဘၣ်၀ဲန့ၣ်ဒီးပၢတံၢ်ဆီၣ်တံၢ်ဃာ်ထံကီၢ်အမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ်အတၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်အလီၢ်အကျဲတဖၣ်ဒီးအီၣ်တူၢ်
အီၣ်ကလီၤထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်လၢတၢ်ကူၣ်သ့အကျဲဂိာ်စုဂိာ်ခီၣ်ခဲၣ်သူခဲၣ်ဂီၤ,ဆီၣ်ဘံၣ်ဆီၣ်ဘၢထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်လၢ
ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးဒီးတၢ်ဆဲးတၢ်လၤအကျိၤအကွာ်တဖၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်အံၤမ့ၢ်ကျဲတဘိလၢဒုးကဲထီၣ်ထံဖိကီၢ်
ဖိတဖၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်အကုၢ်လၢကျဲတရံးတဖၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.ဒ်န့ၣ်အသိးအဲကလံးတဖၣ်စ့ၢ်ကီးဒုးကဲထီၣ်ကီၢ်ပ
ယီၤဒီဘ့ၣ်လၢခီလ်နံၣ်လထကျဲဒ်သိးအံၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

အဲကလံးအခီလ်နံၣ်တၢ်ပၢသနူအပူၤတၢ်လၢအပိာ်ထီၣ်အခံတဖၣ်မ့ၢ်၀ဲ...
ဒုးကဲထီၣ်ထံဖိကီၢ်ဖိပှၤကလုာ်တဖၣ်ခဲလၢာ်လၢပှၤကီၢ်ပယီၤဖ(Burman)ကိးသြတီဒီးကိးပသူ၀ဲလၢအဟ့ၣ်ဒံၣ်
မိၣ်ကရ့ၣ်စံၣ်သနာ်က့မ့ၢ်ဒံၣ်မိၣ်ကရ့ၣ်စံၣ်အဘျၣ်ဒီးပၢတၢ်လၢပၠူၣ်ရိၣ်ကရ့ၣ်စံၣ်အကျဲခဲၣ်သူခဲၣ်ဂီၤကလုာ်တဖၣ်လၢ
ကီၢ်ပယီၤအပူၤဒီးလၢတၢ်ြပၢတၢ်ြပးအဂီၢ်ဒုးလီၤဖးကလုာ်တဖၣ်(DivideandRule)ဟၢတံာ်ဃာ်မုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ်
ဒီးထံကီၢ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤအရ့ဒိၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ပှၤမၤလဲၢ်အီၣ်ကီၢ်မုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ်သနူ(နယ်ချ့ဲစီးပွ၁းေရး
စနစ်)ဒုးအိၣ်ထီၣ်ပှၤတီၤပတီၢ်တဖၣ်လၢအမ့ၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိ,ပှၤထူစံာ်ဖိ,ပှၤမီၤအိၣ်ယၢၤဖိဒီးပှၤမီၤအိၣ်ယၢၤဒိၣ်တ
ဖၣ်လၢထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤအံၤန့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်ပၢဒ်အံၤအဃိပထံၣ်ဘၣ်ကလုာ်ကဒဲကဒဲအတၢ်သူၣ်ဟ့သးဟ့လိာ်အသးအိၣ်ထီၣ်ဒီးပှၤတီၤပတီၢ်တဖၣ်
အတၢ်ဘၣ်ဂံာ်ဂုာ်လိာ်အသးလထအတကတၢၢ်နီတဘျီတဖၣ်အိၣ်ထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.မ့မ့ၢ်လထပပှၤကညီတကလုာ်
တခီတူၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဘၣ်၀ဲဒၣ်ဒ်အမ့ၢ်ပယီၤကလုာ်တဖၣ်ကွၢ်တလီၤပပှၤကညီဒီးစံး၀ဲလၢပပှၤကညီတကလုာ်ကဲထီၣ်
အဲကလံးအနီၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်ဖဲအဲကလံးအခီလ်နံၣ်ပၢတၢ်အစိၤန့ၣ်ပထံၣ်ဘၣ်လၢပကညီဖိအဂီၢ်န့ၣ်,
န့ၢ်ဘၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်သ့ထီၣ်ဘၣ်ထီၣ်လၢတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လဲၤထီၣ်လဲၤထီ၀ဲလၢတၢ်တဘျုးမံၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.