Showing posts with label မုၢ်ယဲၤဖဲတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ. Show all posts
ထါဘၣ်ဃးမုၢ်ယဲၤဖဲအမိၢ်ဒၢထီၣ်အီၤအဂ့ၢ်
အိၣ်ဘၣ်လၢဖျးခိၣ်အဒီ ဒိးန့ၣ်တၢ်ပှိၤခီဖျိလီ
တၢ်ပှိၤအိၣ် ဒီးကညီဖိ လီၤမၢ်လၢယိၤဖိအဃိ
တၢ်ပှိၤအိၣ်သုတပာ်ဖျါ ခဲကိာ်ကလီၤမၢ်န့ၢ်နၤ
ကညီဖိမၤမုၢ်မၤ၀ဲၤ ကဘၣ်နးဆိမိၣ်တၢ်ဘျဲး
အိၣ်တီအိၣ်လိၤကညီဖိ တၢ်ထံတၢ်တီကဒိၣ်စိ
မှံၤတုာ်ပှၢ်တီၤအိၣ်ခံဂၤ မုၣ်နီၢ်နွဲၤဒီးစီၤသီမ့
ဆှိးဘဲလၢဖျးခိၣ်အဒီ လီလီၤဖျးသူဘၣ်အတီၤ
လီလီၤဖျးသူလၢသံၣ်ပူၤ မုၣ်နီၤနွဲၤအသွံၣ်လီၤလူ
နီၢ်နွဲၤဆှိးဘဲဒီးတခွါ လီလီၤဖျးသံတယူာ်သး
ဖုးသ့ၣ်နိၣ်လၢမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤ ထံၣ်တၢ်သွံၣ်က့ၤတဘျီဃီ
မုၣ်နီၢ်နွဲၤအဟုးတုၢ်လံ ဒၢထီၣ်အသီကွၢ်မ့ထံ
ယတအီၣ်လီန့ၢ်ယ၀ၤ ဒၢထီၣ်အသီတသ့ၣ်ညါ
မုၢ်နီၢ်နွဲၤဒၢထီၣ်အသီ စီၤသီမၤဆိမိၢ်တၢ်ကီ
ပိာ်တံၢ်ပိာ်ခွါကိးတဟူ ဒၢထီၣ်ယဖိလၢသံၣ်ပူၤ
တၢ်ကပီၤဟဲလၢ်မူဒီ ဒၢထီၣ်ယဖိတခီၣ်ဃီ
စီၤသီမၤဆိမိၢ်တၢ်ဘျဲး နီၢ်နွဲၤအဖိအိၣ်ဖျဲၣ်၀ဲ
နီၢ်နွဲၤအဖိအိၣ်ဖျဲၣ်လီၤ သွဲသၢဆံဖျါတဘ့ၣ်ဃီ
ဘိၣ်လၢယာ်၀ါနွံကြထၢ ဆဲးကြပုၢ်ဖျါတလီၤဘၢ
တၢ်ကပီၤကျံးကပီၤကျူး မုၢ်ယဲၤဖဲမံလၢစုာ်ပူၤ
မိၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်လီၤတိၣ်လီၤဆီ ယုၢ်အမံၤစ့တိာ်လီၤဖီ
ဆဲးကြပုၢ်ဖျါဒံးတၢၢ်ကွဲၤ ယုၢ်အမံၤလၢမုၢ်ယဲၤဖဲ
ဒုးလုၢ်ထံလၢမိၢ်ခီၣ်ထံး ကပီၤတုၤယိိၤအလီၢ်မံ
ဒုးလုၢ်ထံလၢမိၢ်ခီၣ်တီၤ ကပီၤတုၤယိၤကီၢ်တခီ
ဒုးလုၢ်နီၢ်ထ့ကွံဒိၣ်ပူၤ ဒ်တညၣ်ထံကွံပူၤသူ
ဒုးလုၢ်နီၢ်ထံကွံဒိၣ်သး ဒ်တညၣ်ထံကွံပူၤလါ
လီၤလုၢ်ထံလၢဖဲၣ်လဲၤကွံ အဃံၣ် ဒုတုၤကနံၣ်အံၤ
တဘၣ် ဒိၣ်လၢဖျးခိၣ်ဒီ မုၢ်ယဲၤဖဲဟံၣ်လီၢ်ဒ့လီ
(ဘၣ်တၢ်ကွဲးဟံးန့ၢ်ဖှိၣ်က့ၤအီၤလၢ - ကုၤဒ့ဖျးခိၣ်လီအဖိမုၣ်နီၢ်မုၢ်ယဲၤဖဲဒီးထါအယုၢ်တဖၣ် -လူၤသီ
ဖီဒ့အဘ့ၣ်တၢ)
တၢ်ပှိၤအိၣ် ဒီးကညီဖိ လီၤမၢ်လၢယိၤဖိအဃိ
တၢ်ပှိၤအိၣ်သုတပာ်ဖျါ ခဲကိာ်ကလီၤမၢ်န့ၢ်နၤ
ကညီဖိမၤမုၢ်မၤ၀ဲၤ ကဘၣ်နးဆိမိၣ်တၢ်ဘျဲး
အိၣ်တီအိၣ်လိၤကညီဖိ တၢ်ထံတၢ်တီကဒိၣ်စိ
မှံၤတုာ်ပှၢ်တီၤအိၣ်ခံဂၤ မုၣ်နီၢ်နွဲၤဒီးစီၤသီမ့
ဆှိးဘဲလၢဖျးခိၣ်အဒီ လီလီၤဖျးသူဘၣ်အတီၤ
လီလီၤဖျးသူလၢသံၣ်ပူၤ မုၣ်နီၤနွဲၤအသွံၣ်လီၤလူ
နီၢ်နွဲၤဆှိးဘဲဒီးတခွါ လီလီၤဖျးသံတယူာ်သး
ဖုးသ့ၣ်နိၣ်လၢမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤ ထံၣ်တၢ်သွံၣ်က့ၤတဘျီဃီ
မုၣ်နီၢ်နွဲၤအဟုးတုၢ်လံ ဒၢထီၣ်အသီကွၢ်မ့ထံ
ယတအီၣ်လီန့ၢ်ယ၀ၤ ဒၢထီၣ်အသီတသ့ၣ်ညါ
မုၢ်နီၢ်နွဲၤဒၢထီၣ်အသီ စီၤသီမၤဆိမိၢ်တၢ်ကီ
ပိာ်တံၢ်ပိာ်ခွါကိးတဟူ ဒၢထီၣ်ယဖိလၢသံၣ်ပူၤ
တၢ်ကပီၤဟဲလၢ်မူဒီ ဒၢထီၣ်ယဖိတခီၣ်ဃီ
စီၤသီမၤဆိမိၢ်တၢ်ဘျဲး နီၢ်နွဲၤအဖိအိၣ်ဖျဲၣ်၀ဲ
နီၢ်နွဲၤအဖိအိၣ်ဖျဲၣ်လီၤ သွဲသၢဆံဖျါတဘ့ၣ်ဃီ
ဘိၣ်လၢယာ်၀ါနွံကြထၢ ဆဲးကြပုၢ်ဖျါတလီၤဘၢ
တၢ်ကပီၤကျံးကပီၤကျူး မုၢ်ယဲၤဖဲမံလၢစုာ်ပူၤ
မိၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်လီၤတိၣ်လီၤဆီ ယုၢ်အမံၤစ့တိာ်လီၤဖီ
ဆဲးကြပုၢ်ဖျါဒံးတၢၢ်ကွဲၤ ယုၢ်အမံၤလၢမုၢ်ယဲၤဖဲ
ဒုးလုၢ်ထံလၢမိၢ်ခီၣ်ထံး ကပီၤတုၤယိိၤအလီၢ်မံ
ဒုးလုၢ်ထံလၢမိၢ်ခီၣ်တီၤ ကပီၤတုၤယိၤကီၢ်တခီ
ဒုးလုၢ်နီၢ်ထ့ကွံဒိၣ်ပူၤ ဒ်တညၣ်ထံကွံပူၤသူ
ဒုးလုၢ်နီၢ်ထံကွံဒိၣ်သး ဒ်တညၣ်ထံကွံပူၤလါ
လီၤလုၢ်ထံလၢဖဲၣ်လဲၤကွံ အဃံၣ် ဒုတုၤကနံၣ်အံၤ
တဘၣ် ဒိၣ်လၢဖျးခိၣ်ဒီ မုၢ်ယဲၤဖဲဟံၣ်လီၢ်ဒ့လီ
(ဘၣ်တၢ်ကွဲးဟံးန့ၢ်ဖှိၣ်က့ၤအီၤလၢ - ကုၤဒ့ဖျးခိၣ်လီအဖိမုၣ်နီၢ်မုၢ်ယဲၤဖဲဒီးထါအယုၢ်တဖၣ် -လူၤသီ
ဖီဒ့အဘ့ၣ်တၢ)
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး :
ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :
ကညီတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ
,
မုၢ်ယဲၤဖဲတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ
ပှၤလၢအလီၤစၢၤထွဲဒီးမုၢ်ယဲၤဖဲတဖၣ်
စီၤသီမၤ,နီၢ်နွဲၤ - အဖိ၀ဲၢ်ကိ - တမုၢ်ထီၣ်
တမုၢ်ထီၣ် - စီၤခိၣ်ကိၤ
စီၤခိၣ်ကိၤ - တကၣ်မုၣ်
တကၣ်မုၣ် - တမၢစ့ၢ်
တမၢစ့ၢ် - တလီၤကျဲ
တလီၤကျဲ - သၣ်ကိးရဲၣ်
သၣ်ကိးရဲၣ်- နီၢ်ယိၤဖဲ
နီၢ်ယိၤဖဲ - ဘီဂ့ၤမုၢ်
ဘီဂ့ၤမုၢ် - နီၢ်ဒါထူ
နီၢ်ဒါထူ - နီၢ်အူးဖီ
နီၢ်အူးဖီ - တဖါသူ
တဖါသူ - နီၢ်ဘံၣ်၀ါ
နီၢ်ဘံၣ်၀ါ- နီၢ်ဖျၢၣ်ထူ
နီၢ်ဖျၢၣ်ထူအမိၢ်လၢအမ့ၢ်နီၢ်ဘံၣ်၀ါအံၤအိၣ် ဒံးတုၤခဲကနံၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ.မ့ၢ်လၢထံကီၢ်တမုာ်တခုၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးတဂၢၢ်တကျၢၤအဃီ,အ၀ဲသ့ၣ်ဃ့ၢ်
ထီၣ်ဃ့ၢ်လီၤဒီးခဲအံၤအ၀ဲသ့ၣ်လဲၤအိၣ်၀ဲဒၣ်လၢကီၤမုၢ်ဒၢသ၀ီသုးက့သၢဟီၣ်က၀ီၤချၢၣ်လွံၣ်ထူၣ်တၢ်ပၢန့ၣ်
လီၤ.တနီၤအိၣ်စ့ၢ်ကီးဖဲလူၤသီကီၢ်ဆၣ်ကုၤဒ့ဖျးခိၣ်ဟီၣ်က၀ီၤပူၤဒီးတနီၤဟဲလီၤအိၣ်စ့ၢ်ကီး၀ဲဒၣ်ဖဲဒဲက၀ီၤ
ပူၤန့ၣ်လီၤ.
(ဘၣ်တၢ်ကွဲးဟံးန့ၢ်ဖှိၣ်က့ၤအီၤလၢ - ကုၤဒ့ဖျးခိၣ်လီအဖိမုၣ်နီၢ်မုၢ်ယဲၤဖဲဒီးထါအယုၢ်တဖၣ် -လူၤသီ
ဖီဒ့အဘ့ၣ်တၢ)
တမုၢ်ထီၣ် - စီၤခိၣ်ကိၤ
စီၤခိၣ်ကိၤ - တကၣ်မုၣ်
တကၣ်မုၣ် - တမၢစ့ၢ်
တမၢစ့ၢ် - တလီၤကျဲ
တလီၤကျဲ - သၣ်ကိးရဲၣ်
သၣ်ကိးရဲၣ်- နီၢ်ယိၤဖဲ
နီၢ်ယိၤဖဲ - ဘီဂ့ၤမုၢ်
ဘီဂ့ၤမုၢ် - နီၢ်ဒါထူ
နီၢ်ဒါထူ - နီၢ်အူးဖီ
နီၢ်အူးဖီ - တဖါသူ
တဖါသူ - နီၢ်ဘံၣ်၀ါ
နီၢ်ဘံၣ်၀ါ- နီၢ်ဖျၢၣ်ထူ
နီၢ်ဖျၢၣ်ထူအမိၢ်လၢအမ့ၢ်နီၢ်ဘံၣ်၀ါအံၤအိၣ် ဒံးတုၤခဲကနံၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ.မ့ၢ်လၢထံကီၢ်တမုာ်တခုၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးတဂၢၢ်တကျၢၤအဃီ,အ၀ဲသ့ၣ်ဃ့ၢ်
ထီၣ်ဃ့ၢ်လီၤဒီးခဲအံၤအ၀ဲသ့ၣ်လဲၤအိၣ်၀ဲဒၣ်လၢကီၤမုၢ်ဒၢသ၀ီသုးက့သၢဟီၣ်က၀ီၤချၢၣ်လွံၣ်ထူၣ်တၢ်ပၢန့ၣ်
လီၤ.တနီၤအိၣ်စ့ၢ်ကီးဖဲလူၤသီကီၢ်ဆၣ်ကုၤဒ့ဖျးခိၣ်ဟီၣ်က၀ီၤပူၤဒီးတနီၤဟဲလီၤအိၣ်စ့ၢ်ကီး၀ဲဒၣ်ဖဲဒဲက၀ီၤ
ပူၤန့ၣ်လီၤ.
(ဘၣ်တၢ်ကွဲးဟံးန့ၢ်ဖှိၣ်က့ၤအီၤလၢ - ကုၤဒ့ဖျးခိၣ်လီအဖိမုၣ်နီၢ်မုၢ်ယဲၤဖဲဒီးထါအယုၢ်တဖၣ် -လူၤသီ
ဖီဒ့အဘ့ၣ်တၢ)
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး :
ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :
ကညီတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ
,
မုၢ်ယဲၤဖဲတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ
စီၤခိၣ်ဆံးအဂ့ၢ်
ပှၤကညီဖိလၢအမ့ၢ်ဖါကၠီၣ်တဲၣ်အဒူၣ်အထၢလၢအအိၣ်တ့ၢ်ဒီးသုးထီၣ်အသးလၢတၢလီၢ်ထီၣ်ထီဒီးအိၣ်ဝဲဆိးဝဲ
ဖဲၣ်ဒၣ်ကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ် ကစၢၢ်ကလိတဖၣ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲခီဖျိ ယိၤကလုာ် သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲန့ၣ်ဆၢကတီၢ်ယိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအစီၤပၤတအိၣ်ဒံးဘၣ်ႉအိၣ်ဒံးဒၣ်ဖဲဝီသးပှၢ်အပတီၢ်ဒီးပၢဘၣ်ဝဲဒၣ်ကီၢ်ကၠီၣ်
တဲၣ်အဆိကတၢၢ်တဂၤလၢဖါကၠီၣ်တဲၣ်အခၢၣ်စးန့ၣ်လီၤႉယိၤအခိၣ်အံၤမ့မ့ၢ်ပှၤလၢအဒီဒိၣ်ဒီးပှၤကညီ ဖျီအဖိခွါဒီးပှၤကညီစီၤပၤဖါကၠီၣ်တဲၣ်အဖိမုၣ်ဘၣ်ဆၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢအအၢအသီဒိၣ်မးလၢပှၤကညီဖီခိၣ်ဒီးကွၢ်တ
လီၤဝဲဒၣ်ပှၤကညီဖိ ဒူဒူဟ့ဟ့န့ၣ်လီၤႉ
ဖဲၣ်ဒၣ်ကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ် ကစၢၢ်ကလိတဖၣ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲခီဖျိ ယိၤကလုာ် သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲန့ၣ်ဆၢကတီၢ်ယိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအစီၤပၤတအိၣ်ဒံးဘၣ်ႉအိၣ်ဒံးဒၣ်ဖဲဝီသးပှၢ်အပတီၢ်ဒီးပၢဘၣ်ဝဲဒၣ်ကီၢ်ကၠီၣ်
တဲၣ်အဆိကတၢၢ်တဂၤလၢဖါကၠီၣ်တဲၣ်အခၢၣ်စးန့ၣ်လီၤႉယိၤအခိၣ်အံၤမ့မ့ၢ်ပှၤလၢအဒီဒိၣ်ဒီးပှၤကညီ ဖျီအဖိခွါဒီးပှၤကညီစီၤပၤဖါကၠီၣ်တဲၣ်အဖိမုၣ်ဘၣ်ဆၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢအအၢအသီဒိၣ်မးလၢပှၤကညီဖီခိၣ်ဒီးကွၢ်တ
လီၤဝဲဒၣ်ပှၤကညီဖိ ဒူဒူဟ့ဟ့န့ၣ်လီၤႉ
အကတီၢ်ဖဲန့ၣ်လၢဖါကၠီၣ်တဲၣ်အဒူၣ်အထၢကျါလၢအအိၣ်လၢယိၤကလုာ်ဒိၣ်တၢပၢဖီလာ်အဆၢကတီၢ် မိၢ်အိၣ်ဝဲဒၣ်တဂၤအမံၤမ့ၢ်လၢနီၢ်ဃီၤဃီန့ၣ်လီၤႉနီၢ်ဃီၤဃီဒၢထီၣ်ဝဲအဖိတဒၢအံၤန့ၣ်တလီၤဂာ်လၢအဒၢအဖိ
လၢအဂၤတဖၣ်ဘၣ်ႉဒၢတဒၢအံၤအလၢပှဲၤထီၣ်လံဘၣ်ဆၣ်တအိၣ်ဖျဲၣ်ဒံးဘၣ်ဒီးဆိမိၣ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်အံၤကီလၢအဂီၢ်
ဒိၣ်မးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ကဘၣ်ကမ့ၢ်ပှၤကညီဧါန့ၣ်အသးဒ့ဒီဝဲဒၣ်ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤႉဒၢ၀ဲဒၣ်အိၣ်တနံၣ်ဘျဲၣ်ဘူးကထီၣ်
ဘးလၢခံနံၣ်ဃၣ်ဃၣ်ဒီးဖိသၣ်အံၤအိၣ်ဖျဲၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉဒ်ပသ့ၣ်ညါတ့ၢ်အသိးမိၢ်ပၢ်ဖံဖုလၢပျၢၤတဖၣ်အိၣ်ဒီး
တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢအဂၢၢ်အကျၢၤဒီးတၢ်ဒုၣ်တၢ်ထုလၢအဆူၣ်အကိၤအဃိ,တၢ်မ့မၤအသးလၢနၢ်ဝဲတပၢၢ်လၢၤ
ဘၣ်န့ၣ်ပျံၤဝဲဒီးဒုၣ်ဝဲထုဝဲန့ၣ်လီၤႉ
တုၤဖိသၣ်အံၤ အိၣ်ဖျဲၣ်လီၤတဘျီဃီ အဖံတဂၤကွၢ်ထံဝဲဒၣ်ဒီတဂၤညါဒီးထံၣ်ဝဲဒၣ်လၢဖိသၣ်အံၤအခိၣ်ထံဘီ တအိၣ်ဘၣ်ႉ အခိၣ်ထံဒီဖျၢၣ်မးဝဲဒၣ်ခဲလၢာ်အဃိ,အဖံအံၤဆိမိၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ကမ့ၢ်ဒၣ်တၢ်ဝံတၢ်နါ, တၢ်အၢတၢ်သီ ဟဲလိာ်ထီၣ် လၢပှၤကညီအဟၢဖၢပူၤအဃိ, ပျံၤဝဲဖိသၣ်အံၤဒိၣ်ထီၣ်ဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ်လီၤႉ နာ်သက့ဖိသၣ်အံၤလီၤ ဂာ်ဒၣ် ပှၤကညီလၢပှဲၤဒီး အဒုၣ်အဒ့လၢအဂ့ၤဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိဖံတဂၤဆိကမိၣ်ပျံၤလီၤအသးအဃိ, ဘိၣ်ထီၣ်ဝဲ ဖိသၣ်အံၤလၢတၢ်ကံးညၣ်ဝါတဘ့ၣ်ဒီးလဲၤပာ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လၢလၢၢ်တဖျၢၣ်အပူၤလၢသဝီချၢန့ၣ်လီၤႉ နွံသီပှဲၤထီၣ် လၢတၢ်မံမီၢ်အပူၤဖံအံၤမံမီၢ်ထံၣ်ဝဲပှၤသးပှၢ်တဂၤ ဟဲဆူအအိၣ်ဒီးစံးဘၣ်အီၤ လဲၤဟံးက့ၤနလံၤခွါဒီး ဟဲက့ၤ အံးထွဲကွၢ်ထွဲက့ၤအီၤဂ့ၤဂ့ၤတက့ၢ်ႉ မုၢ်တနံၤကကဲထီၣ်ပှၤကညီအခိၣ်အနၢ် ဒီးကမၤနၢၤကွံာ်သုဒုၣ်သုဒါယိၤ ကလုာ်ဒိၣ်ဒီး သုကအိၣ်မုာ်အိၣ်ခုၣ်ဘၣ်က့ၤသုဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဖံအံၤသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်အသးလၢတၢ်မံပူၤတဘျီဃီ တမၤယံာ်မၤနီၢ်အသးဘၣ်ႉ တကတီၢ်ဃီဂဲၤဆၢထၢၣ်တဘျီဃီ လဲၤဝဲဆူတၢ်လီၢ်လၢ အလဲၤပာ်ကွံာ်အလံၤခွါ အံၤန့ၣ်လီၤႉ ဖံအံၤလဲၤတုၤတဘျီဃီ, ဟံထီၣ်အလံၤခွါဒီးဘှၣ်လီၤကွၢ်ဝဲဒၣ်တဘျီဃီ ထံၣ်ဝဲဒၣ်လၢဖိသၣ်အံၤ တဘၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ် မ့မ့ၢ်ဂ့ၤထီၣ်ဒၣ်တခီန့ၣ်လီၤႉ ဖံအံၤဘှၣ်လီၤကွၢ်အလံၤခွါဝံၤဘိၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲဒီး ဟဲက့ၤ စိာ်ဝဲဒၣ်ဆူအဟံၣ်န့ၣ်လီၤႉ စးထီၣ်ဖဲန့ၣ်ဖံတဂၤအံၤတၢ်သူၣ်ပျံၤသးဖုးလၢအပူၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်ဒီး မၢဝဲဖိသၣ် အမိၢ်ကွၢ်ထွဲအဖိဂ့ၤဂ့ၤဒီး ဖံစ့ၢ်ကီးအဲၣ်အလံၤခွါဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤႉ ဖံအံၤဆိမိၣ်ထံက့ၤဖိသၣ်အဂ့ၢ် လၢအပူၤကွံာ် ဒီးတုၤခဲကနံၣ်အံၤန့ၣ် ထံၣ်ဒီးသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်လၢ ဖိသၣ်အံၤတမ့ၢ်ပှၤနါစိၤဘၣ် ကမ့ၢ်မးတၢ်သူတၢ်ပှိၤတဂၤန့ၣ် လီၤႉ ဒ်ယတၢ်မံမီၣ်အသိးကမ့ၢ်စဲဃဲၤ ပှၤတဂၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ, တၢ်သူၣ်ပ့ၢ်သးဆှါ, တၢ်သူၣ် ဒူသးဒူ, တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လီၤဆီလၢပဝဲကညီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လၢ အကဒုးနၢၤကွံာ်ယိၤကလုာ်ဒိၣ်လၢ အမၤ နၢၤမၤ ဃာ်ပှၤတဖုအံၤဒီး ကမ့ၢ်စဲဃဲၤပှၤကညီအခိၣ်ဒ်ယတၢ်မံမီၢ်အသိးန့ၣ်လီၤႉ
လၢအဂၤတဖၣ်ဘၣ်ႉဒၢတဒၢအံၤအလၢပှဲၤထီၣ်လံဘၣ်ဆၣ်တအိၣ်ဖျဲၣ်ဒံးဘၣ်ဒီးဆိမိၣ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်အံၤကီလၢအဂီၢ်
ဒိၣ်မးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ကဘၣ်ကမ့ၢ်ပှၤကညီဧါန့ၣ်အသးဒ့ဒီဝဲဒၣ်ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤႉဒၢ၀ဲဒၣ်အိၣ်တနံၣ်ဘျဲၣ်ဘူးကထီၣ်
ဘးလၢခံနံၣ်ဃၣ်ဃၣ်ဒီးဖိသၣ်အံၤအိၣ်ဖျဲၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉဒ်ပသ့ၣ်ညါတ့ၢ်အသိးမိၢ်ပၢ်ဖံဖုလၢပျၢၤတဖၣ်အိၣ်ဒီး
တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢအဂၢၢ်အကျၢၤဒီးတၢ်ဒုၣ်တၢ်ထုလၢအဆူၣ်အကိၤအဃိ,တၢ်မ့မၤအသးလၢနၢ်ဝဲတပၢၢ်လၢၤ
ဘၣ်န့ၣ်ပျံၤဝဲဒီးဒုၣ်ဝဲထုဝဲန့ၣ်လီၤႉ
တုၤဖိသၣ်အံၤ အိၣ်ဖျဲၣ်လီၤတဘျီဃီ အဖံတဂၤကွၢ်ထံဝဲဒၣ်ဒီတဂၤညါဒီးထံၣ်ဝဲဒၣ်လၢဖိသၣ်အံၤအခိၣ်ထံဘီ တအိၣ်ဘၣ်ႉ အခိၣ်ထံဒီဖျၢၣ်မးဝဲဒၣ်ခဲလၢာ်အဃိ,အဖံအံၤဆိမိၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ကမ့ၢ်ဒၣ်တၢ်ဝံတၢ်နါ, တၢ်အၢတၢ်သီ ဟဲလိာ်ထီၣ် လၢပှၤကညီအဟၢဖၢပူၤအဃိ, ပျံၤဝဲဖိသၣ်အံၤဒိၣ်ထီၣ်ဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ်လီၤႉ နာ်သက့ဖိသၣ်အံၤလီၤ ဂာ်ဒၣ် ပှၤကညီလၢပှဲၤဒီး အဒုၣ်အဒ့လၢအဂ့ၤဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိဖံတဂၤဆိကမိၣ်ပျံၤလီၤအသးအဃိ, ဘိၣ်ထီၣ်ဝဲ ဖိသၣ်အံၤလၢတၢ်ကံးညၣ်ဝါတဘ့ၣ်ဒီးလဲၤပာ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လၢလၢၢ်တဖျၢၣ်အပူၤလၢသဝီချၢန့ၣ်လီၤႉ နွံသီပှဲၤထီၣ် လၢတၢ်မံမီၢ်အပူၤဖံအံၤမံမီၢ်ထံၣ်ဝဲပှၤသးပှၢ်တဂၤ ဟဲဆူအအိၣ်ဒီးစံးဘၣ်အီၤ လဲၤဟံးက့ၤနလံၤခွါဒီး ဟဲက့ၤ အံးထွဲကွၢ်ထွဲက့ၤအီၤဂ့ၤဂ့ၤတက့ၢ်ႉ မုၢ်တနံၤကကဲထီၣ်ပှၤကညီအခိၣ်အနၢ် ဒီးကမၤနၢၤကွံာ်သုဒုၣ်သုဒါယိၤ ကလုာ်ဒိၣ်ဒီး သုကအိၣ်မုာ်အိၣ်ခုၣ်ဘၣ်က့ၤသုဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဖံအံၤသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်အသးလၢတၢ်မံပူၤတဘျီဃီ တမၤယံာ်မၤနီၢ်အသးဘၣ်ႉ တကတီၢ်ဃီဂဲၤဆၢထၢၣ်တဘျီဃီ လဲၤဝဲဆူတၢ်လီၢ်လၢ အလဲၤပာ်ကွံာ်အလံၤခွါ အံၤန့ၣ်လီၤႉ ဖံအံၤလဲၤတုၤတဘျီဃီ, ဟံထီၣ်အလံၤခွါဒီးဘှၣ်လီၤကွၢ်ဝဲဒၣ်တဘျီဃီ ထံၣ်ဝဲဒၣ်လၢဖိသၣ်အံၤ တဘၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ် မ့မ့ၢ်ဂ့ၤထီၣ်ဒၣ်တခီန့ၣ်လီၤႉ ဖံအံၤဘှၣ်လီၤကွၢ်အလံၤခွါဝံၤဘိၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲဒီး ဟဲက့ၤ စိာ်ဝဲဒၣ်ဆူအဟံၣ်န့ၣ်လီၤႉ စးထီၣ်ဖဲန့ၣ်ဖံတဂၤအံၤတၢ်သူၣ်ပျံၤသးဖုးလၢအပူၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်ဒီး မၢဝဲဖိသၣ် အမိၢ်ကွၢ်ထွဲအဖိဂ့ၤဂ့ၤဒီး ဖံစ့ၢ်ကီးအဲၣ်အလံၤခွါဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤႉ ဖံအံၤဆိမိၣ်ထံက့ၤဖိသၣ်အဂ့ၢ် လၢအပူၤကွံာ် ဒီးတုၤခဲကနံၣ်အံၤန့ၣ် ထံၣ်ဒီးသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်လၢ ဖိသၣ်အံၤတမ့ၢ်ပှၤနါစိၤဘၣ် ကမ့ၢ်မးတၢ်သူတၢ်ပှိၤတဂၤန့ၣ် လီၤႉ ဒ်ယတၢ်မံမီၣ်အသိးကမ့ၢ်စဲဃဲၤ ပှၤတဂၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ, တၢ်သူၣ်ပ့ၢ်သးဆှါ, တၢ်သူၣ် ဒူသးဒူ, တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လီၤဆီလၢပဝဲကညီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လၢ အကဒုးနၢၤကွံာ်ယိၤကလုာ်ဒိၣ်လၢ အမၤ နၢၤမၤ ဃာ်ပှၤတဖုအံၤဒီး ကမ့ၢ်စဲဃဲၤပှၤကညီအခိၣ်ဒ်ယတၢ်မံမီၢ်အသိးန့ၣ်လီၤႉ
ဖံအံၤနာ်ဝဲဒၣ်လၢအလံၤတဂၤအံၤ ကကဲထီၣ်ပှၤလၢအဆံလၢအကယၤအခိၣ်တကးဘၣ်
လၢပှၤအခိၣ်လၢ အဆံလၢအကယၤအခိၣ်ဒံးအဃိယုၢ် န့ၢ်ဝဲဒၣ်အလံၤခွါအံၤအမံၤလၢ စီၤခိၣ်ဆံန့ၣ်လီၤႉ
တုၤစီၤခိၣ်ဆံအံၤဒိၣ်ထီၣ်ဒီး
ထံၣ်ဝဲဒၣ်လၢပှၤကညီတဖၣ်ဘၣ်အိၣ်လၢကစၢၢ်ခိၣ်ကလိကျါဒီးဘၣ်ဖံး အီၣ်မၤအီၣ်နးနးကျံၤကျံၤ တကးဘၣ်အမဲာ်ညါယိၤကလုာ်တဖၣ်မၤနးမၤကျံၤပှၤကညီတဖၣ်လၢကျဲအဘိဘိ
အဃိ, မ့ၢ်အဘၣ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်လၢစီၤခိၣ်ဆံကွၢ်တၢ်မၤအသးဒီး
ပှၤကညီဖိတဖၣ်အံၤ တမုာ်ဘၣ်အသးအဃိ, သံကွၢ်အဖံဒ်အဆိကမိၣ်ဝဲလၢအသးပူၤအသိးန့ၣ်လီၤႉ ဖံတခီ တအဲၣ်ဒိးတဲဘၣ်ဆၣ်အိၣ်ဝဲတသ့အဃိ, တဲဘၣ်ဝဲဒၣ်အလံၤခွါစီၤခိၣ်ဆံဆဲၣ်အံၤဒီးစံးဝဲဒၣ်
လံၤခွါဧၢ, လၢညါ န့ၣ်ယိၤတဖၣ်တအိၣ်ဆိးဖဲအံၤဘၣ် အိၣ်ဒၣ်လၢတၢ်လီၢ်အယံၤတခီန့ၣ်လီၤႉ အဝဲသ့ၣ်မၤလဲၣ်မၤကၤဒီး ဟဲ ထံၣ်လိာ်ဒီးနဖုဖးဒိၣ်ဖါကၠီၣ်တဲၣ်ဒီးဃ့ဖျီဝဲ
အဖိခွါဒီးနဖုဖးဒိၣ်ဖါကၠီၣ်တဲၣ်အဖိမုၣ်န့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်လၢယိၤသ့ၣ်တဖၣ်
သးလီဝဲနဖုဖါကၠီၣ်တဲၣ်အကီၢ်အဃိ, ကူၣ်သံလီသံဝဲနဖုတကးဘၣ် တုၤနဖုသံဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် မၤသံကွံာ်ဝဲဒၣ်
နဖုအဖိအလံၤလၢအမ့ၢ် ပှၤကညီအခိၣ်အနၢ်ဒီးသုးမုၢ်သံၣ်ဘိတဘျုးဂၤညါန့ၣ်လီၤႉ
စးထီၣ်ဖဲန့ၣ်ယိၤကလုာ်သ့ၣ်တဖၣ်ကဲထီၣ်ပှၤကလုာ်ဒိၣ်စိထီၣ်ပၢတၢ်ဒီးမၤနးမၤဖှီၣ်ပှၤကညီတကးဘၣ်မၢကုၢ်
မၢဃာ်စ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်ပှၤကညီတဖၣ်တုၤမုၢ်မဆါတနံၤန့ၣ်လီၤႉ မ့မ့ၢ်နဖုဖါကၠီၣ်တဲၣ်အပုၢ်လၢအမ့ၢ်ဖါတံၢ်ကဝၣ်တ ဂၤန့ၣ်တူၢ်ဝဲတကဲလၢၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်အဃိ, ဟးထီၣ်ဝဲဒီး လဲၤဝဲဆူမုၢ်နုာ်တခီဖးယံာ်လံႉ မ့ၢ်အလဲၤတုၤဖဲလဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါလၢၤနၢ်ဟူလၢၤအကစီၣ်စ့ၢ် ကီးဘၣ်ႉ စီၤခိၣ်ဆံနၢ်ဟူတၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဘျီဃီ အသးဒိၣ်ထီၣ်ဒီးစံးဝဲဒၣ် ယိၤကလုာ်ဒိၣ်တဖုအံၤမၤအၢမၤနး ပှၤကညီ တဘၢဘၢအံၤ ယကမၤကၣ်က့ၤအီၤန့ၣ်လီၤႉ စီၤခိၣ်ဆံအဖံစံး အီၤလံၤခွါဧၢ,တၢ်လၢယိၤတဖၣ်န့ၣ်အိၣ်ဒီးအခိၣ်အနၢ်အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိ တဘၣ်တဲတၢ်ဒ်အံၤတဂ့ၤ ခဲကိာ်ကမၤ သံကလီဘၣ်ဖုးနၤဒ်သိးနဖုအဖိအလံၤလၢပျၢၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ စီၤခိၣ်ဆံအံၤသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲၣ် ဒီးစံးဘၣ်အဖံ ယတပျံၤ ဘၣ်ယကလဲၤခဲအံၤန့ၣ်လီၤႉ တဘျီဃီ စီၤခိၣ်ဆံအံၤ တခွ့လီၤဒီးလဲၤလီၤဝဲဒၣ်ဆူ ယိၤစီၤပၤ အကရၢၢ် ကပၤဒီး ကိးပသူထီၣ်လၢအကလုၢ်ဖးဒိၣ်ဒီးစံးဝဲ ယိၤစီၤပၤဧၢ, နသုမၤသံယဖုဖးဒိၣ်အဖိ အလံၤတဖၣ်ဝံၤ သုမၤနးမၤဖှီၣ်ဒံးပှၤကညီတဖၣ်တုၤခဲအံၤန့ၣ်မ့ၢ်အဘၣ်မနုၤလဲၣ် သုမ့ၢ်ပှၤအၢပှၤသီန့ၣ်လီၤႉ အဃိ, သုမ့ၢ်ဘူၣ်ယၤန့ၣ်ဟဲလီၤ ယကဒုးတၢ်ဒီးသုခဲအံၤတဘျီဃီန့ၣ်လီၤႉ
စီၤပၤအံၤနၢ်ဟူစီၤခိၣ်ဆံကိးတၢ်သီၣ်ဒ်အံၤအဃိ,အသးထီၣ်ဒီးကိးထီၣ်အပျဲၣ်တဖၣ်လၢကလဲၤမၤသံကွံာ်စီၤ
ခိၣ်ဆံအံၤန့ၣ်လီၤႉစီၤပၤအပျဲၣ်တဖၣ်ဟံးထီၣ်တၢ်စုကဝဲၤဒ်အမ့ၢ်ချံၣ်,နး,ဘီတဖၣ်ဒီးစံၣ်သဖှိလီၤဝဲဆူကရၢၢ်အ
ခီၣ်ထံးတဘျီဃီြပူၢ်ကလာ်န့ၣ်လီၤႉယိၤသ့ၣ်တဖၣ်ဖ့ၣ်ထီၣ်အချံၣ်ဒီးခးဝဲစီၤခိၣ်ဆံအံၤတဘျီဃီပျၢ်လဲၤဘၣ်အီၤ
ဘၢဒီဂၤညါဘၣ်ဆၣ်တဘၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်ႉစီၤခိၣ်ဆံဟံးထီၣ်ပျၢ်လၢအလီၤတဲာ်လၢအခီၣ်ထံးတဖၣ်ကွံာ်ဆဲး
ကဒါက့ၤယိၤအပျဲၢ်တဖၣ်လီၤဃံၢ်သံကွံာ်ဝဲဒၣ်တနီၤဒီးတနီၤက့ၤစံၣ်ကဒါက့ၤဆူစီၤပၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ယိၤစီၤပၤအံၤထံၣ်ဘၣ်ဝဲဒၣ်လၢပှၤတဂၤအံၤတမ့ၢ်ပှၤနါစိၤဘၣ်အဃိ,ပျံၤဝဲဒၣ်စီၤခိၣ်ဆံဒိၣ်မးဒီးဃ့ဝံသးစူၤ
က့ၤစီၤခိၣ်ဆံဒီးအၢၣ် လီၤစီၤခိၣ်ဆံလၢ သာတမၤအၢလၢၤပှၤကညီနီတဘျီလၢၤဘၣ်ႉ
ပကအိၣ်က့ၤဃူဃူဖိးဖိးဒီးဖံးသကိးမၤသကိးက့ၤတၢ်ဒ်သိးသိးန့ၣ်လီၤႉစးထီၣ်ဖဲန့ၣ်ပှၤကညီတဖၣ်အိၣ်ဆိး
လဲၤက့ၤဖံးမၤသဘျ့ထီၣ်က့ၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉပှၤကညီလၢအအိၣ်တ့ၢ်လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ပူၤတဖၣ်အိၣ်ဘၣ်က့ၤမုာ်
မုာ်ခုၣ်ခုၣ်န့ၣ်လီၤႉတၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်ထီၣ်ဒီးဖါကဝၣ်အဖိအလံၤလၢအလဲၤဃ့ၢအိၣ်လၢဃိၣ်ဝၢ်တဖၣ်နၢ်ဟူဝဲ
လၢယိၤကလုာ်ဒိၣ်တဖၣ်တမၤအၢမၤသီလၢၤပှၤကညီဘၣ်အဃိ,အဝဲသ့ၣ်တနီၤဟဲက့ၤခီဃီၤက့ၤဃိၣ်လိၣ်
ကျိဒီးဟဲက့ၤအိၣ်ဆိးက့ၤဝဲဒၣ်ဖဲယိၤကီၢ်မုၢ်ယုၢ်ဟီၣ်ကဝီၤ အကပိာ်ကပၤန့ၣ်လီၤႉ တနီၤအိၣ်တ့ၢ်စ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်ဖဲ မုာ်ြတီၤဟီၣ်ကဝီၤန့ၣ်လီၤႉပှၤကညီလၢအအိၣ်ထူလံၤဖဲတၢ်လီၢ်မုာ်ြတီၤဟီၣ်ကဝီၤတဖၣ်ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံက့ၤ
အီၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ပှၤကညီဖိလၢအဟးထီၣ်လၢတရူးကီၢ်သၢဒူၣ်တဒူၣ်ဒီးပှၤကညီဖိလၢအဟဲခီဃီၤလၢကီၠၣ်တဲၣ်
ကီၢ်တခီအဒူၣ်အထၢန့ၣ်ပစံးသ့စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤႉ
အဘူးကတၢၢ်သဝီလၢအအိၣ်ဆီလီၤထူလံၤတ့ၢ်အသးဖဲလူၤသီကီၢ်ဆၣ်တနီၤမ့မ့ၢ်သဝီလၢအအိၣ်ဆီလီၤတ့ၢ်
အသးလၢဟီၣ်ကဝီၤတကဝီၤဃီတကးဘၣ်,အိၣ်ဆီလီၤဘူးလိာ်တံၢ်လိာ်အသးဘၣ်ဆၣ်,လၢသဝီတဖျၢၣ်ဒီးတ
ဖျၢၣ်,ပှၤအဒူၣ်ဖိထၢဖိတခီဒီးတခီအတၢ်စံးတၢ်ကတိၤအသီၣ်တဖၣ်လီၤဆီလိာ်အသးလၢထံဒီးလၢသိန့ၣ်အိၣ်
ဝဲဒၣ်အါမးန့ၣ်လီၤႉ
မၢဃာ်စ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်ပှၤကညီတဖၣ်တုၤမုၢ်မဆါတနံၤန့ၣ်လီၤႉ မ့မ့ၢ်နဖုဖါကၠီၣ်တဲၣ်အပုၢ်လၢအမ့ၢ်ဖါတံၢ်ကဝၣ်တ ဂၤန့ၣ်တူၢ်ဝဲတကဲလၢၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်အဃိ, ဟးထီၣ်ဝဲဒီး လဲၤဝဲဆူမုၢ်နုာ်တခီဖးယံာ်လံႉ မ့ၢ်အလဲၤတုၤဖဲလဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါလၢၤနၢ်ဟူလၢၤအကစီၣ်စ့ၢ် ကီးဘၣ်ႉ စီၤခိၣ်ဆံနၢ်ဟူတၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဘျီဃီ အသးဒိၣ်ထီၣ်ဒီးစံးဝဲဒၣ် ယိၤကလုာ်ဒိၣ်တဖုအံၤမၤအၢမၤနး ပှၤကညီ တဘၢဘၢအံၤ ယကမၤကၣ်က့ၤအီၤန့ၣ်လီၤႉ စီၤခိၣ်ဆံအဖံစံး အီၤလံၤခွါဧၢ,တၢ်လၢယိၤတဖၣ်န့ၣ်အိၣ်ဒီးအခိၣ်အနၢ်အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိ တဘၣ်တဲတၢ်ဒ်အံၤတဂ့ၤ ခဲကိာ်ကမၤ သံကလီဘၣ်ဖုးနၤဒ်သိးနဖုအဖိအလံၤလၢပျၢၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ စီၤခိၣ်ဆံအံၤသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲၣ် ဒီးစံးဘၣ်အဖံ ယတပျံၤ ဘၣ်ယကလဲၤခဲအံၤန့ၣ်လီၤႉ တဘျီဃီ စီၤခိၣ်ဆံအံၤ တခွ့လီၤဒီးလဲၤလီၤဝဲဒၣ်ဆူ ယိၤစီၤပၤ အကရၢၢ် ကပၤဒီး ကိးပသူထီၣ်လၢအကလုၢ်ဖးဒိၣ်ဒီးစံးဝဲ ယိၤစီၤပၤဧၢ, နသုမၤသံယဖုဖးဒိၣ်အဖိ အလံၤတဖၣ်ဝံၤ သုမၤနးမၤဖှီၣ်ဒံးပှၤကညီတဖၣ်တုၤခဲအံၤန့ၣ်မ့ၢ်အဘၣ်မနုၤလဲၣ် သုမ့ၢ်ပှၤအၢပှၤသီန့ၣ်လီၤႉ အဃိ, သုမ့ၢ်ဘူၣ်ယၤန့ၣ်ဟဲလီၤ ယကဒုးတၢ်ဒီးသုခဲအံၤတဘျီဃီန့ၣ်လီၤႉ
စီၤပၤအံၤနၢ်ဟူစီၤခိၣ်ဆံကိးတၢ်သီၣ်ဒ်အံၤအဃိ,အသးထီၣ်ဒီးကိးထီၣ်အပျဲၣ်တဖၣ်လၢကလဲၤမၤသံကွံာ်စီၤ
ခိၣ်ဆံအံၤန့ၣ်လီၤႉစီၤပၤအပျဲၣ်တဖၣ်ဟံးထီၣ်တၢ်စုကဝဲၤဒ်အမ့ၢ်ချံၣ်,နး,ဘီတဖၣ်ဒီးစံၣ်သဖှိလီၤဝဲဆူကရၢၢ်အ
ခီၣ်ထံးတဘျီဃီြပူၢ်ကလာ်န့ၣ်လီၤႉယိၤသ့ၣ်တဖၣ်ဖ့ၣ်ထီၣ်အချံၣ်ဒီးခးဝဲစီၤခိၣ်ဆံအံၤတဘျီဃီပျၢ်လဲၤဘၣ်အီၤ
ဘၢဒီဂၤညါဘၣ်ဆၣ်တဘၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်ႉစီၤခိၣ်ဆံဟံးထီၣ်ပျၢ်လၢအလီၤတဲာ်လၢအခီၣ်ထံးတဖၣ်ကွံာ်ဆဲး
ကဒါက့ၤယိၤအပျဲၢ်တဖၣ်လီၤဃံၢ်သံကွံာ်ဝဲဒၣ်တနီၤဒီးတနီၤက့ၤစံၣ်ကဒါက့ၤဆူစီၤပၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ယိၤစီၤပၤအံၤထံၣ်ဘၣ်ဝဲဒၣ်လၢပှၤတဂၤအံၤတမ့ၢ်ပှၤနါစိၤဘၣ်အဃိ,ပျံၤဝဲဒၣ်စီၤခိၣ်ဆံဒိၣ်မးဒီးဃ့ဝံသးစူၤ
က့ၤစီၤခိၣ်ဆံဒီးအၢၣ် လီၤစီၤခိၣ်ဆံလၢ သာတမၤအၢလၢၤပှၤကညီနီတဘျီလၢၤဘၣ်ႉ
ပကအိၣ်က့ၤဃူဃူဖိးဖိးဒီးဖံးသကိးမၤသကိးက့ၤတၢ်ဒ်သိးသိးန့ၣ်လီၤႉစးထီၣ်ဖဲန့ၣ်ပှၤကညီတဖၣ်အိၣ်ဆိး
လဲၤက့ၤဖံးမၤသဘျ့ထီၣ်က့ၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉပှၤကညီလၢအအိၣ်တ့ၢ်လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ပူၤတဖၣ်အိၣ်ဘၣ်က့ၤမုာ်
မုာ်ခုၣ်ခုၣ်န့ၣ်လီၤႉတၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်ထီၣ်ဒီးဖါကဝၣ်အဖိအလံၤလၢအလဲၤဃ့ၢအိၣ်လၢဃိၣ်ဝၢ်တဖၣ်နၢ်ဟူဝဲ
လၢယိၤကလုာ်ဒိၣ်တဖၣ်တမၤအၢမၤသီလၢၤပှၤကညီဘၣ်အဃိ,အဝဲသ့ၣ်တနီၤဟဲက့ၤခီဃီၤက့ၤဃိၣ်လိၣ်
ကျိဒီးဟဲက့ၤအိၣ်ဆိးက့ၤဝဲဒၣ်ဖဲယိၤကီၢ်မုၢ်ယုၢ်ဟီၣ်ကဝီၤ အကပိာ်ကပၤန့ၣ်လီၤႉ တနီၤအိၣ်တ့ၢ်စ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်ဖဲ မုာ်ြတီၤဟီၣ်ကဝီၤန့ၣ်လီၤႉပှၤကညီလၢအအိၣ်ထူလံၤဖဲတၢ်လီၢ်မုာ်ြတီၤဟီၣ်ကဝီၤတဖၣ်ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံက့ၤ
အီၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ပှၤကညီဖိလၢအဟးထီၣ်လၢတရူးကီၢ်သၢဒူၣ်တဒူၣ်ဒီးပှၤကညီဖိလၢအဟဲခီဃီၤလၢကီၠၣ်တဲၣ်
ကီၢ်တခီအဒူၣ်အထၢန့ၣ်ပစံးသ့စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤႉ
အဘူးကတၢၢ်သဝီလၢအအိၣ်ဆီလီၤထူလံၤတ့ၢ်အသးဖဲလူၤသီကီၢ်ဆၣ်တနီၤမ့မ့ၢ်သဝီလၢအအိၣ်ဆီလီၤတ့ၢ်
အသးလၢဟီၣ်ကဝီၤတကဝီၤဃီတကးဘၣ်,အိၣ်ဆီလီၤဘူးလိာ်တံၢ်လိာ်အသးဘၣ်ဆၣ်,လၢသဝီတဖျၢၣ်ဒီးတ
ဖျၢၣ်,ပှၤအဒူၣ်ဖိထၢဖိတခီဒီးတခီအတၢ်စံးတၢ်ကတိၤအသီၣ်တဖၣ်လီၤဆီလိာ်အသးလၢထံဒီးလၢသိန့ၣ်အိၣ်
ဝဲဒၣ်အါမးန့ၣ်လီၤႉ
ယိၤကလုာ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ
လၢအထးခိၣ်မ့ၢ်အၢၣ်လီၤစီၤခိၣ်ဆံလၢ ပကအိၣ်သကိးဒ်သိးသိ်းလၢ တၢ်အဲၣ် တၢ်ကွံဘၣ်ဆၣ်လၢ အသးပူၤတခီကူၣ်ထီၣ်တၢ်အၢလၢစီၤခိၣ်ဆံအဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်တနံၤလၢတၢ်ဖံး သကိ်းမၤသ
ကိးအပူၤအိၣ်ဒီးတၢ်အီၣ်တၢ်အီဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်ဒီးယိၤသ့ၣ်တဖၣ်ဒုးအီစီၤခိၣ်ဆံအံၤလၢသံး
တုၤအမူၤဆါတနီၣ် သူၣ်နီၣ်သးလၢၤဘၣ်ဒီး ထၢနုာ်ဝဲစီၤခိၣ်ဆံအံၤလၢ တၢ်ပူၤဃိာ်လီၤဘၢဝဲ အခံဒီးသ့ၣ် ဖူဖးဒိၣ်တဖူဝံၤဝၢ်တံာ်ဘၢဝဲ
ဒၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်လီၤႉ
စီၤခိၣ်ဆံအံၤအိၣ်လၢတၢ်ပူၤယံာ်ထီၣ်တစဲးအမဲာ်သပှ့ၤထီၣ်နီၣ်ထီၣ်အသးဒီးသ့ၣ်ညါဝဲလၢပှၤကူၣ်သံအီၤပှၤ
ဖၢဘၢအီၤလၢတၢ်ပူၤအဃိ,အသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ဒီးဂဲၤပျုၢ်ဝဲလၢတၢ်ပူၤဆူၣ်ဆူၣ်ကလဲၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်သ့ၣ်ဖးထီၣ်ကွံာ်
ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉစီၤခိၣ်ဆံဖျိးထီၣ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လၢဟီၣ်ခီၣ်အဖီခိၣ်ဒီးသံကွၢ်ယိၤသ့ၣ်တဖၣ်သုမၤယၤဒ်အံၤဘၣ်မနုၤ
လဲၣ်ႉသုအဲၣ်ဒိးလၢသုခူသုဝ့ၢ်လီၤပှီၢ်ကံွာ်ဧါႉယိၤသ့ၣ်တဖၣ်တခီလၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအပူၤထုးထီၣ်အခိၣ်နူာ်ဒီးစံး
ဝဲဒၣ်မ့ၢ်လၢနမူၤသံးအါဒီးနဂဲၤပျုၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤအဃိ,ပဖီၣ်ဃာ်နၤတန့ၢ်ဘၣ်ဒီးပထၢနုာ်နၤလၢတၢ်ပူၤန့ၣ်
လီၤႉ
တဘၣ်မၤကီပှၤတၢ်နီတမံၤတဂ့ၤပဃ့ဝံသးစူၤနၤနီၢ်ကီၢ်န့ၣ်လီၤႉဖဲန့ၣ်စီၤခိၣ်ဆံစံးဘၣ်ယိၤသ့ၣ်သုအၢၣ်လီၤ
ယၤလၢ သုက အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိး သုတမၤအၢမၤသီလၢၤပှၤကညီဘၣ်ႉ ဘၣ်ဆၣ်သု အဲၣ်ဒိးမၤအၢဒံးဒၣ်တၢ်လီၤႉ
ဖၢဘၢအီၤလၢတၢ်ပူၤအဃိ,အသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ဒီးဂဲၤပျုၢ်ဝဲလၢတၢ်ပူၤဆူၣ်ဆူၣ်ကလဲၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်သ့ၣ်ဖးထီၣ်ကွံာ်
ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉစီၤခိၣ်ဆံဖျိးထီၣ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လၢဟီၣ်ခီၣ်အဖီခိၣ်ဒီးသံကွၢ်ယိၤသ့ၣ်တဖၣ်သုမၤယၤဒ်အံၤဘၣ်မနုၤ
လဲၣ်ႉသုအဲၣ်ဒိးလၢသုခူသုဝ့ၢ်လီၤပှီၢ်ကံွာ်ဧါႉယိၤသ့ၣ်တဖၣ်တခီလၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအပူၤထုးထီၣ်အခိၣ်နူာ်ဒီးစံး
ဝဲဒၣ်မ့ၢ်လၢနမူၤသံးအါဒီးနဂဲၤပျုၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤအဃိ,ပဖီၣ်ဃာ်နၤတန့ၢ်ဘၣ်ဒီးပထၢနုာ်နၤလၢတၢ်ပူၤန့ၣ်
လီၤႉ
တဘၣ်မၤကီပှၤတၢ်နီတမံၤတဂ့ၤပဃ့ဝံသးစူၤနၤနီၢ်ကီၢ်န့ၣ်လီၤႉဖဲန့ၣ်စီၤခိၣ်ဆံစံးဘၣ်ယိၤသ့ၣ်သုအၢၣ်လီၤ
ယၤလၢ သုက အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိး သုတမၤအၢမၤသီလၢၤပှၤကညီဘၣ်ႉ ဘၣ်ဆၣ်သု အဲၣ်ဒိးမၤအၢဒံးဒၣ်တၢ်လီၤႉ
သုမ့ၢ်တတီဒီးသုတၢ်အၢၣ်လီၤသုမ့မၤသံမၤဆါဒံးပှၤကညီန့ၣ်သုခူသုဝ့ၢ်အိၣ်ဂၢၢ်အိၣ်ကျၢၤတသ့နီတဘျီဘၣ်ႉ သုမ့ၢ်ကျဲးစၢးဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်လၢ သုထံသုကီၢ်ကဂ့ၤထီၣ်ဘၣ်ဆၣ် သ့ၣ်ညါလီၤသုသး
လၢမ့တမ့ၢ်လၢပှၤကညီ ကဲန့ၢ်သုစီၤပၤဒီးပၢတၢ်လၢသုထံသုကီၢ်အံၤဘၣ်န့ၣ် လ့ၤတက့ၤသုကီၢ်အံၤတၢ်အမုာ်
အိၣ်တသ့ဘၣ်ဒီး အိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤတသ့လ့ၤတက့ၤနီတဘျီဘၣ်လီၤႉ
ယိၤသ့ၣ်တဖၣ်တုၤမ့ၢ်ထံၣ်ဒီးနၢ်ဟူဘၣ်စီၤခိၣ်ဆံစံးတၢ်အံၤဒီး အဝဲသ့ၣ်ပျံၤတၢ်ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤႉ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ, အဲၣ် ဒိးမၤသံဒၣ်စီၤခိၣ်ဆံတဂၤအံၤလၢ အသးပူၤထီဘိန့ၣ်လီၤႉ ဆၢကတီၢ်ဖဲယိၤသ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်သကိးလိာ် အသးက ဒဲကဒဲအခါ စံးလိာ်အသးပှၤတဂၤအံၤမ့ၢ်ပကဘၣ်မၤသံအီၤဒ်လဲၣ်ႉ မ့ၢ်အိၣ်ဖဲအံၤယံာ်ယံာ်ဒီး ပကဘၣ်ကဲအ ကုၢ်လီၤႉ အဝဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လိာ်အသးဒီးစံးဝဲ
ပမၤလၢပတၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးဒၣ်ပဝဲဒုတညီဘၣ် ပကဘၣ်လဲၤဒွး ကွၢ်လၢပဝံဖးဒိၣ် မ့ၢ်ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ ယိၤသ့ၣ်တဖၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လိာ်အသးဝံၤ လဲၤဒွးကွၢ်ဝဲလၢဝံ ဒီးဝံစံးဘၣ်အီၤ သုဘၣ်ဒုးအီမူၤအီၤလၢသံးဆါဆါ
ဆီၣ်လီၤသုသးလၢအဖီလာ်ဝံၤ သံကွၢ်အီၤလၢအဂ့ၢ်အကျိၤ န့ၣ်ဒီး ကတဲဘၣ်သုခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤႉ
မ့မ့ၢ်တုၤသုသ့ၣ်ညါအဂ့ၢ် အကျိၤလံ န့ၣ်ဒီး သုမၤသံအီၤကသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ ယိၤကလုာ်ဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် တုၤမ့ၢ်အသ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၢ်ဒ်န့ၣ်တဖၣ်ဝံၤ က့ၤတဲဘၣ်အစီၤပၤဒ်ဝံစံးဘၣ်အီၤအသိးန့ၣ်
လီၤႉ လၢခံကဒီးတဘျီလၢ တၢ်ဖံးသကိးမၤသကိးအဂီၢ် ယိၤသ့ၣ်တဖၣ်ကတဲာ်ကတီၤပာ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီ,
သံးဖိ မ့ၤဖိလၢလၢပှဲၤပှဲၤဝံၤ ကွဲမုာ်ဝဲဒၣ်စီၤခိၣ်ဆံအံၤ န့ၣ်လီၤႉ
ဖဲမုၢ်ဆါခီပှၤအိၣ်ဘှံးအိၣ်သါအီၣ်သကိးအီသကိးဝဲသံး အခါယိၤသ့ၣ်တဖၣ်ဒုးအီဝဲစီၤခိၣ်ဆံအံၤလၢ သံးအါအါဒ်သိးကသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲအဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉစီၤခိၣ်ဆံအံၤအီသံးအါဒီးမူၤထီၣ်လံန့ၣ်
ယိၤသ့ၣ်တဖၣ်သံကွၢ်အီၤ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်ဘၣ်ဆၣ် တတဲဝဲ ဒံးဘၣ်ႉ ခီဖျိသ့ၣ်နီၣ်ဒံးအသးအဃိန့ၣ်လီၤႉ တုၤသံးစုာ်ထီၣ်အါထီၣ်မူၤဆါထီၣ်တနီၣ်လၢၤအသးဘၣ်ဒီးယိၤစံးအီၤတဘၣ်ကိၢ်တဂ့ၤပကအံးထွဲကွဲၢ်ထွဲနၤ
ဂ့ၤဂ့ၤလီၤႉဖဲန့ၣ်ယိၤသ့ၣ်တဖၣ်သံကွၢ်အီၤစီၤခိၣ်ဆံဧၢ,တၢ်လၢနၤတဂၤအံၤမ့ၢ်နအိၣ်ဒီးနဂံၢ်နဘါလီၤဆီတ
ဘၢအံၤညါမ့ၢ်အဟဲခီဖျိဖဲလဲၣ်ႉႉႉ တဲဘၣ်ပှၤစ့ၢ်မီၣ်ႉ ပအဲၣ်ဒိး သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤႉ
ဖဲမုၢ်ဆါခီပှၤအိၣ်ဘှံးအိၣ်သါအီၣ်သကိးအီသကိးဝဲသံး အခါယိၤသ့ၣ်တဖၣ်ဒုးအီဝဲစီၤခိၣ်ဆံအံၤလၢ သံးအါအါဒ်သိးကသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲအဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉစီၤခိၣ်ဆံအံၤအီသံးအါဒီးမူၤထီၣ်လံန့ၣ်
ယိၤသ့ၣ်တဖၣ်သံကွၢ်အီၤ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်ဘၣ်ဆၣ် တတဲဝဲ ဒံးဘၣ်ႉ ခီဖျိသ့ၣ်နီၣ်ဒံးအသးအဃိန့ၣ်လီၤႉ တုၤသံးစုာ်ထီၣ်အါထီၣ်မူၤဆါထီၣ်တနီၣ်လၢၤအသးဘၣ်ဒီးယိၤစံးအီၤတဘၣ်ကိၢ်တဂ့ၤပကအံးထွဲကွဲၢ်ထွဲနၤ
ဂ့ၤဂ့ၤလီၤႉဖဲန့ၣ်ယိၤသ့ၣ်တဖၣ်သံကွၢ်အီၤစီၤခိၣ်ဆံဧၢ,တၢ်လၢနၤတဂၤအံၤမ့ၢ်နအိၣ်ဒီးနဂံၢ်နဘါလီၤဆီတ
ဘၢအံၤညါမ့ၢ်အဟဲခီဖျိဖဲလဲၣ်ႉႉႉ တဲဘၣ်ပှၤစ့ၢ်မီၣ်ႉ ပအဲၣ်ဒိး သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤႉ
ခီဖျိစီၤခိၣ်ဆံ တနီၣ်ပၢၤအသးလၢၤဘၣ်ဒီး စံးဘၣ်ယိၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢ အဂံၢ်အဘါန့ၣ်အိၣ်ဒၣ်ဖဲယခိၣ်ထံတက
ဝီၤအံၤဒီး ပှၤမၤသံယၤသ့ဒၣ်ထဲယခိၣ်ထံအံၤန့ၣ်လီၤႉ ဒ်န့ၣ်တဘျီဃီယိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ
တုၤမ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ် ညါဘၣ်ဝဲစီၤခိၣ်ဆံအဂ့ၢ်အကျိၤလံန့ၣ်တမၤယံာ်မၤနီၣ်အသးဘၣ်ႉ ထုးထီၣ်အပျၢ်ဒီးခးဝဲတီတီဖဲ စီၤခိၣ်ဆံအ ခိၣ်ထံန့ၣ်ဘၣ်ဆၣ် စီၤခိၣ်ဆံအံၤတသံတဘျီဃီဘၣ်ႉ ယိၤသ့ၣ်တဖၣ်ထံၣ်ဝဲလၢ စီၤခိၣ်ဆံအံၤတသံဒံးဘၣ်အ ဃိပျံၤဝဲဒီးလဲၤထၢနုာ်ဝဲလၢတၢ်ပူၤဝံၤဃိာ်တံာ်ဝဲအခံလၢသ့ၣ်ဖူဖးဒိၣ်ဒီး
ဝၢ်ဘၢထွဲဝဲလၢဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်လီၤႉ
မုၢ်နံၤဝဲ န့ၣ်မ့ၢ်မုၢ်နံၤလၢစီၤခိၣ်ဆံအံၤဘၣ်တၢ်မၤသံကွံာ်အီၤလၢယိၤကလုာ်လၢ
အဒိၣ်စိက့ၤဝဲလၢ ပှၤကညီအဖီခိၣ်သ့ၣ် တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ စီၤခိၣ်ဆံအံၤအသွၣ်ခိၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ်ဖဲ
ကံၢ်မဲအဟီၣ်ကဝီၤပူၤဘၣ်ဆၣ် ကမ့ၢ်တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်န့ၣ်ပ သ့ၣ်ညါက့ၤအီၤတသ့ညီညီလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤပှၤအါဂၤလၢ အတသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်ဒီး ဃဲၤသ ကိးဝဲတၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးခိၣ်ဆံဆဲၣ်အဂ့ၢ်တဂၤတမံၤတဂၤတမၠိန့ၣ်
ယနာ်လၢ ခိၣ်ဆံဆဲၣ်တဂၤစ့ၢ်ကီးကမၤဒၣ်အ သးဒ်စီၤခိၣ်ဆံအသိးလၢ အခိၣ်သၣ်ဃိအိၣ်ဒၣ်ထဲတဖျၢၣ်ဘၣ်ဆၣ်
အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အါန့ၢ်ဒံး ပှၤအဂၤသ့ၣ် တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်တၢ်ကွဲးဟံးန့ၢ်ဖှိၣ်က့ၤအီၤလၢ - ကုၤဒ့ဖျးခိၣ်လီအဖိမုၣ်နီၢ်မုၢ်ယဲၤဖဲဒီးထါအယုၢ်တဖၣ် -လူၤသီ
ဘၣ်တၢ်ကွဲးဟံးန့ၢ်ဖှိၣ်က့ၤအီၤလၢ - ကုၤဒ့ဖျးခိၣ်လီအဖိမုၣ်နီၢ်မုၢ်ယဲၤဖဲဒီးထါအယုၢ်တဖၣ် -လူၤသီ
ဖီဒ့အဘ့ၣ်တၢ
ကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ်ဒီး၀့ၢ်ကံၢ်မဲအိၣ်ထီၣ်အဂ့ၢ်
တချုးလၢကညီကလုာ်ဒူၣ်တဖၣ်နုာ်လီၤဒံးဘၣ်ဆူကီၢ်ပယီၤပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ,ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤဒံးဘၣ်န့ၣ်အိၣ်
ဆိး၀ဲဖဲတရူးကီၢ်ဃုာ်ဒီးကလုာ်အဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီးဖဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ချခန (၁၁၂၂) ဒီး (၁၁၃၄) အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်
တရူးစီၤပၤလၢအမံၤမ့ၢ် ခီၠစံၣ်တဂၤအံၤပၢတၢ်အစိၤဒီး တၢ်စိ တၢ်ကမီၤခဲလၢာ်အိၣ် လၢအစုပူၤန့ၣ်လီၤ. စီၤပၤအံၤမ့ၢ်ပှၤလၢ တ
သ့ၣ်ညါတၢ်သိၣ်တၢ်သီဒီး ပၢတၢ်ဖဲအသးဒီး မၤဆူးမၤ ဆါမၤအၢမၤနးကလုာ်ဂၤ
သ့ၣ်ညါတၢ်သိၣ်တၢ်သီဒီး ပၢတၢ်ဖဲအသးဒီး မၤဆူးမၤ ဆါမၤအၢမၤနးကလုာ်ဂၤ
လၢ အအိၣ်ဆိးလၢအထံအကီၢ်ပူၤခီဖျိ တၢ်ကွၢ်တလီၤ၀ဲဒီး မၢကဲကုၢ်ကဲ ဃာ်အီၤလၢကုၢ်အပတီၢ်ဒီး ဘၣ်
လူၤထွဲ၀ဲဒၣ် စီၤပၤအံၤ အကလုၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤကလုာ်တဖၣ်ခီ ဖျိတူၢ်တၢ်မၤဆါအီၤအံၤတကဲဘၣ်
အဃိ, အ၀ဲ သ့ၣ်ဟးထီၣ်ကွံာ်၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤကညီကလုာ်အံၤမ့ၢ်၀ဲဒၣ်ပှၤဖးဒိၣ်တဒူၣ်လၢပှၤကျါအဃိ,ဟးထီၣ်၀ဲဒၣ်အဆိကတၢၢ်ဖဲတရူးကီၢ်ပူၤအံၤန့ၣ်
ပှၤကညီကလုာ်အံၤမ့ၢ်၀ဲဒၣ်ပှၤဖးဒိၣ်တဒူၣ်လၢပှၤကျါအဃိ,ဟးထီၣ်၀ဲဒၣ်အဆိကတၢၢ်ဖဲတရူးကီၢ်ပူၤအံၤန့ၣ်
လီၤ. ပှၤ ကညီကလုာ်အံၤခီဖျိမ့ၢ် ပှၤလၢ အနီၢ်ဂံၢ်အါအဃိ, ဟးထီၣ်၀ဲဒၣ် တဘျီဃီတလၢာ်ဘၣ် ဟးထီၣ်၀ဲ
ဒၣ် သၢဘျီဒီး ကဲထီၣ်၀ဲ ဒၣ်ပှၤဟးထီၣ်ဖဲတရူးကီၢ်သၢဒူၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤကညီလၢ အဟဲလီၤအိၣ်ဖဲကၠီၣ်တဲၣ်
ပူၤတဖၣ် မ့ၢ်ပှၤဟးထီၣ်လၢတရူးကီၢ်အဆိကတၢၢ်တဒူၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤကညီဟးထီၣ်အဆိကတၢၢ်တဒူၣ်လၢတရူးကီၢ်ဖဲ ချခန (၁၁၂၈)နံၣ်ဒီးသုးလီၤအသးဆူတရူးကီၢ်ကလံၤ
ပှၤကညီဟးထီၣ်အဆိကတၢၢ်တဒူၣ်လၢတရူးကီၢ်ဖဲ ချခန (၁၁၂၈)နံၣ်ဒီးသုးလီၤအသးဆူတရူးကီၢ်ကလံၤ
ထံးဒီး ကလံၤ ထံးမုၢ်နုာ်တခီဒီး နုာ်လီၤ၀ဲဆူကီၢ်အဂၤတဘ့ၣ်ကိး၀ဲလၢ ကီၢ်တီကံ, ကီၢ်ယူၢ်တရၣ်၀ံၤသုး လီၤကဒီး အသးဆူ ကီၢ်အဲနါမ်, ကီၢ်ခဲၣ်ဘိဒံအၣ်တုၤလီၤပီၣ်လဲၣ်နံၤဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤကညီတဖၣ်သုး
လီၤအသး၀ံၤအလီၢ်ခံ ယိၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီးသုးလီၤပိာ်ထွဲစ့ၢ်ကီး ပှၤကညီ အခံတုၤအတုၤလီၤဆူပှၤကညီအိၣ်
ဆိးအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.ယိၤတဖၣ်အံၤအိၣ်ဘူးလိာ်ဒီးပှၤကညီယံာ်ထီၣ်ဒီးဃုတၢ်အ့ၣ်လိာ်ဒီးပှၤကညီဒီးဆီၣ်သ
နံးစ့ၢ်ကီး၀ဲပှၤကညီလၢကျဲအါဘိအဃိ,ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအိၣ်၀ဲတမုာ်လၢၤဘၣ်ဒီး ဃု၀ဲကျဲလၢကဟး
ထီၣ်ဖဲန့ၣ်ဒီးလဲၤအိၣ်ဆူတၢ်လီၢ်အဂၤတလိၣ်လၢ အပူၤဖျဲးဒီးယိၤတဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
ပှၤကညီတဖၣ်ကလဲၤဆူညါတညီလၢၤဘၣ် ခီဖျိတုၤလီၤလၢပီၣ်လဲၣ်နံၤဒီး ဆဲးလဲၤဆူမဲာ်ညါတသ့လၢၤဘၣ်
ပှၤကညီတဖၣ်ကလဲၤဆူညါတညီလၢၤဘၣ် ခီဖျိတုၤလီၤလၢပီၣ်လဲၣ်နံၤဒီး ဆဲးလဲၤဆူမဲာ်ညါတသ့လၢၤဘၣ်
အဃိ, ဃၣ်တရံးထီၣ်က့ၤအသးဒီးပိာ်ထီၣ်၀ဲဒၣ်ထံကျိမဲာ်ပံၣ်ကျိအံၤ ဘူးကတုၤထီၣ်လၢထံခံဃၣ်ဃၣ်ဒီးပာ်
လီၤအတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ်ဖဲန့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၢ်ဖဲပှၤကညီတဖၣ်အိၣ်ကတီၢ်ဒီးဆီလီၤအလီၢ်အကျဲအံၤအမံၤ
တအိၣ်ဒံးဘၣ်ဒီးတၢ်တကိးန့ၢ်ဒံးစ့ၢ်ကီးကီၢ်အမံၤဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲကညီအဒူအထၢအကျါပှၤကညီသးပှၢ်ဒီပုၢ်၀ဲၢ်ခွါအိၣ်၀ဲခံဂၤအမံၤမ့ၢ်၀ဲဖါတံၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်မ့ၢ်၀ဲပှၤအဒိၣ်ဒီးအ၀ဲတ
ဖဲကညီအဒူအထၢအကျါပှၤကညီသးပှၢ်ဒီပုၢ်၀ဲၢ်ခွါအိၣ်၀ဲခံဂၤအမံၤမ့ၢ်၀ဲဖါတံၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်မ့ၢ်၀ဲပှၤအဒိၣ်ဒီးအ၀ဲတ
ဂၤအမံၤမ့ၢ်ဖါက၀ၣ်မ့ၢ်၀ဲဒၣ်ပှၤအပုၢ်ဒီးအဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်အသးဂ့ၤဒိၣ်မးစ့ၢ်ကီးပှၤလၢအအဲၣ်ဖိအဲၣ်လံၤန့ၣ်လီၤ.
ဖါတံၢ်ခံဂၤအံၤမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးပှၤလၢအမုာ်ဒီးပှၤကိးဂၤတကးဘၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီးဒီးတၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤလၢဖိလံၤတဖၣ်
အဖီခိၣ်အဃိ,ပှၤဒူဖိသ၀ီဖိကိးဂၤဒဲးပာ်ဂံၢ်ပာ်ဘါလၢအီၤဒီးထီဘိဃ့ဒၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးလၢ ဖါတံၢ်ခံ
ဂၤ အံၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်လီၢ်ဖဲဖါတံၢ်ဖါကီၠၣ်တဲၣ်ဒီးအဖိအလံၤတဖၣ်အိၣ်သူၣ်လီၤအသးန့ၣ်အမံၤတအိၣ်ဒံးဘၣ်ဒီးတၢ်တကိးန့ၢ်
တၢ်လီၢ်ဖဲဖါတံၢ်ဖါကီၠၣ်တဲၣ်ဒီးအဖိအလံၤတဖၣ်အိၣ်သူၣ်လီၤအသးန့ၣ်အမံၤတအိၣ်ဒံးဘၣ်ဒီးတၢ်တကိးန့ၢ်
စ့ၢ်ကီးအမံၤဘၣ်အဃိ, အ၀ဲသ့ၣ်အကစၢ်ဒၣ်၀ဲအိၣ်ဆိးဖဲန့ၣ် ဒၣ်လဲာ်တသ့ၣ်ညါဒံး၀ဲဘၣ်ဒီးတၢ်တကိးန့ၢ်ဒံး
စ့ၢ်ကီး၀ဲတၢ်လီၢ်အမံၤဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တုၤတၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်ထီၣ်ဒီး အ၀ဲသ့ၣ်ပာ်လီၤအသးလၢက
ဆီလီၤအလီၢ်ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ ဒီးကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤ ၀ဲဒၣ်ဖဲန့ၣ်လီၤ.
စးထီၣ်ဖဲန့ၣ်ဟံၣ်ဃီတဖၣ်တ့ဂ့ၤထီၣ်၀ဲဒီးမၤ ထီၣ်အ တၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ်မူၢ်မူၢ်နီၢ်နီၢ်ဒီးကဲထီၣ်၀ဲဒၣ်သ၀ီဖး
ဆီလီၤအလီၢ်ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ ဒီးကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤ ၀ဲဒၣ်ဖဲန့ၣ်လီၤ.
စးထီၣ်ဖဲန့ၣ်ဟံၣ်ဃီတဖၣ်တ့ဂ့ၤထီၣ်၀ဲဒီးမၤ ထီၣ်အ တၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ်မူၢ်မူၢ်နီၢ်နီၢ်ဒီးကဲထီၣ်၀ဲဒၣ်သ၀ီဖး
ဒိၣ်တဖျၢၣ်အိၣ်ဖျါလီၤဘီလီၤမုၢ်မး အဃိ, ဖါတံၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်စံး၀ဲဒၣ်လၢတၢ်လီၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢအမုာ်ဒီးပ
အိၣ်ဆိးယံာ်ထီၣ် တ့ၢ်လံတစဲးတကးဘၣ် ပပာ်လီၤပသးလၢပကအိၣ်ဆိး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤစ့ၢ်ကီးအဃိပ
က ဘၣ်ယုၢ်န့ၢ်တၢ်လီၢ်အံၤအမံၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤအါဂၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး၀ဲဒၣ်ဒ်သိး ဖါတံၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် တဲ၀ဲဒၣ်အ
သိးန့ၣ်လီၤ. ပှၤကညီတဖၣ်အိၣ်ဆိးသကိး၀ဲ ဖဲန့ၣ်တပူၤဃီဒီး ဒ်အ ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ်ပှၤကညီကလုာ်အသိးကူကၤ
သကိး ၀ဲဒၣ်ဆ့ကညီဒီးမုၣ်ဒီးခွါဒီးဖိဒံဖိသၣ်ကိးဂၤဒဲးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူတၢ်ကၤလၢအ၀ဲသ့ၣ်ကူသိး၀ဲဒၣ်သ့ၣ်
တဖၣ်အံၤမ့ၢ်၀ဲဒၣ်ထဲဆ့ကညီလၢပှၤကိး၀ဲအမံၤလၢ ဆ့ကၠ ့မဲဒီးထဲကူကကၠ ့မဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်လဲၤ
ဖံးလဲၤမၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, အိၣ်လၢဟံၣ် လၢ ဃီမ့ၢ်ဂ့ၤထီဘိကူကၤ ဒၣ်တၢ်ကူတၢ်ကၤကၠ ့မဲတဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကူတၢ်သိး တဖၣ်အံၤအိၣ် ဖျါလီၤဂာ်ဒ်မုၢ်ကြပုၢ်ကြပီၤဒီးအိၣ်ဖျါဆဲးလၤဒိၣ်မးအမဲာ်ညါ ပှၤကညီတဖၣ် အိၣ်ဖျါကဟုက ညီၢ်ဒိၣ်မးတကးဘၣ်, တၢ်လီၢ်ကျဲတဖၣ်စ့ၢ်ကီးဖျါဃံလၤဒိၣ်မး ခီဖျိဆ့ကၠ ့မဲ အဖိအလံၤ
တဖၣ်အိၣ်ဆိး၀ဲဖဲအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖါတံၢ် ဖါကၠီၣ်တဲၣ်အံၤကွၢ်၀ဲဒၣ်တၢ် အိၣ်သးဒ်အံၤ သ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်မးတၢ်လၢ အမၤမုာ်အသးဒိၣ်မးတကးဘၣ် မ့ၢ်၀ဲပှၤကညီ တဖုလၢ အအဲၣ်တၢ် ကူတၢ်ကၤကၠ ့မဲအဒူၣ်တဖၣ်ဟဲအိၣ်
ဆိးဖဲအံၤအဆိကတၢၢ်အဃိ, အ၀ဲစံးဘၣ်အဖိ အလံၤ တဖၣ်လၢတၢ်လီၢ်အံၤပကကိးအမံၤလၢ ကၠ ့မဲအ
လီၢ်န့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်ဖဲန့ၣ်တၢ်လီၢ် အံၤပှၤကိး အီၤလၢ ကၠ ့မဲလီၢ်ဒီး လၢခံပှၤကိးက့ၤဒၣ်ထဲကၠ ့တဖျၢၣ်ဧိၤဒီး တုၤတၢ်ဆၢကတီၢ် ယံာ်ထီၣ်ဒီး တၢ်လီၢ်အံၤ လဲလိာ်က့ၤအသးဆူကံၢ်မဲ တုၤမုၢ်မဆါတနံၤအံၤဒီး မ့မ့ၢ်
လၢယိၤ တခီကိး၀ဲဒၣ် လၢခၠ ့မဲၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဖါတံၢ်အံၤထီဘိဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဖိအလံၤလၢ တၢ်ဂ့ၤထီၣ်ဘၣ်ထီၣ်အကျဲဒီး တၢ်ကလုၢ်ကတိၤလၢအ၀ဲစံးက
တၢ်ကူတၢ်သိး တဖၣ်အံၤအိၣ် ဖျါလီၤဂာ်ဒ်မုၢ်ကြပုၢ်ကြပီၤဒီးအိၣ်ဖျါဆဲးလၤဒိၣ်မးအမဲာ်ညါ ပှၤကညီတဖၣ် အိၣ်ဖျါကဟုက ညီၢ်ဒိၣ်မးတကးဘၣ်, တၢ်လီၢ်ကျဲတဖၣ်စ့ၢ်ကီးဖျါဃံလၤဒိၣ်မး ခီဖျိဆ့ကၠ ့မဲ အဖိအလံၤ
တဖၣ်အိၣ်ဆိး၀ဲဖဲအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖါတံၢ် ဖါကၠီၣ်တဲၣ်အံၤကွၢ်၀ဲဒၣ်တၢ် အိၣ်သးဒ်အံၤ သ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်မးတၢ်လၢ အမၤမုာ်အသးဒိၣ်မးတကးဘၣ် မ့ၢ်၀ဲပှၤကညီ တဖုလၢ အအဲၣ်တၢ် ကူတၢ်ကၤကၠ ့မဲအဒူၣ်တဖၣ်ဟဲအိၣ်
ဆိးဖဲအံၤအဆိကတၢၢ်အဃိ, အ၀ဲစံးဘၣ်အဖိ အလံၤ တဖၣ်လၢတၢ်လီၢ်အံၤပကကိးအမံၤလၢ ကၠ ့မဲအ
လီၢ်န့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်ဖဲန့ၣ်တၢ်လီၢ် အံၤပှၤကိး အီၤလၢ ကၠ ့မဲလီၢ်ဒီး လၢခံပှၤကိးက့ၤဒၣ်ထဲကၠ ့တဖျၢၣ်ဧိၤဒီး တုၤတၢ်ဆၢကတီၢ် ယံာ်ထီၣ်ဒီး တၢ်လီၢ်အံၤ လဲလိာ်က့ၤအသးဆူကံၢ်မဲ တုၤမုၢ်မဆါတနံၤအံၤဒီး မ့မ့ၢ်
လၢယိၤ တခီကိး၀ဲဒၣ် လၢခၠ ့မဲၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဖါတံၢ်အံၤထီဘိဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဖိအလံၤလၢ တၢ်ဂ့ၤထီၣ်ဘၣ်ထီၣ်အကျဲဒီး တၢ်ကလုၢ်ကတိၤလၢအ၀ဲစံးက
တိၤ၀ဲ တမံၤလၢ်လၢ်န့ၣ် ပှၤဒူဖိသ၀ီဖိကိးဂၤဒဲးစူၢ်အီၤဒီး မၤထွဲ၀ဲဒၣ်ကိးဂၤဒဲး လၢတၢ်သးတဖျၢၣ်ဃီအပူၤ
ဃူဃူဖိးဖိး ထီဘိန့ၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်ပာ်ဖါတံၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်အံၤ ဒ်ကီၢ် ခိၣ်အသိး တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢဟံၣ်လၢဃီ
မ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢစံာ်ပျီမ့ၢ်ဂ့ၤ ဖါတံၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် မ့ၢ်တခါ လီၤအ ကလုၢ်ဒီးမၤလီၤတၢ်လၢတၢ်မဲာ်ညါဘၣ်န့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်
တမၤလီၤဘျီဆိတၢ်လၢ ဖါတံၢ် ဖါကီၠၣ် တဲၣ်အမဲာ်ညါနီတဂၤနီတဘျီဘၣ်, မ့မ့ၢ်တခီကွၢ်၀ဲဒၣ်လၢ ဖါတံၢ်အံၤ
မၤလီၤတၢ်လံမး မၤပိာ် ထွဲ၀ဲဒၣ် အခံန့ၣ်လီၤ.
ဒ်ကညီအဒူၣ်အထၢဖးဒိၣ်တဒူၣ်အံၤ ပာ်ဖါကၠီၣ်တဲၣ်လၢအမ့ၢ် ကီၢ်ခိၣ် တကးဘၣ် စီၤပၤတဂၤအသိး အဃိ, ကီၢ်အံၤဘၣ်ထွဲ၀ဲဒၣ်ဖါကၠီၣ်တဲၣ်ဒီးမ့ၢ်၀ဲဒၣ် ဖါကီၠၣ်တဲၣ် အကီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်အံၤ ဒ်ပှၤသးပှၢ်လၢ ပျၢၤ
ဒ်ကညီအဒူၣ်အထၢဖးဒိၣ်တဒူၣ်အံၤ ပာ်ဖါကၠီၣ်တဲၣ်လၢအမ့ၢ် ကီၢ်ခိၣ် တကးဘၣ် စီၤပၤတဂၤအသိး အဃိ, ကီၢ်အံၤဘၣ်ထွဲ၀ဲဒၣ်ဖါကၠီၣ်တဲၣ်ဒီးမ့ၢ်၀ဲဒၣ် ဖါကီၠၣ်တဲၣ် အကီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်အံၤ ဒ်ပှၤသးပှၢ်လၢ ပျၢၤ
ပာ်ပနီၣ်ဒီး ယုၢ်န့ၢ်၀ဲဒၣ်အသိး တၢ်တ ကိးတလဲကွံာ်အမံၤလၢအသီဘၣ် မ့မ့ၢ်တခီတၢ်ကိးဒၣ်ဒ် ပှၤသးပှၢ်လၢ
ပျၢၤယုၢ်န့ၢ် ၀ဲဒၣ်အ သိးန့ၣ်လီၤ. ကီၢ်အံၤမ့ၢ်၀ဲဒၣ်ပှၤကညီလၢအဟးထီၣ်လၢတရူးကီၢ်အခီၣ်ထံးတဒူၣ်ဟဲနုာ်
လီၤ အိၣ်ဆိးအဆိကတၢၢ်ဖဲကီၢ်အံၤဒီး ဘၣ်တၢ်ပၢဆှၢတီခိၣ်ရိၣ်မဲအီၤလၢ ဖါကၠီၣ်တဲၣ် ဒ်ကီၢ်အ ခိၣ်အနၢ်ဒီး
စီၤလိာ် စီၤပၤတဂၤအသိးအဃိ, ပှၤကညီအဒူၣ်အထၢတဒူၣ်အံၤမ့ၢ်၀ဲ ဖါကၠီၣ် တဲၣ်အဖိအလံၤဒီးကီၢ်လၢအ
၀ဲသ့ၣ် အိၣ်ဆိး၀ဲလၢအပူၤခဲအံၤန့ၣ် မ့ၢ်၀ဲဒၣ်ဖါကီၠၣ်တဲၣ် အကီၢ်ဒီး တၢ်ကိးလီၤတဲာ်တ့ၢ်၀ဲလၢပှၤကၠီၣ်တဲၣ်ဖိ
အကီၢ် မ့တမ့ၢ် ကီၠၣ်တဲၣ်ကီၢ် တုၤမုၢ်မဆါ တနံၤညါအံၤန့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တၢ်ကွဲးဟံးန့ၢ်ဖှိၣ်က့ၤအီၤလၢ - ကုၤဒ့ဖျးခိၣ်လီအဖိမုၣ်နီၢ်မုၢ်ယဲၤဖဲဒီးထါအယုၢ်တဖၣ် -လူၤသီ
ဘၣ်တၢ်ကွဲးဟံးန့ၢ်ဖှိၣ်က့ၤအီၤလၢ - ကုၤဒ့ဖျးခိၣ်လီအဖိမုၣ်နီၢ်မုၢ်ယဲၤဖဲဒီးထါအယုၢ်တဖၣ် -လူၤသီ
ဖီဒ့အဘ့ၣ်တၢ
