​ဖံ​ဖံ​အဲ​မၣ်

.

.

.

  View more.

.

ဟံးန့ၢ်အီၤလၢ “စီၤအီၣ်လးကွဲး” ကညီတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤလံာ်အပ.

ဘၣ်တနံၤ, ပှၤဒီပုၢ်၀ဲၢ်ခွါခံဂၤကတိၤသကိးတၢ်ဒီးအကၠီလၢအဒိၣ်တဂၤ သိၣ်အပုၢ်ဒီးစံး၀ဲဒၣ်,တၢ်လၢသ့ၣ်တထူၣ် မ့ၢ်ဒိၣ်ဒီးအကဒုမ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်ထိၣ်ဟဲအိၣ် ကဒု၀ဲသ့အဘ့ၣ်လၢအကထိညါန့ၣ်လီၤ.အ၀ဲကတိၤတၢ်၀ံၤဒီးအပုၢ်တဲ ဘၣ်ကဒါက့ၤအီၤဒ်အံၤ, ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ, မ့ၢ်လၢနခိၣ်ဆူၣ်ဂ့ၤ,ခိၣ်ဆ.

ဘၣ်တနံၤပှၤကစၢၢ်ခိၣ်ဖိဒီးပှၤ၀့ၢ်ဖိခံဂၤတဲသကိးတၢ်, ဒီးပှၤကစၢၢ်ခိၣ်ဖိသံ ကွၢ်,တၢ်လၢကလံၤတအူဘၣ်အီၤ ဘၣ်ဒီးဟူးဒၣ်အတၢ်တနဲးနဲးန့ၣ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် နသ့ၣ်ညါဧါ.  ပှၤ၀့ၢ်ဖိအဖိတခီ,နတၢ်န့ၣ်ကမ့ၢ်ထိၣ်အဆူၣ်လီၤ သၢၣ်. ပှၤကစၢၢ်ခိၣ်ဖိစံးဆၢအီၤ, တဘၣ်ဘၣ်.ပှၤ၀့ၢ်ဖိစံးကဒီး,.

ဒိးတကါဖိတဒုစးထီၣ်မၤလိ၀ဲဒၣ်သီတူၢ်သီသီန့ၣ်လီၤ.အ၀ဲဂဲၤ၀ဲကိးနံၤဒဲးဒီးအိၣ်တနံၤအဂဲၤသီတူၢ်ဒီးအသံ ​ကွၢ်အစီဒ်အံၤန့ၣ်လီၤ. စီစီ ဧၢ, ယဂဲၤသီတူၢ်ဖၠ ဲးလံမ့ ၢ်ဧါ. အစီစံးဆၢအီၤ,နြကၢးလဲၤဂဲၤလၢကွဲၤလ့ လိၤသ ​န့န့ၣ်လီၤ.ဒိးတကါဖိအံၤနံၤလၢတၢ်သးဖှံ ဒီးတဲ၀ဲ, မ့ ၢ်ဧီ ၢ်အခီပညီနထံၣ်လၢယဂဲၤသီတူၢ်ဖၠဲးလံန့ၣ်မ့ၢ်.

.

ဘူးတၢ်စူၤလီၤသီသီလံ.တဟါတခီၣ်စံာ်ဖးလဲၢ်စကီၤမုၣ်နီၢ်ထူအိၣ်လၢမံဒၢးပူၤခံဂၤဧိၤဒီးအဖိခွါစီၤက့ၣ်လီၤ. စကီၤမုၣ်ကွၢ်ထွဲမၤစၢၤအဖိခွါချံးကူချံးကၤ၀ံၤဒၢနုာ်၀ဲလၢတလါပူၤလီၤ.မုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်လၢဂီၤထၢၣ်သၢဖိခွါအံၤက လဲၤဆူ၀့ၢ်လၢၢ်ဟ့(တးခ်)လဲၤမၤလိတၢ်လၢပဒိၣ်တီၤထီကၠိလီၤ.စကီၤအနီၢ်ကစၢ်ကလဲၤဆှၢလီၤအဖိခွါလီၤ. ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်လၢပဒိၣ်မၤလိာ်ဃုာ်အီၤလၢကလဲၤဟံးန့ၢ်က့ၤခိၣ်ဖးတဖၣ်လီၤ.လါယူၤ၁သီနံၤန့ၣ်စီၤပၤ ဖိခွါ၀ဲၢ်ကိလၢ၀့ၢ်ဘီကိာ်တခီကဟဲမၤမူးမၤပွဲနီၤလီၤခိၣ်ဖးလၢပဒိၣ်တၢ်ခ့တၢ်ပှၤလၢကီၢ်လၢၢ်ဟ့(တးခ်)တၢ်ပၢ တခီလၢတၢ်ဃုထၢတ့ၢ်လံအီၤလၢတနံၣ်န့ၣ်အဂီၢ်လၢကန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖးတၢ်မၤလၤကပီၤတဖၣ်လီၤ.ဒီးစကီၤစီၤ ၀ါပၣ်ဃုာ်၀ဲလၢအကျါဒီးလွာ်ဟဲတုၤအိၣ်အီၤလၢအါဖၢ(ကီၢ်ဆၣ်)အ၀ဲၤဒၢးလၢကဘၣ်လဲၤလီၤ၀ဲန့ၣ်လီၤ.  .

ဒဲကဝီၤ အိၣ်သူၣ်လီၤသး​ အခီၣ်ထံး​ ပဒဲကဝီၤအံၤန့​ၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢတၢ်အီၣ် တၢ်အီတၢ်ကူတၢ်ကၤဒီး​ဆ့​လုး​ယၣ်လုး​ဟံၣ်ဃီကသံၣ်က သီဒီး​ ကၠိဖိတၢ်လိာ်တဖၣ်ခီဖျိပှၤ တဂၤလၢ်လၢ်အတၢ်ဟဲမၤစၢၤ အတၢ်သး​အိၣ်အဖီခိၣ်လီၤ ၂၀၀၇-၂ဝဝဂတၢ်အိၣ်သး​ တၢ်ဟ့​ၣ်ပှၤတၢ်အီၣ်မ့​ၢ်ဝဲဟုသး​, အံသၣ်,ညၣ်အုၣ်,ပဲဘီ,မိၢ်ဟဲသၣ်ဒ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်ပှၤသး​နံၣ်.

၀ီၤလ့ၤဟီၣ််က၀ီၤ မ့ၢ််တၢ််အီၣ််လၢတၢ််ဖံးအီၣ််မၤအီၣ်် မုၢ််ကျိၤ၀ဲၤကွာ်် တၢ််သူၣ််တၢ််ဖျးဂ့ၤဒီး ကမျၢၢ််တဖၣ်် အိၣ်် ဘၣ််မုာ််မုာ်် ခုၣ််ခုၣ်် ပှဲၤ၀ဲဒီးတၢ််သူၣ််ဖှံသးညီ မ့ၢ််လၢပှၤအါဂၤ ဒိးန့ၢ််ကဒီးကညီနံၣ််ထီၣ််သီဖဲ ၁၉၈၉လါဒံၣ်် စ့ဘၢၣ် (၂၅)သီန့ၣ််လီၤ..

မုၢ်ဂၢ်ဖီဂ့ၤဘၣ်ကိၢ်ဘၣ်ဂီၤတၢ်လၢအဖိခွါအတၢ်မၤလိအဂီၢ်ဒိၣ်မး,မ့ၢ်လၢအဖိခွါတသ့အဲကလံးကျိာ်နီတဖျၢၣ်ဘၣ် အဃိလီၤ. တနံၤန့ၣ်, အဖိခွါဟဲက့ၤလၢကၠိဒီးတဲအမိလၢအ၀ဲအတၢ်မၤလိအဲကလံးကျိာ်အဂ့ၢ်လီၤ. ဖိခွါ မိဧၢ, တဘၣ်ကိၢ်လၢယဂီၢ်လၢၤတဂ့ၤ, ခဲအံၤယနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ်ကိၤလၤကျိာ်လံ မိၢ်: နသရၣ်တဲနၤဧါ..

မိၢ် း ဖိခွါဧၢ နမၤမနုၤလဲၣ်. ဖိခွါ း ယကွဲးလံာ်ပရၢဆူဒ့ဒ့ဖိအိၣ်မီၤ. မိၢ် း အိ, ဂ့ၤဒိၣ်မးလီၤ,ဖိခွါဧၢ, သနာ်က့န့ၣ်,နကွဲးလံာ်ဃၢထဲအံၤဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ဖိခွါ း ဒီးဒ့ဒ့ဖိဖးလံာ်ချ့ချ့တန့ၢ်ဒံးဘၣ်မိမိ.

ဖံအိၣ်တဂၤအလဲၤဆူတၢ်ဆါဟံၣ်အတဲဘၣ်ကသံၣ်သရၣ်လၢသရၣ်ဧၢယအ့ၣ်နၢဆူၣ်ဒိၣ်မးလီၤ,ကိညၢ်လၢ ယအ့ၣ်နၢန့ၣ်တသီၣ်ဒိၣ်ဒီးတနၢအုၣ်ဘၣ်အဃိလီၤ. ဖဲယဟဲတုၤလၢအံၤန့ၣ်ယအ့ၣ်နၢတဘျုးထံၣ်လံ.ဖံတဲ ဘၣ်ကသံၣ်သရၣ်လၢ တၢ်မဲာ်ဆှးလီၤ.ကသံၣ်သရၣ်တဲဘၣ်အီၤ ၱဖံဧၢ ယကဟ့ၣ်လီၤနၤကသံၣ်, အီအီၤကိး နံၤ ၀ံၤခဲကၢာ်တနွံနဟဲလၢယအိၣ်အသီတဘျီနီၣ်ဖံတဂၤအံၤဟဲက့ၤကဒါက့ၤလၢကသံၣ်သရၣ်အိၣ်ဖဲအအီ ကသံၣ်တတုၤတနွံဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ..

၁. ဂ့ၢ်သူဖျဲးဒၢဃဲာ််လီၤလဲ, မိၢ်ထံးပၢ်ထံးအိၣ်ဖဲလဲၣ်  ၂. မီၣ်ကၠၣ်ဖံဖုမီၣ်ကၠၣ်ဂီၤ, ဆီၣ်လီၤဃုာ်ထိးအကမီ ၃. နမ့ၢ်ဒွးလၢခီၣ်ဒုၣ်ဒၢ, ဒီပုၢ်၀ဲၢ်ခဲလၢာ်ခဲလၢာ် လၢခီၣ်ဒုၣ်ဒၢနမ့ၢ်ဒွး, ဒီပုၢ်၀ဲၢ်ခဲလၢာ်ကိးဂၤ ၄. လၢပျၢၤမုၢ်ခံဘ့ၣ်ထီၣ်ဃုာ်, ဘုဒၢပိာ်ဖးဘီနီၢ်ဆူၣ် ၅..

တံနိ(သဝီတါ)   တဘျီလဲၤတုၤဘၣ်ယဲဒၣ်, ဆူကီၢ်ကညီဝ့ၢ်ဖၣ်အၣ် ဆၢတုၤဘၣ်ယုယံာ်တ့ၢ်လံ, ခဲအံၤပှဲၤယဲဒီးသးမံ ဖၣ်အၣ်ကညီဝ့ၢ်ခိၣ်စိ, ပာ်ကဖၢသးလၢနဃိ ဘၣ်ဆၣ်တၢ်မၤဖှီၣ်ယသး, လၢနဃိမ့ၢ်အိၣ်အါမး တၢ်လၢမၤဖှီၣ်ယသးဖိ, နမံၤလၢပယီၤကျိာ်ဃိ ဆူမံၤကညီမ့ၢ်ခီလဲ, ကသးခုတပျုာ်ထုးယဲ (နဲဒၣ်မီၤ) လၢဖၠါပူၤဟးထီၣ်ဟးလီၤ,.

ဖဲ​ချ.န.၁၁၃၄​​ ဒီး​ ​ချ.န.၁၁၂၂​နံၣ််အ​​ဘၢၣ်​စၢၤန့ၣ်,​ ​တ​ရူး​အ​စီၤ​ပၤ​အ​မံၤ​မ့ၢ်​ ​ခၠီ​စံၣ်-(Chaw Hsin)ပၢ​တၢ်​လၢ​တ​ရူး​ကီၢ်​ပူၤ​လီၤ.​ ​စီၤ​ပၤ​တ​ဂၤ​မ့ၢ်​လၢ​တၢ်​သိၣ်​တၢ်သီ​တ​အိၣ်​ဘၣ်​လၢ​အ​သး​ကံၢ်​ပူၤ​အ​ဃိ,​ ​ဖဲ​အ​ပၢ​တၢ်​အ​ခါ​န့ၣ်​မၤ​တ​ရီ​တပါ,​ ​မၤ​နး​မၤ​ဖှီၣ်​ပှၤ​ထံ​ဖိ​ကီၢ်​ဖိ​နး​နး​က​လဲာ်​လီၤ.​.

​မ့ၢ်​ ​၁၉၄၁​ ​အ​ဖး​ဖီ​ဃၣ်​ဃၣ်​လံ,​ ​လၢ​မုၢ်​နုာ်​ကီၢ်​မိၢ်​ပှၢ်​ယူ​ရ​ပၤ​အ​ပူၤ,​ ​ကီၢ်​တ​ဘျုး​ဘ့ၣ်​ဘၣ်​တၢ်​ယီၢ်​တံၢ်​အီၤ​လၢ​ကၠၢ​မ​နံၢ်​လံ​လီၤ.​ ​ကီၢ်​ြဖၣ်​စ့ၣ်​လၢ​အ​မ့ၢ်​ကီၢ်​အဲ​က​လံး​အ​ဒီ​မှံၤ​အ​ဆူၣ်​က​တၢၢ်​န့ၣ်,​ ​ကိာ်​ဃာ်​ဃိ​က​ဒီ​လၢ​ကၠၢ​မ​နံၣ်​အ​ခီၣ်​ညါ​ဖီ​လာ်​စ့ၢ်​ကီး​လံ,​.