အံတူၢ်ထၣ် ဒဲက၀ီၤအဂ့ၢ်ဖုၣ်ကိာ်

ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး

ဒဲကဝီၤ အိၣ်သူၣ်လီၤသး အခီၣ်ထံး
ပဒဲကဝီၤအံၤန့ၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢတၢ်အီၣ် တၢ်အီတၢ်ကူတၢ်ကၤဒီးဆ့လုးယၣ်လုးဟံၣ်ဃီကသံၣ်က သီဒီး ကၠိဖိတၢ်လိာ်တဖၣ်ခီဖျိပှၤ တဂၤလၢ်လၢ်အတၢ်ဟဲမၤစၢၤ အတၢ်သးအိၣ်အဖီခိၣ်လီၤ

၂၀၀၇-၂ဝဝဂတၢ်အိၣ်သး
တၢ်ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်အီၣ်မ့ၢ်ဝဲဟုသး, အံသၣ်,ညၣ်အုၣ်,ပဲဘီ,မိၢ်ဟဲသၣ်ဒ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်ပှၤသးနံၣ် (၅)နံၣ် ဖီလာ်ဒီး
(၅) နံၣ်ဖီခိၣ်ဒ်တၣ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ ပာ်ပနီၣ်ဝဲအသိးလီၤ ဖဲ၂ဝဝဂနံၣ်နိၣ်ဝ့ဘၢၣ်ကျိၣ် စ့တၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢပှၤမၤစၢၤ တၢ်အတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါစှၤလီၤအဖီခိၣ်ဒီး ကျိၣ်စ့တၢ်ဆီတလဲသးဖီခိၣ်ဒီးစးထီၣ်၂၀၀၉-၂၀၁ဝဒဲကဝီၤပဒိးန့ၣ် ဘၣ်က့ၤထဲ ဟုးသးဒီး အံသၣ်ခံကလုာ်လီၤ

၂၀၁၁ တၢ်အိၣ်သး
ဖဲလါမးရှၤပဒိးန့ၣ်ဘၣ်က့ၤ ဟုးသးနီၢ်တဂၤ (၁၃)ကံလိနီၢ်ဒိၣ်ဖိသၣ်ဂက့လိဒီးကဲထီၣ် တၢ်ဂ့ၣ်ကီလၢ က
မျၢၢ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ

ဒဲကဝီၤ တၢ်ဖံအီၣ်မၤအီၣ်
ဖဲခုးဖဲသံၣ်တသ့ခီဖျိန-အ-ဖအသုးအိၣ်ဆီလီၤအသးလၢ တၢ်လီၢ်တီၢ်စီၤစုၤလၢခီၣ်ကျဲ(၁) နၣ်ရံၣ် တခီ
ကီတပၤ ကီကပၤဒဲးအိၣ်ဒၣ် ကမျၢၢ်သူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်ဒၣ်ဝဲတၢ်လၢ ဟံၣ်ခိၣ်ဟံၣ်လၤဒီးအိၣ်မူဒၣ် တနံၤဂီၢ် တနံၤသီလၢ ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ဒူသဝီတကပၤ စ့ၢ်ကီးတၢ်ဃုဖံးဃုမၤတ အိၣ်နီတမံၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်လီၤမ့မ့ၢ်လၢ ဒဲကဝီၤတဖၣ်စးထီၣ်လၢလၣ်ထၢ ဒီးခဲစးထီၣ်လၢလါဖံၤြဘူၤအါရံၣ် တုၤလါအ့ြဖ့ၣ်ဒီးပှ့ၤ အီၣ်ပှ့ၤအီ
ဟံၣ်ဃီလိၣ်ကစဲက ရဲးမ့မ့ၢ်တၢ်ဖံအီၣ်မၤအီၣ်အ ဂုၤအဂၤတအိၣ်နီတမ့ၤဘၣ်.

ဒူသဝီ ခိၣ်ဃၢၤတၢ်အိၣ်သး
၂၀၁၁နံၣ်အဂီၢ်သဝီဘူးကီးပှၤတဖၣ် ခီဖျိဘုပျိၣ်သိၣ်န့ၣ်အီၤအသိး အဝဲသ့ၣ်အတၣ်ကီတၢ်ခဲဒိၣ်န့ၢ်ပဒဲ
ကဝီၤဖိလၢ ကလဲၤခီဖျိဝဲ၂၀၁၁နံၣ်အဂီၢ်ကီကီခဲခဲန့ၣ်လီၤဒဲကဝီၤအိၣ်ထီၣ်အဂ့ၢ်ဖဲ၂၀၀၅နံၣ်ကတၢၢ် ဃၣ်ဃၣ်န-အ-ဖဒုးဆူၣ်ထီၣ်တၢ် ကထီၣ်ဒုးသုက့(၂) ဒီးတီအူကီၢ်ရ့ၣ်လၢအမၤ လီၤကလဲကွံာ်ဝဲဒ်အန့ၢ်
ဒီးတမ့ၢ်ထဲတၢ် ဖီၣ်စုကဝဲၤထံဖိကီၢ်ဖိ ပာ်ဃာ်ုစ့ၢ်ကီးထံဖိကီၢ်ဖိပာ် ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဖဲ၂၀၀၆လါဖ့ၤြဘူၤအါရံၣ် အပုၤန-အ-ဖသုးပဒိၣ်ဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်တၢ်လဲၤ လဲၤထီၣ်က့ၤလီၤတဲာ်တဲာ်ပျုပျု အဃိကမျၢၢ်ဘၣ်သုးအလီၢ်တဒူၣ် ဘၣ်တဒူၣ်တသဝီဘၣ်တသဝီဒီးဟဲထီၣ်သုးအလီၢ်ဆု ကီၢ်ကၠီၣ်တဲာ်ထံဆၢ ကီၢ်ဆၢဒီးနာ်ုလီၤအိၣ်က ဒုလၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲာ်ပှၤ ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲကဝီၤပူၤတၢ်ဒုး အိၣ်ထီၣ်မဲၢ်ရၢ်မိၢ်သ့ၣ်ဖိ လါ၂၀၀၆ လါမးရှး ကီၢ်ကၠီၣ်တဲာ်ပဒိၣ်ပတုာ်ကွံာ် တၢ်တူာ်လိာ်ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢ အနာ်ုအသီအဃိလီၤ

ဒဲကဝီၤ စးထီၣ်အိၣ်ထီၣ်
ဖဲလါအ့ြဖ့ၣ်(၃)သီနံၤကမျၢၢ်လၢ အအိၣ်လၢအူဒါကျိအူဝဲၤကျိတဖၣ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသး ဒ်ခိၢ်နၢ်တၢ်ပာ်ပနီၣ် ပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဒဲကဝီၤ တၢ်လီၢ်မ့ၢ်ဝဲအံတူာ်ထၣ်အဃိဟဲလီၤ တစဲးဘှီတၢ်ဆါဟံၣ်ပြတီာ်ခူၣ်တၢ်ဟးလီၢ်
ဒီး သူၣ်ထီၣ်ဟံၣ်ဃီလၢဒူၣ်ဖိထၢဖိလၢ ကဟဲလီၤအိၣ်ကသ့အဂီၢ်ဒီး တၢ်တ့ထီၣ်ဘှီထီၣ်တကီးတဖျၢၣ်ဘၣ်
တဖျၢၣ် ဖဲလါအ့ြဖ့ၣ်(၁၀)သီဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ကဲထီၣ် လိာ်ထီၣ်ကမံးတံာ်ဖိတဖုလၢအသီ(၁၀) အတီၢ်ပူၤဟံၣ်
လၢတၢ်ဘှီအီၤဒီး ကဘၣ်ဘှီထီၣ်အသီ ကဘၣ်အိၣ်တကပၤတဖျၢၣ်ဘၣ်တဖျၢၣ်ဒီး ဖဲ၂၁-၄-၂၀၀၆ အနံၤ
ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဒဲကဝီၤပၢဆှၢတၢ် ကမံတံာ်ဒီးအံတူာ်ထၣ် ဒဲကဝီၤဘၣ်တၢ်ပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤ အခိၣ်အနၢ်န့ၣ်လီၤ.

ပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံ ဒဲကဝီၤအံတူာ်ထၣ်မ့ၢ်ဝဲ
ကညီကီၢ်စဲၣ်ပုၤဒဲကဝီၤခံဖျၢၣ်တဖျၢၣ်လၢ အအိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲမာ်ုြတီၤကီၢ်ရ့ၣ်ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ် ဒီးခီပူ
ကရူၢ်ဒီးဖးဟဲကရူၢ်အဆၢတီတီ ဖဲဃိာ်လိာ်ကျိအနံၤလၢအအိၣ်စီၤစုၤဒီး ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ်သီၣ်လဲထၣ်
တၢ်လီၢ်တၢ်ဒ့စၢၤချံတၢ်လဲၤတနၣ်ရံၣ်တခီဃၣ်ဃၣ်ဒီး ကဲထီၣ်တၢ်ဆှၢထီၣ်ဆှၢလီၤဝံစိာ်တီဆှၢ လၢခိၢ်နၢ်
ဒီးပှၤသူၣ်အိၣ်သး အိၣ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတၢ်လၢ ကျဲကိးကပၤဒဲးညီဝဲအဃိကဲထီၣ်တၣ်ဂံၢ်ဆူၣ်လၢဒဲကဝီၤ ဝံစိာ်တီဆှၢပဂီၢ်ဒိၣ်မးလီၤဒီး တမှံၤတပျီၤလၢ ကီၢ်ချၢတဖၣ်ဟဲဟ့ၣ်တၢ်မၤ ဘူၣ်မၤစၢၤတၢ်လၢအနီၢ်ကစၢ်
ဒၣ်ဝဲတၢ်ြတီအီၤ တအိၣ်ဘၣ်ဒီးဖဲ ၂၀၁၀-၂၀၁၁တၢ်မၤလိန့ၣ်အပူၤလၢဒဲကဝီၤပုၤအံၤကၠိအိၣ်အါထီၣ်
ဝဲ(၂) ဖျၢၣ်လၢ အမ့ၢ်(တီၤဖုၣ်ကၠိတဖျၢၣ်) အိၣ် သူၣ်လီၤ အသးလၢ ဖဲကဝီၤဒ့(၁) ၀ၣ်ကျ့ၣ်ထၣ်တီၤဖုၣ်ကၠိ
ဒီး ကၠိဖိကအိၣ်ဝဲ(၅၀) ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤကၠိအဂၤတဖျၢၣ်လၢ အအိၣ်ထီၣ်မ့ၢ်ဝဲ (ကီၢ်လါဟ့ကညီသးစၢ်
ကတီၤဆိကၠိ) ကၠိအံၤမ့ၢ်ဝဲတီၤဒိၣ်တာ်ုကၠိတဖျၢၣ် အိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲ ကဝီၤဒ့(၁)အပူၤဒီးကၠိဖိနီၢ်ဂံၢ်အိၣ်
ဝဲ (၃၁)ဂၤလီၤကၠိတဖျၢၣ်ဒီးတဖျၢၣ်ပထံၣ်လၢ ဒဲကဝီၤအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအိၣ်အသိးလဲၤ အစးဘၣ်ဂ့ၢ်ဘၣ် ဝီကစီဒီးလီၤအဝဲအံၤမ့ၢ်အံတာ်ူထၣ်ဒဲ ကဝီၤတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဒီး ကၠိကီၣ်တဖၣ်တၢ်အိၣ်သးလၢ ပကွဲးပာ်ဖျါထီၣ်အီၤ န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့
လၢဒဲကဝီၤတၢ်အိၣ်ဆူၣ် အိၣ်ချ့အဂီၢ် ပအိၣ်ဒီးပတၢ်ဆါဟံၣ်, ပှၤကွၢ်ထွဲဒဲကဝီၤတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အိၣ်ဝဲ
ဖဲ အပတီၢ်အိၣ်ဝဲ အသိးလီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ဆါလၢ ပအတီၢ်ထီထီၣ် တုၤဘၣ် ပွဲး ဘၣ်ကါဒီး ပှၤလၢ နးနးတဖၣ် ပဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ မဲၢ်လးအူဒဲကဝီၤလၢ အအိၣ်ဘူးကတၢၢ် ဒီၤပှၤဒီးပဆှၢပှၤဆါတဖၣ် တသ့ဖဲအသ့
ချုးဆၢချုးကတီၢ်လီၤ. မဲၢ်လးအူးဒဲကဝီၤအံၤ ပဘၣ်လဲၤ လၢ ချံကျဲကအိၣ် ၅နၢ်ရံၣ်ကျဲလီၤ.

ဒဲကဝီၤကမံာ်တံာ်တၢ်မၤလိ
မၤသကိးတၢ်ဒီး ဒဲကဝီၤကညီပိာ်မာ်ုကရၢ, ကညီသးစၢ်ကရၢ,ဘူၣ်ဘါကရၢဒီး ကညီကၠိဖိပှာ်ဘျးစဲကရူၢ် တဖၣ်ဒ်တၢ်အိၣ်သးအဖီခိၣ်ဒ် အလီၢ်အိၣ်ဝဲအသိးလီၤ

ဒဲကဝီၤခိၣ်တဆီဘၣ်တဆီ
၂၀၀၆-၂၀၀၇ သရၣ်ဖံထၢၣ်
၂၀၀၇-၂၀၀၈ သးပှၢ်ဝါဂ့ၤထူ
၂၀၀၈-၂၀၀၉ သရၣ်ဆ့ပျိၢ်ဝါ
၂၀၀၉-၂၀၁၀ သးပှၢ်ဝါဘ့ၣ်ထူ

တၢ်ဖီၣ်လိာ်စုမၤသကိးတၢ်ဒီး ဒူသဝီခိၣ်ဃၢၤ
၂၀၁ဝနံၣ်ဒူဝသီခိၣ်ဃၢၤ ၄ ဖျၢၣ်ခီဖျိတၢ်အီၣ်မိၣ်ပှၢ်ဟုသး တၢ်လိာ်အဖီခိၣ်ဒဲကဝီၤ ကမံတံာ် ကရူၢ်ကရၢဒီး ဒဲကဝီၤ ကမျၢၢ်ပအိၣ်ဖှိၣ်ဆၢတဲာ်လၢ လါအီကာ်ူတုၤ လါအီကထိဘၢၣ်ပထၢဖှိၣ်ပှၤတဂၤ တၢ်အီၣ်ဟုးသးတဒၢ ပထၢဖှိၣ်တၢ်နုၢ်ထံလၢ ဒၢတဘၣ်လၢ (၃)လါအတီၢ်ပူၤပာ်ဖှိၣ်ဟ့ၣ်နီၤ လီၤက့ၤဒူသဝီ ၄ဖျၢၣ်လၢတ
ဒူၣ်ဟူးသး၃ဒၢဒီး အဝဲသ့ၣ်လဲၤခီဖျိဝဲ၂၀၁ဝနံၣ်ကတၢၢ်ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. မ့မ့ၢ်၂၀၁ဝနံၣ်ပကပာ်ဖှိၣ် ဒဲကဝီၤက
မျၢၢ် အနၢ်သးအိၣ်တသ့တ ညီလၢၤဘၣ်မ့ၢ်လၢ ကမျၢၢ်တၢ်အီၣ်စှၤလီၤအဃိအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အဂီၢ်ဒၣ်လဲာ်
ကဲထီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ စ့ၢ်ကီးအဃိလီၤ.

အံတူၢ်ထၣ် ဒဲကဝီၤ
တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ တၢ်အိၣ်သးအံတူၣ်ထၣ်ဒဲကဝီၤအံၤ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤဖဲ ၂၀၀၆နံၣ်လါအ့ြဖ့ၣ်
(၆) သီအနံၣ်န့ၣ်လီၤ. အိၣ်သူၣ် လီၤအသး ဖဲကီၢ်ပယီၤ ကီၠၣ်တဲၣ်ကီၢ်ဆၢဃိၣ်လိာ်ကျိကၢၢ်နံၤလၢ ကီၢ်
ပယီၤတကပၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ၂၀၀၆နံၣ် အပူၤ နီၣ်ဂံၢ်အိၣ် (၁၅၀၀) ဂၤဘျဲၣ်ဘၣ်ဆၣ်ခဲအံၤပှၤနီၢ် ဂံၢ်အိၣ် (၄၀၀၀)ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ.စးထိၣ်လၢတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤ လံၤလံၤတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဒီး ပာ်လီၤစ့ၢ်ကီးကၠိကီၣ်
ဒီး ကူၣ်သ့ပှၤမၤတၢ်ဖိတ ဘျီ ဃီန့ၣ်လီၤ. ဖဲ၂၀၀၆ နံၣ်အပူၤဘၣ်ထွဲဒဲကဝီၤတၢ်ကူၣ် ဘၣ်ကူၣ်သ့သရၣ်
ဖုဂှါ ကၠံဟံး မူဒါဒီး ပၢဆှၢရဲၣ် ကျဲၤ ဝဲန့ၣ်လီၤ. တုၤလီၤလၢ၂ဝဝဂနံၣ်အပူၤသရၣ်ဖုရှဂှါလဲၤဆူကီၢ်ချၢ
အဃိဘၣ်တၢ်ဃုထၢထီၣ်က့ၤ သရၣ် လီၤလၤဒိၣ်လၢကပၢ ဆှၢရဲၣ်ကျဲၤဘၣ်ထွဲဒဲကဝီၤ တၢ်ကူၣ်ဘၣ်
ကူၣ်သ့တကပၤ ဒ်ဒဲကဝီၤကူၣ်သ့မူဒါခိၣ်တဂၤအသိး တုၤလီၤခဲအံၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲဒဲကဝီၤစးထီၣ်သီအခါကၠိအိၣ်ထဲတဖျၢၣ်လၢ အမ့ၢ်တီၤခၢၣ်သးကၠိဒီးကၠိဖိအိၣ်ထဲ (၃၀၀)ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံတနံၣ်(၂၀၀၇)နံၣ်အပူၤတီၤခၢၣ်သးကၠိအံၤဘၣ်တၢ်သုးထီၣ် ဆူတီၤထီကၠိဒီးကၠိဖိနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်(၈၀၀) ဘျဲၣ်အ မဲာ်ညါလၢကဝီၤဒ့(၆) တခီတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီးတီၤဖုၣ်ကၠိတဖျၢၣ်ဒီးကၠိဖိတီၣ်ဂံၢ်အိၣ်(၁၀၀)
ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ.

လၢခံတနံၣ်(၂၀၀၈) အပူၤကဝီၤဒ့ (၆)တီၤဖုၣ်ကၠိအံၤဘၣ်တၢ်သုးထီၣ် ဆူတီၤခၢၣ်သးကၠိခဲ အံၤဘၣ်တၢ်
သုးထီ ထီၣ် ဆူတီၤထီကၠိအပတီၢ်ဒီးကၠိဖိကအိၣ်ဝဲ (၂၀၀)ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ.မ့မ့ၢ်လၢအံတူၣ်ထၣ် တီၤထီကၠိ
တဖျၢၣ်တနံၣ်ဒီး တနံၣ်ကၠိဖိနီၣ်ဂံၢ် အါထီၣ် တစဲးဘၣ်တစဲးတုၤလီၤလၢ၂၀၁၀-၂၀၁၁ တၢ်မၤလိနံၣ်အံၤ ကၠိဖိနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်ဝဲ (၁၁၈၃) ဂၤန့ၣ်လီၤ.

(ဟံးန့ၢ်အီၤလၢကညီကၠိဖိပှာ်ဘျးစဲကရူၢ်ပှာ်ယဲၤသန့ပူၤ)