ပယီၤပဒိၣ်လီၣ်ဖျါထီၣ်ပယီၤပဒိၣ်အတၢ်တူၢ်ခီၣ်ပာ်သးခီဖျိအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ

ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး

လၢ - ဖုဂၢၢ်ကျၢၤ

ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤပယီၤပဒိၣ်လၢဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲအီၤလၢ ကီၢ်ခိၣ် (ဦးသိန်းစိန်) န့ၣ်စးထီၣ် လၢ ၂၀၁၁ နံၣ်ဘူးကလၢာ်န့ၣ် ကွဲဃီၤကိးဃီၤ၀ဲက လုာ်ဒူၣ်ပၢၢ်ဆၢတၢ်ဖီၣ်စုက၀ဲၤ တဖၣ်လၢ ကလဲၤထံၣ်လိာ်စံးကတိၤ တၢ်ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်လၢကတဲသကိး တၢ်ပတုာ်တၢ်ခးအဂ့ၢ်ဒီး သူၣ်ထီၣ် က့ၤတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်လၢ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကွဲဃီၤကိးဃီၤအဖီခိၣ် ကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုက၀ဲၤပၢၢ်ဆၢ တၢ်အါဖုအခိၣ်အနၢ် တဖၣ်လဲၤ ထံၣ်လိာ်အိၣ်သကိးဒီးအ၀ဲသ့ၣ်် ဒီး မၤ၀ဲတၢ်ပတုာ်တၢ်ခး လၢကသူၣ်ထီၣ်သကိး၀ဲ ထံလီၢ်ကီၢ် ပူၤတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဒီးပယီၤပဒိၣ်စံး၀ဲလၢကမၤ၀ဲတၢ်ပတုာ်တၢ်ခးဒီးသူၣ်ထီၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်လီၤစိၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.အ တၢ်တဲအဖီခိၣ် မ့ၢ်ကသူၣ်ထီၣ်၀ဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ဒ်လဲၣ်တက လုာ်လဲၣ်န့ၣ်တတဲဖျါ၀ဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်ပကွၢ်ဒီးပ တ ယးဘၣ်လၢ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဖီခိၣ်န့ၣ် ဒ်ကလုာ်ဒူၣ်တဖၣ် အတၢ်လိၣ် ဘၣ်သးလီလၢ တၢ်ကသူၣ် ထီၣ်ကီၢ် စၢ ဖှိၣ်အမ့ၢ် အတီ (Fedral)ကီၢ်စၢဖှိၣ်န့ၣ်ပယီၤ ပဒိၣ် တမၤ၀ဲဘၣ်န့ၣ်ဖျါဆိပာ် စၢၤလီၤ.

အဃိပယီၤပဒိၣ်အံၤဖျါလၢကသူၣ်ထီၣ်၀ဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အံၤဒ်အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ဘၣ်သးဒၣါအ သိးလၢအမ့ၢ်အ၀ဲ သ့ၣ်ပ ယီၤကလုာ် ကဘၣ်ကဲသရၣ်ထီဘိဒီးပှၤ ကလုာ်ဒူၣ်အဂၤတ ဖၣ်က ဘၣ် ကဲပယီၤ အ ပျဲၢ်ထီဘိဒ် ကၠီၣ်တဲၣ် ကီၢ်အသိး ကၠီၣ်တဲၣ် ကလုာ်ဒိၣ်စိဒီး ကလုာ်ဒူၣ်အဂၤ ခဲလၢာ်ဘၣ် အိၣ်လၢကၠီၣ်တဲၣ်တၢ် တီ ခိၣ်ရိၣ်မဲ ခဲလၢာ် အဖီလာ်အ သိးန့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်မနုလၢပတဲဒ်အံၤ သ့လဲန့ၣ်ပယီၤအဒုးယၤခိၣ်လၢ အဟဲထီၣ် အိၣ်လၢပဟီၣ်ကဝီၤ ပူၤတနီၤ ဖဲလၢအ၀ဲသ့ၣ် မၤဝဲတၢ်ထံၣ်လိာ်စံးကတိၤ ဒီးကမျၢၢ်ဒူဖိသဝီဖိတနီၤ အခါက တိၤဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ကလုာ်ဒူၣ်တဖၣ်ဃ့ထီၣ် ကိး ထီၣ်၀ဲ (Fedral)ကီၢ်စၢဖှိၣ်န့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ်လ့ၤ တက့ၢ် တူၢ်လိာ်ဝဲ တသ့ ဘၣ်ဒီးသါသုးကလၢၤ(စခန်း) လၢကစၢၢ် ကျါဒီးကီၢ်ဆၢတဖၣ် လၢတၢ် ထံၣ်လိာ်စံးက တိၤသကိးတၢ်ပ တုာ် တၢ် ခးလၢကသူၣ်ထီၣ်တၢ် မုာ်တၢ် ခုၣ်အဂီၢ် အံၤ ပှၤမ့ၢ် မၢသါထုးကွံာ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ထုးလီၤစှၤကွံာ်(စခန်း)တ ဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ် လ့ၤတက့ၢ်သါ တူၢ်လိာ်တ သ့ ဘၣ်.

အဃိပကွၢ်က့ၤလၢအဝဲသ့ၣ်ကိးနံၤဒဲးန့ၣ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤအလီၢ်အကျဲတၢ်သူၣ်ထီၣ်,ကရၢၢ်,တၢ်ကျိၤ,တၢ်ပူၤ, ဒီးကဘီယူၤပျီတဖၣ်ခဲလၢာ်ဒီး ကတီၤကဒီးအသးလၢ ကဒုးကဒါက့ၤတၢ် အဂီၢ်န့ၣ်ဖျါ၀ဲြတၢၢ်ကလာ်လီၤ.

ဒီးအပှၤသုးဖိတဖၣ်ကၠိးလိ၀ဲလၢတၢ်ဒုးတၢ်ယၤအဂီၢ်, မ့မ့ၢ်လၢ၀့ၢ်ပူၤန့ၣ်မၤ န့ၣ်၀ဲတၢ်မၤလိ အ ကလုာ်က လုာ်ဒီးလၢကစၢၢ်ကျါတခီမၤလိ၀ဲဒ်သိးတူၢ်တၢ်ကန့ၣ်အဂီၢ်ဒုး၀ံ၀ဲတၢ်၀ံအဃၢတမၢ ခိၣ်ဃၢၤဒီးဟးထီၣ်ဟး လီၤယုၤ၀ဲလၢကျဲမုၢ်ခိၣ်လဲၤလဲၤက့ၤက့ၤကိးနံၤဒဲးန့ၣ်လီၤ. ဒီးဒ်သိး ကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်တၢ် ပၢၢ်ဆၢ ဟီၣ်က ဝီၤတၢ် အိၣ်သးမ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်ပၢၢ်ဆၢအတၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲဒီး အတၢ်ပာ်လီၤပှၤတီခိၣ်ရိၣ်မဲတၢ်တဆီဘၣ်တဆီတုၤလီၤ ဆူဒူသဝီအပတီၢ် အဂီၢ်ရဲၣ်ကျဲၤ ပျၢ်လီၤဝဲပှၤဃုသ့ၣ်ညါတၢ်တဖၣ်လၢပှၤဝံလဲဝံဆါတၢ်အကျါဒီး ပျဲထီၣ် ၀ဲဆူခိခိၣ်ကစၢၢ်ကျါ တၢ် လီၢ်တဖၣ်အါမးန့ၣ်လီၤ.

ဒ်အပူၤကွံာ်မၤညီနုၢ်၀ဲအသိးဖဲလၢမ့ၢ်မၤ၀ဲတၢ်ပတုာ်တၢ်ခးဒီးပှၤပၢၢ်ဆၢတၢ်ဖီၣ်စုက၀ဲၤ တဖၣ် အ ခါပျၢ်လီၤအပှၤ ဟး ဃုသ့ၣ်ညါတၢ်လၢပှၤ လဲ၀ံယိးဆါတၢ်အ သိးအကျါဒ်န့ၣ်သိးခဲအံၤပျၢ် လီၤကဒီးအပှၤ၀ံ လဲယိးဆါတၢ်တဖၣ် အါမးလၢတၢ်ပၢၢ်ဆၢဟီၣ်ကဝီၤပူၤလံန့ၣ်လီၤ.အပှၤလၢအပျၢ်လီၤ၀ဲသ့ၣ်တ ဖၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢအအိၣ်လၢ၀့ၢ်ပူၤ လၢတၢ် လီၢ်အယံၤဒီး မ့ၢ်ပှၤတဖၣ်လၢအအိၣ် ဘူးလၢ ကၠးပၠ့ဒီး ပၠၠ့မနါတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ပှၤတဖၣ်အံၤမ့ၢ်ပယီၤကလုာ်တနီၤဒီး တနီၤမ့ၢ်ပှၤကးြပ ါဖိတဖၣ်လၢအ ဒိးကိးလီၤအ သး လၢပ ယီၤကလုာ် တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤတဖၣ်အံၤဘၣ်တၢ်သိၣ်လိသ့အီၤလၢ ကညီကျိၣ်ဒီး နၢ်ပၢၢ်၀ဲဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဆၣ်ဖဲဟဲ၀ဲလၢကညီဖိအကျါန့ၣ် တတဲကညီကျိၣ်ဘၣ်ဒီးပာ်မၤအ သးဒ်သိးတနၢ်ပၢၢ်၀ဲ ကညီ ကျိၣ် ဘၣ်န့ၣ် လီၤ. ဟးစိာ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ဖီၣ်န့ၣ် တၢ်ကလုၢ်ဒၢအဆံးဖိတဖၣ်ဒီးဖဲ မ့ၢ်နၢ်ဟူ ၀ဲတၢ်ကတိၤလၢအ လီၤဆီတဖၣ်အ ခါဖီၣ်တံၢ်ဃာ်၀ဲဝံၤလၢခံက့ၤဆှၢက့ၤဝဲဆူ ပှၤလၢအမၢ လီၤ အီၤတဖၣ်အအိၣ် ဒီးတၢ်အိးထီၣ် ကျိာ်ထံက့ၤ အီၤ ဆူပယီၤကျိာ်န့ၣ်လီၤ.

ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ပှၤဖးတၢ်ဖိခဲလၢာ်သ့ၣ်သုဧၢပယီၤပဒိၣ်တဲ၀ဲလၢအထးခိၣ်လၢကမၤတၢ်ကတုာ်တၢ်ခး ဝံၤ ကသူၣ်ထီၣ်၀ဲ တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်လီၤစိၤဘၣ်ဆၣ်, အသုးတဖၣ်တခီပာ်လီၤ၀ဲ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ တဖၣ်ဘၣ်ဃးတၢ်ဃု သ့ၣ်ညါမၤလီၤ တံၢ်တၢ်ပၢၢ်ဆၢဖိတဖၣ်အတၢ်အိၣ်သးမ့ၢ်ဂ့ၤ, အတၢ် တ့ဂ့ၤထီၣ် ဘှီဂ့ၤထီၣ်အ သုးကလၢၤတဖၣ် ဃုာ်ဒီးကဘီ ယူၤပျီဒီး ဆှၢပာ်ကီၤအါထီၣ် အ ကျိချံကျိသၣ်ကျိဖးဒိၣ်တဖၣ် လၢခိခိၣ်ကစၢၢ် ကျါတၢ်လီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်က တီၤသးလၢ တၢ်ဒုးတၢ်ယၤအဂီၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ.

အဃိပယီၤပဒိၣ်အနီၣ်ကစၢ်မ့ၢ်တဲ၀ဲလၢအထးခိၣ် လၢအဲၣ်၀ဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ဒီးကသူၣ် ထီၣ်ဝဲ တၢ် မုာ်တၢ် ခုၣ်ဘၣ် ဆၣ်မ့ၢ်ဒၣ်ထးခိၣ်အ တၢ်တဲန့ၣ်လီၤ.လၢအသူၣ် ကံၢ်သးလဲတခီတမ့ၢ်ပှၤ သ့ၣ်တဖၣ်လၢအဲၣ် တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ဒီး ကသူၣ်ထီၣ်၀ဲတၢ်မုာ် တၢ်ခုၣ်ဘၣ်န့ၣ်ပယီၤသုးတဖၣ် နဲၣ်ဖျါထီၣ်၀ဲအပဒိၣ်အတၢ်တူၢ်ခီၣ်ပာ်သးလၢ အတၢ်ဖံးတၢ် မၤတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအပူၤလံန့ၣ်လီၤ.

အဃိလၢတၢ် မၤ၀ဲတၢ်ပ တုာ်တၢ်ခးဒီးစံး ကတိၤ၀ဲတၢ် မုာ် တၢ်ခုၣ်အဂ့ၢ်အဆၢ ကတီၢ်အံၤ ပ အိၣ် မံခ့မံသပ့ၤ တသ့ဘၣ်ပနာ်ညီပယီၤပဒိၣ်အပှၤ ပှၤတလိၢ်ဖိတ ဖၣ်အတၢ်စံး တၢ်ကတိၤ အတၢ်ဝီၢ်န့ၢ်လွဲန့ၢ် တၢ် တညီဘၣ်, ပကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်စိာ်မဲာ်စိာ်နါ ဒ်သိးပကထံၣ်သ့ၣ်ညါ ပယီၤပဒိၣ် အတၢ်ကူၣ်တရံးအ ကျဲတဖၣ်ဒ် သိးပသု တနုာ်လီၤဘၣ်ဆူ ပယီၤပဒိၣ်ဒီး အပှၤ မၤသကိးတၢ်တဖၣ်အကၢၢ်အကွီၤပူၤတဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ဒုးသ့ၣ် ညါ တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လိာ် က့ၤသးန့ၣ်လီၤ.

ဒ်သိးပသုတဘၣ်ပယီၤပဒိၣ်အကၢၢ်တဂ့ၤဒီးမၤ လၢပှဲၤန့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ဘၣ်သးဒီး မၤလီၤ မၢ်ကွံာ်ကညီဖိအ ဘူၣ်အတီၢ်တဂ့ၤအဂီၢ်ဆၢထၢၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤသကိးဃူဃူလၢကညီဒီကလုာ်စၢ ဖှိၣ်ကရၢအတၢ်ပညိၣ် ဖီတၢၣ်အ ဂီၢ်တက့ၢ်.

http://luthawpawday.blogspot.com/2012/08/blog-post.html