​ဖံ​ဖံ​အဲ​မၣ်

ဖီဘီခိၣ် ပှၤတဒူၣ်လၢတၢ်လီၤဘၣ်အီၤလၢကဘၣ်အီၣ်ဘှးန့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်ဒ်အတၢ်နာ်ဒီးတၢ်လီၤစၢၤအသိးဘၣ်ဘုၣ်ပာ်၀ဲ
ထိးမိၢ်ခိၣ်မ့တမ့ၢ်ဆီမိၢ်ခိၣ်ဒ်တၢ်လီၤဘၣ်အီၤလၢတၢ်ကဘၣ်အီၣ်ဘှးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.ဒီးပှၤတဒူၣ်လၢအကဘၣ်အီၣ်
ဘှးန့ၣ်ကၤထီၣ်ဆ့ပျိၢ်ဖးထီတဘ့ၣ်၀ံၤကျ့ထီၣ်အဃဲာ်,အဒီကိးထီၣ်၀ဲအဖိခွါတဂၤဂၤလၢအအဲၣ်ဒိးကိး၀ဲ၀ံၤလဲၤ
ကျီန့ၢ်၀ဲယာ်ပျိၢ်ဒီးအလၣ်နွံဘ့ၣ်စုာ်စုာ်၀ံၤကျီတဲာ်၀ဲနွံာ်ကဒါ၀ံၤဒီးလဲၤကျီ၀ၣ်ဖိတဘိန့ၣ်လီၤ.ဒီး၀ၣ်တဘိလၢအ
ကျီန့ၢ်၀ဲန့ၣ်အဆိကျီန့ၢ်၀ဲ၀ၣ်ခံကပိာ်ဒီးကိလီၤ၀ဲခံခီအဒိၣ်တခီအဆံးတခီဒီးကျီန့ၢ်ကဒီး၀ဲမီခံဒူဒီးမီတဒူန့ၣ်ကျီ
ဃူ၀ဲအခိၣ်ဒီးမီအဂၤတဒူန့ၣ်ကျီပဲာ်စွၤ၀ဲအခိၣ်တစဲးဒီးကျီန့ၢ်၀ဲပခွံလၣ်သၢဒ့ဒီးထိးခံဆွံတဘိန့ၣ်လီၤ.သတးဒီး
ယာ်လၣ်န့ၣ်ဘၣ်၀ံ၀ဲလၢကုပူၤဒီးမ့မ့ၢ်ထိးခံဆွံဒီး၀ၣ်ဆှါတဖၣ်ဘၣ်စိာ်၀ဲလၢအစုလီၤ.ဒီးဖဲအဟဲက့ၤ၀ဲလၢဟံၣ်အ
ခါန့ၣ်သပၢၤအီၣ်မ့ၤမ့ၢ်အိၣ်လၢလၢၢ်ဆီခိၣ်န့ၣ်ဟဲက့ၤ၀ဲတသ့ဘၣ်.ပှၤမ့ၢ်စိာ်လီၤသပၢၤအီၣ်မ့ၤမးဟဲက့ၤ၀ဲသ့ဒီး
ပှၤအိၣ်လၢဟံၣ်ပူၤန့ၣ်ကဘၣ်ဟံးထီၣ်ယာ်လၣ်တခီဒ့ဒီးဟၢၣ်လီၤ၀ဲဆူမ့ၤခိၣ်န့ၣ်လီၤ.ဒီးဟံၣ်ခိၣ်အံၤအမါဟ့ၣ်
လီၤအီၤထိးဆၣ်ဒီးဟံၣ်ခိၣ်အံၤဖီၣ်ထီၣ်ထိးဒီးဃ့တံၢ်၀ဲအစုအခီၣ်ဒီးဃ့တံၢ်၀ဲထိးအဒ့လၢဆှါခံဘ့ၣ်,အစုခံဘ့ၣ်အ
ခီၣ်ခံဘ့ၣ်ဒီးထိးအသးခံဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤအိၣ်လၢဟံၣ်ပူၤတခီခိးလီၤပာ်၀ဲဒီးသံးကတံၤဖိတဖျၢၣ်လီၤ.  သံးက
တံၤအံၤဃါကိၣ်လိၣ်၀ဲဖၣ်ဆါဖိတလိၣ်ဒီးပာ်၀ဲလၢသံးကတံၤအပူၤဒီးဖီၣ်၀ဲသံးကတံၤဒီးထိးအကပၤန့ၣ်၀ံၤက့ၤ
ပာ်ထိးအံၤလၢအလီၢ်မံခိၣ် ဒီးဖီၣ်ဘၣ်၀ဲထိးအကပၤနွံထံၣ်န့ၣ်လီၤ.

ထိးအကပၤအံၤအ၀ၤဟံၣ်ခိၣ်ဘၣ်ဖီၣ်,အမါဘၣ်ဖီၣ်,မ့ၢ်၀ံၤမးအဖိအဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤဖီၣ်၀ံၤတဆီတဆီအဆံး
တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.ဖီၣ်ထိးအကပၤအံၤတဂၤနွံထံၣ်၀ံၤဒီးဆဲးဆါ၀ဲထိးအတံာ်လာ်တစဲး,ဘီးဆါ၀ဲထိးအကိာ်တစဲး
၀ံၤဒီးပအၢသံထိးအံၤလၢတၢ်ကံာ်ညာ်ဒီးထံတုၤလၢအသံ၀ံၤတစု,ဃိဒီဒု၀ဲလၢဖၣ်ကွာ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.လီၤဆီဒၣ်
တၢ်ဖဲတချုးဃိဒံးထိးအခါဖဲဖီၣ်ထိးအကမီန့ၣ်ထုကဖၣ်သကိး၀ဲ(သံခိၣ်မုၢ်ဃါ)မိၢ်ဒိၣ်ပၢ်ဒိၣ်ဧၢ,အံးပှၤကွၢ်ပှၤက
ဟုကယာ်ပှၤ,မၤဘူၣ်မၤဘျါက့ၤပတၢ်ဆူးတၢ်ဆါ,အံးပှၤကွၢ်ပှၤဒ်ပမၤကထီၣ်အီၣ်ထီၣ်,ဒီးမၤစၢၤပှၤဒ်ပကဂ့ၤ
ဒံၣ်ဘၣ်ဖိ,ဒီးမၤဘျုးမၤဖှိၣ်ပှၤဒီးဆိၣ်ဂ့ၤဆိၣ်၀ါပှၤတက့ၢ်.တုၤဒိသံထိးဒီးဃိ၀ဲ၀ံၤကူးလီၤကါလီၤ၀ဲ၀ံၤ,ကၣ်လီၤ
၀ဲထိးအဂုၢ်ဃံသၢဘ့ၣ်ဒ်ပစံးတၢ်အသိးအညၣ်သၢလိၣ်န့ၣ်လီၤ.ဒီးဖဲအ၀ဲသ့ၣ်ဖီၣ်ထိးအကမီ(အကပၤ)အခါမ့ၢ်
ဖီၣ်၀ဲလၢအစ့ၣ်တကပၤန့ၣ်ဘၣ်ကၣ်၀ဲလၢအထွဲတကပၤလီၤ.​ ​ ထိးညၣ်အံၤကၣ်၀ဲလၢအထွဲတကပၤလီၤ.
ထိးညၣ်အံၤကၣ်၀ဲမံဒီးအီိၣ်၀ဲဂၤလိၣ်ဂၤလိၣ်န့ၣ်လီၤ.ဒီးထိးညၣ်လၢပာ်ဃာ်၀ဲတလိၣ်န့ၣ်ထၢနုာ်၀ဲဆူကုပူၤန့ၣ်
လီၤ.ကုပူၤအံၤဆှါအဘျဲၣ်အစဲၣ်တဖၣ်ထၢနုာ်ဃုာ်၀ဲခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ.တဟးပာ်နါစိၤကွံာ်လီၤနါစိၤ၀ဲဘၣ်.

၀ံၤဒီးထိးညၣ်လၢအအိၣ်တီၢ်ဃုာ်ဒီးအသူၣ်,အသး,အပှံာ်,အကဖုတဖၣ်ဖီထီၣ်၀ဲခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ.တုၤကသူမံတ
စုခွဲးလီၤ၀ဲဆူတဘံၣ်ပူၤဒီးခွဲးလီၤဃုာ်မ့ၤလၢတဘံၣ်ပူၤလီၤဆီဆီဒီးထုကဖၣ်သကိး၀ဲတဘျီ၀ံၤအီၣ်သကိး၀ဲတ
ဂၤတမီတဂၤတမီဒီးကသူန့ၣ်လီၤ.မိၢ်တဂၤလၢအမ့ၢ်ဘှးခိၣ်(ဘှးအထံး)န့ၣ်အိၣ်လၢသပၢၤကပၤဒီးကသူ,မ့ၤ
မ့ၢ်စှၤလီၤန့ၣ်တၢၤလီၤ၀ဲခွဲးလီၤ၀ဲမ့ၤကသူန့ၣ်လီၤ.လီၤဆီဒၣ်တၢ်ဖဲပှၤကညီတဖၣ်အီၣ်ဘှးအကတီၢ်န့ၣ်ဘၣ်ကူ
ဘၣ်သိးဆ့ကညီနံၣ်ကညီကိးဂၤန့ၣ်လီၤ.ဒီးပှၤဖိသၣ်တဖၣ်ကသူဘဲမ့ၢ်ဂ့ၤ,တဘဲမ့ၢ်ဂ့ၤ,ဘျါမ့ၢ်ဂ့ၤဟီမ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်တဲ
၀ဲတသ့ဘၣ်.ဒ်န့ၣ်အသိးကတိၤပယီၤကျိာ်တဂ့ၤဘၣ်.မ့ၢ်တဲ၀ဲန့ၣ်အဘှးဟးဂီၤကွံာ်ဒီးဘၣ်အီၣ်၀ဲအသီတဘျီန့ၣ်
လီၤ.

တၢ်အီၣ်ဘှးအံၤပှၤတနီၤမိၢ်အီၣ်လၢညါကတၢၢ်၀ံၤ,ပၢ်အီၣ်၀ံၤ,ဖိအဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤအီၣ်၀ံၤတဆီတဆီန့ၣ်လီၤ.
ဖဲအီၣ်ဘှးအကတီၢ်အံၤဖိလံၤတဖၣ်အိၣ်ဖဲလဲၣ်ဂ့ၤဂ့ၤကဘၣ်ဟဲက့ၤတုၤဖှိၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ.လၢတၢ်တသ့တဘၣ်
ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အဖီခိၣ်ဟဲက့ၤမ့ၢ်တတုၤဘၣ်န့ၣ်ပှၤဘၣ်ပာ်န့ၢ်အီၤမ့ၤအဃ့န့ၣ်လီၤ.​ ပှၤတနီၤအီၣ်ဘှး၀ံၤအကသူ
ဟီၣ်ဘီၣ်အိၣ်တီၢ်တဖၣ်ဒုးအီၣ်၀ဲအဘူးအတံၢ်ဒီးတနီၤဂၢ်ကွံာ်၀ဲခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ.ပထံၣ်ဘၣ်ပှၤကညီစှီၤတဖၣ်အီၣ်
ဘှးအါတက့ၢ်လၢထိးဒီးဆီဘၣ်ဆၣ်ပှၤကညီပှိၢ်တဖၣ်အီၣ်ဘှးလၢညၣ်ပီၢ်ဘီ,ညၣ်ပျၤ,ဒီးတနီၤကိၣ်ကမူၣ်လၢအ
မၤကဲထီၣ်၀ဲကိၣ်တလိၣ်န့ၣ်လီၤ.မ့မ့ၢ်ပှၤမီၤန့ၢ်ပှၤဖိတနီၤအတၢ်ကၢ်မ့ၢ်လီၤလၢထွံၣ်ဒီးဘၣ်အီၣ်၀ဲလၢထွံၣ်န့ၣ်
လီၤ.
မ့မ့ၢ်ပှၤမိၣ်ဖိတဖၣ်အီၣ်၀ဲလၢညၣ်လံၣ်န့ၣ်လီၤ.ဒီးဖဲအီၣ်ဘှးအခါတဘၣ်သူၣ်က့ၣ်သးကါလိၣ်သးဘၣ်.အသးဘၣ်
ကဆှီလီၤ.တၢ်အီၣ်ဘှးအံၤပှၤလၢအဟံးဂၢၢ်ကျၢၤမိၢ်လုၢ်ပၢ်လၢ်တဖၣ်အဆိကတၢၢ်မ့ၢ်အီၣ်ဘှးလၢအဟံၣ်အခိၣ်
ဒုးလၢဃီးန့ၣ်လၢခံတဘျီလၢ်လၢ်မ့ၢ်အီၣ်ဘှးန့ၣ်ဘၣ်အီၣ်၀ဲလၢဃီးန့ၣ်လီၤ.ဖဲအီၣ်ဘှးအကတီၢ်အဟံၣ်ခိၣ်ဒုးမ့ၢ်
ဘှီ၀ဲလၢလိၣ်ဘၣ်ဆၣ်မ့ၢ်အီၣ်ဘှးအကတီၢ်န့ၢ်ဘၣ်မၤထီၣ်၀ဲအဟံၣ်ခိၣ်ဒုးလၢဃီးဖိခံဒူသၢဒူမ့ၢ်လၢအီၣ်ဘှးအဆိ
ကတၢၢ်တဘျီအခါအဟံၣ်ခိၣ်န့ၣ် ဒုး၀ဲလၢဃီးအဃိန့ၣ်လီၤ.

ဒ်န့ၣ်သိးတၢ်အီၣ်ဘှးအံၤဘၣ်အိၣ်ဒၣ်လၢအထံအကီၢ်(အသ၀ီ)လီၤ.ဟးအီၣ်၀ဲလၢပှၤထံပှၤကီၢ်(ပှၤသ၀ီ)တဂ့ၤ
ဘၣ်.ဖဲဖိဆါလံၤဆါဒီး(တၢ်ကၢ်)မ့ၢ်လီၤဘၣ်လၢဘၣ်အီၣ်ဘှးန့ၣ်ဘၣ်က့ၤဟံးန့ၢ်အလၢၢ်ဆီသၢဖျၢၣ်လၢအဟံၣ်ဒၣ်
၀ဲဒီးဘၣ်အီၣ်ဘှးလီၤ.ပှၤတနီၤအီၣ်ဘှးအဂီၢ်အသပၢၤလီခီတဖၣ်ပာ်လီၤဆီ၀ဲဒၣ်လီၤ.ဖဲဖိလံၤဆါဒီးတၢ်ကၢ်မ့ၢ်
လီၤလၢဘၣ်အီၣ်ဘှးန့ၣ်ဃိထိးလၢထံပူၤနၢဃိဘၣ်ပှၤဆါတဂၤဘၣ်ဆၣ်ပှၤဆါတဂၤအံၤတဘၣ်တၢ်နီတမံၤ
ဘၣ်ဒီးဘျါက့ၤဒၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အီၣ်ဘှးအံၤပှၤသးပှၢ်လၢပျၢၤတခီမၤ၀ဲလီၤတံၢ်ဂ့ၤမးဘၣ်ဆၣ်ပထံၣ်ဘၣ်လၢခံဒူသ၀ီတနီၤမၤညီ၀ဲဒီးလဲၤပှ့ၤ
ထိးညၣ်လၢဖၠါပူၤဒီးဟဲက့ၤအီၣ်ဘှးန့ၣ်လီၤ.ပှၤအီၣ်ဘှးတဖၣ်အ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်တတဲၣ်ထီၣ်မ့ၤခိၣ်ထံခိၣ်ဘၣ်.ဘၣ်
ဆၣ်မ့ၢ်လဲၤတၢ်က့ၤတၢ်လၢကျဲဒီးမ့ၢ်အီၣ်မ့ၤတခီတဲၣ်ထီၣ်၀ဲမ့ၤခိၣ်ထံခိၣ်လီၤ.မ့မ့ၣ်ပှၤဘါဖီတဖၣ်ပာ်ထီၣ်မ့ၤခိၣ်
ထံခိၣ်နၣ်လီၤ.မ့မ့ၢ်ပှၤပှိၣ်ဖိတဖၣ်အီၣ်ဘှးလၢညၣ်ပီၢ်ဘီ-စှီၤအီၣ်ဘှးလၢထိးဖါကီၢ်-

ဖဲပစိၤအံၤပှၤအီၣ်ဘှးတဖၣ်စှၤလီၤဒီးအါတက့ၢ်ကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိဒီးအဂၤတနီၤပာ်တ့ၢ်တၢ်အီၣ်ဘှးဒီးဘါက့ၤဖီန့ၣ်
လီၤ.ဒီးမ့မ့ၢ်ပှၤဘါဖီတခီဘါသီခါဒီးဘါဃိၣ်ဘါ၀ၣ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်ဘါဖီအံၤအိၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီးလၢအနံၣ်ယံာ်အလါအါ
လံဒီးပှၤသးပှၢ်တနီၤစံၣ်ဃဲၤ၀ဲလၢပထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤန့ၣ်လၢပျၢၤပှၤယိၤဖိတဖၣ်ဟဲလီၤတဲနၢ်ပၢၢ်ရိၢ်ဖှိၣ်ပှၤကညီဖိ
တဖၣ်လၢကပာ်တ့ၢ်တၢ်အီၣ်ဘှးဒီးဘါက့ၤဖီန့ၣ်လီၤ.ဒီးလၢတၢ်ကဘါက့ၤဖီဒီးဒီၣ်တဲာ်ဘှးအဂီၢ်ဘၣ်ဆဲးတဲာ်ဘှး
ကသံၣ်န့ၣ်လီၤ.ဒီးတၢ်အီၣ်ဘှးအံၤစးထီၣ်၀ဲလၢမိၢ်တကပၤဒီးမ့ၢ်မိၢ်အထံးဒီးမိၢ်တဖၣ်မ့ၢ်တအိၣ်မူဘၣ်န့ၢ်ပၢ်တ
ဖၣ်တအီၣ်ဘှးလၢၤဘၣ်.ဖဲမိၢ်တဖၣ်အိၣ်မူအကတီၢ်န့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်အီၣ်ဘှးခံကပၤမိၢ်တကပၤအီၣ်၀ံၤဒီးက့ၤအီၣ်
က့ၤကဒီးလၢပၢ်တပၤန့ၣ်လီၤ.တၢ်အီၣ်ဘှးအံၤအိၣ်ထီၣ်တချုးလၢပှိၢ်ဒီးစှီၤတဖၣ်လီၤဖးဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.ပထံၣ်
ဘၣ်လၢထါအီၣ်ဘှးထါဂံၢ်ထံး ဒွးထံးတဖၣ်အိၣ်အါမးလီၤ.

ဟံးန့ၢ်လၢကညီဖိအတၢ်န့ၢ်သါ,