​ဖံ​ဖံ​အဲ​မၣ်

၁.ထး,ပနဲၣ်ဃဲၤစီၤပၤလၢပီၣ်လဲၣ်တခီအိၣ်တဂၤမ့ၢ်ချၢၣ်ဖးဒိၣ်တထူၣ်လၢတၢ်ကိးအမံၤ“စီၤသၣ်ကအုၣ်” လီၤ. တၢ်လၢစီၤပၤတဂၤအံၤအဖိမုၣ်ကနီၤအိၣ်ဝဲတဂၤလၢတၢ်ကိးအမံၤလၢ “နီၢ်ဘုၣ်ဘီ”န့ၣ်လီၤ.လၢကစၢၢ်ခိၣ်တ
ခီစီၤပၤအိၣ်ဝဲတဂၤလၢအဒိၣ်စိဒိၣ်ကမီၤဒီးအမံၤဟူသၣ်ဖျါလၢကစၢၢ်ကလိသကုၤဆးဒးတုၤပှၤတသ့ၣ်ညါ
အီၤတအိၣ်နီတဂၤဘၣ်.စီၤပၤအံၤအိၣ်ဒီးအဖိခွါတဂၤတၢ်ကိးအမံၤလၢ“စီၤသီဒိၣ်ခွါ”ဒီးမ့ၢ်သုးခိၣ်တဂၤလၢအ
ပ့ၢ်အချ့စုသ့ခီၣ်ဘၣ်ဆဲးတၢ်သ့ကျီတၢ်နုာ်ဒီးဒိၣ်တၢ်က့ၢ်ဂ့ၤဂီၤဘၣ်, ဘၣ်ဒုၣ်ဘၣ်ဒ့ဂ့ၤမးလီၤ.

ဒ်ပှၤသးပှၢ်ကတိၤဒိတၢ်အသိး,လီခီထူဒီးလီခီထူကျဲလိာ်အသးစီၤသီဒိၣ်ခွါဒီးနီၢ်ဘုၣ်ဘီ,စီၤပၤဒီးစီၤပၤအဖိမုၣ်
ဖိခွါတ့ဃုာ်ဖျီဃုာ်လိာ်အသးလၢ ပှၤဒီမိ၀ၤအံၤအိၣ်ဃုာ်လၢတၢ်ဃူတၢ်ဖိး ပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံထီဘိလီၤ. အန့ၣ်ဒီးနီၢ်ဘုၣ်ဘီကက့ၤပိာ် အ၀ၤအခံဆူကစၢၢ်ခိၣ်မုၢ်ထီၣ်တခီအဂီၢ်အမိၢ်ဟ့ၣ်လီၤထွဲအခံလၢဟုသးပှဲၤထံ
လုၤသၣ်ကုတဖျၢၣ်လီၤ.တုၤနီၢ်ဘုၣ်ဘီက့ၤတုၤအ၀ၤအတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးလီၢ်ဒီးဆ့ၣ်နီၤလၢနီပူၤဒီးထိၣ်ဝးအသး
န့ၣ်ပှၤဒီထံဒီကီၢ်ဆိကမိၣ်မးလၢမ့ၣ်အူအီၣ်နီန့ၣ်လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်နီၢ်နီၢ်တခီမ့ၢ်ဒၣ်နီၢ်ဘုၣ်ဘီအတၢ်ကြပုၢ်ကြပီၤန့ၣ်
ဆဲးကပီၤထီၣ်တၢ်အဃိလီၤ.

တၢ်လၢနီၢ်ဘုၣ်ဘီတဂၤအံၤ, မ့ၢ်စီၤပၤခံခီယၢ်ခီအဖိမုၣ်အဃိ, ဖံးတၢ်မၤတၢ်အလီၢ်တအိၣ်ဘၣ်နီတမံၤဘၣ်. အိၣ်ထဲတၢ်ဘီၣ်တၢ်ညီမုာ်မုာ်ပၢၤပၢၤလၢတၢ်သူၣ်ခုသးခုအပူၤလီၤ.လၢဂီၤအတၢ်အီၣ်အဂီၢ်အဝဲဟံးထီၣ်ဟုသး
တဖျၢၣ်ဘိးကၢ်ဝဲခံကူာ်ဒီးဟံးထီၣ်ဖီထီၣ်ဝဲတကူာ်တုၤအဖးထီၣ်န့ၣ်မ့ၤပှဲၤထီၣ်ဒၣ်သပၢၤဒီဖျၢၣ်ညါဒီးအီၣ်ဝဲဒီးအ
ဟံၣ်ဖိဃီဖိခဲလၢာ်ဒၣ်လဲာ်တလၢာ်ဘၣ်.အိၣ်တ့ၢ်တကူၣ်ဖီထီၣ်ကဒီးဝဲလၢဟါတၢ်အီၣ်အဂီၢ်ပှဲၤသပၢၤဒီးလၢအီၣ်
ကဒီးလီၤ. မၤဝဲဒ်န့ၣ်သိးတနံၤဘၣ်တနံၤတနွံဘၣ်တနွံတုၤဟုသးလၢအမိၢ်ဟ့ၣ်အီၤလၢာ်ဒီးမၤလိာ်ကဒီးအ
မိၢ်လၢဟုသးအသီလီၤ.

နီၢ်ဘုၣ်ဘီအတၢ်မၤအံၤပှၤကစၢၢ်ခိၣ်ဖိခဲလၢာ်သ့ၣ်ညါထီၣ်လၢတၢ်အီၣ်ပှိၤအီပှိၤဒ်သိးအံၤလၢညါလၢညါတမၤအ
သးနီတစုဘၣ်.တစုအံၤကစၢၢ်ကံကူးမၤန့ၢ်ဘၣ်အဒဲၣ်မုၣ်တဘီအဘုတလၢာ်ဒီး,ဘီၣ်ထီၣ်ညီထီၣ်ဝဲကွ့ၢ်ကွ့ၢ်လီၤ. လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါဘှဲကီၢ်ဒီကီၢ်ညါမၤဘုမၤဟုန့ၢ်ဂ့ၤထီၣ်တုၤလၢအီၣ်တကးဘၣ်ပှၤအီၣ်တလၢာ်ဘၣ်တခီလီၤ.

၂. တၢ်ဝံအၢကလၤတဂ့ၤ,ပသးပှၢ်စံးဝဲတၢ်ဆူခံပတသ့ၣ်ညါတၢ်ဆူညါပတသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးဘၣ်.နီၢ်ဘုၣ်ဘီမ့ၢ်ပှၤ
ဘၣ်မုာ်ဘၣ်ပၢၤဒီးမၤဘီၣ်ညီကံကူးအမဲာ်ညါ,ဘှဲဒီကီၢ်နာ်သက့,လၢတစိၢ်ဖိအတီၢ်ပူၤတၢ်လဲက့ၤအသးလၢအ
ဂီၢ်လီၤ.တနံၤတခီၣ်တၢ်ကစီၣ်ဟူထီၣ်လၢကစၢၢ်ကံကူာ်အဒုၣ်အဒါဟဲဒုးအီၤလီၤ.အန့ၣ်တစုစီၤပၤဖိခွါစီၤသီ
ဒိၣ်ခွါကတဲာ်ကတီၤထီၣ်အသးဒီးတၢ်စုကဝဲၤဒ်သိးကလဲၤဒုးဆၢတၢ်အဂီၢ်လီၤ.ဟံးထီၣ်ဃဲၤ,ဘီ,ကွဲၤဒီးတဲဘၣ်
အမါ,သးဘိဧၢ,သးအုးတၢ်လၢယဃိနီတမံၤတဂ့ၤ,အိၣ်တီၢ်နဝဲမုာ်မုာ်အီၣ်အီဝံၣ်ဝံၣ်ဘဲဘဲတက့ၢ်.ယကလဲၤမၤ
ဝံၤမၤကဲဒုၣ်ဒါတကရၢဒီးဟဲက့ၤလီၤ.တုၤနုၤတစုစီၤသီဒိၣ်ခွါထွဲထီၣ်အခီၣ်လံမးလဲၣ်.အသးဘိကွၢ်ထွဲအခံလၢ
တၢ်သူၣ်ကနိးသးကနိးသယုၢ်သညိအပူၤလီၤ.တၢ်လၢကစၢၢ်ကံကူးဒီဖျၢၣ်န့ၣ်ပှၤလဲၤထီၣ်ဆူအဖီခိၣ်သ့အဂီၢ်
ကျဲအိၣ်ဒၣ်ထဲတဘိဧိၤလီၤ. ကျဲန့ၣ်အိၣ်လၢမုၢ်နုာ်ကလံၤထံးကိးဝဲအမံၤလၢ “ထၢၣ်လၢၢ်ပူၤကျီကိာ်” န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်ဒ်ကံကူးအတိာ်လၢအခိးတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. စီၤသီဒိၣ်လဲၤတုၤဖဲန့ၣ်ဒီးခိးလီၤအဒုၣ်အဒါအခိၣ်လီၤ. ဒ်ပှၤကစၢၢ်ခိၣ်ဖိလၢပျၢၤအသိး,အဝဲဆှိးထီၣ်သံၣ်ခွံတဘ့ၣ်လၢအမ့ၢ်ထူဒီးကပီၤဂ့ၤမးလီၤ.ဒ်သိးဒုၣ်ဒါသုတထံၣ်
အီၤတဂ့ၤအဂီၢ်ဟံးန့ၢ်ထီၣ်ကွံာ်သံၣ်ခွံထူလၢအခိၣ်လိၤဒီးယီၢ်ဘၢတံၢ်ဃာ်ဝဲလၢအခီၣ်ညါသးအဖီလာ်လီၤ. တုၤဒုၣ်ဒါဟဲတစုအဝဲကျီသံကံွာ်ဝဲတဖုဝံၤတဖုန့ၣ်လီၤ. 

မ့ၢ်လၢတထံၣ်ဒုၣ်ဒါဟဲလၢာ်ဘၣ်အဃိဆိကမိၣ်ဝဲလၢဒုၣ်ဒါလၢာ်လံဒီးဟံးထီၣ်ကွံာ်အသံၣ်ခွံဒီးဆှိးထီၣ်က့ၤဝဲဝံၤ
ဒီးထုးထီၣ်အကွဲၤအူထီၣ်ဝဲလၢကက့ၤကဒါက့ၤလၢတၢ်မၤနၢၤအဂီၢ်လီၤ.ဃၣ်ကဒါက့ၤအသးအခါဒုၣ်ဒါအိၣ်
တံၢ်ဒံးတဖုဟဲလၢအလီၢ်ခံတခီဒီးမ့ၢ်လၢသံၣ်ခွံထူကပီၤကဲာ်ဆိးအဃိတထံၣ်ဒုၣ်ဒါဘၣ်မ့မ့ၢ်ဒုၣ်ဒါတဖုထံၣ်အီၤ
ဒီးကျီသံကွံာ်အီၤလီၤ.

တဘျီအံၤတၢ်ကစီၣ်ဟူထီၣ်ဆူကံကူးခိၣ်ဒီးနီၢ်ဘုၣ်ဘီအအိၣ်တစုဃီလီၤ.နီၢ်ဘုၣ်ဘီအသးသ့ၣ်ဖးဒီးကဲထီၣ်လၢ
လၢၢ်ထူၣ်ကိးမးတးနးတကးဘၣ်.တၢ်နးလၢတၢ်နးအဖီခိၣ်,တၢ်ဖှီၣ်လၢတၢ်ဖှီၣ်အဖီခိၣ်ဆီၣ်သနံးထီၣ်နီၢ်ဘုၣ်ဘီ
ချ့ဒံးချ့ဒူးန့ၣ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤကံကူးအပဒိၣ်ကပှၢ်တဖၣ်ဟဲထုကဖၣ်သီၣ်ကမဲၤထီၣ်ဆူစီၤပၤအိၣ်ဒီးစံးဝဲဒၣ်, စီၤပၤဧၢနဖိခွါသံန့ၣ်မ့ၢ်နသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးဧါ. တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ဒၣ်နဒဲၣ်မုၣ်အဃိလီၤ.ဒုၣ်ဒါတဖၣ်မ့ၢ်နဒဲၣ်အသံၣ်အဖီလၢ
ညါဒီးသးဟ့နဖိခွါအဃိ,ဟဲဒုးတၢ်ဒီးမၤသံကွံာ်နဖိခွါလီၤ.ထဲန့ၣ်တကးဘၣ်တၢ်လၢနဒဲၣ်မုၣ်တဂၤအံၤတမ့ၢ်ပှၤ
မူာ်ပှၤနီၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်ပှၤဝံပှၤနါလီၤ.ကွၢ်လၢဟုသးတဖျၢၣ်ဖီအီၣ်ဝဲခံဘျီန့ၣ်တမ့ၢ်တၢ်အလုၢ်အလၢ်ဘၣ်.နမ့ၢ်တမၤ
သံအီၤန့ၣ်အဝဲကအီၣ်က့ၤနၤဒီးနဘီနမုၢ်ကတုၤလၢတၢ်ဟးဂုာ်ဟးဂီၤအလီၢ်လီၤ.

လီၤသးကညီၤနးလဲၣ်, စီၤပၤကံကူးညီနုၢ်ဒိကနၣ်တ့ၢ်အ ပဒိၣ်ပပှၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးအဃိ, တဘျီအံၤကမၤသံအဒဲၣ်မုၣ်န့ၣ်ကီကီတမၤသံဧီၢ်ကီသးဘၣ်အီၤလီၤ.စီၤပၤကံကူးထိၣ်ကွၢ်တဲာ်ကွၢ်တၢ်ယၢ်ခီ
ယၢ်ခီဝံၤဒ်အဂၤမၤတသ့သတးဒီးဘံၣ်ဃာ်အမဲာ်ဒီးဟ့ၣ်လီၤအကလုၢ်လၢတဘၣ်မၤသံအဒဲၣ်မုၣ်တဂ့ၤမ့မ့ၢ်တ
ခီဆါလီၤကွံာ်အီၤတက့ၢ်. အန့ၣ်တစုပှၤစၢတံၢ်ဃာ်နီၢ်ဘုၣ်ဘီအစု,ဒီးမိၤထီၣ်အီၤဆူထးကစၢၢ်ကလံၤထံးဂီၤ
ဖိမုၣ်အလိၤဒီးပာ်အီၤဖဲန့ၣ်လီၤ.အၣ်,နကွၢ်နသးကသ့ၣ်ဖးမးလၢအဃိလီၤ.နီၢ်ဘုၣ်ဘီဟီၣ်ကျ့းကျုးမးအသး
ပှဲၤမဲာ်ထံမဲာ်နိ, နါအ့ၣ်ယွၤတုၤလၢအခီၣ်ညါခိၣ်တုၤပှၤမၤအိၣ်ယုၤလၢထါ,

မဲာ်ထံယွၤသကွ့ၤ
ယွၤစီၣ်နံၣ်ဒီးဆ့
ယွၤတုၤဘံၣ်ခီၣ်ဒ့

တၢ်တဘၢးဘၢးညါသနာ်က့တၢ်သးကညီၤတတုၤအိၣ်အီၤဘၣ်မ့မ့ၢ်တၢ်လဲၤမိၤကဒီးအီၤတုၤလၢဘဲၣ်သၣ်လူၣ်
ကစၢၢ်ခိၣ်,ဝံၤဆူပှီၤဂီၤခိၣ်တကးဘၣ်ဆူဒီၣ်ဖါခိၣ်လီၤ.ဒီၣ်ဖါမ့ၢ်ကစၢၢ်အဝံအနါအဃိတုၤအထံၣ်ဘၣ်နီၢ်ဘုၣ်ဘီ
နၢခ့စီၤနၢပှၢ်ဘၣ်အီၤဒီးစံးသကိးဝဲလၢပအီၣ်ကဘဲမးလီၤ. သတးတကူၢ်သ့ၣ်အီၣ်ကံွာ်နီၢ်ဘုၣ်ဘီန့ၣ်လီၤ.

ဟံးန့ၢ်အီၤလၢသၢတီၤပှၤကညီလံာ်ဖးလၢသရၣ်မိလိၤ, တီအူကတဲာ်ကတီၤအီၤလီၤ