Archive for 11/01/2011 - 12/01/2011
အံတူၢ်ထၣ် ဒဲက၀ီၤအဂ့ၢ်ဖုၣ်ကိာ်
ဒဲကဝီၤ အိၣ်သူၣ်လီၤသး အခီၣ်ထံး
ပဒဲကဝီၤအံၤန့ၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢတၢ်အီၣ် တၢ်အီတၢ်ကူတၢ်ကၤဒီးဆ့လုးယၣ်လုးဟံၣ်ဃီကသံၣ်က သီဒီး ကၠိဖိတၢ်လိာ်တဖၣ်ခီဖျိပှၤ တဂၤလၢ်လၢ်အတၢ်ဟဲမၤစၢၤ အတၢ်သးအိၣ်အဖီခိၣ်လီၤ
၂၀၀၇-၂ဝဝဂတၢ်အိၣ်သး
တၢ်ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်အီၣ်မ့ၢ်ဝဲဟုသး, အံသၣ်,ညၣ်အုၣ်,ပဲဘီ,မိၢ်ဟဲသၣ်ဒ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်ပှၤသးနံၣ် (၅)နံၣ် ဖီလာ်ဒီး
(၅) နံၣ်ဖီခိၣ်ဒ်တၣ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ ပာ်ပနီၣ်ဝဲအသိးလီၤ ဖဲ၂ဝဝဂနံၣ်နိၣ်ဝ့ဘၢၣ်ကျိၣ် စ့တၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢပှၤမၤစၢၤ တၢ်အတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါစှၤလီၤအဖီခိၣ်ဒီး ကျိၣ်စ့တၢ်ဆီတလဲသးဖီခိၣ်ဒီးစးထီၣ်၂၀၀၉-၂၀၁ဝဒဲကဝီၤပဒိးန့ၣ် ဘၣ်က့ၤထဲ ဟုးသးဒီး အံသၣ်ခံကလုာ်လီၤ
၂၀၁၁ တၢ်အိၣ်သး
ဖဲလါမးရှၤပဒိးန့ၣ်ဘၣ်က့ၤ ဟုးသးနီၢ်တဂၤ (၁၃)ကံလိနီၢ်ဒိၣ်ဖိသၣ်ဂက့လိဒီးကဲထီၣ် တၢ်ဂ့ၣ်ကီလၢ က
မျၢၢ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ
ဒဲကဝီၤ တၢ်ဖံအီၣ်မၤအီၣ်
ဖဲခုးဖဲသံၣ်တသ့ခီဖျိန-အ-ဖအသုးအိၣ်ဆီလီၤအသးလၢ တၢ်လီၢ်တီၢ်စီၤစုၤလၢခီၣ်ကျဲ(၁) နၣ်ရံၣ် တခီ
ကီတပၤ ကီကပၤဒဲးအိၣ်ဒၣ် ကမျၢၢ်သူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်ဒၣ်ဝဲတၢ်လၢ ဟံၣ်ခိၣ်ဟံၣ်လၤဒီးအိၣ်မူဒၣ် တနံၤဂီၢ် တနံၤသီလၢ ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ဒူသဝီတကပၤ စ့ၢ်ကီးတၢ်ဃုဖံးဃုမၤတ အိၣ်နီတမံၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်လီၤမ့မ့ၢ်လၢ ဒဲကဝီၤတဖၣ်စးထီၣ်လၢလၣ်ထၢ ဒီးခဲစးထီၣ်လၢလါဖံၤြဘူၤအါရံၣ် တုၤလါအ့ြဖ့ၣ်ဒီးပှ့ၤ အီၣ်ပှ့ၤအီ
ဟံၣ်ဃီလိၣ်ကစဲက ရဲးမ့မ့ၢ်တၢ်ဖံအီၣ်မၤအီၣ်အ ဂုၤအဂၤတအိၣ်နီတမ့ၤဘၣ်.
ဒူသဝီ ခိၣ်ဃၢၤတၢ်အိၣ်သး
၂၀၁၁နံၣ်အဂီၢ်သဝီဘူးကီးပှၤတဖၣ် ခီဖျိဘုပျိၣ်သိၣ်န့ၣ်အီၤအသိး အဝဲသ့ၣ်အတၣ်ကီတၢ်ခဲဒိၣ်န့ၢ်ပဒဲ
ကဝီၤဖိလၢ ကလဲၤခီဖျိဝဲ၂၀၁၁နံၣ်အဂီၢ်ကီကီခဲခဲန့ၣ်လီၤဒဲကဝီၤအိၣ်ထီၣ်အဂ့ၢ်ဖဲ၂၀၀၅နံၣ်ကတၢၢ် ဃၣ်ဃၣ်န-အ-ဖဒုးဆူၣ်ထီၣ်တၢ် ကထီၣ်ဒုးသုက့(၂) ဒီးတီအူကီၢ်ရ့ၣ်လၢအမၤ လီၤကလဲကွံာ်ဝဲဒ်အန့ၢ်
ဒီးတမ့ၢ်ထဲတၢ် ဖီၣ်စုကဝဲၤထံဖိကီၢ်ဖိ ပာ်ဃာ်ုစ့ၢ်ကီးထံဖိကီၢ်ဖိပာ် ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဖဲ၂၀၀၆လါဖ့ၤြဘူၤအါရံၣ် အပုၤန-အ-ဖသုးပဒိၣ်ဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်တၢ်လဲၤ လဲၤထီၣ်က့ၤလီၤတဲာ်တဲာ်ပျုပျု အဃိကမျၢၢ်ဘၣ်သုးအလီၢ်တဒူၣ် ဘၣ်တဒူၣ်တသဝီဘၣ်တသဝီဒီးဟဲထီၣ်သုးအလီၢ်ဆု ကီၢ်ကၠီၣ်တဲာ်ထံဆၢ ကီၢ်ဆၢဒီးနာ်ုလီၤအိၣ်က ဒုလၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲာ်ပှၤ ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲကဝီၤပူၤတၢ်ဒုး အိၣ်ထီၣ်မဲၢ်ရၢ်မိၢ်သ့ၣ်ဖိ လါ၂၀၀၆ လါမးရှး ကီၢ်ကၠီၣ်တဲာ်ပဒိၣ်ပတုာ်ကွံာ် တၢ်တူာ်လိာ်ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢ အနာ်ုအသီအဃိလီၤ
ဒဲကဝီၤ စးထီၣ်အိၣ်ထီၣ်
ဖဲလါအ့ြဖ့ၣ်(၃)သီနံၤကမျၢၢ်လၢ အအိၣ်လၢအူဒါကျိအူဝဲၤကျိတဖၣ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသး ဒ်ခိၢ်နၢ်တၢ်ပာ်ပနီၣ် ပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဒဲကဝီၤ တၢ်လီၢ်မ့ၢ်ဝဲအံတူာ်ထၣ်အဃိဟဲလီၤ တစဲးဘှီတၢ်ဆါဟံၣ်ပြတီာ်ခူၣ်တၢ်ဟးလီၢ်
ဒီး သူၣ်ထီၣ်ဟံၣ်ဃီလၢဒူၣ်ဖိထၢဖိလၢ ကဟဲလီၤအိၣ်ကသ့အဂီၢ်ဒီး တၢ်တ့ထီၣ်ဘှီထီၣ်တကီးတဖျၢၣ်ဘၣ်
တဖျၢၣ် ဖဲလါအ့ြဖ့ၣ်(၁၀)သီဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ကဲထီၣ် လိာ်ထီၣ်ကမံးတံာ်ဖိတဖုလၢအသီ(၁၀) အတီၢ်ပူၤဟံၣ်
လၢတၢ်ဘှီအီၤဒီး ကဘၣ်ဘှီထီၣ်အသီ ကဘၣ်အိၣ်တကပၤတဖျၢၣ်ဘၣ်တဖျၢၣ်ဒီး ဖဲ၂၁-၄-၂၀၀၆ အနံၤ
ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဒဲကဝီၤပၢဆှၢတၢ် ကမံတံာ်ဒီးအံတူာ်ထၣ် ဒဲကဝီၤဘၣ်တၢ်ပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤ အခိၣ်အနၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံ ဒဲကဝီၤအံတူာ်ထၣ်မ့ၢ်ဝဲ
ကညီကီၢ်စဲၣ်ပုၤဒဲကဝီၤခံဖျၢၣ်တဖျၢၣ်လၢ အအိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲမာ်ုြတီၤကီၢ်ရ့ၣ်ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ် ဒီးခီပူ
ကရူၢ်ဒီးဖးဟဲကရူၢ်အဆၢတီတီ ဖဲဃိာ်လိာ်ကျိအနံၤလၢအအိၣ်စီၤစုၤဒီး ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ်သီၣ်လဲထၣ်
တၢ်လီၢ်တၢ်ဒ့စၢၤချံတၢ်လဲၤတနၣ်ရံၣ်တခီဃၣ်ဃၣ်ဒီး ကဲထီၣ်တၢ်ဆှၢထီၣ်ဆှၢလီၤဝံစိာ်တီဆှၢ လၢခိၢ်နၢ်
ဒီးပှၤသူၣ်အိၣ်သး အိၣ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတၢ်လၢ ကျဲကိးကပၤဒဲးညီဝဲအဃိကဲထီၣ်တၣ်ဂံၢ်ဆူၣ်လၢဒဲကဝီၤ ဝံစိာ်တီဆှၢပဂီၢ်ဒိၣ်မးလီၤဒီး တမှံၤတပျီၤလၢ ကီၢ်ချၢတဖၣ်ဟဲဟ့ၣ်တၢ်မၤ ဘူၣ်မၤစၢၤတၢ်လၢအနီၢ်ကစၢ်
ဒၣ်ဝဲတၢ်ြတီအီၤ တအိၣ်ဘၣ်ဒီးဖဲ ၂၀၁၀-၂၀၁၁တၢ်မၤလိန့ၣ်အပူၤလၢဒဲကဝီၤပုၤအံၤကၠိအိၣ်အါထီၣ်
ဝဲ(၂) ဖျၢၣ်လၢ အမ့ၢ်(တီၤဖုၣ်ကၠိတဖျၢၣ်) အိၣ် သူၣ်လီၤ အသးလၢ ဖဲကဝီၤဒ့(၁) ၀ၣ်ကျ့ၣ်ထၣ်တီၤဖုၣ်ကၠိ
ဒီး ကၠိဖိကအိၣ်ဝဲ(၅၀) ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤကၠိအဂၤတဖျၢၣ်လၢ အအိၣ်ထီၣ်မ့ၢ်ဝဲ (ကီၢ်လါဟ့ကညီသးစၢ်
ကတီၤဆိကၠိ) ကၠိအံၤမ့ၢ်ဝဲတီၤဒိၣ်တာ်ုကၠိတဖျၢၣ် အိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲ ကဝီၤဒ့(၁)အပူၤဒီးကၠိဖိနီၢ်ဂံၢ်အိၣ်
ဝဲ (၃၁)ဂၤလီၤကၠိတဖျၢၣ်ဒီးတဖျၢၣ်ပထံၣ်လၢ ဒဲကဝီၤအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအိၣ်အသိးလဲၤ အစးဘၣ်ဂ့ၢ်ဘၣ် ဝီကစီဒီးလီၤအဝဲအံၤမ့ၢ်အံတာ်ူထၣ်ဒဲ ကဝီၤတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဒီး ကၠိကီၣ်တဖၣ်တၢ်အိၣ်သးလၢ ပကွဲးပာ်ဖျါထီၣ်အီၤ န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့
လၢဒဲကဝီၤတၢ်အိၣ်ဆူၣ် အိၣ်ချ့အဂီၢ် ပအိၣ်ဒီးပတၢ်ဆါဟံၣ်, ပှၤကွၢ်ထွဲဒဲကဝီၤတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အိၣ်ဝဲ
ဖဲ အပတီၢ်အိၣ်ဝဲ အသိးလီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ဆါလၢ ပအတီၢ်ထီထီၣ် တုၤဘၣ် ပွဲး ဘၣ်ကါဒီး ပှၤလၢ နးနးတဖၣ် ပဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ မဲၢ်လးအူဒဲကဝီၤလၢ အအိၣ်ဘူးကတၢၢ် ဒီၤပှၤဒီးပဆှၢပှၤဆါတဖၣ် တသ့ဖဲအသ့
ချုးဆၢချုးကတီၢ်လီၤ. မဲၢ်လးအူးဒဲကဝီၤအံၤ ပဘၣ်လဲၤ လၢ ချံကျဲကအိၣ် ၅နၢ်ရံၣ်ကျဲလီၤ.
ဒဲကဝီၤကမံာ်တံာ်တၢ်မၤလိ
မၤသကိးတၢ်ဒီး ဒဲကဝီၤကညီပိာ်မာ်ုကရၢ, ကညီသးစၢ်ကရၢ,ဘူၣ်ဘါကရၢဒီး ကညီကၠိဖိပှာ်ဘျးစဲကရူၢ် တဖၣ်ဒ်တၢ်အိၣ်သးအဖီခိၣ်ဒ် အလီၢ်အိၣ်ဝဲအသိးလီၤ
ဒဲကဝီၤခိၣ်တဆီဘၣ်တဆီ
၂၀၀၆-၂၀၀၇ သရၣ်ဖံထၢၣ်
၂၀၀၇-၂၀၀၈ သးပှၢ်ဝါဂ့ၤထူ
၂၀၀၈-၂၀၀၉ သရၣ်ဆ့ပျိၢ်ဝါ
၂၀၀၉-၂၀၁၀ သးပှၢ်ဝါဘ့ၣ်ထူ
တၢ်ဖီၣ်လိာ်စုမၤသကိးတၢ်ဒီး ဒူသဝီခိၣ်ဃၢၤ
၂၀၁ဝနံၣ်ဒူဝသီခိၣ်ဃၢၤ ၄ ဖျၢၣ်ခီဖျိတၢ်အီၣ်မိၣ်ပှၢ်ဟုသး တၢ်လိာ်အဖီခိၣ်ဒဲကဝီၤ ကမံတံာ် ကရူၢ်ကရၢဒီး ဒဲကဝီၤ ကမျၢၢ်ပအိၣ်ဖှိၣ်ဆၢတဲာ်လၢ လါအီကာ်ူတုၤ လါအီကထိဘၢၣ်ပထၢဖှိၣ်ပှၤတဂၤ တၢ်အီၣ်ဟုးသးတဒၢ ပထၢဖှိၣ်တၢ်နုၢ်ထံလၢ ဒၢတဘၣ်လၢ (၃)လါအတီၢ်ပူၤပာ်ဖှိၣ်ဟ့ၣ်နီၤ လီၤက့ၤဒူသဝီ ၄ဖျၢၣ်လၢတ
ဒူၣ်ဟူးသး၃ဒၢဒီး အဝဲသ့ၣ်လဲၤခီဖျိဝဲ၂၀၁ဝနံၣ်ကတၢၢ်ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. မ့မ့ၢ်၂၀၁ဝနံၣ်ပကပာ်ဖှိၣ် ဒဲကဝီၤက
မျၢၢ် အနၢ်သးအိၣ်တသ့တ ညီလၢၤဘၣ်မ့ၢ်လၢ ကမျၢၢ်တၢ်အီၣ်စှၤလီၤအဃိအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အဂီၢ်ဒၣ်လဲာ်
ကဲထီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ စ့ၢ်ကီးအဃိလီၤ.
အံတူၢ်ထၣ် ဒဲကဝီၤ
တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ တၢ်အိၣ်သးအံတူၣ်ထၣ်ဒဲကဝီၤအံၤ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤဖဲ ၂၀၀၆နံၣ်လါအ့ြဖ့ၣ်
(၆) သီအနံၣ်န့ၣ်လီၤ. အိၣ်သူၣ် လီၤအသး ဖဲကီၢ်ပယီၤ ကီၠၣ်တဲၣ်ကီၢ်ဆၢဃိၣ်လိာ်ကျိကၢၢ်နံၤလၢ ကီၢ်
ပယီၤတကပၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ၂၀၀၆နံၣ် အပူၤ နီၣ်ဂံၢ်အိၣ် (၁၅၀၀) ဂၤဘျဲၣ်ဘၣ်ဆၣ်ခဲအံၤပှၤနီၢ် ဂံၢ်အိၣ် (၄၀၀၀)ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ.စးထိၣ်လၢတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤ လံၤလံၤတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဒီး ပာ်လီၤစ့ၢ်ကီးကၠိကီၣ်
ဒီး ကူၣ်သ့ပှၤမၤတၢ်ဖိတ ဘျီ ဃီန့ၣ်လီၤ. ဖဲ၂၀၀၆ နံၣ်အပူၤဘၣ်ထွဲဒဲကဝီၤတၢ်ကူၣ် ဘၣ်ကူၣ်သ့သရၣ်
ဖုဂှါ ကၠံဟံး မူဒါဒီး ပၢဆှၢရဲၣ် ကျဲၤ ဝဲန့ၣ်လီၤ. တုၤလီၤလၢ၂ဝဝဂနံၣ်အပူၤသရၣ်ဖုရှဂှါလဲၤဆူကီၢ်ချၢ
အဃိဘၣ်တၢ်ဃုထၢထီၣ်က့ၤ သရၣ် လီၤလၤဒိၣ်လၢကပၢ ဆှၢရဲၣ်ကျဲၤဘၣ်ထွဲဒဲကဝီၤ တၢ်ကူၣ်ဘၣ်
ကူၣ်သ့တကပၤ ဒ်ဒဲကဝီၤကူၣ်သ့မူဒါခိၣ်တဂၤအသိး တုၤလီၤခဲအံၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲဒဲကဝီၤစးထီၣ်သီအခါကၠိအိၣ်ထဲတဖျၢၣ်လၢ အမ့ၢ်တီၤခၢၣ်သးကၠိဒီးကၠိဖိအိၣ်ထဲ (၃၀၀)ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံတနံၣ်(၂၀၀၇)နံၣ်အပူၤတီၤခၢၣ်သးကၠိအံၤဘၣ်တၢ်သုးထီၣ် ဆူတီၤထီကၠိဒီးကၠိဖိနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်(၈၀၀) ဘျဲၣ်အ မဲာ်ညါလၢကဝီၤဒ့(၆) တခီတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီးတီၤဖုၣ်ကၠိတဖျၢၣ်ဒီးကၠိဖိတီၣ်ဂံၢ်အိၣ်(၁၀၀)
ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ.
လၢခံတနံၣ်(၂၀၀၈) အပူၤကဝီၤဒ့ (၆)တီၤဖုၣ်ကၠိအံၤဘၣ်တၢ်သုးထီၣ် ဆူတီၤခၢၣ်သးကၠိခဲ အံၤဘၣ်တၢ်
သုးထီ ထီၣ် ဆူတီၤထီကၠိအပတီၢ်ဒီးကၠိဖိကအိၣ်ဝဲ (၂၀၀)ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ.မ့မ့ၢ်လၢအံတူၣ်ထၣ် တီၤထီကၠိ
တဖျၢၣ်တနံၣ်ဒီး တနံၣ်ကၠိဖိနီၣ်ဂံၢ် အါထီၣ် တစဲးဘၣ်တစဲးတုၤလီၤလၢ၂၀၁၀-၂၀၁၁ တၢ်မၤလိနံၣ်အံၤ ကၠိဖိနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်ဝဲ (၁၁၈၃) ဂၤန့ၣ်လီၤ.
(ဟံးန့ၢ်အီၤလၢကညီကၠိဖိပှာ်ဘျးစဲကရူၢ်ပှာ်ယဲၤသန့ပူၤ)
ပဒဲကဝီၤအံၤန့ၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢတၢ်အီၣ် တၢ်အီတၢ်ကူတၢ်ကၤဒီးဆ့လုးယၣ်လုးဟံၣ်ဃီကသံၣ်က သီဒီး ကၠိဖိတၢ်လိာ်တဖၣ်ခီဖျိပှၤ တဂၤလၢ်လၢ်အတၢ်ဟဲမၤစၢၤ အတၢ်သးအိၣ်အဖီခိၣ်လီၤ
၂၀၀၇-၂ဝဝဂတၢ်အိၣ်သး
တၢ်ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်အီၣ်မ့ၢ်ဝဲဟုသး, အံသၣ်,ညၣ်အုၣ်,ပဲဘီ,မိၢ်ဟဲသၣ်ဒ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်ပှၤသးနံၣ် (၅)နံၣ် ဖီလာ်ဒီး
(၅) နံၣ်ဖီခိၣ်ဒ်တၣ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ ပာ်ပနီၣ်ဝဲအသိးလီၤ ဖဲ၂ဝဝဂနံၣ်နိၣ်ဝ့ဘၢၣ်ကျိၣ် စ့တၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢပှၤမၤစၢၤ တၢ်အတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါစှၤလီၤအဖီခိၣ်ဒီး ကျိၣ်စ့တၢ်ဆီတလဲသးဖီခိၣ်ဒီးစးထီၣ်၂၀၀၉-၂၀၁ဝဒဲကဝီၤပဒိးန့ၣ် ဘၣ်က့ၤထဲ ဟုးသးဒီး အံသၣ်ခံကလုာ်လီၤ
၂၀၁၁ တၢ်အိၣ်သး
ဖဲလါမးရှၤပဒိးန့ၣ်ဘၣ်က့ၤ ဟုးသးနီၢ်တဂၤ (၁၃)ကံလိနီၢ်ဒိၣ်ဖိသၣ်ဂက့လိဒီးကဲထီၣ် တၢ်ဂ့ၣ်ကီလၢ က
မျၢၢ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ
ဒဲကဝီၤ တၢ်ဖံအီၣ်မၤအီၣ်
ဖဲခုးဖဲသံၣ်တသ့ခီဖျိန-အ-ဖအသုးအိၣ်ဆီလီၤအသးလၢ တၢ်လီၢ်တီၢ်စီၤစုၤလၢခီၣ်ကျဲ(၁) နၣ်ရံၣ် တခီ
ကီတပၤ ကီကပၤဒဲးအိၣ်ဒၣ် ကမျၢၢ်သူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်ဒၣ်ဝဲတၢ်လၢ ဟံၣ်ခိၣ်ဟံၣ်လၤဒီးအိၣ်မူဒၣ် တနံၤဂီၢ် တနံၤသီလၢ ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ဒူသဝီတကပၤ စ့ၢ်ကီးတၢ်ဃုဖံးဃုမၤတ အိၣ်နီတမံၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်လီၤမ့မ့ၢ်လၢ ဒဲကဝီၤတဖၣ်စးထီၣ်လၢလၣ်ထၢ ဒီးခဲစးထီၣ်လၢလါဖံၤြဘူၤအါရံၣ် တုၤလါအ့ြဖ့ၣ်ဒီးပှ့ၤ အီၣ်ပှ့ၤအီ
ဟံၣ်ဃီလိၣ်ကစဲက ရဲးမ့မ့ၢ်တၢ်ဖံအီၣ်မၤအီၣ်အ ဂုၤအဂၤတအိၣ်နီတမ့ၤဘၣ်.
ဒူသဝီ ခိၣ်ဃၢၤတၢ်အိၣ်သး
၂၀၁၁နံၣ်အဂီၢ်သဝီဘူးကီးပှၤတဖၣ် ခီဖျိဘုပျိၣ်သိၣ်န့ၣ်အီၤအသိး အဝဲသ့ၣ်အတၣ်ကီတၢ်ခဲဒိၣ်န့ၢ်ပဒဲ
ကဝီၤဖိလၢ ကလဲၤခီဖျိဝဲ၂၀၁၁နံၣ်အဂီၢ်ကီကီခဲခဲန့ၣ်လီၤဒဲကဝီၤအိၣ်ထီၣ်အဂ့ၢ်ဖဲ၂၀၀၅နံၣ်ကတၢၢ် ဃၣ်ဃၣ်န-အ-ဖဒုးဆူၣ်ထီၣ်တၢ် ကထီၣ်ဒုးသုက့(၂) ဒီးတီအူကီၢ်ရ့ၣ်လၢအမၤ လီၤကလဲကွံာ်ဝဲဒ်အန့ၢ်
ဒီးတမ့ၢ်ထဲတၢ် ဖီၣ်စုကဝဲၤထံဖိကီၢ်ဖိ ပာ်ဃာ်ုစ့ၢ်ကီးထံဖိကီၢ်ဖိပာ် ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဖဲ၂၀၀၆လါဖ့ၤြဘူၤအါရံၣ် အပုၤန-အ-ဖသုးပဒိၣ်ဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်တၢ်လဲၤ လဲၤထီၣ်က့ၤလီၤတဲာ်တဲာ်ပျုပျု အဃိကမျၢၢ်ဘၣ်သုးအလီၢ်တဒူၣ် ဘၣ်တဒူၣ်တသဝီဘၣ်တသဝီဒီးဟဲထီၣ်သုးအလီၢ်ဆု ကီၢ်ကၠီၣ်တဲာ်ထံဆၢ ကီၢ်ဆၢဒီးနာ်ုလီၤအိၣ်က ဒုလၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲာ်ပှၤ ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲကဝီၤပူၤတၢ်ဒုး အိၣ်ထီၣ်မဲၢ်ရၢ်မိၢ်သ့ၣ်ဖိ လါ၂၀၀၆ လါမးရှး ကီၢ်ကၠီၣ်တဲာ်ပဒိၣ်ပတုာ်ကွံာ် တၢ်တူာ်လိာ်ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢ အနာ်ုအသီအဃိလီၤ
ဒဲကဝီၤ စးထီၣ်အိၣ်ထီၣ်
ဖဲလါအ့ြဖ့ၣ်(၃)သီနံၤကမျၢၢ်လၢ အအိၣ်လၢအူဒါကျိအူဝဲၤကျိတဖၣ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသး ဒ်ခိၢ်နၢ်တၢ်ပာ်ပနီၣ် ပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဒဲကဝီၤ တၢ်လီၢ်မ့ၢ်ဝဲအံတူာ်ထၣ်အဃိဟဲလီၤ တစဲးဘှီတၢ်ဆါဟံၣ်ပြတီာ်ခူၣ်တၢ်ဟးလီၢ်
ဒီး သူၣ်ထီၣ်ဟံၣ်ဃီလၢဒူၣ်ဖိထၢဖိလၢ ကဟဲလီၤအိၣ်ကသ့အဂီၢ်ဒီး တၢ်တ့ထီၣ်ဘှီထီၣ်တကီးတဖျၢၣ်ဘၣ်
တဖျၢၣ် ဖဲလါအ့ြဖ့ၣ်(၁၀)သီဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ကဲထီၣ် လိာ်ထီၣ်ကမံးတံာ်ဖိတဖုလၢအသီ(၁၀) အတီၢ်ပူၤဟံၣ်
လၢတၢ်ဘှီအီၤဒီး ကဘၣ်ဘှီထီၣ်အသီ ကဘၣ်အိၣ်တကပၤတဖျၢၣ်ဘၣ်တဖျၢၣ်ဒီး ဖဲ၂၁-၄-၂၀၀၆ အနံၤ
ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဒဲကဝီၤပၢဆှၢတၢ် ကမံတံာ်ဒီးအံတူာ်ထၣ် ဒဲကဝီၤဘၣ်တၢ်ပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤ အခိၣ်အနၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံ ဒဲကဝီၤအံတူာ်ထၣ်မ့ၢ်ဝဲ
ကညီကီၢ်စဲၣ်ပုၤဒဲကဝီၤခံဖျၢၣ်တဖျၢၣ်လၢ အအိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲမာ်ုြတီၤကီၢ်ရ့ၣ်ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ် ဒီးခီပူ
ကရူၢ်ဒီးဖးဟဲကရူၢ်အဆၢတီတီ ဖဲဃိာ်လိာ်ကျိအနံၤလၢအအိၣ်စီၤစုၤဒီး ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ်သီၣ်လဲထၣ်
တၢ်လီၢ်တၢ်ဒ့စၢၤချံတၢ်လဲၤတနၣ်ရံၣ်တခီဃၣ်ဃၣ်ဒီး ကဲထီၣ်တၢ်ဆှၢထီၣ်ဆှၢလီၤဝံစိာ်တီဆှၢ လၢခိၢ်နၢ်
ဒီးပှၤသူၣ်အိၣ်သး အိၣ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတၢ်လၢ ကျဲကိးကပၤဒဲးညီဝဲအဃိကဲထီၣ်တၣ်ဂံၢ်ဆူၣ်လၢဒဲကဝီၤ ဝံစိာ်တီဆှၢပဂီၢ်ဒိၣ်မးလီၤဒီး တမှံၤတပျီၤလၢ ကီၢ်ချၢတဖၣ်ဟဲဟ့ၣ်တၢ်မၤ ဘူၣ်မၤစၢၤတၢ်လၢအနီၢ်ကစၢ်
ဒၣ်ဝဲတၢ်ြတီအီၤ တအိၣ်ဘၣ်ဒီးဖဲ ၂၀၁၀-၂၀၁၁တၢ်မၤလိန့ၣ်အပူၤလၢဒဲကဝီၤပုၤအံၤကၠိအိၣ်အါထီၣ်
ဝဲ(၂) ဖျၢၣ်လၢ အမ့ၢ်(တီၤဖုၣ်ကၠိတဖျၢၣ်) အိၣ် သူၣ်လီၤ အသးလၢ ဖဲကဝီၤဒ့(၁) ၀ၣ်ကျ့ၣ်ထၣ်တီၤဖုၣ်ကၠိ
ဒီး ကၠိဖိကအိၣ်ဝဲ(၅၀) ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤကၠိအဂၤတဖျၢၣ်လၢ အအိၣ်ထီၣ်မ့ၢ်ဝဲ (ကီၢ်လါဟ့ကညီသးစၢ်
ကတီၤဆိကၠိ) ကၠိအံၤမ့ၢ်ဝဲတီၤဒိၣ်တာ်ုကၠိတဖျၢၣ် အိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲ ကဝီၤဒ့(၁)အပူၤဒီးကၠိဖိနီၢ်ဂံၢ်အိၣ်
ဝဲ (၃၁)ဂၤလီၤကၠိတဖျၢၣ်ဒီးတဖျၢၣ်ပထံၣ်လၢ ဒဲကဝီၤအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအိၣ်အသိးလဲၤ အစးဘၣ်ဂ့ၢ်ဘၣ် ဝီကစီဒီးလီၤအဝဲအံၤမ့ၢ်အံတာ်ူထၣ်ဒဲ ကဝီၤတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဒီး ကၠိကီၣ်တဖၣ်တၢ်အိၣ်သးလၢ ပကွဲးပာ်ဖျါထီၣ်အီၤ န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့
လၢဒဲကဝီၤတၢ်အိၣ်ဆူၣ် အိၣ်ချ့အဂီၢ် ပအိၣ်ဒီးပတၢ်ဆါဟံၣ်, ပှၤကွၢ်ထွဲဒဲကဝီၤတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အိၣ်ဝဲ
ဖဲ အပတီၢ်အိၣ်ဝဲ အသိးလီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ဆါလၢ ပအတီၢ်ထီထီၣ် တုၤဘၣ် ပွဲး ဘၣ်ကါဒီး ပှၤလၢ နးနးတဖၣ် ပဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ မဲၢ်လးအူဒဲကဝီၤလၢ အအိၣ်ဘူးကတၢၢ် ဒီၤပှၤဒီးပဆှၢပှၤဆါတဖၣ် တသ့ဖဲအသ့
ချုးဆၢချုးကတီၢ်လီၤ. မဲၢ်လးအူးဒဲကဝီၤအံၤ ပဘၣ်လဲၤ လၢ ချံကျဲကအိၣ် ၅နၢ်ရံၣ်ကျဲလီၤ.
ဒဲကဝီၤကမံာ်တံာ်တၢ်မၤလိ
မၤသကိးတၢ်ဒီး ဒဲကဝီၤကညီပိာ်မာ်ုကရၢ, ကညီသးစၢ်ကရၢ,ဘူၣ်ဘါကရၢဒီး ကညီကၠိဖိပှာ်ဘျးစဲကရူၢ် တဖၣ်ဒ်တၢ်အိၣ်သးအဖီခိၣ်ဒ် အလီၢ်အိၣ်ဝဲအသိးလီၤ
ဒဲကဝီၤခိၣ်တဆီဘၣ်တဆီ
၂၀၀၆-၂၀၀၇ သရၣ်ဖံထၢၣ်
၂၀၀၇-၂၀၀၈ သးပှၢ်ဝါဂ့ၤထူ
၂၀၀၈-၂၀၀၉ သရၣ်ဆ့ပျိၢ်ဝါ
၂၀၀၉-၂၀၁၀ သးပှၢ်ဝါဘ့ၣ်ထူ
တၢ်ဖီၣ်လိာ်စုမၤသကိးတၢ်ဒီး ဒူသဝီခိၣ်ဃၢၤ
၂၀၁ဝနံၣ်ဒူဝသီခိၣ်ဃၢၤ ၄ ဖျၢၣ်ခီဖျိတၢ်အီၣ်မိၣ်ပှၢ်ဟုသး တၢ်လိာ်အဖီခိၣ်ဒဲကဝီၤ ကမံတံာ် ကရူၢ်ကရၢဒီး ဒဲကဝီၤ ကမျၢၢ်ပအိၣ်ဖှိၣ်ဆၢတဲာ်လၢ လါအီကာ်ူတုၤ လါအီကထိဘၢၣ်ပထၢဖှိၣ်ပှၤတဂၤ တၢ်အီၣ်ဟုးသးတဒၢ ပထၢဖှိၣ်တၢ်နုၢ်ထံလၢ ဒၢတဘၣ်လၢ (၃)လါအတီၢ်ပူၤပာ်ဖှိၣ်ဟ့ၣ်နီၤ လီၤက့ၤဒူသဝီ ၄ဖျၢၣ်လၢတ
ဒူၣ်ဟူးသး၃ဒၢဒီး အဝဲသ့ၣ်လဲၤခီဖျိဝဲ၂၀၁ဝနံၣ်ကတၢၢ်ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. မ့မ့ၢ်၂၀၁ဝနံၣ်ပကပာ်ဖှိၣ် ဒဲကဝီၤက
မျၢၢ် အနၢ်သးအိၣ်တသ့တ ညီလၢၤဘၣ်မ့ၢ်လၢ ကမျၢၢ်တၢ်အီၣ်စှၤလီၤအဃိအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အဂီၢ်ဒၣ်လဲာ်
ကဲထီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ စ့ၢ်ကီးအဃိလီၤ.
အံတူၢ်ထၣ် ဒဲကဝီၤ
တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ တၢ်အိၣ်သးအံတူၣ်ထၣ်ဒဲကဝီၤအံၤ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤဖဲ ၂၀၀၆နံၣ်လါအ့ြဖ့ၣ်
(၆) သီအနံၣ်န့ၣ်လီၤ. အိၣ်သူၣ် လီၤအသး ဖဲကီၢ်ပယီၤ ကီၠၣ်တဲၣ်ကီၢ်ဆၢဃိၣ်လိာ်ကျိကၢၢ်နံၤလၢ ကီၢ်
ပယီၤတကပၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ၂၀၀၆နံၣ် အပူၤ နီၣ်ဂံၢ်အိၣ် (၁၅၀၀) ဂၤဘျဲၣ်ဘၣ်ဆၣ်ခဲအံၤပှၤနီၢ် ဂံၢ်အိၣ် (၄၀၀၀)ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ.စးထိၣ်လၢတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤ လံၤလံၤတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဒီး ပာ်လီၤစ့ၢ်ကီးကၠိကီၣ်
ဒီး ကူၣ်သ့ပှၤမၤတၢ်ဖိတ ဘျီ ဃီန့ၣ်လီၤ. ဖဲ၂၀၀၆ နံၣ်အပူၤဘၣ်ထွဲဒဲကဝီၤတၢ်ကူၣ် ဘၣ်ကူၣ်သ့သရၣ်
ဖုဂှါ ကၠံဟံး မူဒါဒီး ပၢဆှၢရဲၣ် ကျဲၤ ဝဲန့ၣ်လီၤ. တုၤလီၤလၢ၂ဝဝဂနံၣ်အပူၤသရၣ်ဖုရှဂှါလဲၤဆူကီၢ်ချၢ
အဃိဘၣ်တၢ်ဃုထၢထီၣ်က့ၤ သရၣ် လီၤလၤဒိၣ်လၢကပၢ ဆှၢရဲၣ်ကျဲၤဘၣ်ထွဲဒဲကဝီၤ တၢ်ကူၣ်ဘၣ်
ကူၣ်သ့တကပၤ ဒ်ဒဲကဝီၤကူၣ်သ့မူဒါခိၣ်တဂၤအသိး တုၤလီၤခဲအံၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲဒဲကဝီၤစးထီၣ်သီအခါကၠိအိၣ်ထဲတဖျၢၣ်လၢ အမ့ၢ်တီၤခၢၣ်သးကၠိဒီးကၠိဖိအိၣ်ထဲ (၃၀၀)ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံတနံၣ်(၂၀၀၇)နံၣ်အပူၤတီၤခၢၣ်သးကၠိအံၤဘၣ်တၢ်သုးထီၣ် ဆူတီၤထီကၠိဒီးကၠိဖိနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်(၈၀၀) ဘျဲၣ်အ မဲာ်ညါလၢကဝီၤဒ့(၆) တခီတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီးတီၤဖုၣ်ကၠိတဖျၢၣ်ဒီးကၠိဖိတီၣ်ဂံၢ်အိၣ်(၁၀၀)
ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ.
လၢခံတနံၣ်(၂၀၀၈) အပူၤကဝီၤဒ့ (၆)တီၤဖုၣ်ကၠိအံၤဘၣ်တၢ်သုးထီၣ် ဆူတီၤခၢၣ်သးကၠိခဲ အံၤဘၣ်တၢ်
သုးထီ ထီၣ် ဆူတီၤထီကၠိအပတီၢ်ဒီးကၠိဖိကအိၣ်ဝဲ (၂၀၀)ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ.မ့မ့ၢ်လၢအံတူၣ်ထၣ် တီၤထီကၠိ
တဖျၢၣ်တနံၣ်ဒီး တနံၣ်ကၠိဖိနီၣ်ဂံၢ် အါထီၣ် တစဲးဘၣ်တစဲးတုၤလီၤလၢ၂၀၁၀-၂၀၁၁ တၢ်မၤလိနံၣ်အံၤ ကၠိဖိနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်ဝဲ (၁၁၈၃) ဂၤန့ၣ်လီၤ.
(ဟံးန့ၢ်အီၤလၢကညီကၠိဖိပှာ်ဘျးစဲကရူၢ်ပှာ်ယဲၤသန့ပူၤ)
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး :
ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :
ကညီတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ
,
ဒဲကဝီၤတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ
မီကၢဒဲက၀ီၤ ဟဲကဲထီၣ်သး အဂံၢ်ခီၣ်ထံး ခီၣ်ဘိ
၀ီၤလ့ၤဟီၣ််က၀ီၤ မ့ၢ််တၢ််အီၣ််လၢတၢ််ဖံးအီၣ််မၤအီၣ်် မုၢ််ကျိၤ၀ဲၤကွာ်် တၢ််သူၣ််တၢ််ဖျးဂ့ၤဒီး ကမျၢၢ််တဖၣ်် အိၣ််
ဘၣ််မုာ််မုာ်် ခုၣ််ခုၣ်် ပှဲၤ၀ဲဒီးတၢ််သူၣ််ဖှံသးညီ မ့ၢ််လၢပှၤအါဂၤ ဒိးန့ၢ််ကဒီးကညီနံၣ််ထီၣ််သီဖဲ ၁၉၈၉လါဒံၣ််
စ့ဘၢၣ် (၂၅)သီန့ၣ််လီၤ. ပှၤမၤနံၣ််ထီၣ််သီ၀ံၤ ပှၤဘၣ််မူဘၣ််ဒါဘိးဘၣ််ဒုးသ့ၣ််ညါ၀ဲလၢ် ဒုၣ််ဒါ (န ၀ တ)
သုးမုၢ််တဖၣ််ဟဲထီၣ််တုၤ ဖလူ သ့ၣ််ဘီဘိ အဃိ ပှၤအိၣ််လၢ်၀ီၤလ့ၤဟီၣ််က၀ီၤ ကမျၢၢ််ခဲလၢာ်် ဘၣ််ဃ့ၢ််ဆူ
အူဟူၣ််ထၣ်် လၢၢ််ဃီာ််ထံကျိနံၤဖဲ ၁၉၈၉ နံၣ််လါဒံၣ််စ့ ဘၢ်ၣ််(၃၀) သီနံၤန့ၣ််လီၤ.
ဖဲပှၤဃ့ၢ််အခါတနီၤနီၤ ၀ံထီၣ််တၢ််ဘိၣ််တၢ််စှၢၤတနီၤဒၢးထီၣ််သိလ့ၣ်် တနွံပှဲၤထီၣ်် ဒုၣ််ဒါဟဲတုၤ ဖဲအူြတ့ၢ််ထၣ်် ထံသၢလဲၤ အဃိ ကမျၢၢ််တဖၣ်် ခီကဒါဆူ လၢၢ််ဃီာ်် ကီၢ််ကၠီၣ််တဲၣ်် သ၀ီခိၣ််ထိးန့ၣ််လီၤ ဖဲန့ၣ််ဆၢ်ကတီၢ်် မ့ၢ််
လၢ်တၢ််စူၤဒိၣ််အဃိ ထံၣ််ဘၣ််တၢ််ကီတၢ််ခဲအါမးန့ၣ််လီၤ ဒ်သိးကမျၢၢ််တဖၣ််ကအိၣ််ဘၣ််ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ််ပှၤတ့ထီၣ််
ဒဲဖိပှၤလၢ်အတီခိၣ််ရိၣ််မဲတဖၣ်် မ့ၢ််၀ဲဖါတံၢ််၀့ရိၣ်် ဖါတံၢ််အဲလၣ်် တံကၠီန့ၢ််ထူ ဖါတံၢ််ဆၢန့ၢ်် သရၣ််အီၣ််မၠးသ့ သးပှၢ်် အီၣ််နဲ ဒီးသရၣ််မုၣ််အဲအဲၣ်် န့ၣ််လီၤ.
ဖဲန့ၣ််အဆၢကတီၢ်် ပှၤကမျၢၢ််လၢအဟဲအိၣ််လၢ် လၢၢ််ဃီာ််ဘၣ််ကီဘၣ််ခဲတဖၣ််အိၣ််၀ဲ ၁၅၂၈ ဂၤ တၢ််အီၣ််
တၢ််အီခဲလၢာ််ပှၤလၢ် အမၤစၢၤတၢ််မ့ၢ််၀ဲ သုးခိၣ််မါရှါၣ််အဟံၣ််ဖိဃီဖိတဖၣ််န့ၣ််လီၤ.
အိၣ််ဖဲလၢၢ််ဃီာ်် (၂) လါဘျဲၣ််အဆၢ်ကတီၢ်် တၢ််နဲၣ််လီၤဟဲကဒါက့ၤ ပဘၣ််သုးကဒါက့ၤဆူ မီကၢကညီ သ၀ီ
န့ၣ််လီၤ မ့ၢ််လၢတၢ််လီၢ််တၢ််ကျဲတအိၣ််ဘၣ််အဃိ ဘၣ််ဟးအိၣ််လၢ်သ့ၣ််ခီၣ််ထံး သၣ််ကရူၢ််ကပၤ ဘုဖီ ဖီလာ်် အါနံၤအါသီ ကတ့ထီၣ််ဟံၣ််စ့ၢ််ကီး ပှၤတဟ့ၣ််အခွဲး မူခိၣ််စူၤအဃိ ကမျၢၢ််တဖၣ်် ထံၣ််ဘၣ််တၢ််နးတၢ််ဖှီၣ်် ဒိၣ််ဒိၣ််အါအါန့ၣ််လီၤ.
၁၉၉၀ နံၣ်် လါ March (၇) သီ လၢတၢ််ကကျဲၤလီၤတံၢ််က့ၤ ပှၤဘၣ််ကီဘၣ််ခဲအဂီၢ်် တၢ််လီၢ််တၢ််ကျဲမ့ၢ််လၢ ခိၣ််နၢ််လၢထးဟဲထံၣ််လိာ််သးဒီး ပှၤကွၢ််ထွဲ ခိၣ််နၢ််တဖၣ််န့ၣ််လီၤ ပှၤလၢအဟဲတဖၣ််မ့ၢ််၀ဲ KRC ပှၤဘၣ််
မူဘၣ််ဒါ သုးခိၣ်် မါရှါၣ်် ပဒိၣ််သိမါ ပဒိၣ််ရွ့ၣ််လ့ၣ််၀ံၤ ဖါတံၢ််၀့ရိၣ််လဲၤထံၣ််လိာ််သးဒီး ယိၤဘၣ််မူဘၣ််ဒါ ဆူ Porpar ၀ဲၤဒၢးန့ၣ််လီၤ ကျဲၤသကိးတဲသကိးတၢ််၀ံၤ ယိၤခိၣ််နၢ််တဖၣ််ဟဲနဲၣ််လီၤ၀ဲလၢ မီကၢကျဲမုၢ််ခံ
ကပၤယၢ််ခီန့ၣ််လီၤ လၢတၢ််တ့ထီၣ််ဘှီထီၣ််တၢ်် အဂီၢ်် ပှၤဟ့ၣ််လီၤမူဒါ မ့ၢ််၀ဲဖါတံၢ််၀့ရိၣ်် သရၣ််အီၣ််မၠးသ့ တံကီၠန့ၢ််ထူ သရၣ််ဒဲလ်မဲ ခဲၤမၠးသ့ သရၣ််မါခၠံးစ့ၣ်် ဖါတံၢ််ဆၢန့ၢ်် သရၣ််၀့ၢ််သီ သးပှၢ််အဲၣ််ကီၢ်် ပှၤမၤစၢၤ
တၢ််တဖၣ်် ဟံးထီၣ််မူဒါလၢ အသနၢၣ််ဒၣ််၀ဲစုာ််စုာ််န့ၣ််လီၤ ဖဲန့ၣ််ဆၢကတီၢ်် ပှၤဘှီထီၣ််စ့ၢ််ကီး တၢ််ဆါဟံၣ််
တီၤထီကၠိ ၀ီၤလ့ၤသီခါဖၠၣ်် အ့ၤကၠ့သီခါဖၠၣ်် မိၣ််စလ့ၤ ပလံၣ်် တၢ််ဆါတၢ််ပှ့ၤ တၢ််လီၢ််တၢ်် ကျဲ တၢ််အီၣ်် (ဂိုေဒါင် ) ၀ဲၤဒၢ်းတၢ််ဘါယွၤသရိၣ််န့ၣ််လီၤ.
၁၉၉၀အတီၢ််ပူၤ KRC ခိၣ််နၢ််ဒီးကညီသးပှၢ််ခိၣ််နၢ််တဖၣ်် ဟဲလီၤဒီးဃုထၢထီၣ််မီကၢ်ဒဲက၀ီၤပၢဆှၢတၢ််ကမံး တံာ််ဒီး က၀ီၤဒ့ကမံးတံာ််န့ၣ််လီၤ ဒဲက၀ီၤကမံးတံာ််တဖၣ်် (၁) ဒဲက၀ီၤခိၣ်် သရၣ်် အီၣ််မၠးသ့ ( ဖီၣ််ဃုာ််ဒီး
ကၠိခိၣ််) (၂) ဒဲက၀ီၤခိၣ််ခံ ဖါတံၢ််၀့ရိၣ်် (၃) နဲၢ််ရွဲၢ်် အူမၠးသ့ (၄)ဘံၣ််ဘၢ်ခိၣ််စီၤသဲနဲၣ်် (၅) တၢ််အီၣ််မူဒါခိၣ််စီၤသါ
နဲၣ်် (၆) ကူၣ််သ့မူဒါ ခိၣ်် စီၤကပီၤထူ (၇)ဆူၣ််ချ့မူဒါခိၣ်် စီတူး (၈) ၀ဲၤဒ့ခိၣ်် စီၤန့ၢ််ကီၢ််ထူပှၤလၢအကွၢ််ထွဲစၢၤ
တၢ််အီၣ််တၢ််အီစရီမ့ၢ််၀ဲ ဖါတံၢ််ြဘါသါကၠီး ဒီး သးပှၢ််အီၣ််မီန့ၣ််လီၤ က၀ီၤဒ့ကမံးတံာ််တဖၣ်် က၀ီၤဒ့ (၁)ဖါတံၢ််
ဆၢန့ၢ်် စီၤထိထိ က၀ီၤဒ့(၂)သးပှၢ်် စတံဘ့ၤ က၀ီၤဒ့(၃) သးပှၢ််န့ၣ််ယူး သးပှၢ််လးစီ (၄) သးပှၢ််မါကၠဲၣ််မွ့ သး
ပှၢ််ခၠ့ၣ််မ့ က၀ီၤဒ့(၅)အူန့ၢ််၀့စၣ််န့ၣ််လီၤ့ မ့ၢ််လၢ် ဟဲဃုထၢ်ထီၣ််ဆိ ဂ့ၢ််ဂီၢ််အူအဃိ ကမံးတံာ်် (၈)ဂၤဒီးက၀ီၤဒ့
ကမံးတံာ်် (၁၂) ဂၤန့ၣ််လီၤ ဖဲန့ၣ််အခါကမျၢၢ််အိၣ််၀ဲ (၂၉၅၂) ဂၤ န့ၣ််လီၤ.
သုးခိၣ််မါရှါၣ််ဟံၣ််ဖိဃီဖိ မၤစၢၤ၀ဲဒၣ်် ပှၤကမျၢၢ််ဖိတဖၣ်် တၢ််ဟးလီၢ််ခွး တဟံၣ််တဖျၢ်ၣ််စုာ််စုာ််န့ၣ််လီၤ(BBC) Mr.Vito ဟံမူဒါဒီး ကွၢ််ထွဲ၀ဲတၢ််အီၣ််တၢ််အီ ဃုာ််ဒီးတၢ််ဂုၤတၢ််ဂၤတဖၣ်် ဖဲန့ၣ််ဆၢကတီၢ်် TBBCဟ့ၣ််နီၤလီၤ
၀ဲ ဟုသး,ပဲဘီ,ညၣ််အုၣ််,အံသၣ်််,တနွံတဘျီ တၢ််နီၤလီၤ တၢ််အီၣ််အိၣ််ဃုာ််ဒီး ပှၤထုးထီၣ််တၢ််အီၣ််လဲးမး (ကုန်ထုတ်လက်မ) န့ၣ််လီၤ.
TBBC ဆှၢလီၤတၢ််အီၣ်် တဘျီလၢ််လၢ််မ့ၢ််လၢ ကါကျဲတဂ့ၤအဃိ မူခိၣ််စ့ၢ််ကီးစူၤတဘျီဘျီအဃိထံၣ််ဘၣ််တၢ်် ကီတၢ််ခဲလၢ် တၢ််ဘှီကျဲတဖၣ််န့ၣ််လီၤ ၁၉၉၁ နံၣ််အပူၤ ပယီၤကၠိဖိလၢအဟးအိၣ််လၢ ယိၤဒူသ၀ီတဖၣ်် ယိၤ
သုးဟးလူၤဖီၣ််၀ဲဒီး ဟဲပာ်လီၤ၀ဲဖဲ မီကၢ် ဒဲက၀ီၤ အိၣ််၀ဲဒၣ််နီၣ််ဂံၢ်် (၆၈)ဂၤ အ၀ဲသ့ၣ််သူၣ််ထီၣ််၀ဲ အကစၢ််ဟံၣ််
ဘီှစ့ၢ််ကိးဒီးကၠိ သီခါဖၠၣ််တဖျၢ်ၣ််ကိးန့ၢ််၀ဲအမံၤလၢ(ေဇတ၀န်ဘုန်းေတာ််ြကီးေကျာ်င်း) န့ၣ််လီၤ ဒဲက၀ီၤတၢ််
ဆဲးကျိးအဂီၢ်် ပှၤသူ၀ဲတရူးစဲးကတိၤတၢ်် က၀ီၤဒ့တဘ့ၣ််ခံ ဖျၢၣ်် မ့မ့ၢ််ကမံးတံာ်် ဟ့ၣ််လီၤ၀ဲတဂၤတဖျၢၣ််ဒ်သိး တၢ််ဆဲးကျိာ််ကလဲၤသးချူးဆၢချူးကတီၢ််န့ၣ််လီၤ ၁၉၉၂-၉၃ ၉၄ နံၣ််အဆၢကတီၢ်် ဖိးဖး ပလးဟဲနဲၣ််လီၤ
၀ဲ ပှၤကမျၢၢ််လၢအိၣ််ဒဲက၀ီၤပူၤတဖၣ်် ကဘၣ််ဒိ ( ဒုက္ခသည်ကဒ်ြပား) ဒိ၀ဲ၀ံၤကဘၣ််ဟ့ၣ််တၢ််ဂီၤပှ့ၤတဘ့ၣ််
(၃၀)ဘးန့ၣ််လီီၤ တယံာ််ဘၣ်် ပယီၤဟဲထီၣ််ဒုးထွံၣ််ဖါ၀ံကၠိ မ့ၢ််လၢတၢ််ဒုးဆူၣ််အ ဃိခိၣ််နၢ််လၢထးနဲၣ််လီၤ၀ဲ
ပ၀ဲမီကၢ်ဒဲက၀ီၤ မကဘၣ််ဆှၢပှၤလဲၤမၤစၢၤတၢ််ခဲလၢာ်် (၂၀၀)ဂၤ အဃိ ပိာ််မုၣ််ကရၢ(၅၀) ဂၤ ကမျၢၢ်် (၁၅၀) ဂၤ ဖဲပှၤလဲၤဆှၢပှၤမၤစၢၤတၢ််တဖၣ်် ထံၣ််ဘၣ််၀ဲတၢ််မၤတံာ််တာ််အီၤလၢ်ကျဲအါဘိအဃိ ဖါတံၢ််၀့ရိ ဟံးထီၣ််မူဒါဒီး ကျဲၤသကိးဒီး ((KRC) ခိၣ််နၢ််ယိၤခိၣ််နၢ််သ့သ့ဘၣ််ဘၣ််န့ၣ််လီၤ.
ပထံၣ််ဘၣ််ကမျၢၢ််တဖၣ််တၢ််အိၣ််သး မ့ၢ််လၢတၢ််ဒုးဆူၣ််အဃိ လဲၤမၤစၢၤတၢ််တဘူၣ််လဲၤမၤစၢၤတၢ််လၢဒဲ
က၀ီၤ ချၢအိၣ််စ့ၢ််ကိးပှၤသီစံၢ််ကီး ဟဲနုာ််လီၤအိၣ််၀ဲဒၣ််စ့ၢ််ကိးန့ၣ််လီၤ ထွံၣ််ဖါ၀ံကၠိလီၤ၀ံၤဒီး ဖဲ ၁၉၉၅ နံၣ််
အပူၤမၤနၢၤပျီစ့ၢ််ကီးဒုၣ််ဒါမၤန့ၢ််၀ဲဒၣ််န့ၣ််လီၤကမျၢၢ််ဒီးသုးဟံၣ််ဖိဃီဖိတဖၣ််ဟဲက့ၤသုးကဒါက့ၤဆူကနဲလ့အဃိ မီကၢဒဲက၀ီမပှၤနီၣ််ဂံၢ််အါထီၣ််၀ဲကွ့ၢ််ကွ့ၢ််န့ၣ််လီၤ.
ယိၤကီၢ််ဆၢကပၤစ့ၢ််ကိးယိၤသုးတဖၣ််ဟးဖီၣ််တၢ််လၢ််တၢ််ချၢအဃိ ယိၤတၢ််ဂီၤတအိၣ််ဘၣ််တဖၣ််ဟဲက့ၤဆှၢ
နုာ််က့ၤလၢဒဲက၀ီၤပူၤဒီး ပမၤန့ၢ််ပှၤမံၤပှၤသၣ််စရီပတီၢ််၀ံၤ ပဆှၢထီၣ််ဆူ (BBC) အအိၣ််ဒီးBBC ဆှၢလီၤ၀ဲ သ့ၣ်် ၀ၣ်် လၣ််န့ၣ််လီၤ မ့ၢ််လၢပှၤအါထီၣ််အဃိ မၤအါထီၣ််က၀ီၤဒ့ (၂)ဒ့ မ့ၢ််၀ဲ က၀ီၤဒ့(၇) ဒီး(၈)န့ၣ််လီၤ
မ့ၢ််လၢ်ဒဲက၀ီၤကမံးတံာ်် က၀ီၤဒ့ကမံးတံာ််ပှၤအါထီၣ််အိၣ််အဃိ ဘၣ််တၢ််ဃုထၢ်ထီၣ််က့ၤကဒဲက၀ီမက မံးတံာ်် က၀ီၤဒ့ကမံာ််တံာ််လၢအသီန့ၣ််လီၤ.
ဒဲက၀ီမကမံးတံာ််အသီတဖၣ်် (၁) ဒဲက၀ီၤခိၣ််သရၣ််အီၣ််မၠၣ််သ့ (၂) ဒဲက၀ီၤခိၣ််(၂) ဖါတံၢ််၀့ရိၣ်် (၃) နဲၢ််ရွဲၢ််စီၤ
သဲနဲၣ်် (၄) တၢ််အီၣ််မူဒါခိၣ််စိၤထိထိ စိၤဘျဲၣ်် (၅) ဘံၣ််ဘၢ်ခိၣ််မီၣ််အ့ ကၠံၣ််လ့ (၆) ကူၣ််သ့မူဒါခိၣ််သရၣ််၀့ၢ််သီ (၇) ဆူၣ််ချ့မူဒါခိၣ််သရၣ််ခၠူၣ််ဆဲဘၢၣ်် (၈)၀ဲၤဒၢးခိၣ််ဖါတံၢ််ကျိာ််စ့ဒိၣ်် က၀ီၤဒ့ကမံး တံာ််တဖၣ်် က၀ီၤဒ့ (၁) အူဘၣ််လူၤ သရၣ််လး၀့ က၀ီၤဒ့(၂) သးပှၢ််ဘးကၠံၣ်် သးပှၢ််စတံဘ့ၤ က၀ီၤဒ့ (၃) အူန့ၢ််ယူး သးပှၢ််လးစိ က၀ီၤဒ့ (၄) စီၤဖါဘံ သးပှၢ််အဲၣ််ကီၢ်် က၀ီၤဒ့(၅) သးပှၢ််စီတူး စီၤလါကပီၤ က၀ီၤဒ့(၆) စီၤ၀့ရွှ့ၣ်် ဖါလူၤကၠီၣ်် က၀ီၤဒ့ (၇) သးပှၢ််ကၠူၤကၠူၤ စီၤရွှ့ၣ််က၀ီၤဒ့ (၈) စီၤထိနီၣ်် စီၤခ့ၣ််မီၣ််အူ သ့ၣ််တဖၣ််န့ၣ််လီၤ.
စးထီၣ််ယိၤစသုးလူးဖံးစံး ဟဲနုာ််လီၤအိၣ််သကိးဒီး ဒဲက၀ီၤကမံးတံာ်် က၀ီၤဒ့ကမံးတံာ််ဒီး နီၤဖးလီၤ၀ဲ လူးဖံးစံးသုးတဂၤဘၣ််တဂၤ ကဘၣ််ဟံမူဒါက၀ီၤဒ့တဘ့ၣ််န့ၣ််လီၤ မီကၢဒဲက၀ီၤ၀း၀းဘၣ််တၢ််တီာ််အီၤ
န့ၣ််လီၤ အီစီးယိၤပလ့းလူးဖံးစံးဟဲဟံန့ၢ််မူဒါ၀ံၤပှၤမ့ၢ််အဲဒီးလဲၤမဲဆီးဘၣ််ကွဲးန့ၣ််လံာ််ပိာ််ကျဲတဘ့ၣ််(၂၀)
ဘးဟ့ၣ််၀ဲအခွဲးတသီ န့ၣ််လီၤ.
၁၉၉၆ လါအ့ြဖ့ၣ်် (၂၆)သီ မ့ၢ််လၢ်သရၣ််အီၣ််မၠးသ့ဟံၣ််ဖိဃီဖိလဲၤဆူကီၢ်် ခဲနဒၢ််န့ၣ််လီၤသရၣ််အီၣ််မၠးသ့
လဲၤ၀ံၤ တနွံ (KRC) ခိၣ််နၢ်် (KNU) ပဒိၣ််ပပှၢ်် သ့ၣ််တဖၣ််ဒ်သိးမီကၢဒဲက၀ီၤကလဲၤသးလၢအဂ့ၢ််အကျိၤ အဂီၢ်် ဘၣ််တၢ််ဃုထၢထီၣ်် ဖါတံၣ််၀့ရိၣ်် ကဲထီၣ််၀ဲ ဒဲက၀ီၤခိၣ််န့ၣ််လီၤ. မ့မ့ၢ််ဒဲက၀ီၤခိၣ််(၂) တခီတဃုထၢ
ထီၣ််ဒံးဘၣ််မၤပာ်စၢၤ ၀ဲဒ်အပူၤကွံာ််ပှၤပါ််လီၤကမံးတံာ််အသိးန့ၣ််လီၤ.
(၁၉၉၆) လါနိၣ််၀့ဘၢၣ််(၁၀)သီ ယိၤပဒိၣ််ဖိးဖး (UN) ဟဲဒိကဒီး တၢ််၈ီၤတဘျီန့ၣ််လီၤ အလွဲၢ််မ့ၢ််၀ဲ အလါ တဘ့ၣ်် (၆၀)ဘးန့ၣ််လီၤ လါဒံၤစ့ဘၢ်ၣ်် (၁၂) သီ ခိၣ််နၢ််လၢထးနဲၣ််လီၤ၀ဲ ပှၤကမျၢၢ််အိၣ််၀ဲလၢ ကဲျမုၢ််၀ၢ််
မုၢ််ထီၣ််ကလံၤ ထံး ကဘၣ််သုးကဒါက့ၤ ကဘၣ််အိၣ််တကပၤဃီအဃိ ဒဲက၀ီၤကမံးတံာ်် ထံၣ််ဘၣ််ကမျၢၢ််
အတၢ််တဲအၢတဲသီအီၤ အမၠိ မိၠန့ၣ််လီၤ့ ဖါတံၢ််၀့ရိၣ််လဲၤထံၣ််လိာ််သးဒီး လဲၤထံၣ််လိာ််သးဒီး (KRC) ကမံး
တံာ််ရှဲပၠး၀ဲ (KRC) ကမံးတံာ််အ ခိၣ််အနၢ််တဖၣ်် ဟဲထံၣ််လိာ််သးဒီးက၀ီၤဒ့ကမံးတံာ်် ကမျၢၢ််တနီၤတဲနၢ််
ပၢၢ််က့ၤ၀ဲအဃိ ကမျၢၢ််တဖၣ််ရုာ််ကျဲးစၢၤဃီလီၤ အဟံၣ်် မၤစၢၤသကိးလၢ်အဂ့ၤကတၢၢ််န့ၣ််လီၤတၢ််လီၢ််
တၢ််ကျဲလဲၢ််ထီၣ််အဃိ တၢ််ဘံၣ််တၢ််ဘၢ်အရ့ဒိၣ််ထီၣ််၀ဲစ့ၢ််ကီးန့ၣ်် လီၤ အဃိ Mr.vitor ဟဲနုာ််လီၤကဲျၤ၀ဲလၢ
အကစၢ််န့ၣ််လီၤ ပှၤဘှီထီၣ််ဟံၣ််ဃီ၀ံၤ Mr.vitor ဟးထီၣ််၀ဲ Mr.Bine ဟံထီၣ််ကဒါက့ၤမူဒါန့ၣ််လီၤ.
Mr.vitor တချူးက့ၤလၢအထံအကီၢ််အခါ တၢ််မၤလၤကပီၤအီၤဖဲ မီကၢဒဲက၀ီၤတီၤထီကၠိန့ၣ််လီၤ. မ့ၢ််
လၢဒူသ၀ီတဖၣ်် (န ၀ တ) သုးမၤအၢမၤနးသ၀ီဖိအါအါဂီၢ််ဂီၢ််အဃိ ပှၤအသီဟဲ အါထီၣ််ကွ့ၢ််ကွ့ၢ််န့ၣ််လီၤ မ့ၢ််လၢပှၤသီဟဲအါထီၣ််၀ဲအဃိ က၀ီၤဒ့အိၣ််ထီၣ််၀ဲခွံဒ့န့ၣ််လီၤ ယိၤသုးမုၢ််ဒိၣ််တဖၣ််ဟဲနုာ််လီၤ ဆူဒဲ
က၀ီၤပူၤဒီး ဟးအိၣ််ခိးတၢ််၀း၀းန့ၣ််လီၤ ပှၤတီာ််တၢ််ခူၣ််တၢ််ပူၤ မၢပှၤမၤန့ၢ််အီၤ မၢ ( ေညှာင်ဆူး) ၀ံၤ ပှၤကမျၢၢ််တဖၣ််ဟးစဲးလီၤ၀း၀းန့ၣ််လီၤ ပာ်လီၤကျိဖးဒိၣ််ထုးထီၣ််၀ဲတၢ််ကလုၢ်် ဟါ(၆) နၣ််ရံၣ်် ပှၤကမျၢၢ််
ကိးဂၤ ဟးထီၣ််လၢ်တၢ််ချၢတသ့ဘၣ့််မ့ၢ််ထံၣ််ကခး၀ဲ လၢ်ကျိန့ၣ််လီၤကမျၢၢ််တဖၣ််ဘၣ််လဲၤခူၣ်် (ဆက်သွယ်ေရးေြမာင်း) ၀ံၤပှၤဘၣ််လဲၤဖီန့ၢ််မံၤတၢ််အီၣ််တၢ််အီ ပှၤမ့ၢ််တမၤန့ၢ််အီၤတီၢ််၀ဲထူ၀ဲဒီး ခီၣ််ဖံးဖးဒိၣ််န့ၣ််လီၤ ဘၣ််ဃးဒီးတၢ််ဂ့ၢ််အံၤ ပှၤပါ််ဖျါထီၣ််လၢထးန့ၣ််လီၤ ပှၤကမျၢၢ််မ့ၢ််လဲၤမၤ (ေန့စား) ဘၣ််နဲၣ််ပၠးတၢ််ဂီၤ၀ံၤဟ့ၣ််လီၤ၀ဲစပရဲးအခိၣ််ကျးစပရဲးအခိၣ်် ကျးမ့ၢ််လီၤမၢ်် ပှၤဟဲက့ၤပၠးမ့ၢ််တအိၣ််ယိၤ
သုးထၢ်နုာ််အီၤ လၢပျံၤထးဆှုၣ််အကရၢၢ််ပူၤ ပာ်၀ဲလၢတၢ််ကိၢ််ကျါန့ၣ််လီၤ မ့ၢ််လၢ (BBC) ဟဲဟ့ၣ််လီၤ
တၢ််အီၣ််တၢ််အီအိၣ််ဒၣ််၀ဲဟုသး ညၣ််အုၣ်် အံသၣ််သၢ်မံၤအဃိ ကမျၢၢ််ကလဲၤမၤ (ေန့စား) တန့ၢ််အဃိ ဟံၣ််ဖိဃီဖိအဂီၢ််တၢ််ကီတၢ််ခဲအိၣ််စ့ၢ််ကီးန့ၣ််လီၤ
တယံာ််ဘၣ်် ယိၤသုးသ့ၣ််တဖၣ််တၢ််ဆီတလဲက့ၤလၢ် အသီ တဖုပှၤသီလၢအဟဲတဖုမၤနးအါထီၣ််န့ၢ်််ဒ်
အလီၢ််တဖုလီၤ ဒဲက၀ီၤကမံးတံာ််ဒီးက၀ီၤဒ့ကမံးမာ််လိာ််၀ဲ ပှၤဟဲ မ့ၢ််စဲၤခံ မၢ်ပှၤမံနီၤထူ၀ဲဒီးခီၣ််ဖံးဖးဒိၣ်် လိ၀ဲလၢတၢ််ကိၢ််ကျါန့ၣ််လီၤ ပိာ််မုၣ််ကရၢခိၣ််သရၣ််မုၣ််စ့ကျၢၤဒီး ပိာ််မုၣ််ကရၢဖိသ့ၣ််တဖၣ််ပာ်ဖှိၣ််လိာ််သးဒီး ဟဲအိၣ််သကိးဖါတံၢ််၀့ရိၣ်် ပှၤမၤအၢမၤနးဒံးန့ၢ်် တဘၣ််လၢၤဘၣ််အဃိ တၢ််ပာ်ဖျါထီၣ််ဆူထးန့ၣ််လီၤ ခိၣ််နၢ််လၢထးဟဲလီၤဒီး တဲသကိးတၢ််ဒီးယိၤခိၣ််နၢ််န့ၣ််လီၤ
(ဟံးန့ၢ်အီၤလၢကညီကၠိဖိပှာ်ဘျးစဲကရူၢ်ပှာ်ယဲၤသန့ပူၤလီၤ)
ဘၣ််မုာ််မုာ်် ခုၣ််ခုၣ်် ပှဲၤ၀ဲဒီးတၢ််သူၣ််ဖှံသးညီ မ့ၢ််လၢပှၤအါဂၤ ဒိးန့ၢ််ကဒီးကညီနံၣ််ထီၣ််သီဖဲ ၁၉၈၉လါဒံၣ််
စ့ဘၢၣ် (၂၅)သီန့ၣ််လီၤ. ပှၤမၤနံၣ််ထီၣ််သီ၀ံၤ ပှၤဘၣ််မူဘၣ််ဒါဘိးဘၣ််ဒုးသ့ၣ််ညါ၀ဲလၢ် ဒုၣ််ဒါ (န ၀ တ)
သုးမုၢ််တဖၣ််ဟဲထီၣ််တုၤ ဖလူ သ့ၣ််ဘီဘိ အဃိ ပှၤအိၣ််လၢ်၀ီၤလ့ၤဟီၣ််က၀ီၤ ကမျၢၢ််ခဲလၢာ်် ဘၣ််ဃ့ၢ််ဆူ
အူဟူၣ််ထၣ်် လၢၢ််ဃီာ််ထံကျိနံၤဖဲ ၁၉၈၉ နံၣ််လါဒံၣ််စ့ ဘၢ်ၣ််(၃၀) သီနံၤန့ၣ််လီၤ.
ဖဲပှၤဃ့ၢ််အခါတနီၤနီၤ ၀ံထီၣ််တၢ််ဘိၣ််တၢ််စှၢၤတနီၤဒၢးထီၣ််သိလ့ၣ်် တနွံပှဲၤထီၣ်် ဒုၣ််ဒါဟဲတုၤ ဖဲအူြတ့ၢ််ထၣ်် ထံသၢလဲၤ အဃိ ကမျၢၢ််တဖၣ်် ခီကဒါဆူ လၢၢ််ဃီာ်် ကီၢ််ကၠီၣ််တဲၣ်် သ၀ီခိၣ််ထိးန့ၣ််လီၤ ဖဲန့ၣ််ဆၢ်ကတီၢ်် မ့ၢ််
လၢ်တၢ််စူၤဒိၣ််အဃိ ထံၣ််ဘၣ််တၢ််ကီတၢ််ခဲအါမးန့ၣ််လီၤ ဒ်သိးကမျၢၢ််တဖၣ််ကအိၣ််ဘၣ််ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ််ပှၤတ့ထီၣ််
ဒဲဖိပှၤလၢ်အတီခိၣ််ရိၣ််မဲတဖၣ်် မ့ၢ််၀ဲဖါတံၢ််၀့ရိၣ်် ဖါတံၢ််အဲလၣ်် တံကၠီန့ၢ််ထူ ဖါတံၢ််ဆၢန့ၢ်် သရၣ််အီၣ််မၠးသ့ သးပှၢ်် အီၣ််နဲ ဒီးသရၣ််မုၣ််အဲအဲၣ်် န့ၣ််လီၤ.
ဖဲန့ၣ််အဆၢကတီၢ်် ပှၤကမျၢၢ််လၢအဟဲအိၣ််လၢ် လၢၢ််ဃီာ််ဘၣ််ကီဘၣ််ခဲတဖၣ််အိၣ််၀ဲ ၁၅၂၈ ဂၤ တၢ််အီၣ််
တၢ််အီခဲလၢာ််ပှၤလၢ် အမၤစၢၤတၢ််မ့ၢ််၀ဲ သုးခိၣ််မါရှါၣ််အဟံၣ််ဖိဃီဖိတဖၣ််န့ၣ််လီၤ.
အိၣ််ဖဲလၢၢ််ဃီာ်် (၂) လါဘျဲၣ််အဆၢ်ကတီၢ်် တၢ််နဲၣ််လီၤဟဲကဒါက့ၤ ပဘၣ််သုးကဒါက့ၤဆူ မီကၢကညီ သ၀ီ
န့ၣ််လီၤ မ့ၢ််လၢတၢ််လီၢ််တၢ််ကျဲတအိၣ််ဘၣ််အဃိ ဘၣ််ဟးအိၣ််လၢ်သ့ၣ််ခီၣ််ထံး သၣ််ကရူၢ််ကပၤ ဘုဖီ ဖီလာ်် အါနံၤအါသီ ကတ့ထီၣ််ဟံၣ််စ့ၢ််ကီး ပှၤတဟ့ၣ််အခွဲး မူခိၣ််စူၤအဃိ ကမျၢၢ််တဖၣ်် ထံၣ််ဘၣ််တၢ််နးတၢ််ဖှီၣ်် ဒိၣ််ဒိၣ််အါအါန့ၣ််လီၤ.
၁၉၉၀ နံၣ်် လါ March (၇) သီ လၢတၢ််ကကျဲၤလီၤတံၢ််က့ၤ ပှၤဘၣ််ကီဘၣ််ခဲအဂီၢ်် တၢ််လီၢ််တၢ််ကျဲမ့ၢ််လၢ ခိၣ််နၢ််လၢထးဟဲထံၣ််လိာ််သးဒီး ပှၤကွၢ််ထွဲ ခိၣ််နၢ််တဖၣ််န့ၣ််လီၤ ပှၤလၢအဟဲတဖၣ််မ့ၢ််၀ဲ KRC ပှၤဘၣ််
မူဘၣ််ဒါ သုးခိၣ်် မါရှါၣ်် ပဒိၣ််သိမါ ပဒိၣ််ရွ့ၣ််လ့ၣ််၀ံၤ ဖါတံၢ််၀့ရိၣ််လဲၤထံၣ််လိာ််သးဒီး ယိၤဘၣ််မူဘၣ််ဒါ ဆူ Porpar ၀ဲၤဒၢးန့ၣ််လီၤ ကျဲၤသကိးတဲသကိးတၢ််၀ံၤ ယိၤခိၣ််နၢ််တဖၣ််ဟဲနဲၣ််လီၤ၀ဲလၢ မီကၢကျဲမုၢ််ခံ
ကပၤယၢ််ခီန့ၣ််လီၤ လၢတၢ််တ့ထီၣ််ဘှီထီၣ််တၢ်် အဂီၢ်် ပှၤဟ့ၣ််လီၤမူဒါ မ့ၢ််၀ဲဖါတံၢ််၀့ရိၣ်် သရၣ််အီၣ််မၠးသ့ တံကီၠန့ၢ််ထူ သရၣ််ဒဲလ်မဲ ခဲၤမၠးသ့ သရၣ််မါခၠံးစ့ၣ်် ဖါတံၢ််ဆၢန့ၢ်် သရၣ််၀့ၢ််သီ သးပှၢ််အဲၣ််ကီၢ်် ပှၤမၤစၢၤ
တၢ််တဖၣ်် ဟံးထီၣ််မူဒါလၢ အသနၢၣ််ဒၣ််၀ဲစုာ််စုာ််န့ၣ််လီၤ ဖဲန့ၣ််ဆၢကတီၢ်် ပှၤဘှီထီၣ််စ့ၢ််ကီး တၢ််ဆါဟံၣ််
တီၤထီကၠိ ၀ီၤလ့ၤသီခါဖၠၣ်် အ့ၤကၠ့သီခါဖၠၣ်် မိၣ််စလ့ၤ ပလံၣ်် တၢ််ဆါတၢ််ပှ့ၤ တၢ််လီၢ််တၢ်် ကျဲ တၢ််အီၣ်် (ဂိုေဒါင် ) ၀ဲၤဒၢ်းတၢ််ဘါယွၤသရိၣ််န့ၣ််လီၤ.
၁၉၉၀အတီၢ််ပူၤ KRC ခိၣ််နၢ််ဒီးကညီသးပှၢ််ခိၣ််နၢ််တဖၣ်် ဟဲလီၤဒီးဃုထၢထီၣ််မီကၢ်ဒဲက၀ီၤပၢဆှၢတၢ််ကမံး တံာ််ဒီး က၀ီၤဒ့ကမံးတံာ််န့ၣ််လီၤ ဒဲက၀ီၤကမံးတံာ််တဖၣ်် (၁) ဒဲက၀ီၤခိၣ်် သရၣ်် အီၣ််မၠးသ့ ( ဖီၣ််ဃုာ််ဒီး
ကၠိခိၣ််) (၂) ဒဲက၀ီၤခိၣ််ခံ ဖါတံၢ််၀့ရိၣ်် (၃) နဲၢ််ရွဲၢ်် အူမၠးသ့ (၄)ဘံၣ််ဘၢ်ခိၣ််စီၤသဲနဲၣ်် (၅) တၢ််အီၣ််မူဒါခိၣ််စီၤသါ
နဲၣ်် (၆) ကူၣ််သ့မူဒါ ခိၣ်် စီၤကပီၤထူ (၇)ဆူၣ််ချ့မူဒါခိၣ်် စီတူး (၈) ၀ဲၤဒ့ခိၣ်် စီၤန့ၢ််ကီၢ််ထူပှၤလၢအကွၢ််ထွဲစၢၤ
တၢ််အီၣ််တၢ််အီစရီမ့ၢ််၀ဲ ဖါတံၢ််ြဘါသါကၠီး ဒီး သးပှၢ််အီၣ််မီန့ၣ််လီၤ က၀ီၤဒ့ကမံးတံာ််တဖၣ်် က၀ီၤဒ့ (၁)ဖါတံၢ််
ဆၢန့ၢ်် စီၤထိထိ က၀ီၤဒ့(၂)သးပှၢ်် စတံဘ့ၤ က၀ီၤဒ့(၃) သးပှၢ််န့ၣ််ယူး သးပှၢ််လးစီ (၄) သးပှၢ််မါကၠဲၣ််မွ့ သး
ပှၢ််ခၠ့ၣ််မ့ က၀ီၤဒ့(၅)အူန့ၢ််၀့စၣ််န့ၣ််လီၤ့ မ့ၢ််လၢ် ဟဲဃုထၢ်ထီၣ််ဆိ ဂ့ၢ််ဂီၢ််အူအဃိ ကမံးတံာ်် (၈)ဂၤဒီးက၀ီၤဒ့
ကမံးတံာ်် (၁၂) ဂၤန့ၣ််လီၤ ဖဲန့ၣ််အခါကမျၢၢ််အိၣ််၀ဲ (၂၉၅၂) ဂၤ န့ၣ််လီၤ.
သုးခိၣ််မါရှါၣ််ဟံၣ််ဖိဃီဖိ မၤစၢၤ၀ဲဒၣ်် ပှၤကမျၢၢ််ဖိတဖၣ်် တၢ််ဟးလီၢ််ခွး တဟံၣ််တဖျၢ်ၣ််စုာ််စုာ််န့ၣ််လီၤ(BBC) Mr.Vito ဟံမူဒါဒီး ကွၢ််ထွဲ၀ဲတၢ််အီၣ််တၢ််အီ ဃုာ််ဒီးတၢ််ဂုၤတၢ််ဂၤတဖၣ်် ဖဲန့ၣ််ဆၢကတီၢ်် TBBCဟ့ၣ််နီၤလီၤ
၀ဲ ဟုသး,ပဲဘီ,ညၣ််အုၣ််,အံသၣ်််,တနွံတဘျီ တၢ််နီၤလီၤ တၢ််အီၣ််အိၣ််ဃုာ််ဒီး ပှၤထုးထီၣ််တၢ််အီၣ််လဲးမး (ကုန်ထုတ်လက်မ) န့ၣ််လီၤ.
TBBC ဆှၢလီၤတၢ််အီၣ်် တဘျီလၢ််လၢ််မ့ၢ််လၢ ကါကျဲတဂ့ၤအဃိ မူခိၣ််စ့ၢ််ကီးစူၤတဘျီဘျီအဃိထံၣ််ဘၣ််တၢ်် ကီတၢ််ခဲလၢ် တၢ််ဘှီကျဲတဖၣ််န့ၣ််လီၤ ၁၉၉၁ နံၣ််အပူၤ ပယီၤကၠိဖိလၢအဟးအိၣ််လၢ ယိၤဒူသ၀ီတဖၣ်် ယိၤ
သုးဟးလူၤဖီၣ််၀ဲဒီး ဟဲပာ်လီၤ၀ဲဖဲ မီကၢ် ဒဲက၀ီၤ အိၣ််၀ဲဒၣ််နီၣ််ဂံၢ်် (၆၈)ဂၤ အ၀ဲသ့ၣ််သူၣ််ထီၣ််၀ဲ အကစၢ််ဟံၣ််
ဘီှစ့ၢ််ကိးဒီးကၠိ သီခါဖၠၣ််တဖျၢ်ၣ််ကိးန့ၢ််၀ဲအမံၤလၢ(ေဇတ၀န်ဘုန်းေတာ််ြကီးေကျာ်င်း) န့ၣ််လီၤ ဒဲက၀ီၤတၢ််
ဆဲးကျိးအဂီၢ်် ပှၤသူ၀ဲတရူးစဲးကတိၤတၢ်် က၀ီၤဒ့တဘ့ၣ််ခံ ဖျၢၣ်် မ့မ့ၢ််ကမံးတံာ်် ဟ့ၣ််လီၤ၀ဲတဂၤတဖျၢၣ််ဒ်သိး တၢ််ဆဲးကျိာ််ကလဲၤသးချူးဆၢချူးကတီၢ််န့ၣ််လီၤ ၁၉၉၂-၉၃ ၉၄ နံၣ််အဆၢကတီၢ်် ဖိးဖး ပလးဟဲနဲၣ််လီၤ
၀ဲ ပှၤကမျၢၢ််လၢအိၣ််ဒဲက၀ီၤပူၤတဖၣ်် ကဘၣ််ဒိ ( ဒုက္ခသည်ကဒ်ြပား) ဒိ၀ဲ၀ံၤကဘၣ််ဟ့ၣ််တၢ််ဂီၤပှ့ၤတဘ့ၣ််
(၃၀)ဘးန့ၣ််လီီၤ တယံာ််ဘၣ်် ပယီၤဟဲထီၣ််ဒုးထွံၣ််ဖါ၀ံကၠိ မ့ၢ််လၢတၢ််ဒုးဆူၣ််အ ဃိခိၣ််နၢ််လၢထးနဲၣ််လီၤ၀ဲ
ပ၀ဲမီကၢ်ဒဲက၀ီၤ မကဘၣ််ဆှၢပှၤလဲၤမၤစၢၤတၢ််ခဲလၢာ်် (၂၀၀)ဂၤ အဃိ ပိာ််မုၣ််ကရၢ(၅၀) ဂၤ ကမျၢၢ်် (၁၅၀) ဂၤ ဖဲပှၤလဲၤဆှၢပှၤမၤစၢၤတၢ််တဖၣ်် ထံၣ််ဘၣ််၀ဲတၢ််မၤတံာ််တာ််အီၤလၢ်ကျဲအါဘိအဃိ ဖါတံၢ််၀့ရိ ဟံးထီၣ််မူဒါဒီး ကျဲၤသကိးဒီး ((KRC) ခိၣ််နၢ််ယိၤခိၣ််နၢ််သ့သ့ဘၣ််ဘၣ််န့ၣ််လီၤ.
ပထံၣ််ဘၣ််ကမျၢၢ််တဖၣ််တၢ််အိၣ််သး မ့ၢ််လၢတၢ််ဒုးဆူၣ််အဃိ လဲၤမၤစၢၤတၢ််တဘူၣ််လဲၤမၤစၢၤတၢ််လၢဒဲ
က၀ီၤ ချၢအိၣ််စ့ၢ််ကိးပှၤသီစံၢ််ကီး ဟဲနုာ််လီၤအိၣ််၀ဲဒၣ််စ့ၢ််ကိးန့ၣ််လီၤ ထွံၣ််ဖါ၀ံကၠိလီၤ၀ံၤဒီး ဖဲ ၁၉၉၅ နံၣ််
အပူၤမၤနၢၤပျီစ့ၢ််ကီးဒုၣ််ဒါမၤန့ၢ််၀ဲဒၣ််န့ၣ််လီၤကမျၢၢ််ဒီးသုးဟံၣ််ဖိဃီဖိတဖၣ််ဟဲက့ၤသုးကဒါက့ၤဆူကနဲလ့အဃိ မီကၢဒဲက၀ီမပှၤနီၣ််ဂံၢ််အါထီၣ််၀ဲကွ့ၢ််ကွ့ၢ််န့ၣ််လီၤ.
ယိၤကီၢ််ဆၢကပၤစ့ၢ််ကိးယိၤသုးတဖၣ််ဟးဖီၣ််တၢ််လၢ််တၢ််ချၢအဃိ ယိၤတၢ််ဂီၤတအိၣ််ဘၣ််တဖၣ််ဟဲက့ၤဆှၢ
နုာ််က့ၤလၢဒဲက၀ီၤပူၤဒီး ပမၤန့ၢ််ပှၤမံၤပှၤသၣ််စရီပတီၢ််၀ံၤ ပဆှၢထီၣ််ဆူ (BBC) အအိၣ််ဒီးBBC ဆှၢလီၤ၀ဲ သ့ၣ်် ၀ၣ်် လၣ််န့ၣ််လီၤ မ့ၢ််လၢပှၤအါထီၣ််အဃိ မၤအါထီၣ််က၀ီၤဒ့ (၂)ဒ့ မ့ၢ််၀ဲ က၀ီၤဒ့(၇) ဒီး(၈)န့ၣ််လီၤ
မ့ၢ််လၢ်ဒဲက၀ီၤကမံးတံာ်် က၀ီၤဒ့ကမံးတံာ််ပှၤအါထီၣ််အိၣ််အဃိ ဘၣ််တၢ််ဃုထၢ်ထီၣ််က့ၤကဒဲက၀ီမက မံးတံာ်် က၀ီၤဒ့ကမံာ််တံာ််လၢအသီန့ၣ််လီၤ.
ဒဲက၀ီမကမံးတံာ််အသီတဖၣ်် (၁) ဒဲက၀ီၤခိၣ််သရၣ််အီၣ််မၠၣ််သ့ (၂) ဒဲက၀ီၤခိၣ််(၂) ဖါတံၢ််၀့ရိၣ်် (၃) နဲၢ််ရွဲၢ််စီၤ
သဲနဲၣ်် (၄) တၢ််အီၣ််မူဒါခိၣ််စိၤထိထိ စိၤဘျဲၣ်် (၅) ဘံၣ််ဘၢ်ခိၣ််မီၣ််အ့ ကၠံၣ််လ့ (၆) ကူၣ််သ့မူဒါခိၣ််သရၣ််၀့ၢ််သီ (၇) ဆူၣ််ချ့မူဒါခိၣ််သရၣ််ခၠူၣ််ဆဲဘၢၣ်် (၈)၀ဲၤဒၢးခိၣ််ဖါတံၢ််ကျိာ််စ့ဒိၣ်် က၀ီၤဒ့ကမံး တံာ််တဖၣ်် က၀ီၤဒ့ (၁) အူဘၣ််လူၤ သရၣ််လး၀့ က၀ီၤဒ့(၂) သးပှၢ််ဘးကၠံၣ်် သးပှၢ််စတံဘ့ၤ က၀ီၤဒ့ (၃) အူန့ၢ််ယူး သးပှၢ််လးစိ က၀ီၤဒ့ (၄) စီၤဖါဘံ သးပှၢ််အဲၣ််ကီၢ်် က၀ီၤဒ့(၅) သးပှၢ််စီတူး စီၤလါကပီၤ က၀ီၤဒ့(၆) စီၤ၀့ရွှ့ၣ်် ဖါလူၤကၠီၣ်် က၀ီၤဒ့ (၇) သးပှၢ််ကၠူၤကၠူၤ စီၤရွှ့ၣ််က၀ီၤဒ့ (၈) စီၤထိနီၣ်် စီၤခ့ၣ််မီၣ််အူ သ့ၣ််တဖၣ််န့ၣ််လီၤ.
စးထီၣ််ယိၤစသုးလူးဖံးစံး ဟဲနုာ််လီၤအိၣ််သကိးဒီး ဒဲက၀ီၤကမံးတံာ်် က၀ီၤဒ့ကမံးတံာ််ဒီး နီၤဖးလီၤ၀ဲ လူးဖံးစံးသုးတဂၤဘၣ််တဂၤ ကဘၣ််ဟံမူဒါက၀ီၤဒ့တဘ့ၣ််န့ၣ််လီၤ မီကၢဒဲက၀ီၤ၀း၀းဘၣ််တၢ််တီာ််အီၤ
န့ၣ််လီၤ အီစီးယိၤပလ့းလူးဖံးစံးဟဲဟံန့ၢ််မူဒါ၀ံၤပှၤမ့ၢ််အဲဒီးလဲၤမဲဆီးဘၣ််ကွဲးန့ၣ််လံာ််ပိာ််ကျဲတဘ့ၣ််(၂၀)
ဘးဟ့ၣ််၀ဲအခွဲးတသီ န့ၣ််လီၤ.
၁၉၉၆ လါအ့ြဖ့ၣ်် (၂၆)သီ မ့ၢ််လၢ်သရၣ််အီၣ််မၠးသ့ဟံၣ််ဖိဃီဖိလဲၤဆူကီၢ်် ခဲနဒၢ််န့ၣ််လီၤသရၣ််အီၣ််မၠးသ့
လဲၤ၀ံၤ တနွံ (KRC) ခိၣ််နၢ်် (KNU) ပဒိၣ််ပပှၢ်် သ့ၣ််တဖၣ််ဒ်သိးမီကၢဒဲက၀ီၤကလဲၤသးလၢအဂ့ၢ််အကျိၤ အဂီၢ်် ဘၣ််တၢ််ဃုထၢထီၣ်် ဖါတံၣ််၀့ရိၣ်် ကဲထီၣ််၀ဲ ဒဲက၀ီၤခိၣ််န့ၣ််လီၤ. မ့မ့ၢ််ဒဲက၀ီၤခိၣ််(၂) တခီတဃုထၢ
ထီၣ််ဒံးဘၣ််မၤပာ်စၢၤ ၀ဲဒ်အပူၤကွံာ််ပှၤပါ််လီၤကမံးတံာ််အသိးန့ၣ််လီၤ.
(၁၉၉၆) လါနိၣ််၀့ဘၢၣ််(၁၀)သီ ယိၤပဒိၣ််ဖိးဖး (UN) ဟဲဒိကဒီး တၢ််၈ီၤတဘျီန့ၣ််လီၤ အလွဲၢ််မ့ၢ််၀ဲ အလါ တဘ့ၣ်် (၆၀)ဘးန့ၣ််လီၤ လါဒံၤစ့ဘၢ်ၣ်် (၁၂) သီ ခိၣ််နၢ််လၢထးနဲၣ််လီၤ၀ဲ ပှၤကမျၢၢ််အိၣ််၀ဲလၢ ကဲျမုၢ််၀ၢ််
မုၢ််ထီၣ််ကလံၤ ထံး ကဘၣ််သုးကဒါက့ၤ ကဘၣ််အိၣ််တကပၤဃီအဃိ ဒဲက၀ီၤကမံးတံာ်် ထံၣ််ဘၣ််ကမျၢၢ််
အတၢ််တဲအၢတဲသီအီၤ အမၠိ မိၠန့ၣ််လီၤ့ ဖါတံၢ််၀့ရိၣ််လဲၤထံၣ််လိာ််သးဒီး လဲၤထံၣ််လိာ််သးဒီး (KRC) ကမံး
တံာ််ရှဲပၠး၀ဲ (KRC) ကမံးတံာ််အ ခိၣ််အနၢ််တဖၣ်် ဟဲထံၣ််လိာ််သးဒီးက၀ီၤဒ့ကမံးတံာ်် ကမျၢၢ််တနီၤတဲနၢ််
ပၢၢ််က့ၤ၀ဲအဃိ ကမျၢၢ််တဖၣ််ရုာ််ကျဲးစၢၤဃီလီၤ အဟံၣ်် မၤစၢၤသကိးလၢ်အဂ့ၤကတၢၢ််န့ၣ််လီၤတၢ််လီၢ််
တၢ််ကျဲလဲၢ််ထီၣ််အဃိ တၢ််ဘံၣ််တၢ််ဘၢ်အရ့ဒိၣ််ထီၣ််၀ဲစ့ၢ််ကီးန့ၣ်် လီၤ အဃိ Mr.vitor ဟဲနုာ််လီၤကဲျၤ၀ဲလၢ
အကစၢ််န့ၣ််လီၤ ပှၤဘှီထီၣ််ဟံၣ််ဃီ၀ံၤ Mr.vitor ဟးထီၣ််၀ဲ Mr.Bine ဟံထီၣ််ကဒါက့ၤမူဒါန့ၣ််လီၤ.
Mr.vitor တချူးက့ၤလၢအထံအကီၢ််အခါ တၢ််မၤလၤကပီၤအီၤဖဲ မီကၢဒဲက၀ီၤတီၤထီကၠိန့ၣ််လီၤ. မ့ၢ််
လၢဒူသ၀ီတဖၣ်် (န ၀ တ) သုးမၤအၢမၤနးသ၀ီဖိအါအါဂီၢ််ဂီၢ််အဃိ ပှၤအသီဟဲ အါထီၣ််ကွ့ၢ််ကွ့ၢ််န့ၣ််လီၤ မ့ၢ််လၢပှၤသီဟဲအါထီၣ််၀ဲအဃိ က၀ီၤဒ့အိၣ််ထီၣ််၀ဲခွံဒ့န့ၣ််လီၤ ယိၤသုးမုၢ််ဒိၣ််တဖၣ််ဟဲနုာ််လီၤ ဆူဒဲ
က၀ီၤပူၤဒီး ဟးအိၣ််ခိးတၢ််၀း၀းန့ၣ််လီၤ ပှၤတီာ််တၢ််ခူၣ််တၢ််ပူၤ မၢပှၤမၤန့ၢ််အီၤ မၢ ( ေညှာင်ဆူး) ၀ံၤ ပှၤကမျၢၢ််တဖၣ််ဟးစဲးလီၤ၀း၀းန့ၣ််လီၤ ပာ်လီၤကျိဖးဒိၣ််ထုးထီၣ််၀ဲတၢ််ကလုၢ်် ဟါ(၆) နၣ််ရံၣ်် ပှၤကမျၢၢ််
ကိးဂၤ ဟးထီၣ််လၢ်တၢ််ချၢတသ့ဘၣ့််မ့ၢ််ထံၣ််ကခး၀ဲ လၢ်ကျိန့ၣ််လီၤကမျၢၢ််တဖၣ််ဘၣ််လဲၤခူၣ်် (ဆက်သွယ်ေရးေြမာင်း) ၀ံၤပှၤဘၣ််လဲၤဖီန့ၢ််မံၤတၢ််အီၣ််တၢ််အီ ပှၤမ့ၢ််တမၤန့ၢ််အီၤတီၢ််၀ဲထူ၀ဲဒီး ခီၣ််ဖံးဖးဒိၣ််န့ၣ််လီၤ ဘၣ််ဃးဒီးတၢ််ဂ့ၢ််အံၤ ပှၤပါ််ဖျါထီၣ််လၢထးန့ၣ််လီၤ ပှၤကမျၢၢ််မ့ၢ််လဲၤမၤ (ေန့စား) ဘၣ််နဲၣ််ပၠးတၢ််ဂီၤ၀ံၤဟ့ၣ််လီၤ၀ဲစပရဲးအခိၣ််ကျးစပရဲးအခိၣ်် ကျးမ့ၢ််လီၤမၢ်် ပှၤဟဲက့ၤပၠးမ့ၢ််တအိၣ််ယိၤ
သုးထၢ်နုာ််အီၤ လၢပျံၤထးဆှုၣ််အကရၢၢ််ပူၤ ပာ်၀ဲလၢတၢ််ကိၢ််ကျါန့ၣ််လီၤ မ့ၢ််လၢ (BBC) ဟဲဟ့ၣ််လီၤ
တၢ််အီၣ််တၢ််အီအိၣ််ဒၣ််၀ဲဟုသး ညၣ််အုၣ်် အံသၣ််သၢ်မံၤအဃိ ကမျၢၢ််ကလဲၤမၤ (ေန့စား) တန့ၢ််အဃိ ဟံၣ််ဖိဃီဖိအဂီၢ််တၢ််ကီတၢ််ခဲအိၣ််စ့ၢ််ကီးန့ၣ််လီၤ
တယံာ််ဘၣ်် ယိၤသုးသ့ၣ််တဖၣ််တၢ််ဆီတလဲက့ၤလၢ် အသီ တဖုပှၤသီလၢအဟဲတဖုမၤနးအါထီၣ််န့ၢ်််ဒ်
အလီၢ််တဖုလီၤ ဒဲက၀ီၤကမံးတံာ််ဒီးက၀ီၤဒ့ကမံးမာ််လိာ််၀ဲ ပှၤဟဲ မ့ၢ််စဲၤခံ မၢ်ပှၤမံနီၤထူ၀ဲဒီးခီၣ််ဖံးဖးဒိၣ်် လိ၀ဲလၢတၢ််ကိၢ််ကျါန့ၣ််လီၤ ပိာ််မုၣ််ကရၢခိၣ််သရၣ််မုၣ််စ့ကျၢၤဒီး ပိာ််မုၣ််ကရၢဖိသ့ၣ််တဖၣ််ပာ်ဖှိၣ််လိာ််သးဒီး ဟဲအိၣ််သကိးဖါတံၢ််၀့ရိၣ်် ပှၤမၤအၢမၤနးဒံးန့ၢ်် တဘၣ််လၢၤဘၣ််အဃိ တၢ််ပာ်ဖျါထီၣ််ဆူထးန့ၣ််လီၤ ခိၣ််နၢ််လၢထးဟဲလီၤဒီး တဲသကိးတၢ််ဒီးယိၤခိၣ််နၢ််န့ၣ််လီၤ
(ဟံးန့ၢ်အီၤလၢကညီကၠိဖိပှာ်ဘျးစဲကရူၢ်ပှာ်ယဲၤသန့ပူၤလီၤ)
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး :
ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :
ကညီတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ
,
ဒဲကဝီၤတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ
ယဖၠဲးအဲကလံးကျိာ်လံ
မုၢ်ဂၢ်ဖီဂ့ၤဘၣ်ကိၢ်ဘၣ်ဂီၤတၢ်လၢအဖိခွါအတၢ်မၤလိအဂီၢ်ဒိၣ်မး,မ့ၢ်လၢအဖိခွါတသ့အဲကလံးကျိာ်နီတဖျၢၣ်ဘၣ်
အဃိလီၤ. တနံၤန့ၣ်, အဖိခွါဟဲက့ၤလၢကၠိဒီးတဲအမိလၢအ၀ဲအတၢ်မၤလိအဲကလံးကျိာ်အဂ့ၢ်လီၤ.
ဖိခွါ မိဧၢ, တဘၣ်ကိၢ်လၢယဂီၢ်လၢၤတဂ့ၤ, ခဲအံၤယနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ်ကိၤလၤကျိာ်လံ
မိၢ်: နသရၣ်တဲနၤဧါ. ဖိခွါဧၢ, နကးနကိာ်ကဲာ်ဆိးတဂ့ၤ, ယတနာ်နၤဘၣ်
ဖိခွါ: တမ့ၢ်ဘၣ်မိ, တၢ်မၤအသးဒ်အံၤတခီ, တနံၤအံၤကိၤလၤ၀ါတဂၤတဲတၢ်ဒီးယၤ
မိၢ်: နနၢ်ပၢၢ်အ၀ဲတဲတၢ်အခီပညီဧါ.
ဖိခွါ: ဟၢၣ်အၢမိ, ယသ့ၣ်ညါလၢအ၀ဲတဲတၢ်အကျိာ်န့ၣ်မ့ၢ်အဲကလံးကျိာ်လီၤ. မိ...
အဃိလီၤ. တနံၤန့ၣ်, အဖိခွါဟဲက့ၤလၢကၠိဒီးတဲအမိလၢအ၀ဲအတၢ်မၤလိအဲကလံးကျိာ်အဂ့ၢ်လီၤ.
ဖိခွါ မိဧၢ, တဘၣ်ကိၢ်လၢယဂီၢ်လၢၤတဂ့ၤ, ခဲအံၤယနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ်ကိၤလၤကျိာ်လံ
မိၢ်: နသရၣ်တဲနၤဧါ. ဖိခွါဧၢ, နကးနကိာ်ကဲာ်ဆိးတဂ့ၤ, ယတနာ်နၤဘၣ်
ဖိခွါ: တမ့ၢ်ဘၣ်မိ, တၢ်မၤအသးဒ်အံၤတခီ, တနံၤအံၤကိၤလၤ၀ါတဂၤတဲတၢ်ဒီးယၤ
မိၢ်: နနၢ်ပၢၢ်အ၀ဲတဲတၢ်အခီပညီဧါ.
ဖိခွါ: ဟၢၣ်အၢမိ, ယသ့ၣ်ညါလၢအ၀ဲတဲတၢ်အကျိာ်န့ၣ်မ့ၢ်အဲကလံးကျိာ်လီၤ. မိ...
ဖးလံာ်ချ့ချ့တသ့ဒံးဘၣ်
မိၢ် း ဖိခွါဧၢ နမၤမနုၤလဲၣ်.
ဖိခွါ း ယကွဲးလံာ်ပရၢဆူဒ့ဒ့ဖိအိၣ်မီၤ.
မိၢ် း အိ, ဂ့ၤဒိၣ်မးလီၤ,ဖိခွါဧၢ, သနာ်က့န့ၣ်,နကွဲးလံာ်ဃၢထဲအံၤဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
ဖိခွါ း ဒီးဒ့ဒ့ဖိဖးလံာ်ချ့ချ့တန့ၢ်ဒံးဘၣ်မိမိ
ဖိခွါ း ယကွဲးလံာ်ပရၢဆူဒ့ဒ့ဖိအိၣ်မီၤ.
မိၢ် း အိ, ဂ့ၤဒိၣ်မးလီၤ,ဖိခွါဧၢ, သနာ်က့န့ၣ်,နကွဲးလံာ်ဃၢထဲအံၤဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
ဖိခွါ း ဒီးဒ့ဒ့ဖိဖးလံာ်ချ့ချ့တန့ၢ်ဒံးဘၣ်မိမိ
ဖံဖံအ့ၣ်နၢ
ဖံအိၣ်တဂၤအလဲၤဆူတၢ်ဆါဟံၣ်အတဲဘၣ်ကသံၣ်သရၣ်လၢသရၣ်ဧၢယအ့ၣ်နၢဆူၣ်ဒိၣ်မးလီၤ,ကိညၢ်လၢ
ယအ့ၣ်နၢန့ၣ်တသီၣ်ဒိၣ်ဒီးတနၢအုၣ်ဘၣ်အဃိလီၤ. ဖဲယဟဲတုၤလၢအံၤန့ၣ်ယအ့ၣ်နၢတဘျုးထံၣ်လံ.ဖံတဲ
ဘၣ်ကသံၣ်သရၣ်လၢ တၢ်မဲာ်ဆှးလီၤ.ကသံၣ်သရၣ်တဲဘၣ်အီၤ ၱဖံဧၢ ယကဟ့ၣ်လီၤနၤကသံၣ်, အီအီၤကိး
နံၤ ၀ံၤခဲကၢာ်တနွံနဟဲလၢယအိၣ်အသီတဘျီနီၣ်ဖံတဂၤအံၤဟဲက့ၤကဒါက့ၤလၢကသံၣ်သရၣ်အိၣ်ဖဲအအီ
ကသံၣ်တတုၤတနွံဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးတဲဘၣ်ကသံၣ်သရၣ်, သရၣ်ဧၢ နဟ့ၣ်အီယၤကသံၣ်မနုၤတခါလဲၣ် အနးန့ၢ်ဒ်အလီၢ်လီၢ်ဒ် ယအ့ၣ်နၢဆူၣ်ဒ်အလီၢ်လီၢ်ဒီးအကလုၢ်တသီၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်နၢအုၣ်ဒိၣ်မးလီၤ.က
သံၣ်သရၣ်ကွၢ်အီၤလၢတၢ်နံၤကမှံဒီးတဲဘၣ်၀ဲ ပာ်သးမုာ်မုာ်နီၣ်ဖံခဲအံၤနနါဒ့တၢ်ဆါန့ၣ်လီၤမၢ်လံ, ပကစး
ထီၣ်ကူစါနတၢ်နၢ်တအၢတၢ်ဆါနီၣ်.
ယအ့ၣ်နၢန့ၣ်တသီၣ်ဒိၣ်ဒီးတနၢအုၣ်ဘၣ်အဃိလီၤ. ဖဲယဟဲတုၤလၢအံၤန့ၣ်ယအ့ၣ်နၢတဘျုးထံၣ်လံ.ဖံတဲ
ဘၣ်ကသံၣ်သရၣ်လၢ တၢ်မဲာ်ဆှးလီၤ.ကသံၣ်သရၣ်တဲဘၣ်အီၤ ၱဖံဧၢ ယကဟ့ၣ်လီၤနၤကသံၣ်, အီအီၤကိး
နံၤ ၀ံၤခဲကၢာ်တနွံနဟဲလၢယအိၣ်အသီတဘျီနီၣ်ဖံတဂၤအံၤဟဲက့ၤကဒါက့ၤလၢကသံၣ်သရၣ်အိၣ်ဖဲအအီ
ကသံၣ်တတုၤတနွံဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးတဲဘၣ်ကသံၣ်သရၣ်, သရၣ်ဧၢ နဟ့ၣ်အီယၤကသံၣ်မနုၤတခါလဲၣ် အနးန့ၢ်ဒ်အလီၢ်လီၢ်ဒ် ယအ့ၣ်နၢဆူၣ်ဒ်အလီၢ်လီၢ်ဒီးအကလုၢ်တသီၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်နၢအုၣ်ဒိၣ်မးလီၤ.က
သံၣ်သရၣ်ကွၢ်အီၤလၢတၢ်နံၤကမှံဒီးတဲဘၣ်၀ဲ ပာ်သးမုာ်မုာ်နီၣ်ဖံခဲအံၤနနါဒ့တၢ်ဆါန့ၣ်လီၤမၢ်လံ, ပကစး
ထီၣ်ကူစါနတၢ်နၢ်တအၢတၢ်ဆါနီၣ်.
