​ဖံ​ဖံ​အဲ​မၣ်

လၢကစၢၢ်ခိၣ်သ၀ီတနီၤန့ၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်ပာ်စၢၤတၢ်သူၣ်ထီၣ်လၢတၢ်ကိးအီၤလၢဘျီၣ်တဖၣ်အိၣ်၀ဲတုၤမုၢ်မဆါ
တနံၤအံၤန့ၣ်လီၤ.တၢ်သူၣ်ထီၣ်၀ဲအံၤန့ၣ်စှီၤတဖၣ်ကိး၀ဲလၢဘျီၣ်ဒီးပှိၢ်တဖၣ်ကိး၀ဲလၢဘလီန့ၣ်လီၤ.လၢညါပှိၢ်
သ၀ီတဖၣ်အပူၤဘျီၣ်အိၣ်သနာ်က့ခဲအံၤတၢ်တထံၣ်ဘၣ်အီၤလၢၤဘၣ်.ပထံၣ်လၢပှၤခဲအံၤတဖၣ်အလူၤပိာ်မၤ
ထွဲဒံးဒၣ်တၢ်လုၢ်တၢ်လၢ်လၢမိၢ်ပၢ်ဖံဖုသ့ၣ်တဖၣ်မၤတ့ၢ်၀ဲန့ၣ်လီၤ. မိၢ်ပၢ်ဖံဖုတဖၣ်အိၣ်တ့ၢ်ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ
တၢ်မၤလၢတၢ်ြကၢးမၤအီၤလၢဟံၣ်ပူၤန့ၣ်တၢ်တြကၢးမၤအီၤလၢဟံၣ်ပူၤတဖၣ်လီၤ.လၢတၢ်န့ၣ်အဃိတၢ်လၢ
တၢ်ကဘၣ်မၤအီၤလီၤဆီဒီးတၢ်တြကၢးမၤလၢဟံၣ်ပူၤတဖၣ်တၢ်မၤအီၤကသ့အဂီၢ်တၢ်တ့ထီၣ် “ဘျီၣ်” အ
တၢ်သူၣ်ထီၣ်လၢသ၀ီကိးဖျၢၣ်ဒဲးအဂီၢ်လီၤ.

ဖဲတၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘျီၣ်န့ၣ်တၢ်ဃုထၢတၢ်လီၢ်လၢဟံၣ်ဖိဃီဖိကိးဒူၣ်ဒဲးလဲၤထီၣ်က့ၤလီၤကညီအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤကညီစှီၤဖိတဖၣ်တဲ၀ဲဘျီၣ်ဒိၣ်နွံစိၤ,ဘျီၣ်ပူၤနွံဆူးန့ၣ်လီၤ.အဃိဖဲတၢ်ဘှီထီၣ်ဘျီၣ်အခါဟံၣ်ထူၣ်အိၣ်သၢဂ့ၢ်ဒီး
တဂ့ၢ်န့ၣ်ဟံၣ်ထူၣ်အိၣ်နွံထူၣ်လီၤ. တၢ်ကဘၣ်ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ဖၣ်ကွာ်အလီၢ်ဒီးတၢ်လီၢ်လၢတၢ်ကပာ်သ့ၣ်မုၢ်
အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်ပာ်ဟံၣ်မဲာ်ညါကျူခိၣ်ဒ်ဟံၣ်အဂၤတဖၣ်အသိးလီၤ.အခိၣ်ဒုးတခီဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢတၢ်
လီၢ်တတီၤဘၣ်တတီၤလီၤ.တနီၤဒုး၀ဲအခိၣ်ဒီး၀ၣ်ကျူ,ဖုဒါမ့တမ့ၢ်တနီၤဒီးကဟံလၣ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်သူဘျီၣ်အံၤ
လၢကျဲအဘိဘိလီၤ.တၢ်သူအီၤဒ်တမှံၤအဟံၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ.

ဖဲကစၢၢ်ခိၣ်သ၀ီတဖၣ်န့ၣ်မုၢ်ဆါခီအဆၢကတီၢ်ပှၤသးပှၢ်သးစၢ်တဖၣ်လဲၤမၤတၢ်လၢခုးဧိၤသံၣ်ဧိၤအပူၤအဃိ
သ၀ီပူၤအိၣ်ထီၣ်ထဲသးပှၢ်ဒီးဖိသၣ်တဖၣ်ဧိၤလီၤ.အဃိတမှံၤလၢလီၢ်ယံၤမ့ၢ်ဟဲတဂၤဂၤန့ၣ်တထီၣ်ဆူဟံၣ်ဘၣ်
ဒီးလဲၤအိၣ်ကဒု၀ဲလၢ“ဘျီၣ်”လီၤ.ဖဲသးပှၢ်တဖၣ်ဟဲက့ၤတုၤလၢအဟံၣ်လၢမုၢ်ဟါလီၤခီအခါသံကွၢ်အဖိအလံၤ
မ့ၢ်ပှၤတမှံၤအိၣ်လၢဘျီၣ်တဂၤဂၤဧါန့ၣ်လီၤမ့ၢ်သ့ၣ်ညါ၀ဲလၢတမှံၤအိၣ်လၢဘျီၣ်ပူၤန့ၣ်ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်၀ဲတၢ်
အီၣ်တၢ်အီတဖၣ်ဒီးလဲၤဟ့ၣ်ဒုးအီၣ်၀ဲလီၤ.

တကတီၢ်ဃီလဲၤစိာ်န့ၢ်စ့ၢ်ကီး၀ဲလီၢ်မံလီၢ်ဒါဒီးလဲၤကတိၤသကိးတဲသကိးတၢ်ဒီးမံစၢၤ၀ဲဖဲန့ၣ်လီၤ.တၢ်သူစ့ၢ်ကီး ဘျီၣ်လၢပိာ်ခွါသးစၢ်, ပိာ်ခွါလိၣ်ဘိတဖၣ်ကလဲၤမံသကိး၀ဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကတိၤအိၣ်တ့ၢ်၀ဲပိာ်မုၣ်လၢဒၢး, ပိာ်ခွါလၢဘျီၣ်အခီပညီကမ့ၢ်၀ဲပိာ်ခွါသးစၢ်တဖၣ်န့ၣ်ကဘၣ်လဲၤမံလၢဘျီၣ်ဒီးမုၣ်လိၣ်ဘိ,ပိာ်မုၣ်ဖိတဖၣ်တခီက
ဘၣ်မံဒၣ်လၢအဟံၣ်ဒၣ်၀ဲလီၤ. တၢ်မၤတၢ်တ့တၢ်ဖျီအမူးဖဲဘျီၣ်ပူၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတနီၤနီၤတၢ်မၤ
အီၤလၢဘျီၣ်ပူၤလီၤ.အဒိ, တလးမူးပိာ်မုၣ်လဲၤပာ်ပာ်စၢၤ၀ဲကျိၣ်ဒီးပီၤကူ ဖဲဘျီၣ်ဒီးမၤတလိၤ၀ဲတၢ်သီၣ်တခါ
လီၤ.

ဖဲတလးမူးပိာ်ခွါဒီးအသကိးဖီ၀ါတဖၣ်ဟဲတုၤလၢဘျီၣ်န့ၣ်တလးမူးအသကိးကျါတဂၤဂၤကဘၣ်ဒ့ကွၢ်၀ဲပီၤကူၤ
အသီၣ်ဒီးကဘၣ်ဘှီဘၣ်မၤလိၤကဒါက့ၤ၀ဲဒ်ကလဲၤအသးဘၣ်ဘျိးဘၣ်ဒါဒီးကျိၣ်အသီၣ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်
လုၢ်တၢ်လၢ်လၢတၢ်ညီနုၢ်မၤအီၤန့ၣ်လီၤ.တၢ်ဟ့ၣ်ဒုးအီၣ်စ့ၢ်ကီးတၢ်အီၣ်တၢ်အီဖဲဘျီၣ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ.အ၀ဲသ့ၣ်တိ
သ့ၣ်ဖး၀ဲထိးခိၣ်ခံခီဒီးထၢနုာ်လီၤ၀ဲမ့ၤလၢထိးခိၣ်ပူၤဒီးစီၤတလိၢ်ပၢ်ခံလၢပိာ်မုၣ်တခီမ့ၢ်ဂ့ၤ,ပိာ်ခွါတခီမ့ၢ်ဂ့ၤကဘၣ်
ဟ့ၣ်ဒုးအီၣ်လိာ်သးမ့ၤယၢ်ခီယၢ်ခီန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤတၢ်စံၣ်ညီၣ်ပီတ့,တၢ်သိၣ်လီၤသီလီၤဖိဒံဖိသၣ်လၢဘျီၣ်ပူၤစ့ၢ်
ကီးန့ၣ်လီၤ.လၢသ၀ီပူၤတၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ,တၢ်ဟုၣ်တၢ်ဘျၣ်,တၢ်အ့ၣ်လိာ်၀ာ်လိာ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်အခါသ၀ီခိၣ်
သ၀ီနၢ်လၢအမ့ၢ်စကီၤစံၣ်ညီၣ်အီၤလၢဘျီၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ်သိၣ်လီၤသီလီၤဖိဒံဖိသၣ်တဖၣ်
လၢဘျီၣ်ပူၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. တၢ်မၢပိာ်ခွါဖိသၣ်တဖၣ်လဲၤမံလၢဘျီၣ်ပူၤန့ၣ်မ့ၢ်ဒ်သိးကမၤန့ၢ်အါထီၣ်တၢ်ကူၣ်သ့တၢ်
သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်အဂီၢ်လီၤ.တၢ်သူဘျီၣ်ဖဲတၢ်သံအမူးအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.တချုးတၢ်လဲၤခူၣ်လီၤပှၤသံန့ၣ်ပှၤဆိး
သီပှၤသံဖဲဘျီၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.အ၀ဲသ့ၣ်ဟးက၀ီၤ,ဆ့ၣ်နီၤက၀ီၤပှၤသံဒီးမၤလိာ်အသးဒီးထါတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲ
သ့ၣ်ဆိးသီ၀ဲဒ်အံၤဒီးမၤလၢာ်တၢ်ဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.ပိာ်မုၣ်တဖၣ်လဲၤဆူဘျီၣ်ပူၤထဲဒၣ်ဖဲပှၤသံအမူးအိၣ်အခါ
ဧိၤလီၤ.ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်အဂၤန့ၣ်ပိာ်မုၣ်တဖၣ်တဘၣ်လဲၤဆူဘျီၣ်ပူၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.ဘျီၣ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢတၢ်မၤ
လုၢ်လၢ်ထူသနူတၢ်ဆဲးတၢ်လၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.အဒိ,တၢ်မၤတၢ်ကိးကလၤ,တၢ်အီၣ်လါခူးလၢအ
မ့ၢ်တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအမူး ဒီးတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ကစၢၢ်သံခိၣ်မုၢ်ဃါလၢကမၤခုးမၤသံၣ်မၤဘုမၤဟုအဂီၢ်တဖၣ်
န့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်န့ၣ်အဃိန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်သံၣ်ခိၣ်မုၢ်ဃါ,တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ,တၢ်အီၣ်သကိးအီသကိး,
တၢ်အီသကိးသံးဧိၤမ့ၤဧိၤလၢတၢ်ရ့လိာ်သးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.တကးဒံးဘၣ်တၢ်သူစ့ၢ်ကီးအီၤလၢတမှံၤဟံၣ်, ပှၤပိာ်ခွါလိၣ်ဘိတဖၣ်မံသကိးအလီၢ်,တၢ်မၤမူးသးဖှံမ့တမ့ၢ်တၢ်သူၣ်အုးသးအုးအမူးတဖၣ်အဂီၢ်,တၢ်စံၣ်ညီၣ်ပီ
တ့တၢ်အလီၢ်,တၢ်သိၣ်လီၤသီလီၤဖိဒံဖိသၣ်အလီၢ်ဒီးတၢ်ထုကဖၣ်သၣ်ကမဲၤဟ့ၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဟံးန့ၢ်အီၤလၢ “ကညီအတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤဒီးလုၢ်လၢ်ထူသနူ” လၢကျိၣ်တၢ်ရၤလီၤလံာ်လဲၢ်ကရူၢ်
ကျိာ်ထံက့ၤအီၤလၢမါလ့မၠးကၠီၣ်အလံာ်လၢအမ့ၢ် ကရင်ရုိးရာသုတပေဒသာ လံာ်အပူၤ.