Archive for 10/01/2011 - 11/01/2011

ထါဂံၢ်ထံး


၁. ဂ့ၢ်သူဖျဲးဒၢဃဲာ််လီၤလဲ, မိၢ်ထံးပၢ်ထံးအိၣ်ဖဲလဲၣ်
 

၂. မီၣ်ကၠၣ်ဖံဖုမီၣ်ကၠၣ်ဂီၤ, ဆီၣ်လီၤဃုာ်ထိးအကမီ

၃. နမ့ၢ်ဒွးလၢခီၣ်ဒုၣ်ဒၢ, ဒီပုၢ်၀ဲၢ်ခဲလၢာ်ခဲလၢာ်
လၢခီၣ်ဒုၣ်ဒၢနမ့ၢ်ဒွး, ဒီပုၢ်၀ဲၢ်ခဲလၢာ်ကိးဂၤ

၄. လၢပျၢၤမုၢ်ခံဘ့ၣ်ထီၣ်ဃုာ်, ဘုဒၢပိာ်ဖးဘီနီၢ်ဆူၣ်

၅. လၢပျၢၤမ့ၢ်ထံတဘိဃီ, လၢပျၢၤမ့ၢ်ဝၣ်တဘိဃီ

၆. လၢပျၢၤမ့ၢ်ဝၣ်တဘိဃီ, ခဲနံၣ်အံၤကဲဝၣ်ထိၣ်စီး

(ဂ့ၢ်သူ- ဂံၢ်သူ) မ့ၢ်ဂ့ၢ်တကလုာ်လၢညီနုၢ်ပှၤထံၣ်ဘၣ်အီၤလၢကစၢၢ်ကလိ, ပှၢ်ဒိၣ်ပှၢ်ယီၣ်အပူၤလီၤအဘိဒိၣ်

မး, ထီမး, အိၣ်ဒီးအဆှုၣ်အါမးဒီးပှၤဘၣ်မၤန့ၢ်အီၤကီကီခဲခဲလီၤ. ပှၤဘၣ်ဖျဲး, ကျီန့ၢ်အီၤလၢဃဲာ်န့ၣ်လီၤ.

မိၢ်ထံးပၢ်ထံးလၢအဂံၢ်ထံးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်တမံၤဃီဒီး ခဲအံၤစ့ၢ်ကီးမ့ၢ်တၢ်တမံၤလီၤ. တၢ်အံၤအိၣ်ဖျါလၢထါ.

“ထီး” တၢ်အီၣ်မုၢ်အီၣ်ဘှး” (တၢ်အခိၣ်သ့ၣ်, အဂံၢ်ထံး)
“မုၢ်ခံဘ့ၣ်, ထံတဘိဃီ, ဝၣ်တဘိဃီ, မ့ၢ်တၢ်တမံၤဃီလၢအဂံၢ်ထံး.

ရ. မိၢ်ပၢ်ဖံဖုတပူၤဃီ, ဆီၣ်လီၤဃုာ်ထိးအကမီ
ထိၣ်စံၣ်ကွဲၤအမဲၢ်ဖးဒ့, မ့ၢ်ပှိၢ်တဒ့စှီၤတဒ့
ထိၣ်က့ၤတဲာ်က့ၤပၢၤဟၢခီ, အတဲာ်အတီၤမ့ၢ်ဃူဃီၤ
နွံဒူၣ်ဖိကဲတဒူၣ်ဃီ.

၈. မိၢ်တူၢ်လၢပျၢၤလီၤနွံခီ, ပၢ်ကီၤလၢပျၢၤလီၤနွံခီ
လီၤလၢနီၢ်ဘီကျီၣ်တခီ, လီၤလၢစီၤပကူတခီ
လီၤဖးယုၢ်ဟဲဝၣ်ကလီၤ, ကီၢ်တမုာ်ယွၤထီၣ်ယွၤလီၤ

၉. လၢပျၢၤမိၢ်ဖိတဒူၣ်ဃီ, လၢပျၢၤပၢ်ဖိတဒူၣ်ဃီ
လီၤလၢနီၢ်ပဒဲးတဒူၣ်, လီၤလၢမီၤန့ၣ်ပှၤတဒူၣ်
လၢပျၢၤမှံၤဒီးပှၢ်စိာ်ဖး, အိၣ်ဂုၤဂီၢ်လၢအံၤလၢဘး

၁၀. မိၢ်စၢၤလၢပျၢၤတထၢဃီ, ပၢ်စၢၤလၢပျၢၤတထၢဃီ
လီၤလၢနီၢ်ပအၣ်တထၢ, လီၤလၢခၠဲၣ်ဝ့ၤဝီၤခံထၢ
ဝၣ်ကလီၤယုၢ်ဟဲလီၤဖး, ကီၢ်ဟးဂီၤလီၤမုၢ်လီၤဖး

၁၁. မိၢ်ဖိလၢပျၢၤအိၣ်နွံဂၤ, ပၢ်ဖိလၢပျၢၤအိၣ်နွံဂၤ
ထံတမုာ်လီၤမုၢ်လီၤဖး, ကီၢ်တမုာ်လီၤမုၢ်လီၤဖး
ထိၣ်က့ၤတဲာ်က့ၤထံတၢၢ်ခီ, နွံခီပဒွးတခီခီ

၁၂. မိၢ်တူၢ်လၢပျၢၤအိၣ်နွံခီ, ပၢ်ကီၤလၢပျၢၤအိၣ်နွံခီ
လီၤလၢပှိၢ်လၢစှီၤတနီၤ, လီၤလၢစှီၤလၢပှိၢ်တနီၤ
ထိၣ်က့ၤတဲာ်က့ၤပၢၤဟၢခီ, နွံခီပဒွးတခီခီ

၁၃. လၢပျၢၤပနွံဒူၣ်နွံခီ, နွံဒူၣ်နွံခီတခိၣ်ဃီ
ထိၣ်က့ၤတဲာ်က့ၤထံတၢၢ်ခီ, ထိၣ်က့ၤတဲာ်က့ၤပၢၤဟၢခီ
ထိၣ်က့ၤအဆၢမ့ၢ်ဘၣ်လံ, ပနွံခီဒ်ချၢၣ်ထီၣ်ဘံ

၁၄. ထီၣ်လၢမီမုၢ်လိာ်အကျိ, လီၤလၢမီမုၢ်လိာ်အကျိ
ကသ့ၣ်တံၢ်ဟဲအခိၣ်လိၤ, ကဆီကွီဟဲအခိၣ်လိၤ
ကသ့ၣ်တံၢ်ဟဲအကထီ, ကဆီကွီဟဲအကထိ
ထိးမဲပၢ်ကျီလီၤဝၣ်ဘိ, ဆဲးကၢၤပှၤနွံဒူၣ်အဖိ.

(ဟံးန့ၢ်အီၤလၢရံၣ်မဲဘၢၣ် (ရ့ၣ်ခိၣ်အ့, ဂံၢ်ခိၣ်အ့) လၢဖုချၢၣ်ဒိၣ်ထူလံာ်ပူၤ)


ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :

တံနိမဲာ်ထံ


တံနိ(သဝီတါ)

 
တဘျီလဲၤတုၤဘၣ်ယဲဒၣ်, ဆူကီၢ်ကညီဝ့ၢ်ဖၣ်အၣ်
ဆၢတုၤဘၣ်ယုယံာ်တ့ၢ်လံ, ခဲအံၤပှဲၤယဲဒီးသးမံ
ဖၣ်အၣ်ကညီဝ့ၢ်ခိၣ်စိ, ပာ်ကဖၢသးလၢနဃိ
ဘၣ်ဆၣ်တၢ်မၤဖှီၣ်ယသး, လၢနဃိမ့ၢ်အိၣ်အါမး
တၢ်လၢမၤဖှီၣ်ယသးဖိ, နမံၤလၢပယီၤကျိာ်ဃိ
ဆူမံၤကညီမ့ၢ်ခီလဲ, ကသးခုတပျုာ်ထုးယဲ (နဲဒၣ်မီၤ)

လၢဖၠါပူၤဟးထီၣ်ဟးလီၤ, ထံၣ်ယဲပှၤကတိၤပယီၤ
ကညီဖိကဒဲကဒဲ, ကတိၤပယီၤလီၤလဲကဲ
ကညီကျိာ်ယဆၢနာ်ဟူ, စံးဆၢယၤ “ပီၠမတးဘူ”
တံနိကတိၤပှၤကညီ, ကဲထီၣ်ပှၤအီပံၢ်အီပီ

ကွဲမုာ်သုလၢသးကဆှီ, ဟဲဟးဘၣ်ဆူကီၢ်ကညီ
ဘၣ်ဆၣ်တချူးသုဟဲဟး, ပယီၤကျိာ်မၤလိဆိသး
ကညီဖိလၢဝ့ၢ်ဖၣ်အၣ်, တကတိၤကညီကျိာ်ဘၣ်
တချုးနဟဲ၀့ၢ်ဖၣ်အၣ်, ကတိၤလိပယီၤမ့ၢ်ဘၣ်
နကတိၤကညီကျိာ်ဃိနကအီပီဒ်တံနိ (လီၤတံၢ်ဒါခီ)

ဆိမိၣ်ဟဲတုၤကညီဝ့ၢ်, ကဖးဘၣ်လံာ်ကညီစ့ၢ် (ဆိမိၣ်ဒိၣ်ပာ်စၢၤညါ)
ဟဲတုၤကညီဝ့ၢ်တဘျီ, တၢ်ဆိမိၣ်ခိၣ်ခံအီထီ
ကျဲမုၢ်ကျဲဘိအကပၤ, ပှၤကွဲးလီၤလံာ်လဲၢ်အိၣ်ရး
အိၣ်ထဲပယီၤကျိာ်တဘျီ, ဖးတဘၣ်ယဘၣ်ကွၢ်ကီ (သးဘၣ်ဖှီၣ်)

သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်တဘျီ
ယလဲၤဆူကီၢ်ပယီၤထးခီ, ထံၣ်ဘၣ်တရူးလံာ်ဝးဝး
တၢ်အီၣ်ကျးတမှံၤဟံၣ်ဒွဲ, အိၣ်ထဲတရူးလံာ်လဲလဲ
သးဒ့ဒီတစိၢ်တလီၢ်, ဆိမိၣ်လဲၤတုၤတရူးကီၢ်
ကညီဖိဧၢဆိမိၣ်ထီၣ်, ဝ့ၢ်ဖၣ်အၣ်မ့ၢ်ကညီကီၢ်
ဟးကွၢ်ကီကညီဝ့ၢ်ခိၣ်, ကညီလံာ်တထံၣ်နီတိၣ်
ဆိမိၣ်က့ၤတၢ်လဲၤခီဖျိ, ယမဲာ်ဆှးဒီးတရူးဖိ
နဃိဆၢပာ်ကဖၢသး, ဘၣ်ဆၣ်မဲာ်ဆှးလီၤက့ၤသး

ဘၣ်တဘျီယလဲၤဆူဖၠါ
လၢတံၤဖိသကိးဖိကျါ, တံနိဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်တခါ
“ဒ်မံၤကညီကအိၣ်ဖျါ, ကတိၤကညီကျိာ်အါအါ”
သးစၢ်တဂၤတဲဆၢယၤ, “ဖုပှၢ်တဘိခ့းနီးကၠး” (တံနိမဲာ်ထံ)
လၢတၢ်အဲၣ်ပှၤကလုာ်ဃိ, ဟ့ၣ်ကူၣ်ကဒီးသီတမၠိ
“မ့ၢ်ကတိၤကညီကျိာ်န့ၣ်, ကျီၣ်ကျဲဒီးကျိာ်ဂၤတဂ့ၤ
နမ့ၢ်ကျီၣ်ကျဲကတိၤတၢ်, ကညီအကျိာ်ကလီၤမၢ်
ဖဲန့ၣ်ပှၤတဲဆၢက့ၤယၤ, တံနိနကးကီာ်ဘၣ်ဒး
ပယီၤကျိာ်နမ့ၢ်တသ့, တအီၣ်ဘၣ်မ့ၤသူတဃ့ (တၢ်ဆိမိၣ်လၢကဆှၢပှၤဆူကုၢ်အလီၢ်)

တဘျီအံၤ
တံနိကွၢ်ပှၤလံတကံ, အပနၢ်မဲၢ်ဖုၣ်လီၤလံ
ဆၢထၢၣ်ကူဘၣ်ထီၣ်ထဲကူ, ကိးဃါထီၣ်လၢကလုၢ်ဒူ (ကမွၤတထံၣ်)
“ဟ့း, ဘၣ်မၣ်စကါမၠါမၠါပီၠ, ကဲအကုၢ်နခံတချီ
ထံၣ်ဆံးက့ၤနကလုာ်ဃိ, ကဲပှၤထံွၣ်နၢကုၢ်အစိ
တၢ်အံၤမးနထံၣ်တတုာ်, ကဲကညီနနးတချူး
လဲၤဖၣ်အၣ်ခါပှဲၤသးဖှံ, ဟဲက့ၤအ့ၣ်လီၤဘၣ်သဒံံ
ယမ့တမ့ၢ်ကညီဖိ, တမ့ၢ်ယသးကဘၣ်ဒိ
ထံၣ်ဘၣ်ကညီဖိဒ်အံၤ, အ့ၣ်ဘၣ်တၢ်ဆံၣ်မဲတဃံၤ
ကညီဂ့ၢ်ဆိမိၣ်ဒံးအါ, တံနိကန့ၢ်သးတၢ်ဆါ

၅.၁၁.၂၀၀၃
(ဟံးန့ၢ််အီၤလၢထိၣ်ဃူဘၣ်က့ၤသပၢၤခီဒီးထါယီၤလဲထီရီၤတဖၣ်)
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :

ပှၤ​က​ညီ​နုာ်​လီၤ​ဆူ​ကီၢ်​က​ယီၤ​ပူၤ​အ​ခီၣ်​ထံး​တ​ဘျီ.


ဖဲ​ချ.န.၁၁၃၄​​ ဒီး​ ​ချ.န.၁၁၂၂​နံၣ််အ​​ဘၢၣ်​စၢၤန့ၣ်,​ ​တ​ရူး​အ​စီၤ​ပၤ​အ​မံၤ​မ့ၢ်​ ​ခၠီ​စံၣ်-(Chaw Hsin)ပၢ​တၢ်​လၢ​တ​ရူး​ကီၢ်​ပူၤ​လီၤ.​ ​စီၤ​ပၤ​တ​ဂၤ​မ့ၢ်​လၢ​တၢ်​သိၣ်​တၢ်သီ​တ​အိၣ်​ဘၣ်​လၢ​အ​သး​ကံၢ်​ပူၤ​အ​ဃိ,​ ​ဖဲ​အ​ပၢ​တၢ်​အ​ခါ​န့ၣ်​မၤ​တ​ရီ​တပါ,​ ​မၤ​နး​မၤ​ဖှီၣ်​ပှၤ​ထံ​ဖိ​ကီၢ်​ဖိ​နး​နး​က​လဲာ်​လီၤ.​ ​ပှၤ​ထံ​ဖိ​ကီၢ်​ဖိလၢ​အ​အိၣ်​လၢ​အ​ကီၢ်​က​ပိာ်​က​ပၤ​ဝး​တ​ရ​ံး​တ​ဖၣ်​န့ၣ်​ဆီၣ်​တံၢ်​ဝဲ,​ ​မ့​တ​မ့ၢ်​နီၢ်​ထီၣ်​ကွံာ်​ဝဲ,​ ​မ့​တ​မ့ၢ်​ဒုး​ကဲ​ထီၣ်​ဝဲ​လၢ​အ​ထံ​ဖိ​ကီၢ်​ဖိ​လီၤ.​ (ကွၢ်​ပ​ရိၣ်​ဖဲး​ဆၢၣ်-တ​ပ​ယူၣ်-အံၣ်-ဆူ​တ​ဟံ-အ​လံာ်​တ​ရူး​ကီၢ်​အ​တၢ်​စံၣ်​စိၤ​တဲ​စိၤ​ ​၁၉၂၉-က​ဘျံး​ပၤ​ ​၈​ ​ဒီး​ ​၉​ ​ဒီး​ကွၢ်​စ့ၢ်​ကီး​တ​ရူး​အ​လံာ်​စံၣ်​စိၤ​တဲ​စိၤ​က​ြတူၢ်​ ​၁-၁၈၃၄-လၢ​အ​ဘၣ်​တၢ်​ကွဲး​အီၤ​လၢ​ ​သ​ရၣ်-ခၠၣ်-ကး​စ​လး​ဖးက​ဘျံး​ပၤ​ ​၁၆၂-၁၆၆.)(History of China 1929—pages 8 and 9 by Professor W.E Soothill and also A Sketch of China History- Ancient and Modern etc. Volume 1-1934, pages 162-166 by 

Rev. Charles Gutzlaff.)

မ့ၢ်​လၢ​စီၤ​ပၤ​တ​ဂၤ​အံၤ​အ​တၢ်​ပၢ​မ့ၢ်​တၢ်ကိၢ်​တၢ်​ဂီၤ​နး​နး​က​လဲာ်​လၢ​ထံ​ဖိ​ကီၢ်​ဖိ​အ​ဂီၢ်​အ​ဃိ,​ ​ပှၤ​ကညီ​ဖိ​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​တ​ဖၣ်​လၢ​အ​အိၣ်​လၢ​တ​ရူး​ကီၢ်​ဝး​တ​ရံး​ဒီး​အ​အိၣ်​လၢ​တ​ရူး​အ​ကီၢ််​ပူၤ​တ​နီၤ​နီၤ​န့ၣ်,​ ​တၢ်​နာ်၀ဲ​လၢ,ဒ်​ပှၤ​က​လုာ်​​ဂၤ​အ​သိး,​အိၣ်​ဝဲ​တကဲ​လၢၤ​အ​ဃိ,​ဖဲ​ချ.န.၁၁၂ဂ​နံၣ်​န့ၣ်​သုး​လီၤ​အ​သး​ဆူ​တ​ရူး​ကီၢ်​အ​က​လံၤထံး​မုၢ်​နုာ်​တ​ခီ​ဒီး​နုာ်​လီၤ​ဆူ​ကီၢ်​အ​သီ​တ​ဘ့ၣ်​လၢ​ခဲ​အံၤ​ပ​ကိး​လၢကီၢ်​တီ​ကံ,​ ​ကီၢ်​ယူၣ်​တ​ရၣ်​ဒီး​ကီၢ်​ပ​ယီၤ​ဖဲ​ချ.န.၁၁၂၅​နံၣ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ဒီး​အ​ဝဲ​သ့ၣ်​အ​တၢ်​အိၣ်​တၢ်​ဆိး​အ​လီၢ်​မ့ၢ်​ဝဲဒ်​အ​ဖီ​လာ်​အံၤ​အ​သိး​လီၤ.


ပှၤ​က​ညီ​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​အ​က​လုာ်​က​လုာ်​ဟး​ထီၣ်​လၢ​ကီၢ်​စံာ်​အပူၤ​သၢ​ဖု​လၢ​ကျဲ​သၢ​ဘိ,​ ​တ​ဖု​ကျဲ​တ​ဘိ​လၢ​သၢ​နံၣ်​အ​တီၢ်​ပူၤ​လီၤ.​ ​တၢ​တ​ဖု​န့ၣ်​ပိာ်​လီၤ​ထံ​ကျိ​ကီၤ​လိာ်,​(မဲၤ​ကီ=မံကီ)ဒီး​သုး​လီၤ​အသး​ဆူ​က​လံၤ​ထံး​တ​ခီ​တ​တီၤ​ဘၣ်​တ​တီၤ​လီၤ.​ ​အ​ဆိ​က​တၢၢ်​အ​ဝဲသ့ၣ်​နုာ်​လီၤ​ဒီး​အိၣ်​ဝဲ​ဆိး​ဝဲ​ဖဲ​တၢ်​လီၢ်​လၢ​ခဲ​အံၤ​ပ​ကိး​လၢ​တီ​ကံ,​ ​ဝံၤ​သုး​လီၤ​အ​သး​ဆူ​ကီၢ်​ယူ​တ​ရၣ်,​ ​ဝံၤ​သုး​လီၤ​က​ဒီး​အ​သး​ဆူ​ကီၢ်​ကၣ်​ဘိ​ဒံ​အၣ်,​ ​တုၤ​လီၤ​ဖဲ​ပီၣ်​လဲၣ်​ကၢၢ်​ခိၣ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ​တၢ်တ​ဖၣ်​အံၤ,​ ​အခါ​ခဲ​အံၤ​မ့ၢ်​ ​ကီၢ်​တီ​ကံ,​ ​ကီၢ်​ယူ​တ​ရၣ်,​ ကီၢ်​ကဲၣ်​ဘိ​ဒံ​အၣ်,​ ​ဒီးကီၢ်​အဲ​နါ​တ​ဖၣ်​လီၤ.


​စှၤ​နံၣ်​အ​လီၢ်​ခံ​ယိၤ​အိၣ်​လၢ​ကီၢ်​စံၣ်ပူၤ​တ​ဖၣ်,​ ဒ်​ပှၤ​က​ညီ​အ​သိး,​ ​သုး​လီၤ​စ့ၢ်​ကီး​အ​သး​လၢ​ကျဲ​တ​ဘိ​ဃီ​အါ​အါ​ဂီၢ်​ဂီၢ်​လီၤ.ပှၤ​က​ညီ​တ​ဖၣ်​န့ၣ်​ယိၤ​ဆီၣ်​တ​နုာ်​အီၤ​ဒီး​က​သုး​လီၤ​အ​သး​ဆူ​ညါ​န့ၣ်​အ​ခိၣ်​နီး​အ​သး​လၢပီၣ်​လဲၣ်​ဒီး​ဃၣ်​တ​ရံး​အ​သး​ဒီး​ဟဲ​က့ၤ​ထီၣ်​ပိာ်​က​ဒီး​ထံ​ကျိမဲၣ်​နီ(မံ​နါ)ဆူ​ထံ​ခံ​တ​တီၤ​ဘၣ်​တ​တီၤ​ဘၣ်​တီၤ​တုၤ​ထီၣ်​ဖဲ​မဲၣ်​ပံ​အ​ကျီ​ဒီး​လူၤ​ပိာ်​ထီၣ်​က​ဒီး​ထံ​ကိျ​အံၤ​ဒီး​ဖဲ​ဘူး​ထီၣ်​က​တုၤ​လၢ​ထံ​ခံ​န့ၣ်ပာ်​လီၤ​အ​တၢ်​အိၣ်​တၢ်​ဆိး​အ​လီၢ်​ဖဲ​တၢ်​လီၢ်​လၢ​ခဲ​အံၤ​ပ​ကိး​လၢ​ကံၢ်​မဲ​လီၤ.​ ​ကံၢ်​မဲ​အံၤ​မ့ၢ်​ပှၤ​ကညီအ​ဒုၣ်​အ​ထၢ​အ​က​လုာ်​က​လုာ်​ကၢၤ​ဖှိာ်​အ​သးအ​လီၢ်​ဒီး​မ့ၢ်​ပှၤ​က​ညီ​အ​ဝ့ၢ်​ခိၣ်​ဖး​ဒိၣ်​တ​ဖျၢၣ်​လီၤ.ပှၤ​က​ညီ​အိၣ်​ဖဲ​ကံၢ်​မဲ​ဒုး​လိာ်​အ​သးဒီး​ယိၤ​တဖၣ်​ခဲ​အံၤ​ခဲ​အံၤ,​ ​မၤ​နၢၤ​ယိၤ​တ​ဘျီ​ဘီျ,​ ​ယိၤ​မၤ​နၢၤ​အီၤ​တ​ဘီျ​ဘီျ,​ ​ဒီး​လၢ​ခံ​က​တၢၢ်​ယိၤ​မၤ​ဃၣ်​အီၤဒီ​ဒ​ဘၣ်​ဃ့ၢ်​မှဲ​ဟး​ဖျီး​လီၤ​မုၢ်​ြပံ​ြု​ပါ​ဒီး​ထီၣ်​အိၣ်​က့ၤ​လၢ​က​စၢၢ်​က​လိ​ဒီး​ပ​ထံၣ်​ဘၣ်​လၢ​ခဲ​အံၤ​ဖဲ​ ​မုၢ်​ယူာ်,​ ​မုၢ်​ြတီၤ,​ ​လူၤ​သီ​ခိၣ်,​ ​လၢၢ်​မုၢ်​ထံး,​ ​ထံ​ကျိ​ဃိၣ်​ဝာ်,​ ​ဃိၣ်​ပၤ,​ ​က​စၢၢ်​က​လိ​အ​ကျါ​န့ၣ်,​ ​ပှၤ​က​ညီ​အိၣ်ဒ်​တုၤ​ခဲ​အံၤ,​ ​ဒီး​အ​ဂၤ​တ​နီၤ​ ​လဲၤ​အ​ဒၣ်လဲာ်​ဖဲ​ ​ကီး​ဘီ​နံ​အိၣ်​န့ၣ်​လီၤ.


ပှၤ​က​ညီ​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​အ​က​လုာ်​က​လုာ်​ခံ​ဖု​တ​ဖု​န့ၣ်​ဟး​ထီၣ်​လၢ​ကီၢ်​ယူနါ​ဒီး​ပိာ်​လီၤ​ဝဲ​မ​အိၣ်​ကျိ(ရွှ့ၣ်​လံၣ်​ကျိ)ဒီး​နုာ်​လီၤ​ဆူ​ကီၢ်​ပ​ယီၤ​အ​ပူၤ​ဒီး​မ့ၢ်​လၢ​ယိၤ​တ​ဖၣ်​အိၣ်​ပာ်​စၢၤ​လံ​လၢ​ရ့ွှၣ်​လံည်​ကျိ​အ​တၢ်​ပၢၤ​ခိၣ်​အ​ဃိ,​ပှၤက​ညီ​တ​ဖၣ်​ပိာ်​လီၤ​က​ဒီး​ဃဲ​ဝါ​ကျိ​ဒီး​အိၣ်​ဝဲ​ဆိး​ဝဲ​ဖဲ​​ဝါ​ကျိ​အ​တၢ်​ပၢၤ​ခိၣ်​လီၤ.အ​ဆိ​က​တၢၢ်​န့ၣ်​အိၣ်​ဝဲ​ဖဲ​ကီၢ်​မိ​ကူး​အပူၤ​လၢ​ဃဲ​ဝါကျိ​ထး​ခီ​ဒီး​တုၤ​မ့ၢ်​အ​အိၣ်​ယံာ်​ထီၣ်​ဒီးအ​ဒူ​သ​ဝီ​အါ​ထီၣ်​ဝဲ​တ​ဘျီ​န့ၣ်,​ ​သ​ဝီ​လၢ​အ​ဝဲ​သ့ၣ်​အ​စ​ကီၤ​ဖု​ဃဲ​ဝါ​အိၣ်​ဝဲ​လၢ​ထံ​ကျိ​ကၢၢ်​ခိၣ်​တ​ဖျၢၣ်​န့ၣ်​အ​မံၤ​လၢ​ ​ဝ့ၢ်​ဃဲ​ဝါ​ကျိ​လီၤ.ဝ့ၢ်​ဃဲ​ဝါ​န့ၣ်​လၢ​ခံ​တၢ်​်​ကိး​က့ၤ​အီၤ​လၢ“​တ​ကီ”ဒီး​အိၣ်ဒ်​ဝဲ​တုၤ​ခဲ​အံၤ​လီၤ.မ့​မ့ၢ်​ဃဲ​ဝါ​ကျိ​တ​ခီ​တုၤ​မ့ၢ်​အ​ဆၢ​က​တီၢ်​သုး​အ​သး​ယံာ်​ထီၣ်​ဒီး​တၢ်​ကိး​က့ၤ​လၢ​ပ့ျၣ်​ကျိ​တုၤ​ခဲ​အံၤ​ဒၣ်​လဲာ်​လီၤ.တၢ်​ကိး​က့ၤ​ဝ့ၢ်​ဃဲ​ဝါ​လၢ“​တ​ကီ”​အ​ဂ့ၢ်​အ​ခၢး​န့ၣ်,​ကွၢ်​လံာ်​အံၤ​အ​ဆၢ​ ​၃ဂ​ ​တ​က့ၢ်.


​တုၤ​မ့ၢ်​ပှၤ​ဂုၤ​ထီၣ်ပ​သီ​ထီၣ်​အါ​အါ​ဒီးပှၤ​သး​ပှၢ်​လၢ​အ​ဝဲ​သ့ၣ်​အ​ကျါ​ဒၣ်​ဝဲ​တ​နီၤ​နီၤ,​ရှၣ်​ထံ​ရှၣ်​ကီၢ်​ဝံၤ​လီၤ​မုၢ်​ြပံ​ြပါ​ဒီး​သုး​လီၤ​အ​သး​ဆူ​ပ့ျၣ်​ကျိ​အ​ဖီ​လာ်​ဒီး​အိၣ်​ဝဲ​လၢ​ပ့ျၣ်​ကျိ​အ​တၢ်​ပၢၤ​ခိၣ်​တ​တီၤ​ဘၣ်​တ​တီၤ​ဒီး​တုၤ​မ့ၢ်​အိၣ်​ယံာ်​ယံာ်​ဒီး​ဂုၤ​ထီၣ်​ပ​သီ​ထီၣ်​ဒီး​ဒူ​သ​ဝီ​အိၣ်​ထီၣ်​ဝဲ​အါ​န့ၣ်,​ပှိၢ်​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​တ​ဖၣ်​အ​ခိၣ်​တ​ဂၤ​ဟ့ၣ်​ကူၣ်​ဝဲ​လၢ​ပှၤ​က​ညီ​အ​ဒူၣ်​ခဲ​လၢာ်​ြကၢး​သူၣ်​ထီၣ်​အ​ဝ့ၢ်​တ​ဖျၢၣ်,​ဒီးဒ်​တၢ်​ဟ့ၣ်​ကူၣ်​အိၣ်​ဝဲ​အ​သိး,​အၢၣ်​လီၤ​သကိး​ဝဲ​ဒီး​ဒုး​ကဲ​ထီၣ်​သ​ဝီ​လၢ​ပှိၢ်​အ​စ​ကီၤ​အိၣ်​ဝဲ​တ​ဖျၢၣ်,​လၢ​အ​အိၣ်​လၢ​ပျ့ၣ်​ကျိ​အ​ထၣ်​န့ၣ်​လၢ​ဝ့ၢ်,​ဒီး​ကိး​ဝဲ​ဝ့ၢ်​န့ၣ်​အ​မံၤ​လၢ“​ပှိၢ်​ဝ့ၢ်”​လီၤ.ဒ်​န့ၣ်​အ​သိး​ဝ့ၢ်​တ​ဝ့ၢ်​အံၤ​တၢ်​ကိး​လီၤ​တဲာ်​အ​မံၤ​လၢ​ပှိၢ်“prome”​လီၤ.ပှၤ​စ့း​တ​ကီ​ဖိ​ဒီး​ပှၤ​ရၢၣ်​ခၢၣ်​ဖိ​တ​ဖၣ်​ကိး​တၢ်​က​တိၤ“​ပှိၢ်”​န့ၣ်​တ​ထံ​တ​ဆး​တ​ပံာ်​တ​ကျါ​အ​ဃိ,​ကိး​ဝဲ​လၢ“​ပၠ့ၣ်”​လီၤ.ပှၤ​အဲ​က​လံး​ဖိ​တ​ဖၣ်​ကိး​ထွဲ​ဝဲ​ပှၤ​စ့း​တ​ကီ​ဒီး​ရၢး​ခၢၣ်​ဖိ​အ​တၢ်​ကိး​လၢ“​ပ​ရိၣ်”(prome)လီၤ.


လၢ​စှီၤ​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​အ​ကျါ​တ​နီၤ​န့ၣ်​အိၣ်​ဖဲ​ပျ့ၣ်​ထံ​ကိျ​အ​ထၣ်,​ ​အ​ဂၤ​တ​နီၤ​ဃၣ်​တ​ရံး​အ​သး​ဆူ​မုၢ်​နုာ်​တ​ခီ​ဒီး​လဲၤ​ဝဲ​တုၤ​ဒၣ်​လဲာ်​ဖဲတၢ်​လီၢ်​လၢ​ခဲ​အံၤ​ပ​ကိး​လၢ​ရၢၣ်​ခၢၣ်​အ​ကီၢ်​ဒီး​ဘှီ​ထီၣ်​အ​ဒူ​အ​သ​ဝီ​အ​ခူ​အ​ဝ့ၢ်​တ​ဖျၢၣ်​ဒီး​ကိးဝ့ၢ်​န့ၣ်​အ​မံၤ​လၢ“​စှီၤ​ဝ့ၢ်”​လီၤ.ဝ့ၢ်​တ​ဖျၢၣ်​အံၤ​ခဲ​အံၤ​တၢ်ကိး​-“စၣ်​တွဲၤ”​မ့​တ​မ့ၢ်“​သၣ်​တွဲၤ”​လီၤ.ပှၤ​စ့း​တ​ကီ​ဒီး​ရၢး​ခၢၣ်​ဖိ​တ​ဖၣ်​ကိ​ဝဲ“​စှီၤဝၢ်”​တ​ပံၣ်​တ​ကျါ​တ​ထံ​တ​ဆး​အ​ဃိ,​ကိး​ဝဲ​လၢ“​စၣ်​တွဲၤ”​လီၤ.​ပှၤ​အဲ​က​လံး​ဖိ​ကိး​ထွဲပှၤ​စ့း​တ​ကီ​ဒီး​ရၢး​ခၢၣ်​ဖိ​အ​တၢ်​ကိး​ဒီး​ကွဲး​ဝဲ​လၢ“စၣ်​တွဲၤ”(Sandway)လီၤ​ ဒ်​ပ​စံး​တၢ်​အသိး,(San)မ့​တ​မ့ၢ်(Sand)န့ၣ်​မ့ၢ်“​စှီၤ”​ဒီး(dway)မ့​တ​မ့ၢ်(way)န့ၣ်​မ့ၢ်“​ဝ့ၢ်”​လီၤ.တ​လၢၤ,​ပ​ယီၤ,​ရၢး​ခၢၣ်​သ့ၣ်​တ​ဖၣ်​ကိး​အ​တၢ်​ကိးတၢ်​က​တိၤ“​စ”​တ​ဖျၢၣ်​လၢ“​သ”​လီၤ​ ကွၢ်​အ​ဒိ“​စၣ်​ဟွဲၤ”​န့ၣ်​ကိး​ဝဲ​လၢ“​သၣ်​တွဲၤ”​​ “​တ​နံ​စၣ်​ယံၣ်”​ ​န့ၣ်​ကိး​ဝဲ​လၢ“​တ​နံ​သၣ်​ယံၣ်”,​ “​စၣ်​လွံၣ်”,​ ​ဒီး“​စံ​ပီ“​န့ၣ်​ကိး​ဝဲ​လၢ“​သံၣ်​ဘီ”​ ​လီၤ.ပ​မ့ၢ်​ကွၢ်​လၢ​အဲ​က​လံး​အ​တၢ်​ကွဲး​တ​ခီ​န့ၣ်​ဖျါ​ဂ့ၤ​တ​စဲး​လီၤ.ဒ်​ပ​စံး​တၢ်​အ​သိး,​ Tanasserim​ န့ၣ်​ကွဲး​ဝဲ​လၢ​ Sandway, Taninthari​ ​န့ၣ်​ကွဲး​ဝဲ​လၢ Tanasserim ,Thanlwin Myit န့ၣ်​ကွဲး​ဝဲ​လၢ Salween River, ဒီးThepaw န့ၣ်​ကွဲး​ဝဲ​လၢ​ Hsipaw ​​လီၤ. စှီၤ​ဝ့ၢ်​အံၤ,​ ​မ့ၢ်​စှီၤ​ဒီး​ခၠီ​လၢ​အ​မ့ၢ်​ပှၤ​စှီၤ​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​အ​ကျါ​တ​ဒူၣ်​ပာ်​ဖှိၣ်​အ​သး​ဒီး​ဘှီ​ထီၣ်​သ​ကိး​ဝဲ​ဒၣ်​လီၤ.အ​ခါ​ခဲ​အံၤ​ပှၤ​က​ညီ​စီှၤ​ဒီး​ခီၠ​ဖိ​အိၣ်​တ့ၢ်​လၢ​ရၢၣ်​ခၢၣ်​ရိ​မး​က​စၢၢ်​ကျါ​ဂီၢ်​မုၢ်​လီၤ.တ​နီၤ​နီၤ​ကဲ​ထီၣ်​က့ၤ​လၢ​ရၢၣ်​ခၢၣ်​ဒီး​ပ​ယီၤ​ဖိ​အ​ဒၣ်​လဲၣ်​လဲာ်​လီၤ.မး​နါ​ယၣ်​စ​ဝံၣ်​အုၣ်​စ့ၢ်​ကီး​အ​သး​လၢ​ပၠ့ၣ်​ဝ့ၢ်(ပှိၢ်​ဝ့ၢ်)ဒီး​ပျ့ၣ်​ထံ​ကျိ​အ​မုၢ်​နုာ်​တ​က​ပၤ​န့ၣ်​က​ယဲၢ်​မ့ၢ်​ပှၤ​အိၣ်​တ​ဖၣ်​မ့ၢ်​ပှၤ​က​ညီ(ကါ​ယါ)လီၤ.


​က​ခၠံၣ်​ဒီး​ခၠီ​လၢ​အ​မ့ၢ်​စှီၤ​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​တ​ဖၣ်​ဟး​ထီၣ်​လၢ​ကီၢ်​ယူ​နါ​ဒီး​ပိာ်​လီၤ​ဝဲ​ထံ​ကျိ​တ​ပဲၣ်​လၢ​အ​မ့ၢ်​ဃဲ​ဝါ​ကျိ​​အ​ဒ့​လၢ​မုၢ်​ထီၣ်​တ​က​ပၤ​တ​ဒ့​ဒီး​နုာ်​လီၤ​အိၣ်​ဝဲ​ဖဲ​တၢ်​လီၢ်​ခဲ​အံၤ,​ ​တ​မီၣ်,​ ​က​သၣ်,​ ​မၠံး​ကၠံ​နါ,​ ​ဒီး​ပူ​တါ​အိၣ်​ဒံး​ြတံး​တ​ဖၣ်​အ​ပူၤ​လီၤ.က​ခၠံၣ်​ဖိ​တ​ဖၣ်​န့ၣ်​အိၣ်​တ့ၢ်​ဒံး​ဝဲ​ဖဲ​တၢ်​လီၢ်​လၢ​အ​နုာ်​လီၤ​ဆိ​ဝဲ​အ​လီၢ်​န့ၣ်​တုၤ​မုၢ်​မ​ဆါ​တ​နံၤ​အံၤ​လီၤ.ဒီး​အိၣ်​စ့ၢ်​ကိး​လၢ​ယိၤ​အ​ကီၢ်​ထး​ခီ​တ​ဒိၣ်​တ​ဆံး​ဒီး​လၢ​ကီၢ်​ယူ​နါ​အ​ပူၤ​တ​ဒိၣ်​တ​ဆံး​လီၤ.


​ပှၤ​ခၠီ​ဖိ​တ​ဖၣ်​ပိာ်​လီၤ​ဝဲ​ခၠံ​တ့ွ​ထံ​ကျိ​ဒီး​အိၣ်​ဆိး​ဝဲ​လၢ​ခံၠ​တ့ွ​ထံ​ကျိ​အ​တၢ်​ပၢၤ​ခိၣ်​ဒီး​သုး​လီၤ​အ​သး​တီၤ​ဘၣ်​တ​တီၤ​ဒီး​တုၤ​လီၤ​ဒၣ်​လဲာ်​လၢ​ရၢၣ်​ခၢၣ်​ကီၢ်​လီၤ.မုၢ်​က​ဆါ​တ​နံၤ​အံၤ​န့ၣ်​ပှၤခၠီ​ဖိ​တ​ဖၣ်​အိၣ်​ဒံး​ဒၣ်​လဲာ်​လၢ​က​လံၤထံး​တ​ခီ,​ ​စး​ထီၣ်​လၢ​ရၢၣ်​ခၢၣ်​က​စၢၢ်​ရိ​မး​ဒီး​တုၤ​လီၤ​လၢ​ခၠံ​တွ့​ထံ​ကိျ​အ​တၢ်​ပၢၤ​ခိၣ်​ဒီး​အ​ဝဲ​သ့ၣ်​အ​ကီၢ်​န့ၣ်​အိၣ်ဒ်​တုၤ​မုၢ်မ​ဆါ​တ​နံၤ​အံၤ​ဒီး​တၢ်​ကိး​အီၤ​လၢ​ခၠီ​က​စၢၢ်​ကျါ-(ခၠံ​ဟံး,Chin Hills)အိၣ်​ဖဲ​ကီၢ်​ပ​ယီၤ​ဒီး​ကီၢ်​အၣ်​စၣ်​အ​ဘၢၣ်​စၢၤ​ဒီး​အိၣ်​လၢ​ကီၢ်​မ​နံး​ပူၣ်​ရံး​အ​က​လံၤ​ထံး​တ​ခီ​လီၤ.အ​ဝ့ၢ်​မိၢ်​ပှၢ်​န့ၣ်​တၢ်​ကိး​အီၤ​လၢ(ဖ​လၣ်,Falam)လီၤ.တၢ်​အ​လီၢ်​လၢ​ခဲ​အံၤ​တၢ်​ကိး​အီၤ​လၢ​ခၠံ​တွ့​ထး​ခီ,​ခၠံ​တွ့​လာ်​ခီု,(အ​ထက်​ြခင်း​တွင်း)တ​ဖၣ်​န့ၣ်​လၢ​အ​ခီၣ်​ထံး​န့ၣ်​မ့ၢ်​ဝဲခၠီ​ဖိ​တ​ဖၣ်​အ​ကီၢ်​ဖး​လဲၢ်​တ​ဘ့ၣ်​လီၤ.


​ပှၤ​လိၤ​လိၤ​ဖိ​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​အ​ကျါ​နုာ်​လီၤ​ဆူ​ကီၢ်​ပ​ယီၤ​အ​ပူၤ​စှၤ​ကိာ်​ဖိ​လီၤ.အ​ခါ​ခဲ​အံၤ​အ​ဝဲ​သ့ၣ်​အိၣ်​အ​လီၢ်​န့ၣ်​မ့ၢ်​ဝဲ​ဖဲ​ကီၢ်​မၠံး​​ကၠံ​နါ​ဒီး​ကီၢ်​တ​မီၣ်​အ​မုၢ်​ထီၣ်​တ​ခီ​န့ၣ်​လီၤ.အိၣ်​စ့ၢ်​ကီး​လၢ​ယိၤ​အ​ကီၢ်​ထး​ခီ​ဒီး​ယိၤ​အ​ကီၢ်​လာ်​ခီ​လီၤ.ဘၣ်​ဆၣ်​ဒီး​တ​အိၣ်​အါ​အါ​ဘၣ်.အ​ဝဲ​သ့ၣ်​အိၣ်​တ့ၢ်​လၢ​ကီၢ်​ယူ​နါ​အ​ပူၤ​အါ​ဒၣ်​တၢ်​တ​က့ၢ်​ဒီးကဲ​ထီၣ်​က့ၤပှၤ​တ​ရူး​ဖိ​က​လၢာ်​ဃၣ်ဃၣ်​လီၤ.


​ပှၤ​က​ညီ​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​အ​က​လုာ်​က​လုာ်​သၢ​ဖု​တ​ဖု​န့ၣ်​ ​ပိာ်​လီၤ​ထံကိျ​ဃိၣ်​လိာ်​ (နါ​ခိၣ်)​ ​ဒီး​သုး​လီၤ​အ​သး​တ​တီၤ​ဘၣ်​တ​တီၤ​ဒီး​ပာ်​လီၤ​အ​တၢ်အိၣ်​တၢ်​ဆိး​အ​လီၢ်​ဖဲ​ ​ခဲ​အံၤ​ပ​ကိး​လၢ​ယိၤ​ကီၢ်​ထး​ခီ​န့ၣ်​လီၤ.ဘၣ်​ဆၣ်​ဒီး​လၢ​ခံ​စှၤ​နံၣ်,​ယိၤ​အိၣ်​လၢ​ကီၢ်​စံၣ်​ပူၤ​တ​ဖၣ်​သုး​လီၤ​က​ဒီး​အ​သး​ဂီၤ​မုၢ်​ဂီၤ​ပၤ​လၢ​ကျဲ​တ​ဘိ​ဃီ​ဒီး​ဆီၣ်​တ​နံး​ပှၤ​က​ညီ​အ​ဃိ,​ပှၤ​က​ညီ​ဘၣ်​သုး​က​ဒီး​အ​လီၢ်​လီၤ.ဖဲ​တၢ်​လီၢ်​အံၤ​ပှၤ​က​ညီ​တ​ဖၣ်​တ​ချုး​အ​သုးဒ်​ဘၣ်​အ​လီၢ်​န့ၢ်,​နီၤ​ဖး​လိာ်​အ​သး​ခံ​ဖု​လီၤ.လၢ​ခံ​ဖု​အ​ကျါ,​တ​ဖု​န့ၣ်ပိာ်​လီၤ​က​ဒီး​ထံကျိ​ဃိာ်​လိာ်(နါ​ခိၣ်)ဒီး​လၢ​အကျါ,​ဘဲှ​အ​ဒူၣ်​အ​ထီတ​ဖၣ်​န့ၣ်,ပာ်​လီၤ​အ​တၢ်​အိၣ်​တၢ်​အိၣ်​တၢ်​ဆိး​အ​လီၢ်​ဖဲ​တၢ်​လီၢ်​လၢ​ခဲ​အံၤ​ပ​ကိး​လၢ​က​ရံၣ်​နံၣ်​အ​ကီၢ်​န့ၣ်​လီၤ.ပ​ဝဲ​ပှၤ​က​ညီ​ဖိ​တ​ဖၣ်​ပ​ကိး​ကီၢ်​အ​ဝဲ​အံၤ​လၢ​ဘှဲ​အ​ကီၢ်,​မ့​တ​မ့ၢ်​ဘှဲ​မုၢ်​ထီၣ်​အ​ကီၢ်​လီၤ.ဘှဲ​အ​စီၤ​ပၤ(စီၣ်​ပါွ)တ​ဖၣ်​န့ၣ်​ပၢဒံး​တၢ်​တုၤ​ခဲ​အံၤ​ဒၣ်​လဲၣ်,​ဖဲငွ့ၣ်​တီၣ်,​နီၢ်​ပ​လဲ,​ကၠဲး​ဖိ​ကၠံ,​ကၠဲး​ဖိ​က​လ့,​လွဲၢ်​ကီၢ်​ဒီး​ဘီ​လ​ခဲ​တ​ဖၣ်​အ​ပူၤ​န့ၣ်​လီၤ.ဘှဲ​တ​ဖၣ်​အံၤ​သုး​လီၤ​အ​သး​တုၤ​လၢ​တီ​အူ​က​လံၤ​စိး​ဒီး​အိၣ်ဒံး​တုၤ​ခဲ​အံၤ​လီၤ​ပှိၢ်(တ​အီၣ်​သူ=တီ​သူ)အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​တ​ဖၣ်​အိၣ်​တ့ၢ်​စ့​ကီး​ဂီၤ​မုၢ်​ဂီၤ​ပၤ​ဖဲ​ယိၤ​အ​တီၢ်​တုၤ​ခဲ​အံၤ​လီၤ.


​ပှိၢ်​ဒီး​စှီၤ​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​တ​ဖၣ်​သုး​လီၤ​အ​သး​ဆူ​အ​ဖီ​လာ်​တ​တီၤ​ဒီး​ပာ်​လီၤ​အတၢ်​အိၣ်​တၢ်​ဆိး​အ​လီၢ်​ဖဲ​ဒူ​ယီၢ်​ကွဲၢ်​က​ဘီ​တ​နီၤ,​ဒီး​အ​ဂၤ​တ​ဖၣ်​သုး​လီၤ​က​ဒီး​အ​သး​တ​တီၤ​ဘၣ်​တ​တီၤ,​တုၤ​လီၤ​ဖဲ​ကီၢ်​မီၢ်​လ​မဲၠၣ်,​တ​ဝဲၣ်​ဒီ​ဒ​ဘျံး​န့ၣ်​လီၤ.ဒူ​ယီၢ်​ကွဲၢ်​က​ဘီ​အံၤ​တ​ဘီျ​န့ၣ်​မ့ၢ်​တၢ်​လီၢ်​ဖဲ​ပှၤ​က​ညီ​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​အ​က​လုာ်​က​လုာ်​တ​ဖၣ်​ကၢၤ​ဖှိၣ်​အ​သး​ဒီး​မ့ၢ်​ဝဲ​ပှၤ​ကညီ​အ​ဝ့ၢ်​ခိၣ်​ဖး​ဒိၣ်​တ​ဖျၢၣ်​လီၤ.


​​ပှၤ​က​ညီ​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​အ​က​လုာ်​က​လုာ်​အ​ဂၤ​တ​ဖု​န့ၣ်​ဃၣ်​တ​ရံး​အ​သး​ဆူ​စု​စ့ၣ်​တ​ခီ​ဒီး​နုာ်​လီၤ​အိၣ်​ဆိး​ဝဲ​တၢ်​လီၢ်​ဖဲ​ခဲ​အံၤ​ပ​ကိး​လၢ​ယ​မဲ​သ့​ဒံ​စ​ြတံ​အ​ပူၤ​တ​နီၤ,​ဒီး​အ​ဂၤ​တ​ဖၣ်​ပိာ်​လီၤ​ထံ​ကျိ​ပ​ရဲ​လိာ်​ဒီး​အိၣ်​ဝဲ​ဆိး​ဝဲ​လၢ​ပ​ရဲ​လိာ်​အ​တၢ်​ပၢၤ​ခိၣ်​ယၢ်​ခီ​ယၢ်​ခီ,​တ​တီၤ​ဘၣ်​တ​တီၤ,​တုၤ​လီၤ​ဒၣ်​လဲာ်​ဖဲ​ပ​ရဲ​လိာ်​အ​ထၣ်​န့ၣ်​လီၤ.စီှၤ​တ​ဖၣ်ပာ်​လီၤ​အ​တၢ်​အိၣ်​တၢ်​ဆိး​အ​လီၢ်​ဖဲ​က​ရဲ​လိာ်​အ​ဒ့လၢ​မုၢ်​နုာ်​တ​ဒ့​အ​ဖီ​ခိၣ်,​ဒီး​ကိး​ဝဲ​တၢ်​လီၢ်​န့ၣ်​လၢ​စှီၤဝ့ၢ်(ခဲ​အံၤ​တၢ်​ကိး​လၢ​ဆွၣ်)လီၤ.အ​နီၢ်​နီၢ်​တ​ခီ​မ့ၢ်​စှီၤ​လီၤ.စှီၤဝ့ၢ်​အံၤ​အိၣ်​လၢတီ​အူ​က​လံၤ​စိး​တ​ခီ​လီၤ.


​ဘှဲ​တ​ဖၣ်ပာ်​လီၤ​အ​တၢ်​အိၣ်​တၢ်​အိၣ်​တၢ်​ဆိး​အ​လီၢ်​ဖဲ​နီၢ်​ပှဲၤ​ကျိ​အ​ဖီ​ခိၣ်​ဒီး​အ​ဝ့ၢ်​န့ၣ်ကိး​ဝဲ​လၢ​နီၢ်​ပှဲၤ​ဝ့ၢ်​လီၤ.နီၢ်​ပှဲၤဝ့ၢ်​န့ၣ်​အိၣ်​လၢ​တီ​အူ​အ​က​လံၤ​စိး​မုၢ်​ထီၣ်​တ​ခီ​ဒီးဝ့ၢ်​န့ၣ်​ခဲ​အံၤ​တ​အိၣ်​လၢၤ​ဘၣ်.နာ်​သ​က့​ဘှဲ​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​တ​ဖၣ်​အိၣ်​ဒံး​ဖဲ​တၢ်​လီၢ်​န့ၣ်​အါ​သ​ဝီ​လီၤ.နီၢ်​ပှဲၢ်​ဝ့ၢ်​အံၤ​တ​လၢၤ​ပ​ယီၤ​ကီး​ဝဲ​တ​ထံ​တ​ဆး​တ​ပံာ်​တ​ကျါ​အ​ဃိ​ကိး​ဝဲ​နီၢ်​ပှဲၢ်​လၢ​နီၢ်​ပၠီ(​ေနာင်​ေြပာင်း)လီၤ.ခဲ​အံၤ​ဘှဲ​အ​ဒူၣ်​အ​ထၢ​လၢ​အ​အိၣ်​လၢ​ကိး​အူး,​ကါ​နံၣ်​ဒီး​မဲ​ဖၠူၣ်​ဒီး​တီ​အူ​အ​ဝ့ၢ်​ကပိာ်​က​ပၤ​တ​ဖၣ်​န့ၣ်​မ့ၢ်​ပှၤ​ဟး​ထီၣ်​အ​နီၢ်​ပှဲၢ်​ဝ့ၢ်​တ​ဖၣ်​လီၤ.


​ပှိၢ်​တ​ဖၣ်​န့ၣ်​ပာ်​လီၤ​အ​တၢ်​အိၣ်​တၢ်​ဆိး​အ​လီၢ်​ဖဲ​ခဲ​အံၤဝ့ၢ်​တီ​အူ​အ​က​လံၤ​ထံး​တ​ခီ​ဒီး​တၢ်​လီၢ်​န့ၣ်​ခဲ​အံၤ​တၢ်​ကိး​လီၤ​တဲာ်ဒ်​ဝဲ​လၢ​ပှိၢ်​ဝ့ၢ်(ပၠူၢ်=Pyu)တုၤ​မုၢ်​မ​ဆါ​တ​နံၤ​အံၤ​လီၤ.ပ​ယီၤ​တ​လၢၤ​တ​ဖၣ်​ကိး​ပှိၢ်​တ​ထံ​တ​ဆး​ဘၣ်​အ​ဃိ,​ကိး​ဝဲ​လၢ​ဖၠူၣ်​လီၤ.အ​နီၢ်​နီၢ်​တ​ခီ​မ့ၢ်​ပှိၢ်​လီၤ.ပှိၢ်​ဝ့ၢ်​န့ၣ်​အိၣ်​ဒံး​တုၤ​ခဲ​အံၤ​နာ်​သ​က့,​ပှၤ​ဝ့ၢ​်ဖိ​တ​ဖၣ်​မ့ၢ်​ပှၤ​အ​က​လုာ်​က​လုာ်​လီၤ.


​ပှိၢ်​ဒီး​စှီၤ​အ​ဂၤ​တ​နီၤ,​လၢ​အ​ကျါ​န့ၣ်​အါ​တ​က့ၢ်​ပှိၢ်(တ​အီၣ်​သူၣ်=တီ​သူ)အ​ဒူၣ်​တ​ဒူၣ်​န့ၣ်​ပိာ်​လီၤ​ထံ​ကျိ​ပ​ရဲ​လိာ်​အ​တၢ်​ပၢၤ​ခိၣ်​ဒီး​ပာ်​လီၤ​အ​တၢ်​အိၣ်​တၢ်​ဆိး​အ​လီၢ်​ဖဲ​ဆီ​တံၤ(ရ့ၠှၣ်ကၠ့ၣ်)တ​နီၤ​ဒီး​အ​ဂၤ​တ​ဖၣ်​သုး​လီၤ​က​ဒီး​အ​သး​ဆူ​က​လံၤ​ထံး​တ​ခီ​ီဒီး​ပာ်​လီၤ​အ​တၢ်​အိၣ်​တၢ်​ဆိး​အ​လီၢ်​ဖဲ​ဝ့ၢ်​လၤ​လၤ​ဒီး​ဒူ​သ​တုာ်​န့ၣ်​မ့ၢ်​ပှိၢ်(တ​အီၣ်​သူၣ်=တီ​အူ)အ​ဝ့ၢ်​ခိၣ်​ဖး​ဒိၣ်​တဖျၢၣ်​လီၤ.မုၢ်​မ​ဆါ​တ​နံၤ​အံၤ​ပ​ထံၣ်​ဘၣ်​စှီၤ,​ပှိၢ်​ဒီး​ပှိၢ်(တ​အီၣ်​သူၣ်=တီ​သူ)အါ​အါ​ဂီၢ်​ဂီၢ်​လၢ​သ​ထူၣ်​ဒံ​စ​ြတံး​အ​ပူၤ​လီၤ.


​လၢ​တ​လၢၤ​အ​ယၣ်​စ​ဝံၣ်​အ​လီၢ်​လံၤ​တ​နီၤ​နီၤ​အ​ပူၤ​န့ၣ်,​အုၣ်​အ​သး​လၢ​ပှၤ​လၢ​အ​နုာ်​လီၤ​ဆိ​က​တၢၢ်​လၢ​ကီၢ်​ပ​ယီၤ​အ​ပူၤ​န့ၣ်​မ့ၢ်​ဝဲ​ယိၤ(ကၠီၣ်​တဲၣ်)ဒီး​မိၢ်​ထံး​တ​ဖၣ်​လီၤ.ကွၢ်​စ့ၢ်​ကီး​အူ​စီ​က​ယ့ၣ်​ယၣ်​စ​ဝံၣ်​မ​ဘျံး​ပၤ​ ​၉၆​ ​တ​က့ၢ်.စံး​ဝဲဒ်​အံၤ,-


​၎င်း​ြပင်​အ​ချို့​ေသာ​စွန်​ရာဇဝင်​ေဟးငီး​များ​နှင့်​အ​ေရး​ေတာ်​ပံု​များ​တွင်​မူ​ကား။ငါ​တို့​ေဂါ​တ​မ​ြမှတ်​စွာ​ဘု​ရား​ပွင့်​ေတာ်​မ​မူ​မီှ။နှစ်​ေပါင်း​များ​စွာု​က။ငါ​တို့​ြမန်​မာ​န​ဂ​ရ။သု​နာ​ပ​ရ​န္တ​တိုင်း,​ ​ရိုးမ​ေတ​၁င်​တန်း​ြကီး​သံုး​ခု​တု့ိ​ကို“​ ​ေစ​၁​တိုင်”​ ​လူ​မျိုး​တု့ိ​နှု​င့်​ ​မွန်​တိ​ ​လူ​ ​မျိုး​တု့ိ​ ​ေရှးဦး​စွာ​ေရာက်​ရှိ​လာ​ြက​​​၍ ထို​လူ​မျိုး​နှုစ်​မျိုး​တု့ိ​သည်​ ​တ​စ​တ​စ​ြကီး​ပွား​ ​များ​ ​ြပား​လာ​ြက​ြပီး​လျှင်​ ​ြမိ့​ရွာ​တည်​ ​ေထာင်​ေန​ြက​ေလ​သည်​ဟု​ဆို​ြက​သည်
​ရိ​မး​က​စၢၢ်​သၢ​ဘိ​စံး​တၢ်​န့ၣ်​မ့ၢ်​ဝဲ,​ ​မုၢ်​နုာ်​ ​ရၢၣ်​ခၢၣ်​ ​ရိ​မး,​ ​မုၢ်​ထီၣ်​ ​ပ​ကိ​ ​ရိ​မး,​ ​ဒီး​တ​နီ​သ​ရံၣ်​ရိ​မး​န့ၣ်​လီၤ,​ ​က​စၢၢ်​လၢကီၢ်​ ​ထူၣ်​ဒီး​က့ၤ​ထီၣ်​ဆူ​ကီၢ်​ရွ့ၣ်​ကၠ့ၣ်,​ ​တီ​အူ,​ ​ဘှဲ​ကီၢ်,​ ​ဒီး​ယိၤ​ကီၢ်​က​စၢၢ်​တ​ဘိ​န့ၣ်​မ့ၢ်​တ​နီ​သ​ရံၣ်​က​စၢၢ်​ရိ​

မး​န့ၣ်​လီၤ.
 

(ဟံး​န့ၢ်​အီၤ​လၢ​စိၤ​အီၣ်​လး​ကွဲး​က​ညီ​တၢ်​စံၣ်​စိၤ​တဲ​စိၤ)
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး

ယ​ပၣ်​နုာ်​လီၤ​သီ​ကီၢ်​ပယီၤ​ဒီး​ပ​တၢ်​ဂုၤ​က့ၤ​ပ​ခံ

​မ့ၢ်​ ​၁၉၄၁​ ​အ​ဖး​ဖီ​ဃၣ်​ဃၣ်​လံ,​ ​လၢ​မုၢ်​နုာ်​ကီၢ်​မိၢ်​ပှၢ်​ယူ​ရ​ပၤ​အ​ပူၤ,​ ​ကီၢ်​တ​ဘျုး​ဘ့ၣ်​ဘၣ်​တၢ်​ယီၢ်​တံၢ်​အီၤ​လၢ​ကၠၢ​မ​နံၢ်​လံ​လီၤ.​ ​ကီၢ်​ြဖၣ်​စ့ၣ်​လၢ​အ​မ့ၢ်​ကီၢ်​အဲ​က​လံး​အ​ဒီ​မှံၤ​အ​ဆူၣ်​က​တၢၢ်​န့ၣ်,​ ​ကိာ်​ဃာ်​ဃိ​က​ဒီ​လၢ​ကၠၢ​မ​နံၣ်​အ​ခီၣ်​ညါ​ဖီ​လာ်​စ့ၢ်​ကီး​လံ,​ ​ကီၢ်​အဲ​က​လံး​အိၣ်​တ့ၢ်​ထဲ​အ​က​လံၤ​ဧိၤ​လီၤ.​ အ​ဂံၢ်​အ​ဘါ​တ​လၢ​လၢၤ​ဘၣ်.​ ​လၢ​ကီၢ်​မုၢ်​ထီၣ်​တ​ခီ,​ ​ကီၢ်​ယ​ပၣ်ဒ်​အ​မ့ၢ်​ကီၢ်​ကၠၢ​မ​နံၣ်​အ​ဒီ​သိၣ်​ဒီ​မှံၤ​အ​သိး,​ ​က​ညီၤ​ထီၣ်​ဒိၣ်​ထီၣ်​လံ​လီၤ.လၢ​တၢ်​တ​ဒီ​ဃာ်​ ​ြတီ​ဆၢ​ယ​ပၣ်​အ​ဂီၢ်,​ ​ကီၢ်​အဲ​က​လံး​အ​တၢ်​ပၢ​လၢ​ကီၢ်​မုၢ်​ထီၣ်​တ​ဖၣ်,​ ​ဂဲၤ​ဂီၤ​က​​တီၤ​ထီၣ်​အ​သး,​ ​ခီ​ထီၣ်​ခီ​လီၤ​ဆူ​အံၤ​ဆူ​ဘး,​ ​ဒီး​ကီၢ်​ဖိ​တ​ဘ့ၣ်​ဒီး​တ​ဘ့ၣ်,​ ​လၢ​အ​ထံ​ဆၢ​ကီၢ်​ဆၢ​ဒၣ်​ဝဲ,​ ​အိၣ်​ခိး​လီၤ​တၢ်​စုာ်​စုာ်​လီၤ.​ ​ပ​ကီၢ်​က​ယီၤ​ဖဲ​န့ၣ်​အ​ခါ,​ ဒ်​အ​မ့ၢ်​ကီၢ်​အဲ​က​လံး​အ​တၢ်​ပၢ​တ​ဘ့ၣ်​အ​သိး,​ ​ဂဲၤ​ဂီၤ​က​တီၤ​ထီၣ်​အ​သး​စ့ၢ်​ကီး​လီၤ.​ ​တ​ကး​ဘၣ်​န့ၣ်,​ ​သုး​မုၢ်​သံၣ်​ဘိ​လၢ​ကီၢ်​အံဒ​ယၢ်​ဒီးန​ယူ​စ​လဲၣ်​တ​ဖၣ်​ဟဲ​တုၤ​ပာ်​လၢ​က​ကီၢ်​ပ​ယီၤ​အ​ပူၤ​တ​နီၤ​လံ.​ 

​ကီၢ်​အဲ​က​လံး​ဂဲၤ​လိာ်​တ​တဲာ်​က​တီၤ​ ထီၣ်​အ​တၢ်​ပၢ​သ့ၣ်​တ​ဖၣ်​အံၤ​သ​နၣ်​က့,​ ​မ့ၢ်​ဒၣ်​တၢ်​က​တဲာ်​က​တီၤပ​စုၢ်​ပ​တ့ၤ​အ​ဃိ,​ ​အ​ခံ​ဟိ​ဒၣ်​တၢ်​လီၤ.​ ​မုၢ်​နုာ်​တ​ထီ​ကၠၢ​မ​နံၣ်​ထၢၣ်​တံၢ်​အီၤ​န့ၣ်,​ ​ဘၣ်​ဂဲၤ​လိာ်​ဝဲ​လၢာ်​ဂံၢ်​ညါ​လီၤ.​ ​ပ​ဝဲ​ဒၣ်​လၢ​ကီၢ်​ပ​ယီၤ​သုး​မုၢ်​ပူၤ​တ​ဖၣ်,​ ​ပ​အိၣ်​ခိး​ကွၢ်​လၢ်​လၢ​မ့ၢ်​ပ​​ဒုး​ဘၣ်​တၢ်​ဆံး​ယံာ်​လဲၣ်န့ၣ်​လီၤ.ပ​နၢ်​ပၢၢ်​လၢ​တၢ်​တ​ဘျီ​ညါ​အံၤ,​ ​လီၤ​ဂာ်​ပ​တ​ပူၤ​ဒီး​တၢ်​ဒု​တၢ်​ယၤလၢၤ​ဘၣ်​လီၤ. 


တနံၤ​တ​ခီၣ်​ပ​ဝဲ​ဒၣ်​ကီၢ်​ပ​ယီၤ​သုး​မုၢ်​ဒိၣ်​နီၣ်​ဂံၢ်(၄)အိၣ်​အါ​လၢ​မါ​တ​လ့​န့ၣ်,​ ​ပ​ဒိး​န့ၢ်​တၢ်​က​စီၣ်​လၢ​ပ​ဘၣ်​ထီၣ်တၢ်​မၤ​လိ​ camp​ ဒ်​ပ​စံး​တၢ်​အ​သိး​ပထီၣ်​မၤ​လိ​ပ​သး​တၢ်​ဒုး​တၢ်​ယၤ​လၢ​ခိ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ဘၣ်​ဆၣ်​ ဒ်​ထံ​ဂ့ၢ်​ကီၢ်​ဂ့ၢ်​အိၣ်​ဖျါ​အ​သိး,​ ​ပ​နၢ်​ပၢၢ်​လၢ​တၢ်​က​ဆှၢ​ပှၤ​ဆူ​ထံ​ဆၢ​ကီၢ်​ဆၢ​မုၢ်​ထီၣ်​တ​က​ပၤ​တ​ပူၤ​ပူၤ​န့ၣ်​လီၤ.​ 


​စှၤ​သီ​အ​လီၢ်​ခံ​ပ​ထွး​ထီၣ်​လီၤ.​ ​ပက​ထွး​ဆူ​လဲၣ်.​ ​တၢ်​လီၢ်​တ​ခီ​တ​သ့ၣ်​ညါ​ဘၣ်.​ ​သ​နာ်​က့​ပ​လ့ၣ်​မ့ၣ်​အူ​အ​ခိၣ်​လီၤ​ဆူ​ကီၢ်​ပ​ယီၤ​လာ်​ခီ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ပ​ဟဲ​က့ၤ​လီၤ​တ​ဆီ​တ​ဆီ,​ ​တုၤ​လၢ​တီ​အူ​ဒီး,​ ​ယ​ဆိ​က​မိာ်​လၢ​မ့ၢ်​ကဆှၢ​ပှၤ​ဆူ​ယူ​တ​ရၣ်​ကီၢ်​ဆၢ,​ ​ခီ​ဖျိ​တီ​အူ,​ ​မိၤ​ခံ​ကျဲ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ဘၣ်​ဆၣ်​တ​မ့ၢ်​ဘၣ်.​ ​ပ​လ့ၣ်​မ့ၣ်​အူ​အ​ခိၣ်​လိၤ​က​ဒီး​ဆူ​လာ်​ခီ​လီၤ.​ ​ပတုၤ​လၢ​ပ​ကိ​တ​ဘျီ​ပ​လ့ၣ်​မ့ၣ်​အူ​အ​ခိၣ်​လိၤဆူ​မုၢ်​ထီၣ်​​မီၢ်​လ​မၠဲၢ်​တ​က​ပၤ​လီၤ.​ ​တၢ်​ဆှၢ​စဲ​ဃဲၤ​ပှၤ​ဆူ​ဝ့ၢ်​မီၢ်​လ​မၠဲၢ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ဘၣ်​ဆၣ်​ပ​တ​အိၣ်​ဘၣ်​လၢ​ဝ့ၢ်​ပူၤ​ဘၣ်.​ ​ပှၤ​ပာ်​ပှၤ​လၢ​ဝ့ၢ်​အ​ချၢ​ရီ​ဘၢၣ်​ခၠီၣ်​သ့ၣ်​တ​ဖၣ်​အ​ကျါ,​ ​တဘျုး​ညါ​န့ၣ်​လီၤ.
တ​ဘျီ​အံၤ​ဝ့ၢ်​မီၢ်​လ​မၠဲၢ်​အ​ပူၤ​ ​သုး​မုၢ်​သံၣ်​ဘိ​ဟဲ​တုၤ​ဖှိၣ်​အါ​မး​လီၤ.​ ​ကီၤ​လၤ​သူ​ဒီး​ကီၤ​လၤ​ဝါ​သုး​ဖိ,​ ​ဟဲ​တုၤ​ဃုာ်​ဒီး​မျိာ်​သ့ၣ်တ​ဖၣ်​လီၤ.​ ပ​ကွၢ်​တၢ်​အံၤ​ပ​ဂံၢ်​ပ​ဘါ​ထီၣ်​က​​စီ​ဒီ​လီၤ.​ ပ​တ​ထံၣ်​ဘူ​တၢ်​ဒုး​တၢ်​ယၤ​နီ​တ​ဘျီ​ဘၣ်​အ​ဃိ,​ ​သုး​ဖိ​ဂီၢ်​မုၢ်​ဂီၤ​ပၤ​ထဲ​အံၤ​ညါ​ ​ပ​ဆိ​က​မိၣ်​လၢ​မ​တၤ​က​နၢၤ​ပှၤ​လဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ​နီၢ်​နီၢ်​န့ၣ်,​ ​သုး​ဖိ​ခဲ​လၢာ်​မး,​ ​က​အိၣ်ဒံးဒၣ်​လွံၢ်​က​ထိ,​ ​ယဲၢ်​က​ထိ​ဃၣ်​ဃၣ်​လီၤ.​ ​လၢ​ထံ​ကီၢ်​တ​ဘ့ၣ်​အ​တၢ်​ဒုး​လိာ်​ယၤ​လိာ်​အ​ပူၤ,​ ​တၢ်​အ​ဝဲ​အံၤ​မ့ၢ်​ဒၣ်​တၢ်​ဆံး​ကိာ်​ဖိ​န့ၣ်​လီၤ.​ 


​ဖဲ​ပ​လဲၤ​အိၣ်​လၢ​မီၢ်​လ​မၠဲၣ်​အ​က​ပိာ်​က​ပၤရီ​ဘၢၣ်​ခၠီ​အ​ခါ,​ ​ပ​တၢ်​ဖံး​တၢ်​မၤ​တ​အိၣ်​ကီး​ဘၣ်.​ ​မံ​အီၣ်​မံ​အီၣ်​ကီး​လီၤ.​
​မုၢ်​တ​နံၤ​ပ​ဝဲ​ဒၣ်​နီၣ်​ဂံၢ်(၄)ပ​ထါ​လ​ယၢၣ်,​ လၢ​အ​အိၣ်​လၢ​မီၢ်​လ​မၠဲၢ်​အ​ခိၣ်​အ​ဃၢၤ​ ​ရီ​ဘၢၣ်​ခၠီၣ်​တ​ဖၣ်,​ပ​ဘၣ်​တၢ်​ဆှၢ​ပှၤ​ဆူ​ကီး​က​ရ့း,​ ​မၠး​ဝ​ဒံၣ်​အ​ကျဲ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ကျဲ​အံၤ​မ့ၢ်​သိ​လ့ၣ်​ကျဲ​လၢ​က​စၢၢ်​ခံ​က​လိ​လိၤ,​ြတီၤ​ခိၣ်​ြတီၤ​လာ်​ကီ​ကီ​ခဲ​ခဲ,​ ​လီၤ​ပျံၤ​လီၤ​ဖုး​ဒိၣ်​မး​လီၤ.​ ​ကီး​က​ရ့း​ဒီး​မၠး​ဝ​ဒံၣ်​အ​ဘၢၣ်​စၢၤ​တၢ်​ပာ်​လီၤ​ပှၤ​တ​ဆီ​တ​ဆီ,​ ​တုၤ​လၢ​ကၠီး​တဲၣ်​ကီၢ်​ဆၢ​လီၤ.​ ​ယ​နာ်​လၢ​သုး​မုၢ်​လံွၢ်​က​ထိ​ဃၣ်​ဃၣ်​ဟဲ​အိၣ်​ခိး​လီၤ​တၢ်​ဖဲ​ကျဲ​အံၤ​လီၤ.​ ​ပ​တ​အိၣ်​ဘၣ်​တၢ်​လီၢ်​တ​ပူၤ​ဃီ​ယံာ်​ယံာ်​ဘၣ်.​ ​တ​နွံ​ခံ​နွံ​တ​ဘျီ​ပ​ဘၣ်​လဲ​လိာ်​ပ​လီၢ်​က​ဒဲ​က​ဒဲ​ဒီး​သုး​မုၢ်​အ​ဂၤ​တ​ဖၣ်​လီၤ.


​လါ​ဒံၣ်​စ့​ဘၢၣ်​ ​၈​ ​​သီ​ ​၁၉၄၁​ ​နံၣ်​အ​နံၤနၢ​ဃိ​တဲ​ခူ​သူၣ်​ယၤ​လၢ​​​​​ပှၤ​​​​​​​​​​​​​​​​​​တဲ​သါ​ဖဲ​လါ​ဒံၣ်​စ့​ဘၢၣ်​ ​၇​ ​သီ​န့ၣ်​ကီၢ်​ယ​ပၣ်​ဘိး​ဘၣ်​လီၤ​တၢ်​ဒုး​ဒီး​အဲ​က​လံး,အ​မဲ​ရ​ကၣ်​လံ,​ ​အ​ဃိ,​ ​မုၢ်​ထီၣ်​တ​က​ပၤ​အံၤ,​ ​တၢ်​ဒုး​ကဲ​ထီၣ်​လံ​န့ၣ်​လီၤ. လၢ်​ခံ​ဒီး​ပ​သုး​ခိၣ်​သုး​နၢ်​တဲ​ဘၣ်​စဲ​ဃဲး​ပှၤဒ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ​အ​ဃိ​,ဒ်​ပ​မ့ၢ်​အဲ​က​လံး​တၢ်​ပၢ​အ​သုး​ဖိ​အ​သိး,​တ​ဘျီ​အံၤ​ပ​​က​ဒုး​ဘၣ်​တၢ်​သ​ပှၢ်​က​တၢၢ်​န့ၣ်​လီၤ. တဘျီ​အံၤ,​စှ​ထီၣ်​လၢ​ယူ​တ​ရၣ်​ကီၢ်​ဆၢ​ဒီး​ကီး​တ​ရံး,​မၠး​ဝ​ဒံၣ်​အ​ကျဲ​ဒီ​ဘိ,​သုး​အ​တၢ်​ဟူး​တၢ်​ဂဲၤ​တၢ်​ဂဲၤ​အါ​ထီၣ်,​ဒီး​ပ​ဂဲၤ​လိာ်​က​တဲာ်​မ​တီၤ​ထီၣ်​သး​ဂ့ၤ​ထီၣ်​ဂ့ၤ​ထီၣ်​စ့ၢ်​ကီး​လီၤ.​ ​ယ​ပာ်​အ​က​ဘီ​ယူၤ​ဟဲ​လၢ​ယူ​တ​ရၣ်​တ​ခီ,​ယူၤ​ခီ​လၢ​ပဖီ​ခိၣ်​ခဲ​အံၤ​ခဲ​အံၤ​လီၤ.​ ​ဘၣ်​ဆၣ်​တၢ်​တ​မၤ​အ​သး​နီ​တ​မံၤ​ဒံး​ဘၣ်.​ ​တၢ်​ဒုး​န့ၣ်​မၤ​အ​သးဒ်​လဲၣ်,​ပ​ဃဲၤ​တ​ဘၣ်​စ့ၢ်​ကီး​ဘၣ်​န့ၣ်​လီၤ.


​ယၤ​တ​ဂၤ​လၢ​အ​ပူၤ​ကွံာ်ဒ်​ပှၤ​ဟီၣ်​ခိၣ်​ဖိ​တ​ဂၤ​အ​သိး,​ယ​ဘၣ်​ယိာ်​တ​စဲး​တ​စဲး​လၢ​ပ​ဒုး​တၢ်​ဒီး​ပ​က​သံ​ဘၣ်​ဖုး​လီၤ​.​ ​လီၤ​ဂာ်​လၢ​ယ​သံ​တ​မုာ်ဒ်​ဘၣ်​လီၤ.​ ဘၣ်​ဆၣ်​ခဲ​အံၤ​တ​ဘျီ​လၢ​လ့​လ့ၣ်​တ​ဂၤ​အ​ဃိ,​ယ​က​နၣ်​ယ​မ့ၢ်​သံ​န့ၣ်​က​မုာ်​တ​ခီ​လီၤ.​ မ့ၢ်​ဘၣ်​ဒုး​တၢ်​ဒီး​ဒုး,​မ့ၢ်​ဘၣ်​သံ​ဒီး​သံ​ဆါ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ဟီၣ်​ခိၣ်​ချၢ​တၢ်​ဘျုး​တၢ်​ဖှိၣ်​လၢ​ယ​ဂီၢ်​တ​အိၣ်​လၢၤ​နီ​တ​မံၤ​ဘၣ်.​ ​ဘၣ်​ဆၣ်​တၢ်​သံ​လၢ​ပ​သံ​ဝံၤ​ပ​မ့ၢ်​အဲၣ်​ဒိးမူ​ထီၣ်​က့ၤ​သ့​တ​က​လုာ်​မ့ၢ်​အိၣ်​ဘၣ်​ဖုး​န့ၣ်,​ယ​သံ​တ​ကဲ​က​ဒီး​ဘၣ်.​ ​ဘၣ်​မ​နုၤ​လဲၣ်​န့ၣ်​ယ​သံ​ဝံၤ​ယ​မူ​ထီၣ်​ဒီး,​ယ​တ​ထံၣ်​ဘၣ်​ကး​လ့​လ့ၣ်​လီၣ်​အ​သး​တ​မဲး​ဒဲးလၢ​ဂ့ၤ​ထူ​အ​သိး​န့ၣ်​ယ​ကွၢ်​တ​မုာ်ဘၣ်.​ ​ခဲ​အံၤ​တ​ဘျီ​တၢ်​မိၣ်​သံ​ယ​သး​တၢ်​သံ​လၢ​ပ​သံ,​ပနၢ​အုၣ်,​ပ​ဃံ​ကျၣ်​ဒီး​ပ​ကဲ​ထီၣ်​ဟီၣ်​ခိၣ်​က​မူၣ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ဘၣ်​မုၢ်​တ​နံၤ​ကီၢ်​ရ​ခါ​သုး​ဖိ​တ​ဖု​ဘၣ်​တၢ်​ဆှၢ​အီၤ​ဆူ​မၠး​ဝ​ဒံၣ်,​လၢ​က​လဲ​လိာ်​ပ​ပှၤ​တ​နီၤလၢ​န့ၣ်​အ​လီၢ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ​တ​ယံာ်​တ​မီၢ​အ​လီၢ်​ခံ​ဘၣ်​တ​နံၤ,​က​ဘီ​ယူၤဟဲ​သီၣ်​အါ​အါ​ဂီၢ်​ဂီၢ်​လီၤ.​ ​တ​သီၣ်ဒ်​သိး​အ​ခီ​ထီၣ်​ခီ​လီၤ​လၢ​ပ​ဖီ​ခိၣ်​ထီ​ဘိ​အ​သိးဘၣ်.​ တ​နံၤ​အံၤ​သီၣ်ဒ်​သိး​ယူၤ​တ​ရံး​ဝ့ၤ​ဝီၤ​အ​သိး​လီၤ.​ ​


ပ​ဂဲၤ​ဆၢ​ထၢၣ်​ကွၢ်​သ​ကိး​ဒီး​ပ​ထံၣ်​စဲ​ဃဲး​က​ဘီ​ယူၤ​တၢၤ​ဝ့ၤ​ဝီၤ​လၢ​အ​ယံၤ​ဒီး​အ​ပှၤ​အါ​ဘ့ၣ်န့ၣ်​လီၤ.​ တ​ဘျီ​အံၤ​ပ​ထံၣ်​လၢ​ထိ​လီၤ​ဆူ​ဟီၣ်​ခိၣ်​လီၤ​လံ.​ ​ဒီး​ဖဲ​ပ​ကွၢ်​ကီ​အီၤ​မုာ်​မး​န့ၣတၢ်ပိၢ်​တ​ြထူး​ထီၣ်​စ့ၢ်​ကီး​လီၤ.​ ​ထိ​လီၤ​က​ဒီး​လံ.​ ​ပိၢ်​ထီၣ်​က​ဒီး​လံ​လီၤ.​ ​ပသ့ၣ်​ညါ​လၢ​က​ဘီ​ယူၤ​ဟဲ​မၤ​ပ​ပှၤ​လၢ​အ​အိၣ်​လၢ​ပ​မဲာ်​ညါ​တ​ဖၣ်​န့ၣ်​လံ​လီၤ.​ ​တ​ဘျီ​အံၤ​ခး​လီၤ​ဝဲ​စဲး​ကိျ​လံ.​ ​တီၤ​တီၤ​ရီၤ​တီၤ​ရီၤ,​တီၤ​ရီၤ​ရီၤ,​ခး​လီၤ​စဲး​ကျိ​အ​ဆၢ​တ​လီၤ​တဲာ်​တူာ်​လၢၤ​ဘၣ်.
​ယံၤ​ဒံး​ဒီး​ပှၤ​သ​နာ်​က့,​ ​တၢ်​ကလုၢ်​လီၤ​လၢ​ပ​ဘၣ်​အိၣ်​လၢ​တၢ်​ကျိၤ​ပူၤ​လီၤ. ပကွၢ်​ကီ​မုၣ်​ဒၣ်​က​ယၢာ်,​ ​ပ​သး​က​မိၣ်​စံး​အ​သး​တ​စဲး​စဲး​လီၤ.​ ​ပှၤ​တ​နီၤ​နီၤ​တၢ်​တ​မၤ​ဒၣ်​လဲာ်​ပှၤ​ဒံး​မး​န့ၣ်​ပျံၤ​တၢ်​ဖုး​တၢ်​အိၣ်​တၢ်​လီၢ်​တၢ်​ကျဲ​မး​တ​ဘၣ်​ဘၣ်​လီၤ.


​ဖဲ​တၢ်​သီၣ်​တ​ြထုး​ဒံး​ဒၣ်​တၢ်​လၢ​အ​ယံၤဒ်​အံၤ​အခါ,​ က​ဘီ​ယူၤ​​ ၉​ ​ဘ့ၣ်​ဟဲ​ပၢၢ်​ထီၣ်​လၢ​ပ​စု​ထွ​တ​ခီ,​ ​ယူၤ​လိၤ​လိၤ​ဆူ​ပ​အိၣ်​လီၤ,​ ​တ​ဘျီ​အံၤ​ပတ​ကွၢ်​လၢၤ​က​ဘီ​ယူၤ​အ​ဂၤ​တ​ရၢ​လၢ​အ​မၤ​တၢ်​လၢ​အ​ယံၤ​ဒီး​ပှၤ​န့ၣ်​ဘၣ်.​ ​ပ​ကွၢ်​မး​အ​ဟဲ​ဆူ​ပ​အိၣ်​ ​၉​ ​ဘ့ၣ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ပ​ဆိ​မိၣ်​လၢ​တၢ်​အံၤ​မ့ၢ်က​ဟဲ​မၤ​ပှၤဧၣ်​န့ၣ်​လီၤ.​ လၢ​တၢ်​ခိး​ကွၢ်ဒ်​အံၤ​အခါ,​ ​ဟဲ​ယူၤ​ဘူး​ထီၣ်​ဘူး​ထီၣ်,​ ​တုၤ​လၢ​ပ​ဖီ​ခိၣ်​ဒီး​ခီ​ဖိျ​ပှၤ​လီၤ.​ ​ပ​သါ​ထီၣ်​သါ​လီၤ​က့ၤ​မး​ဘၣ်​လီၢ်​ဘၣ်​စး​တ​ခါ,​ ​ပ​ထံၣ်​လၢ​က​ဘီ​ယူၤ​ ​၉​ ​ဘ့ၣ်​န့ၣ်​ခီ​ဖျိ​ကွံာ်​ပှၤ​သ​နၣ်​က့,​ ​တ​ဘျီ​အံၤ​တ​ရံး​က့ၤ​အ​ခိၣ်,​ ​ယူၤ​တ​ရံး​ပ​အိၣ်​တၢ်​အ​လီၢ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ​သ​တူၢ်​က​လာ်​ပ​ထံၣ်​လၢ​ထိ​ခိၣ်​လီၤ​လာ်​လီၤ​သၢ​ဘ့ၣ်​တ​ဘျီ​ဃီ,​ ​တၢ်​ပိၢ်​သ​ြထုး​ဝး​တ​ရံး​ပှၤ​လီၤ.​ ​ပ​ကွၢ်​ထီၣ်​တၢ်​တ​ဘူၣ်​ဒီး​ပ​တ​ထံၣ်​တၢ်​နီ​တ​မံၤ​လၢၤ​ဘၣ်.​ ​ဟီၣ်​ခိၣ်​ဖှံ​ပှၤ,​ ​သ့ၣ်​ဒ့​ဝၣ်​ဒ့​လီၤ​တဲာ်​လၢ​ပ​လိၤဒီး​ဖၣ်​ဆါ​ခုၣ်​လံ​လူ​မး​တ​ဘီ​လီၤ.​ ​က​ဘီ​ယူၤ​အ​သီၣ်,​ ​သီၣ်​လီၤ​ဆီ​ထီၣ်​ကး​လံ.​ ​သီၣ်​စူဒိၣ်​ထီၣ်​ဒီး​တၢ်​ပိၢ်​သ​ြထုး​ကး​လံ,​ ​တ​ဘျီ​အံၤ​ဘူး​ဘူး​တံၢ်​တံၢ်​မး​လၢ​ပှၤ​လီၤ.​ ​က​လံၤ​ဆီၣ်​မး​ပှၤဟူၣ်​က​နာ်​လီၤ.​ ​တၢ်​တ​ဂၤ​ပ​ဆိ​က​မိၣ်​တၢ်​မ​နုၤ​မး​တ​ချုး​ဘၣ်.​ ​ပ​ဆိ​က​မိၣ်​ဒၣ်​ထဲ​လၢ​က​ဘၣ်​ယၤ​ဆံး​ယံာ်​လဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ.


​က​ဘီ​ယူၤ​ ​၉​ ​ဘ့ၣ်​တ​ရံး​ဝ့ၤ​ဝီၤလာ်​ပှၤ​ယံာ်​တ​တီၤ​ဖိညါ​ဝံၤ​မး​ယူၤ​အ​ခိၣ်​လိၤ​ဆူ​ယူ​တ​ရၣ်​ကီၢ်​လီၤ.​ ​ဘၣ်​ဆၣ်​လၢ​ပ​မဲာ်​ညါ​ယံၤ​​ဒီး​ပှၤ,​ဒီး​လၢ​ပ​လီၢ်​ခံ​ယံၤ​ဒီး​ပှၤ​န့ၣ်,​တၢ်​ပိၢ်​သ​ြထုးဒံး​ဒၣ်​အူၣ်,​အူၣ်​လီၤ.စဲး​ကျိ​အ​သီၣ်​စ့ၢ်​ကီး​တ​က​တၢၢ်​ထီၣ်​ဘၣ်​န့ၣ်​လီၤ.​ 


​က​ဘီ​ယူၤ​ ​၉​ ​ဘ့ၣ်​သ့ၣ်​ညါ​ပ​အိၣ်​အ​လီၢ်​က​စီ​ဒီ,​မီၤ​တ​မံၤ​ထဲ​လၢ​တ့ၢ်​လီၤ​တၢ်​တ​လိၤ​လၢ​ပ​ဖီ​ခိၣ်​တ​စဲးဧိၤ​လီၤ.ပ​က​ပိာ်က​ပၤ​န့ၣ်​သ့ၣ်​ကၢ်​ဝၣ်​ဃံၤ​ဟီၣ်​ခိၣ်​ဟဲ​ထီၣ်​လၢ​အ​လဲ​တ​ဘီလီၤ.
လၢ​ပ​ဖီ​ခိၣ်​က​ဘီ​ယူၤ​တ​အိၣ်​လၢၤ​ဘၣ်​သ​နၣ်​က့,​ပ​ဘၣ်​ယိာ်​လၢ​က​ဟဲ​မၤဒ်​ပှၤ​အ​ဃိ,​ပ​တ​ဟး​ထီၣ်​လၢ​ပ​လီၢ်​ဘၣ်​.​ ​ပ​အိၣ်​ကိၣ်​ဃးဒ်​ဒၣ်​တၢ်​လီၤ.​ ​ပှၤ​တ​နီၤ​နီၤ​က​နိး​ဒံး​ဒၣ်​အ​ဖၢ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​မၤ​မၤ​ဒီး​ဟဲ​ယူၤ​ဖုၣ်​လီၤ​ဒီး​တၢ်​ပိၢ်​ထီၣ်-

တီၤ​တီၤတီၤ-ရီၤ-တီၤ​တီၤ​တီၤ-ရီၤ-ရီၤ​ရီၤ-ရီၤ​ရီၤ.

စဲး​ကျိး​နၤဧၢ,​စဲး​ကျိ,​ပှၤ​မၤ​စဲး​ကျိ,​အါ,​တ​ခါ​အံၤမး​လီၤ​ပျံၤ​ဒိၣ်​တ​က့ၢ်​ဟ့း-တ​ရီၤ-တ​ရီၤ-ရီၤ​ရီၤ​ရီၤ-ရီၤ-
ကဘီ​ယူၤ​သၢ​ဘ့ၣ်​ယူၤ​တ​ရံး​ခး​ပှၤ​သၢ​ဝီ​ညါ​လီၤ.ကိျ​သၣ်​ဟဲ​ဘူး​​ယၤ​တ​ဘျီ​ကီး,​ဟဲ​လၢ​န​ဃိ​ယ​က​ဆူး​လီၤ.ဟဲ​ခူၣ်​ဆဲ​တ​ရီာ်​ဟီၣ်​ခိၣ်ဒ်​ဆး​စဲ​အ​သိး​လီၤ.တၢ်​တ​ဂၤ​ယ​မဲ​ချံတ​ကျိာ်​ဘၣ်​ယသး,​ဒီ​ယ​သ့ၣ်​နီၣ်​ယ​မိၢ်​ချုး​စ့ၢ်​ကီး​န့ၣ်​လီၤ.နၢ​ဃိ​ပာ်​နံၤ​အ​သး,​ဘၣ်​ဆၣ်​အ​မဲာ်​အ​သွံၣ်​တ​အိၣ်​ကဲၣ်​ဆိး​ဘၣ်. 


တၢ်​လီၢ်​တ​တီၤ​ ​လၢ​ပ​အိၣ်​န့ၣ်,​ ​တၢ်​လာ်​ပှၤ​ထဲ​အံၤ​သ​နာ်​က့​ ​ပ​တ​ဘၣ်​ဒိ​ဘၣ်​ထံး​နီ​တ​ဂၤ​ဘၣ်,​ ​ဘၣ်​ဆၣ်​ပှၤ​အိၣ်​လၢ​ ​ပ​မဲာ်​ညါ​ပ​လီၢ်​ခံ​န့ၣ်,​ ​တၢ်​ဘၣ်​ဒိ​ဘၣ်​ထံး​အိၣ်​ဝဲ​လီၤ.​ လၢ​ဟါ​ခီ​လီၤ​ ​တၢ်ဘှ့ၣ်​တၢ်​ဘှီၣ်​က့ၤ​လံ​သ​နာ်​က့,​ ​ပ​သး​အ​သ​ဟီၣ်​ ​စၢ်​လီၤ​ဘၣ်​အ​သး​လံ​လီၤ.​ ပ​ဆိ​မိၣ်​လၢ​ ​တၢ်​ဒုး​တၢ်​ယၤ​န့ၣ်ဒ်​အံၤ​ ​လီၤဧါ,​ ​ဘၣ်​ဆၣ်​ပ​တ​ဒုး​ဒံး​တၢ်​ဘၣ်,​ ​အိၣ်ဒၣ်​ ​တၢ်​ဒုး​ဒံး​ဒၣ်​ပှၤ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​မ့ၢ်​တၢ်​က​မၤ​အ​သး​ဒီး​ပှၤဒ်​လဲၣ်​ ​ယဲ​ယ​ဆိ​က​မိၣ်​ဘၣ်​ဖဲ​ယ​သွံၣ်​ခုၣ်​အ​ခါ​အ​ဃိဧါ​တဲ​တ​ဘၣ်​ဘၣ်,​ ​ယ​က​မိၣ်​ ​ပျံၤ​ထီၣ်​ယ​သး​တၢ်​တ​စဲး​စဲး​န့ၣ်​လီၤ.​ ​တ​ဟါ​အံၤ​ ​ပ​တ​မၤ​သီၣ်​မၤ​သဲ​တၢ်​လၢၤ​ဘၣ်​ ​ပ​တ့ၤ​အီၤ​ဖီ​အီၣ်​ ​က​စု​ဒု​ဝံၤ​ ​အိၣ်​လၢ​တ​၈ၤ​ ​အ​လီၢ်​ ​တ​ဂၤ​အ​လီၢ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ပ​မ့​က​တိၤ​တၢ်​ဒီး​ပ​က​တိၤ​တၢ်​က​သွံ​ကီး​လီၤ.​ ယ​တဲ​ဘၣ်​နၢ​ဃိ​လၢ​ ​ပှၤ​တ​အိၣ်​ ​တီၣ်​ထီၣ်​ပ​လီၢ်​နီ​တ​ဂၤ​ဘၣ်,​ ​တ​ဘျီ​အံၤ​ပ​က​တီၣ်​ထီၣ်​ဒၣ်​ပ​သး​ဒၣ်​ဝဲ​လီၤ.​ ပ​က​ဒုး​ပၠး​အီၤ​တၢ်​ဒီး,​ ​ဘၣ်​တ​ဘၣ်​ပ​က​သံ​ကီး​လီၤ,​ ​ပ​မ့ၢ်​သံ​ဒီး,​ ​နၤ​ယၤ​ဆၣ်​တ​ဖျၢၣ်​အ​စှၤ​က​တၢၢ်​သၢၣ်​နၤ,​ ​နၢ​ဃိ​တဲ​ဝဲ,​ “​ဘၣ်​တ​ဖျၢၣ်​သါ​မၤ​မ​နုၤ​လဲၣ်,​ ​ဆၣ်​သၢ​ဖျၢၣ်​သၢၣ်​နၤ”​ ​န့ၣ်​လီၤ.​ 


​နၢ​ဃိ​တ​ဂၤ​ ဒ်​ပှၤဟီၣ်​ခိၣ်​ဖိ​အ​သိး,​ ​လၢ​အ​လီၢ်​အ​လီၢ်​န့ၣ်​ ​ပျံၤတၢ်​သ​နာ်​က့,​ ​မ့ၢ်​ပှၤ​အ​ဒူ​တ​ဂၤ​လီၤ.​ သ့​ပာ်​အ​သး​ ​ဂၢၢ်​ဂၢၢ်​ ​က​စီ​ဒီ​လီၤ,​ ​ခဲ​အံၤ​တ​ဘျီ​အ​ဝဲ​ ​တုၤ​မ့ၢ်​ဆ့ၣ်​နီၤ​ ​လီၤ​ ​သ​ကိး​ပှၤ​န့ၣ်,​ ​မၤ​ထီၣ်​ဝဲ​အ​ထါ​ဖိ​တ​ဆၢ​လီၤ,​ ​ထါ​ဖိ​တ​ဆၢ​အံၤ​မ့ၢ်​အ​နီၢ်​က​စၢ်​ကူၣ်​ထီၣ်​မၤ​ဝဲ​လီၤ,​ ​အ​ထါ​န့ၣ်ဒ်​အံၤ-ပၢ်​အ​ဖိ​ခွါ​တ​ဂၤ​ဃီ​ ​မူ​တ​ဘျီ​ဒီး​သံ​တ​ဘျီ​ ​

သံ​တ​ဘျီ​ ​ပူၤ​တ​စိၤ​သး​ ​ခံ​ဘျီ​တ​သံ​လၢၤ​ဘၣ်​ခွါ​ ​တ​သံ​ဘၣ်​မ့ၢ်​မူ​ဒံး​ဒီး​ ​ဆၣ်​သၢ​ဖျၢၣ်​န့ၣ်​ခွါ​က​ထီၣ်,​ ​န့ၣ်​လီၤ. 

အိၣ်​က​ဒီး​တ​ဟါ​ တၢ်​က​လုာ်​ဟဲ​လၢ​တၢ်​ကစီၣ်​အ​ပူၤ​လၢ​ပ​က​အိၣ်​က​တဲာ်​က​တီၤ​ပ​သး​ဒီး​ဆိး​သီ​န့ၣ်​လီၤ.​ သုး​ဖိ​ကိး​ဂၤ​ဒဲး​ ​ဘၣ်​ဝံ​ဃာ်​အ​ထၢၣ်,​ ​ကျိ​သၣ်,​ ​ထံ​ဒၢ​ ​ဒီး​ဘၣ်​စိာ်​ဃာ်​ ​အ​စု​က​ဝဲၤ​စုာ်​စုာ်​န့ၣ်​လီၤ.​ တုၤ​ဃီၤ​မုၢ်​နၤ​ခီ​ ​၁၂​ ​နၣ်​ရံၣ်​ဃၣ်​ဃၣ်​န့ၣ်​ ​တၢ်​က​စီၣ်​ဟဲ​လၢ​သုး​တၢ်​မဲာ်​ညါ​တ​ဖၣ်​ခီၣ်​ဆၢ​ဒုး​လံ​လီၤ.
သူ​မှံ​ထံ​ကျိ​မ့ၣ်​ထံ​ကျိ​ဖိ​တ​ဘိ​လၢ​အ​နီၤ​ဖး​လီၤ​ ​ယူ​တ​ရၣ်​ဒီး​ကီၢ်​ပ​ယီၤ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ဖဲ​န့ၣ်​မၠး​ဝ​ဒံၣ်​ ​ဝ့ၢ်​ဖိ​အိၣ်​စ့ၢ်​ကီး​တ​ဖျၢၣ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ဖဲ​ပ​အိၣ်​ခဲ​အံၤ​န့ၣ်​ယံၤ​ဒီး​ ​မၠး​ဝ​ဒံၣ်​အ​မံး​လး​ ​၃၀​ ​ဘျဲၣ်​ဘျဲၣ်​ဒံး​လီၤ.​ ​


ပ​တနၢ်​ဟူ​တၢ်​သီၣ်​တၢ်​သဲ​နီ​တ​မံၤ​ဒံး​ကီး​ဘၣ်,​ ​ဘၣ်​ဆၣ်​မၤ​အ​သးဒ်​သိး​တၢ်​လၢ​ပ​ဆိ​က​မိၣ်​အ​ဂ့ၢ်,​ ​ဒီး​အိၣ်​ခိး​ကွၢ်​လၢ်​တ့ၢ်​အီၤ​တ​မံၤ,​ ​တ​ဘျီ​အံၤ​ ​တုၤ​အိၣ်​ပှၤ​လံ​န့ၣ်​လီၤ,​ ​တ​ဘျီ​အံၤ​ ​ယ​ပၣ်​ဟဲ​လံ,​ ​ဒီး​ဟဲ​လၢ​ခိ​ဝံၤ​ဒီး,​ ​ဟဲ​ဆူ​ကျဲ​လၢ​ ​ပ​အိၣ်​ခိး​လီၤ​တၢ်​အံၤ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​တ​တုၤ​ဒံး​ပှၤ​ဘၣ်,​ ​ဘၣ်​ဆၣ်​က​တုၤ​လီၤ,​ ​ပ​က​ဒုး​ဘၣ်​တၢ်​လီၤ,​ ​မ့ၢ်​က​မၤ​ကီး​အ​သးဒ်​လဲၣ်,ဖး​ဖီ​မုၢ်​ပူၤ​ ​ကွံာ်​တၢ်​က​စီၣ်​ဟဲ​က​ဒီး​တ​ခါ​လံ,​ ​ဃဲၤ​ဝဲ​သုး​လၢ​တၢ်​မဲာ်​ညါ​တ​ဖၣ်​သ​ဘံၣ်​ဘုၣ်​လၢာ်​လံ,​ ​ခီၣ်​တ​န့ၢ်​ဘၣ်,​ ​ယ​ပၣ်​ဟဲ​နုာ်​လီၤ​ ​လၢ​အ​က​ထိ​ ​က​လး​တ​ခီ​လီၤ.​ ​မၤ​မၤ​ဒီး​ ​တၢ်​က​စီၣ်​တဲ​က​ဒီး​လၢ​ ​ပှၤ​ကိး​သုး​လၢ​တၢ်​မဲာ်​ညါ​တ​ဖၣ်​တ​ဟူ​လၢၤ​ဘၣ်,​ ​တ​ဟူ​လၢၤ​ဘၣ်​န့ၣ်,​ ​အ​ခီ​ပ​ညီ​ဃ့ၢ်​လၢာ်​လံ​သၢၣ်,​ ​မ့ၢ်​တဲ​က​တုၤ​ပှၤ​လီၤ​နဲာ်,​ ​ဖဲ​ပ​နၢ်​ဟူ​တၢ်​ဒီး​ပ​အိၣ်​ခိး​လီၤ​တၢ်​လၢ​တၢ်​သး​က​ဒံ​ဒံ​ ​က​ဒါ​ဒါ​အ​ပူၤ​ဒါ​အံၤ​အ​ခါ,​ ​တၢ်​က​စီၣ်​လၢ​ခံ​က​တၢၢ်​တ​ခီ​တဲ​ပှၤ​လၢ​ပ​ဘၣ်​ဂုၤ​ပ​ခံ​လီၤ,​ ​ပ​တ​ဒုး​ဘၣ်​တၢ်​ဒံးဘၣ်,​ ​ဘၣ်​ဂုၤ​က​ဒီး​ပ​ခံ,​ ​ဘၣ်​ဂုၤ​ဆူ​လဲၣ်,​ ​ပ​တဲ​တ​ဘၣ်​ဘၣ်,​ ​သနာ်​က့,​ ​စံး​ဂုၤ​ပ​ခံ​ဒီး​ပ​ဂုၤ​ဒၣ်​ကျဲ​လၢ​ပ​ဟဲ​န့ၣ်​လီၤ.

တ​ဘျီ​အံၤ​ ​အိၣ်​ဒၣ်​ထဲ​ပ​ဂုၤ​ဂုၤ​ပ​ခံ​တ​ဆီ,​ ​တ​ဆီ,​ ​တုၤ​လီၤ​လၢ​ဝ့ၢ်​မီၣ်​လ​မၠဲၣ်​အ​က​ပၤ​လံ​န့ၣ်​လီၤ,​ ​တ​ဘျီ​အံၤ​ပ​ဆိ​က​မိၣ်​လၢ​ပ​က​ဘၣ်​ခီၣ်​ဆၢ​ယ​ပၣ်​ဖဲ​မီၣ်​လ​မၠဲၣ်​အံၤ​န့ၣ်​လီၤ,​ ​ဖဲ​န့ၣ်​အ​ခါ​တၢ်​က​စီၣ်​ဟဲ​က​ဒီး​ ​ပှၤ​လၢ​မီၣ်​လ​မၠဲၣ်,​ ​ရ့ၣ်​အ​ကျဲ​ယ​ပၣ်​ဟဲ​စ့ၣ်​ကီး​ ​ကျဲ​တ​ဘိ​န့ၣ်​လံ​လီၤ,​ ​အ​ဃိ​မီၣ်​လ​မၠဲၣ်​ဝ့ၢ်​မး,​ ​ပ​တ​က့ၤ​နုာ်​ဘၣ်​လၢၤ​ဘၣ်,​ ​တၢ်​က​လုၢ်​လီၤ​တ​ဘျီ​ဃီ​လၢ​ပ​က​ဘၣ်​က့ၤ​ဆူ​၀့ၢ်​သ​ထူၣ်​န့ၣ်​လီၤ.


​ပ​တုၤ​ဝ့ၢ်​သ​ထူၣ်​န့ၣ်,​ ​ပ​ဝဲ​ဒၣ်​နီၢ်​ဂံၢ်​ ​၄​ ​ပ​ထါ​လ​ယၢၣ်​ ​ပ​တ​ပှဲၤလီၢ်​ပှဲၤ​စး​လၢၤ​ဘၣ်,​ ​ဃ့ၢ်​တ​နီၤ,​ ​ဟါ​မၢ်​တ​နီၤ​ ​ဒီး​က​သံ​တ​နီၤ​စ့ၢ်​ကီး​လီၤ.​ ဖဲ​ပ​ဟဲ​က့ၤ​အိၣ်​သ​ထူၣ်​အ​ခါ​အံၤ,​ ​သုး​ဖိ​လဲၤ​လီၤ​ဆူ​မီၣ်​လ​မၠဲၣ်​တ​ဖၣ်​မု​လဲၤ​ဒံး​ဒၣ်​တၢ်​လီၤ.​ ​ပ​ဆိ​က​မိၣ်​ ​ဘၣ်​တ​ဘၣ်​ ​တၢ်​ဒုး​ဆူၣ်​ဖဲ​မီၣ်​လ​မၠဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ,​ ​နီၢ်​နီၢ်​တ​ခီ​တၢ်​ ​လီၤ​ြပံ​လီၤ​ြပါ​က​ဒံ​က​ဒါ​လၢာ်​လံ,​ ​သုး​ခိၣ်​သုး​နၢ်​ ​လၢ​အ​ကျဲၤ​ ​တၢ်​ဒုး​တၢ်​ယၤ​သ့ၣ်​တ​ဖၣ်​ကျဲၤ​ပ​နုၤ​မး​တ​ဘၣ်​လၢၤ​ဘၣ်,​ ​ဆှၢ​က​ဒံ​က​ဒါ​ဒၣ်​ပှၤဒ်​န့ၣ်​လီၤ.​
တယံာ်​တ​မီၢ်​အ​လီၢ်​ခံ​တၢ်က​လုၢ်​လီၤ​က​ဒီး​လၢ​ပ​ဘၣ်​က့ၤ​ဆူ​မိး​ပ​လ့ၣ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ဃဲၤ​ဝဲ​လၢ​မီၣ်​လ​မၠဲၣ်​လီၤ​က​ဒီး​ဆူ​ယ​ပၣ်​အ​စု​ပူၤ​လံ.​ ​ပဘၣ်​က့ၤ​စူး​ဖိှၣ်​ပ​သးလၢ​မိး​ပ​လ့ၣ်​ခဲ​လၢာ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ပ​က့ၤ​တုၤ​လၢ​မိး​ပ​လ့ၣ်,​ ​ပ​ကွၢ်​သုး​မုၢ်​သံၣ်​ဘိ​အါ​အါ​ဂီၢ်​ဂီၢ်​အ​ဃိ,​ ​ပ​ဂံၢ်​ပ​ဘါ​အိၣ်​ထီၣ်​က့ၤ​စ့ၢ်​ကီး​လီၤ.​ ​ကီၢ်​ပ​ယီၤ​သုး​မုၢ်​နီၣ်​ဂံၢ်(၂)ဟဲလီၤတုၤအိၣ်သကိး

ဒီးပှၤန့ၣ်လီၤ.​ မိးပ​လ့ၣ်ဒီဝ့ၢ်ပှဲၤဒီးသုးဖိလီၤ.

ယပၣ်သုးမုၢ်ဟဲဘူးထီၣ်ဒီးမိပလ့ၣ်လံ, တၢ်​က​လုၢ်​လီၤ​စ့ၢ်​ကီး​လၢ​ပ​ဘၣ်​ခီၣ်​ဆၢ​နီၢ်​​ နီၢ​ ်လၢ​မိး​ပ​လ့ၣ်​အံၤ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​သုး​မုၢ်​တ​တုၤ​ဒံး​ ​သ​နာ်​က့​က​ဘီ​ယူၤ​ဟဲ​မၤ​ဒၢၣ်​ပှၤ​တ​ခီ​လံ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​တ​နံၤ​က​ဘီ​ယူၤ​ဟဲ​မၤ​ပှၤ​အ​ခါ,​ ​ပ​ဝဲ​ဝ့ၢ်​ဒီ​ဝ့ၢ်​ညါ​ ​ပ​ညိၣ်​ခး​သ​ကိး​ ​လီၤ​တဲာ်​ဘၣ်​အ​သး​တ​ဘ့ၣ်​လီၤ​ ​ပှၤ​ခး​သ​ကိး​ ​ကိး​ဂၤ​ဒဲး​အ​ဃိ,​ ​ပှၤ​တ​ဂၤ​လၢ်​လၢ်,​ ​ဒီ​လီၤ​အ​သး​လၢ​သါ​ခး​လီၤ​တဲာ်န့ၣ်​လီၤ.​ ​ဘၣ်​ဆၣ်​ ​နၢ​ဃိ​တဲ​ဝဲ​တ​ခီဒ်​အံၤ,​ “​ပှၤ​ခး​အ​ခါ​ဘၣ်​ဒိ,​ ​မ့​မ့ၢ်​သါ​ခး​အ​ခါ​လီၤ​တဲာ်”​ ​န့ၣ်​လီၤ.​ 


ယ​ပၣ်​အ​သုး​မုၢ်​ဂုာ်​ကျဲး​စၢး​ဟဲထီၣ်ဒ်​သိး,​ ​အ​က​က​ဝီၤ​မိး​ပ​လ့ၣ်​လံ​ ​လၢ​တၢ်​ဘံၣ်​တၢ်​ဘၢ​ ​လၢ​အ​ဝဲ​သ့ၣ်​အ​ဂီၢ်,​ ​အ​မျီာ်​ဖး​ဒိၣ်​တ​ဖၣ်​ ​လာ်​ပှၤ​ဆါ​မး​လီၤ.​ ​ပ​မျီာ်​တ​ဖၣ်​ ​အ​က​လုၢ်​တ​လီၤ​ပံာ်​စ့ၢ်​ကီး​ဘၣ်​လီၤ​ ​တ​ဘျီ​အံၤ​ ​မျီာ်​သ​ကိး​မျီာ်​လာ်​လိာ်​အ​သး​ယၢ်​ခီ​ယၢ်​ခီ​လံ.


လၢ​ညါ​ ​အိၣ်​ဒၣ်​ထဲ​ပ​ဂုၤ​ပ​လီၢ်​ခံ​လီၤ,​ ​မ့​မ့ၢ်​တ​ဘျီ​ညါ​အံၤ​ ​ပ​ကိး​အီၤ​လၢ​တၢ်​ဒုး​သ့​လံ​လီၤ,​ ​ဒုၣ်​ဒါ​သုး​မုၢ်​ ​တုၤ​ဝး​တ​ရံး​ ​မိး​ပ​လ့ၣ်​စ့ၢ်​ကီး​လံ,​ ​စဲး​ကျိ​သီၣ်​တ​က​တၢၢ်​ထီၣ်​ဘၣ်​ ​မီ​ထၣ်သၣ်​လီၤ​ပံး​ပူး​ ​လၢ​ပ​သိး​ပ​ကျါ​ ​တ​နီၤ​နီၤ,​ ​ပ​အိၣ်​တၢ်​လီၢ်​မး​တ​ဘၣ်​ဘၣ်​လီၤ.​ ​မ့​မ့ၢ်​ယၤ​ဒီး​နၢ​ဃိ​ ​ပ​သ​ကိး​တ​ဖု​ ​ပှၤ​ပာ်​လီၤ​ပှၤ​လၢ​ဝ့ၢ်​ပူၤ​တၢ်​လီၢ်​တ​တီၤ,​ ​အိၣ်​ဒၣ်​ထဲ​ ​တၢ်​လာ်​ဒၣ်​ပှၤ​ ​လၢ​မျီာ်​ဒီး​ ​မီ​ထၣ်​သၣ်​လီၤ.​ ​ပ​စိာ်​ဃာ်​ကျိ​ ​သ​နာ်​က့,​ ​ပ​တ​ခး​ဘၣ်​တၢ်​ ​နီ​တ​ဘီ​ဘၣ်​လီၤ.​ ​ပ​သါ​လဲၤ​ခး​ကီး​မ​နုၤ​လဲၣ်,​ ​မး​ပ​တ​ထံၣ်​ယ​ပၣ်​နီ​တ​ဂၤ​နဲာ်​ ​ဘၣ်​ဒိ​ဆါ​က​တၢၢ်​လီၤ.​ 


​မိး​ပ​လ့ၣ်​ ​ခီၣ်​တ​ဘျုး​သီ​ ​သ​နာ်​က့,​ ​ခီၣ်​တ​န့ၢ်​လၢၤ​ဘၣ်,​ ​ယ​ပၣ်​ဝီၤ​အီၤ​ဘံၣ်ဃၣ်​ဃၣ်​လံ,​ ​ပှၤ​တ​ဖု​အံၤ​ ​ဒုး​တၢ်​သ့​တ​ကး​ဘၣ်,​ ​စု​ချ့​ခီၣ်​ချ့​ဒီး​ ​ဟဲ​မး​အါ​အါ​ဂီၢ်ဂီၢ်​လီၤ.​ ​တ​ဘျီ​အံၤ​ ​ပ​ဘၣ်​ဂုၤ​မး​ပ​လီၢ်​ခံ​ ​ပ​စုၢ်​ပ​တ့ၤ​လီၤ,​ ​တၢ်​လီၤ​မုၢ်​ြပံ​ြပါအ​ဒိၣ်​က​တၢၢ်​မ့ၢ်​စ့ၢ်​ကီး​ ​တ​ဘျီ​အံၤ​လီၤ.​ ​ယ​ပၣ်​ဟဲ​ချုး​ထီၣ်​ပ​ခံ​တ​ကး​ဘၣ်,​ ​ဟဲ​နုာ်​ဖျိ​ ​ဆူ​ပ​က​ဆူး​ ​က​တ့ၤ​ ​ဒၣ်​လဲၣ်​လီၤ.​ ​ပ​နီၤ​ဖး​ပဲာ်​ဖး​ဒုၣ်​ဒါ​ဒီး​ ​ပ​ပှၤ​အ​ဆၢ​တ​ဘၣ်​လၢၤ​ဘၣ်,​ ​တၢ်​သ​ဘံၣ်​ဘုၣ်​ ​တုၤ​ဒၣ်​လဲာ်,​ ​ပ​သး​ ​အ​သ​ဟီၣ်​စၢ်​ဒိၣ်​မး​ဒီး​ပ​ဃ့ၢ်​မှံ​ဟး​ဖျိး​ဒၣ်​လၢ​ ​ဒုၣ်​ဒါ​အ​က​ဆူး​က​တ့ၤ​န့ၣ်​လီၤ.​ 


​မိး​ပ​လ့ၣ်​ ​ဆူ​မုၢ်​နုာ်​ဘး​ခီ,​ ​ခီၣ်​က​ဒီး​အ​သး​ ​လၢ​ကီၤ​လိာ်​ကျိ​အ​ဃိ,​ ​ပှၤ​တ​ယး​ဘျိၣ်​ဒၣ်​ဆူ​ ​တိၤ​အိၣ်​ခဲ​လၢာ်​လီၤ.​ ​ခီ​ဖျိ​တ​နီၤ​ဒီး​ဖျိ​ကီး​လီၤ,​ ​ခီ​ကီး​ဒၣ်​လၢ​စဲး​ကျိ​ခး​ခံၣ်​ခူၣ်​တၢ်​အ​ကျါ​အ​ဃိ,​ ​တၢ်​ဘၣ်​ဒိ​ဘၣ်​ထံး​ ​ဒီး​တၢ်​သံ​တၢ်​ဆါ​ဒု​ ​ပ​တဲ​အ​လီၢ်​တ​အိၣ်​လၢၤ​ဘၣ်,​ ယ​ပၣ်သ့ၣ်​ညါ​လၢ​ပှၤ​က​က့ၤ​ ​ဆူ​တိၤ​အံၤ​ ​အ​ဃိ,​ ​နုာ်​လီၤ​လၢ​ပ​က​ဆူး​က​တ့ၤ​ ​မၤ​ထီၣ်​တဲာ်​ကွံာ်​ ​ပ​ကျဲ​ပ​ကျိၤ​လၢာ်​ကီး​လံ,​ ​ပှၤ​လၢ​အ​ဂုာ်​ကျဲး​စၢး​က့ၤ​ဒီး​ ​က့ၤ​တ​သ့​အိၣ်​တ့ၢ်​ဒံး​ ​ဂီၢ်​မုၢ်​န့ၣ်​လီၤ,​ ​စဲး​ကျိ​သီၣ်ဒၣ်​တ​နဲး​နဲး​အ​ဃိ,​ ​မ့ၢ်​ပ​ပှၤ​ ​ခး​တၢ်ဧါ,​ ​ယ​ပၣ်​ခး​ပှၤဧါ,​ ​ပ​တဲ​တ​ဘၣ်​ကီး​ဘၣ်,​ ​မၤ​မၤ​ဒီး,​ ​ပ​ပှၤ​လၢ​အ​ခိး​လီၤ​တိၤ​တ​ဖၣ်ဒ်​တၢ်​က​လုၢ်​အ​သိး,​ ​မၤ​ကၢ်​က​ဒီး​ ​တိၤ​လံဧၣ်​ ​တ​ဘျီ​အံၤ​ဝံၤ​လံ​သၢၣ်,​ ​ပ​က​မၤဒ်​လဲၣ်.
ပ​သ​ကိး​တ​ဖု​အိၣ်​အ​ဂၤ​၁၀​ ​ပၣ်​ဃုာ်​ဒီး​နၢ​ဃိ,​ ​ ​ထဲ​ဒၣ်​ပ​ဃ့ၢ်​က​ဒံ​ဒံ​က​ဒါ​ဒါ,တိၤ​ကၢ်​န့ၢ်​ပှၤ​စ့ၢ်​ကီး​လံ,​ ​ပ​မၤမ​နုၤ​မး​တ​သ့​လၢၤ​ဘၣ်.​ ​လၢ​တၢ်​ကီၤ​သူၣ်​ကီၤ​သး​အ​ပူၤ,​ပ​က့ၤ​ဆၢ​ထၢၣ်​လၢ​ထံ​ကျိ​နံၤ,​ ဘၣ်​ဆၣ်​ပ​မၤ​မ​နုၤ​မး​တ​သ့​စ့ၢ်​ကီး​ဘၣ်.​ ​အိၣ်​အါ​တ​က့ၢ်​ပှၤ​ပှီၢ်​ထံ​သ့​နာ်​က့,​ ​ကီၤ​လိာ်​ကျိ​အ​ထၣ်​ဃၣ်​ဃၣ်​အံၤ,​ ​အ​တီၤ​လဲၢ်​က​စီ​ဒီ​ ​ဒီး​ပ​က​ပီၢ်​လိၤ​လိၤ​ထဲ​နီၢ်​က​စၢ်,​ ​ပ​က​နၣ်​ပ​ပီၢ်​တ​ဖျိ​ဘၣ်​လီၤ.​ ​ပ​တ​ထံၣ်​၀ၣ်​မ့ၢ်​ဂ့ၤ​ ​တၢ်​အ​ဂၤ​မ့ၢ်​ဂ့ၤ​လၢ,​ ​ပ​က​ပီၢ်​ခီ​ဃုာ်​အီၤ​ဘၣ်.​ ​မ့ၢ်​ပ​ဘၣ်​က့ၤ​ဆူ​တိာ်​ကၢ်​အ​လီၢ်,​ ​ဒီး​ပီၢ်​ခီ​သ​န့ၤ​ပ​သး​ဒီး​တိၤ​အ​တၢၣ်​တ​ဖၣ်ဧါ.​ တိၤ​မ့ၢ်​တ​ကၢ်​ဒီ​ဘိ​ဘၣ်,​ ​ဒီး​ခီ​တိၤ​တ​၀ာ်​ဒီး​ပီၢ်​တ​၀ာ်ဧါ.


​ဖဲ​ပ​ဆိ​မိၣ်​တၢ်ဒ်​အံၤ​အ​ခါ,​ ​လၢ​တိာ်​အိၣ်​အ​လီၢ်​န့ၣ်,​ ​ကျိ,​ ​စဲး​ဒီး​မီထၣ်​သီၣ်​သ​ြထုး​ထီၣ်​အါ​န့ၢ်​အ​လီၢ်​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ပ​မၤ​တ​ဘၣ်​လၢၤ​ဘၣ်.​ ​ဒီး​ပ​နါ​စိၤ​ဃ့ၢ်​မှံ​ဆူ​ထံ​ထၣ်​တ​ခီ​လီၤ.​ ​ပ​ဃ့ၢ်​လီၤ​တ​စဲး​ဖိ​ဒီး​ ​စဲး​ကျိ​သီၣ်​တ​ြထုး​ဒီး​လၢ​အ​မဲာ်​ညါ​လီၤ.​ ​တ​မ့ၢ်​ပှၤ​ပျာ်​လဲၣ်,​ ​ယ​ပၣ်​တ​ရ​ၢ​အိၣ်​သ​ကုၤ​တၢ်​လီၢ်​တ​ပူၤ​လံ​နာ်​လ​လဲၣ်.​ ​ပ​ဃၣ်​ပ​ခိၣ်​ဃ့ၢ်​က​ဒါ​က့ၤ​က​ဒီး​ဆူး​ထံ​ခံ,​ ​ဒီး​စဲး​ကျိ​သီၣ်​ထီၣ်​က​ဒီး​လၢ​ပ​မဲာ်​ညါ​တ​ယံၤ​တ​ဘူး​ဒီး​ပှၤ​န့ၢ်​လီၤ.​ ​ပ​အိၣ်​က​တီၢ်​ကွၢ်​လီၤ​ပ​မဲာ​ဒီး​ပ​ဒွး​တ​ဘၣ်​လၢၤ​ဘၣ်.​ ​လၢ​လီၢ်​ခံ​ကျိ​သီၣ်​လၢ​မဲာ်​ညါ​ကျိ​သီၣ်​အ​ဃိ,​ ​ပ​ဃ့ၢ်​ယံၤ​ဒီး​ကၢၢ်​နံၤ,​ ​လဲၤ​အိၣ်​ခူ​သူၣ်​ကိာ်​ဃာ်​လၢ​တၢ်​လီၢ်​တ​ပူၤ,​ ​မ့ၢ်​က​ဒီး​လၢ​တ​ကွံ​ကျီး​န့ၢ်​လီၤ.​ 


​ပ​အိၣ်​ကိာ်​ဃာ်​လၢ​သ​ကွံ​ကျီး​အ​ပူၤ​ဒီ​နံၤ​ညါ,​ ​တ​အီၣ်​ဘၣ်​မ့ၤ​အီၣ်​ဘၣ်​ထံ​ဘၣ်​လၢ​ကျိ​သီၣ်​တ​ဘှ့ၣ်​အ​ဃိ​လီၤ.​ ​တ​ဘျီ​ဘျီ​ကျိ​သီၣ်​ဘူး​ဘူး​တံၢ်​တံၢ်​ပှၤ​ဝံၤ​ဒီး,​ယံၤ​ထီၣ်​ယံၤ​ထီၣ်​ပှၤ​လီၤ.​ ​ပ​ဘၣ်​ယိၣ်​ဒိၣ်​မး​လၢ​ယ​ပၣ်​က​ဖီၣ်​န့ၢ်​မူး​ဒံး​ပှၤ​ဒီး​က​ဒီၣ်​ပ​ကိာ်​န့ၢ်​လီၤ​ .​ အ​ဃိ​ပ​ပာ်​လီၤ​ပ​သး​လၢယ​ပၣ်​မ့ၢ်​ချုး​န့ၢ်​ပှၤ​ဒီး,​ ​ပ​တ​ပာ်​လီၤ​စု​က​ဝဲၤ​ဘၣ်.​ ​လၢ​အ​က​ကျီ​ပ​ကိာ်ဒ်​သိး​သိး​န့ၣ်,​ ​ပ​က​ဒုး​သံ​လီၤ​ပ​သး​လၢ​တၢ်​ဒီး​အ​ဝဲ​သ့ၣ်​န့ၣ်​လီၤ.​ပ​ဘူၣ်​ဂ့ၤ​တီၢ်​ဘၣ်​ဒိၣ်​မး​လၢ​ဒီ​နံၤ​ညါ,​ ​ယ​ပၣ်​တ​ဟဲ​ထံၣ်​ချူး​န့ၢ်​ပှၤ​အ​ဃိ​န့ၣ်​လီၤ ​ .​ 


တုၤ​တၢ်​ခံး​လီၤ​ဒီး,​ ​ပ​က​နၣ်​တၢ်​ယၢ်​ခီ​ယၢ်​ခီ​ယံာ်​ဖး​ယံာ်​ညါ​ဝံၤ​မး,​ ​ပ​တ​ကျီ​သ​ကွံ​ဒုၣ်​ဘၣ်,​ ​မ့​မ့ၢ်​ပ​ကူာ်​ကၢ်​ကွံာ်​အီၤ​က​ယီ​က​ယီ​ဝံၤ​ ​ယိး​ထီၣ်​လဲၤ​ကွၢ်တၢ်​ဆူ​ထံ​ကျိ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​ပ​ပိာ်​လိာ်​ပ​ခံဒ်​အံၤ​အ​ခါ,​ ​ပ​သ​ကိး​ဖိ​လၢ​အ​လဲၤ​လၢ​ညါ​တုၤ​ဆိ​လၢ​ကၢၢ်​နံၤ​တ​ဂၤ,​ ​ကိး​ထီၣ်​ဖုး​ ​လၢ​အ​က​လုၢ်​တ​ဘီ​အ​ဃိ,​ ​ပ​ကွံာ်​လီၤ​ပ​သ​ကွံ​ဒုၣ်​တ​ဖၣ်​ဒီး​ဃ့ၢ်​က​ဒံ​က​ဒါ​ဘၣ်​သ​ကိး​ဝဲ​လီၤ .​ ​တၢ်​တ​ဂၤ​ပ​သး​တ​အိၣ်​လၢ​ပ​လိၤ​လၢၤ​ဘၣ် .​ ​ပ​ဆိ​​ ​က​မိၣ်​လၢ​ကျိ​က​ပိၢ်​ထီၣ်​စ့ၢ်​ကီး​န့ၣ်​လီၤ .​ ပ​တၢ်​ဘၣ်​ယိၣ်​တ​ခီ​မ့ၢ်​လၢ​အ​ဝဲ​တိ​နိၣ်​ယ​ပၣ်​ ​မ့​တ​မ့ၢ်​အ​ဝဲ​ကိး​ဖုး​နါ​စိၤ​အဃိ,​ ​ယပၣ်​က​နၢ်​ဟူ​န့ၢ်​ပှၤ​န့ၣ်​လီၤ.​ 


​ပ​သ​ကိး​ပှၤ​အ​ဂၤ​ ​၁၀,​ ​ပှၤ​ပီၢ်​ထံ​တ​သ့​အိၣ်​ထဲ​တ​ဂၤ​ ​အဃိ,​ ​ပ​ပီၢ်​ခီ​မၤ​စၢၤ​လိာ်​ပ​သး​ဒီး​ပ​ဖျိ​ဆူ​ဘး​ခီ​လီၤ .​ ​တၢ်​ဂုၤ​တၢ်​ဂၤ​ပ​စိာ်​မ့ၢ်​တ​သ့​နာ်​သ​က့,​ ​ပ​စု​က​ဝဲၤ​ဒီး​အ​သၣ်​န့ၣ်​ဖဲ​ပ​စိာ်​န့ၢ်​န့ၤ​ ​ပ​စိာ်​ဃုာ်​ပ​ဝဲ​လီၤ.​ ​လၢ​ဘး​ခီ​န့ၢ်​ပ​ထံၣ်​လိာ်က့ၤ​ပ​သး​ဒီး​ပ​သ​ကိး​အ​ဂၤ​တ​ဖု,​ ​အ​ဝဲ​သ့ၣ်​အိၣ်​ ​၂၇​ ​ဂၤ​န့ၣ်​လီၤ .​ ​အ​ဝဲ​သ့ၣ်​စ့ၢ်​ကီး,​ ​ပီၢ်​ခီ​ထံ​ ​လၢ​အ​ဂၤ​တ​တီၤဒ်​ပ​ဝဲ​အ​သိး​န့ၣ်​လီၤ.​ ​မ့​မ့ၢ်​ပ​ဝဲ​အ​ဂၤ​ ​၁၀​ ​န့ၣ်​သုး​သ​ရၣ်​တ​ပ့ျ​ခံ​ပ့ျ​ဒၣ်​လဲာ်​မး​တ​အိၣ်​ဘၣ် .​
တ​ဘျီ​အံၤ​ ​ပ​ပာ်​ဖှိၣ်​လိာ်​ပ​သး​ ​ဒီး​ပ​အိၣ်​ခဲ​လၢာ်​ ​၃၇​ ​ဂၤ​န့ၣ်​လီၤ,​ ​ပှၤ​ ​၃၇​ ​ဂၤ​န့ၣ်,​ ​ကီၢ်​ပ​ယီၤ​သုး​မုၢ်,​ ​နီၢ်​ဂံၢ်​ ​၂​ ​ပၣ်,​ ​နီၢ်​ဂံၢ်​ ​၃​ ​ပၣ်,​ ​နီၢ်​ဂံၣ်​ ​၇​ ​ပၣ်​ဒီး​ပ​ဝဲ​နီၢ်​ဂံၢ်​ ​၄​ ​ပၣ်​ ​အါ​တ​က့ၢ်​န့ၣ်​လီၤ.​​​ ပ​စု​က​ဝဲၤ​အိၣ်​ဒံး​ကိး​ဂၤ​ဒဲး​လီၤ,​ ​မ့​မ့ၢၠ​ပ​မီ​ထၣ်​ဖိ​ ​ခံ​စု​မုၢ်​ ​တ​အိၣ်​ဘၣ်​လီၤ​ .


​စး​ထီၣ်​လၢ​မိး​ပ​လ့ၣ်​ ​ပ​ဟဲ​က့ၤ​မး​ကီ​ကီ​ခဲ​ခဲ​တ​ဆီ​တ​ဆီ​လီၤ.​ ​ပ​တၢ်​ပ​ညိၣ်​မ့ၢ်​ပ​က​လူၤ​ချုး​ထီၣ်​က့ၤ,​ ​ပ​သုၢ်​မုၢ်​လၢ​အ​ဂုၤ​တ့ၢ်​လံ​အ​ခံ​တ​ဖၣ်,​ ​အ​ခံ​န့ၣ်​လီၤ .​ ​ပ​နာ်​လၢ​အ​ဝဲ​သ့ၣ်​က​က့ၤ​အိၣ်,​ ​ဒီး​က​ခီၣ်​ဝဲ​ဖဲ​ပ​ကိ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​လၢ​အ​ဝဲ​သ့ၣ်​အ​လီၢ်​ခံ​လ့ၣ်​မ့ၣ်​အူ​ကျဲ​ခိၣ်​န့ၣ်,​ ​ယ​ပၣ်​သုး​မုၢ်​ထီၣ်​ကီး​ဒၣ်​ရုၢ်​ရုၢ်​န့ၣ်​လီၤ .


​ပ​ဝဲ​တ​ခီ,​ ​ယ​ပၣ်​သုး​မုၢ်​ထီၣ်​လၢ​လ့ၣ်​မ့ၣ်​အူ​ကျဲ​ခိၣ်​အ​ဃိ,​ ​ပ​ဘၣ်​ပ​ဒ့ၣ်​ဟး​ဒၣ်​လၢ​စံာ်​ခိၣ်​ဖျီ​ပူၤ​ဒီး,​ ​ပ​ဟး​အါ​တ​က့ၢ်​ ​မုၢ်​နၤ​ခီ​လီၤ.​ ​ပ​စံး​ဘျုး​ဘၣ်​ဒူ​ဖိ​သ​ဝီ​ဖိ​တ​ဖၣ်​လၢ​အ​ဒုး​အီၣ်​ဒုး​အီ​ဒံး​ပှၤ​န့ၣ်​လီၤ .​ ​ပ​ဘၣ်​နး​ဘၣ်​ဖှီၣ်,​ ​ပ​ဃ့ၢ်​မှံ​ဟး​ဖျိး​ဒီး​ပ​ထံၣ်​ဘၣ်​ ​တၢ်​ဘၣ်​ဒိ​ဘၣ်​ထံး,​ ​တၢ်​သံ​တၢ်​ပှၢ်​အ​ဃိ,​ ​ပ​သး​တ​ဘၣ်​လီၢ်​ဘၣ်​စး​ကဲၣ်​ဆိး​ဘၣ်,​ ​ပ​သး​အ​သ​ဟီၣ်​စၢ်​ဒိၣ်​မး​လီၤ .​ ​ပ​ပာ်​ဆူၣ်​သ​ကိး​ပ​သး​ ​သ​နာ်​က့,​ ​အါ​တ​က့ၢ်​ပ​သး​ဟး​ဂီၤ,​ ​ဒီး​ပှၤ​အါ​တ​က့ၢ်​ပျံၤ​တၢ်​ဖုး​တၢ်​န့ၣ်​လီၤ .
​နၢ​ဃိ​တ​ဂၤ​ ဒ်​ယ​စံး​တ့ၢ်​အ​သး,​ ​မ့ၢ်​ပှၤ​အ​ဒူ​တ​ဂၤ​ ​သ​နာ်​က့,​ ​မ့ၢ်​ပှၤ​အ​ဒူ​လၢ​အ​တ​ပ​လီၢ်​အ​သး​တ​က​လုာ်​န့ၣ်​လီၤ .​ ​ယ​ဘၣ်​ယိၣ်​ထဲ​လၢ​ ​က​ဘၣ်​ဒိ​ဘၣ်​ထံး ဘၣ်​ဖုး​ ​တ​နံၤ​နံၤ​လီၤ.​ ​တုၤ​မ့ၢ်​ပ​လီၤ​ဘှံး​လီၤ​တီၤ​ ​သူၣ်​ဟး​ဂီၤ​ ​သး​ဟး​ဂီၤ​ ​န့ၣ်​မၤ​ထီၣ်​ဒၣ်​ဝဲ​အ​ထါ,​ ​ပၢ်​အ​ဖိ​ခွါ​တ​ဂၤ​ဃီ​န့ၣ်​ထီ​ဘိ​လီၤ .


​ဘၣ်​ဃး​ ​တၢ်​ဒူ​တၢ်​ဃိၤ​အ​ဂ့ၢ်​န့ၣ်​ ​ယ​တဲ​လီၤ​ယ​ဂ့ၢ်​အ​လီၢ်​တ​အိၣ်​ကီး​ပျာ်​လဲၣ်,​ ​ယ​ဒူ​မ့ၢ်​ဂ့ၤ​ယ​သုၣ်​မ့ၢ်​ဂ့ၤ​ ​တၢ်​တ​မိၣ်​တဲ​ယ​သး​ဘၣ်,​ ​ယ​မ့ၢ်​တဲ​လၢ​ယ​သုၣ်​ဒီး​ပှၤ​က​နာ်​ယၤ​ဒံး,​ ​မ့​မ့ၢ်​ယ​မ့ၢ်​ဒူ​ဒၣ်​လဲာ်​န့ၣ်​ ​ယ​မ့ၢ်​တဲ​လီၤ​ယ​သး​လၢ​ယ​ဒူ​ဒီး​ပှၤ​က​စံး​ဒါ​ခီ​လၢ​ယ​ပ​ြတၢၤ​လီၤ​ယ​သး​န့ၣ်​လီၤ .​ ​ယ​တ​တဲ​လီၤ​ယ​ဂ့ၢ်​တ​နာ်​က့,​ ​ယ​နၢ်​ဟူ​ထီ​ဘိ​နၢ​ဃိ,​ ​ကၢၣ်​ကီၣ်​ယ​ဂ့ၢ်​တဲ​ဝဲ,​ “​အါ​ဖျိ​တ​ဂၤ​ ​ပှၤ​ဒူ​ဃး​ဃ့​နၤဧၢ,​ ​အ​ဝဲ​ဒူ​လၢ​တၢ်​ကူၣ်​သ့​တ​က​လုာ်,​ ​တ​မ့ၢ်​အ​ဘံၣ်​မဲာ်​ဒူ​တ​က​လုာ်​ဘၣ်”​ ​န့ၣ်​လီၤ .​ ​အ​ဝဲ​အံၤ​ ​မ့ၢ်​ဒၣ်​ ​နၢ​ဃိ​အ​တၢ်​တဲ​လီၤ,​ ​တၢ်​လၢ​နၢ​ဃိ​န့ၣ်​ ဒ်​သု​သ့ၣ်​ညါ​အ​သိး,​ ​တ​မူာ်​တ​နီၢ်​တၢ်​ကဲၣ်​ဆိး​ဘၣ်,​ ​အ​ဃိ​သု​မ့ၢ်​အဲၣ်​ဒိး​နာ်​ဒီး​နာ်,​ ​သု​မ့ၢ်​တ​အဲၣ်​ဒိး​နာ်​ဒီး​ဆိ​လီၤ .


​မုၢ်​တ​နၤ,​ ​ပ​ဟး​ဒီ​နၤ​ညါ​ ​ဒီး​ဖဲ​ ​မုၢ်​ဘူး​ ​က​ဆ့ၣ်​န့ၣ်​ ​ပ​တုၤ​ဃီၤ​ ​လၢ​ဝ့ၢ်​တ​ကူၣ်​မါ​တ​လ့​အ​လ့ၣ်​မ့ၣ်​အူ​ကျဲ​ ​ဒီး​ပ​အိၣ်​က​တီၢ်​လီၤ .​ ​ကျဲ​မုၢ်​အ​ဝဲ​အံၤ​ ​ယ​ပၣ်​လ့ၢ်​ထီၣ်​လ့ၢ်​လိၤ​တ​ခီ​လံ,​ ​က​လဲၤ​ဝီၤ​ ​ဝ့ၢ်​တ​ကူၣ်​ ​စ့ၢ်​ကီးဧၣ်​သၢၣ်,​ ​ဝံၤ​ဒီး​ ​လၢ​တၢ်​တ​မုၢ်​လၢ်​အ​ပူၤ,​ ​ပှၤ​တဲ​က​ဒီး​ပှၤ​လၢ​ ​ဝ့ၢ်​ပ​ကိ​လီၤ​ဆူ​ ​ယ​ပၣ်​အ​စု​ပူၤ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​တၢ်​ကီ​ဘၣ်​က​ဒီး​ပှၤ​လံ,​ ​ပ​စံး​ပ​သါ​လူၤ​ချုး​ထီၣ်​ပ​သ​ကိး​အ​ခံ​ ​ဒီး​ ​ခဲ​အံၤ​ပ​ကိ​လီၤ​က​ဒီး​လံ,​ ​မ့ၢ်​အ​ဝဲ​သ့ၣ်​က​က့ၤ​ခီၣ်​ဒီး​ဝဲ​ဖဲ​လဲၣ် .


​ပ​ခီ​လ့ၣ်​မ့ၣ်​အူ​ကျဲ​ ​လၢ​မုၢ်​ဆါ​ခီ​တ​ဘူၣ်​အ​ဃိ,​ ​ပ​ကွၢ်​အိၣ်​ခူ​သူၣ်​တ​ယံၤ​တ​ဘူး​ဖဲ​မုၢ်​ဆါ​ခီ​အ​က​တီၢ်​န့ၣ်​လီၤ ​.​ဖဲ​န့ၣ်​အ​ခါ​ ​မျီာ်​သီၣ်​သ​ြထုး​လၢ​က​လံၤ​စိး​တ​ခီ​က​မ့ၢ်​ပ​ကိ​ဒီး​တီ​အူ​အ​ဘၢၣ်​စၢၤ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​တ​ချုး​ပ​ခီ​လ့ၣ်​မ့ၣ်​အူ​ကျဲ​ဒံး​ဘၣ်​အံၤ,​ ​ဟီၣ်​ပ​ဒၢ်​စီၤ​ဒူ​ ​ဒီး​အ​သ​ကိး​အ​ဂၤ​ခွံ​ ​ဂၤ,​ ​ပှၤ​လၢ​ထံ​ထၣ်​စွ့​တ​ခီ​ခဲ​လၢာ်,​ ​တဲ​ပှၤ​လၢ​သါ​က​က့ၤ​က့ၤ​ ​ဆူ​သါ​ဒူ​သါ​သ​ဝီ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​တဲ​ဝဲ,​ ​တၢ်​ဘျူး​တ​အိၣ်​လၢၤ​ဘၣ်,​ ​ကီၤ​လၤ​ဃ့ၢ်​လံ​ ​န့ၣ်​လီၤ .​ ​ယၤ​ဒီး​နၢ​ဃိ​ခံ​ဂၤ​ပ​မ့ၢ်​ပှၤ​လၢ​ထံ​ထၣ်​စွ့​သ​နာ်​က့,​ ​ပ​တ​အဲၣ်​ဒိး​က့ၤ​ဘၣ်,​ ​မ့​မ့ၢ်​ပ​က​ဂုာ်​ကျဲး​စၢး​လူၤ​ချုး​ထီၣ်​ဒၣ်​ပ​သ​ကိး​အ​ခံ​န့ၣ်​လီၤ. ​ ​အ​ဃိ​ပ​အိၣ်​တ့ၢ်​ ​၂၇​ ​ဂၤ​ ​လီၤ.​ 


​ယၤ​တ​ဂၤ​ ​စး​ထီၣ်​ ​လၢ​ပ​ဃ့ၢ်​ ​မိး​ပ​လ့ၣ်​န့ၣ်,​ ​ယ​အိၣ်​တ​ဆူၣ်​အါ​အါ​ဘၣ်,​ ​ယ​ဘၣ်​ဟဲ​က့ၤ​မး​နး​နး​ ​ကျံၤ​ကျံၤ​လီၤ .​ ​နၢ​ဃိ​ကွၢ်​ယၤ​ဂ့ၤ​မး,​ ​ဒီး​တ​ဘျီ​ဘျီ​ဝံ​စၢၤ​ဒၣ်​လဲာ်​ယ​ကျိ​န့ၣ်​လီၤ .​ ​ပ​က့ၤ​လူၤ​ပိာ်​လ့ၣ်​မ့ၣ်​အူ​ကျဲ​လိၤ​လိၤ​တ​ဘူၣ်​ဘၣ်​အ​ဃိ​ ​ပ​ပာ်​သ​ကိး​ပ​သး​လၢ​ပ​က​လဲၤ​လိၤ​လိၤ​ဆူ​မုၢ်​နုာ်​တ​က​ပၤ​ ​ယံၤ​ဒီး​ယ​ပၣ်​ဝံၤ​က့ၤ​က​ဒု​သ​န့ၤ​ပ​သး​ ​လၢ​မုၢ်​နုာ်​က​စၢၢ်​ ​ပ​ကိ​ရိ​မး​က​စၢၢ်​ ​တ​ဆီ​တ​ဆီ​ ​တုၤ​လၢ​ပ​သုး​မုၢ်​ ​အ​အိၣ်​အ​လီၢ်​တ​ပူၤ​ပူၤ​န့ၣ်​လီၤ .
ဟါ​ခီ​တၢ်​ခံး​လီၤ​ဖဲ​ယ​ပၣ်​အ​တၢ်​လ့ၢ်​ထီၣ်​လ့ၢ်​လိၤ​လီၤ​တဲာ်​တူာ်​အ​ခါ​ပ​ခီ​လ့ၣ်​မ့ၣ်​အူ​ကျဲ​ဆူ​ဘး​ခီ​ ​ဒီး​ပ​လဲၤ​ထီၣ်​သီ​တ​နၤ​ကျၢၤ​လိၤ​လိၤ​ဆူ​မုၢ်​နုာ်​ ​တ​ခီ​လီၤ .​ ​မုၢ်​ဆ့ၣ်​ထီၣ်​တ​နံၤ​ ​ပ​တုၤ​လၢ​ပ​ကိ​ရိ​မး​က​စၢၢ်​ခီၣ်​ထံး​သ​ဝီ​ဖိ​တ​ဖျၢၣ်​လီၤ .​ ​ပ​တ​မံ​ဘၣ်​ဂဲၤ​ဘၣ်​လီၤ​ဘှံး​လီၤ​တီၤ​အ​ဃိ​ ​အိၣ်​ဘှံး​လၢ​သ​ဝီ​ဖိ​န့ၣ်​လီၤ .


​သ​ဝီ​ဖိ​အံၤ​တ​အိၣ်​လၢ​တၢ်​ဒုး​အ​ကျိၤ​အ​ကျဲ​အ​ဃိ​ ​ဒူ​ဖိ​သ​ဝီ​ဖိ​တ​ဖၣ်​တ​ဃ့ၢ်​တ​ဟး​နီ​တ​ဂၤ​ဘၣ်​ ​တ​ကး​ဘၣ်,​ ​ဒူ​သ​ဝီ​အ​ဂုၤ​အ​ဂၤ​လၢ​လ့ၣ်​မ့ၣ်​အူ​ကျဲ​ခိၣ်​တ​နီၤ​နီၤ​ဟဲ​ဃ့ၢ်​အိၣ်​က​ဒု​ ​သ​န့ၤ​အ​သး​ဒၣ်​လဲၣ်​လီၤ .​ ​ဒူ​ဖိ​သ​ဝီ​ဖိ​တ​ဖၣ်​တဲ​ပှၤ​လၢ​ ​ယ​ပၣ်​တ​ဟဲ​ဟး​ ​နီ​တ​ဘျီ​ဘၣ်,​ ​မ့​မ့ၢ်​ ​လၢ​လာ်​တ​ခီ​န့ၣ်,​ ​ပူၤ​ကွံာ်​တ​သီ​ခံ​သီ​အံၤ,​ ​ယ​ပၣ်​သုး​မုၢ်​ဟဲ​ခိး​လီၤ​တၢ်​ ​တုၤ​လၢ​ရိ​မး​ ​စၢၢ်​ခီၣ်​ထံး​လီၤ .​ ​ဘၣ်​တ​ဘၣ်​မ့ၢ်​လၢ​အ​က​ခိး​လီၤ​ကီၤ​လၤ​သုး​ဖိ​လၢ​ဝ့ၢ်​တ​ကူၣ်​တ​ဖၣ်​အ​ကျဲ​န့ၣ်​လီၤ .


​ဒူ​ဖိ​သ​ဝီ​ဖိ​တ​ဖၣ်,​ ​တူၢ်​လိာ်​ခီၣ်​ဆၢ​ ​ဒုး​အီၣ်​ဒုး​အီ​ပှၤ​ ​ဂ့ၤ​ဂ့ၤ​ ​ဘၣ်​ဘၣ်​ ​န့ၣ်​လီၤ .​ ​ပ​မံ​ဖဲ​သ​ဝီ​ဖိ​န့ၣ်​တ​နၤ​လီၤ.​ ဒီ​နၤ​ညါ​ ​မျီာ်​သီၣ်​ ​လၢ​လ့ၣ်​မ့ၣ်​အူ​ကျဲ​ခိၣ်,​ ​က​မ့ၢ်​ဖဲ​တီ​အူ​အ​ဖီ​လာ်​ ​တ​ပူၤ​ပူၤ​န့ၣ်​လီၤ .​ ​မုၢ်​ဆ့ၣ်​ထီၣ်​ပှၤ​သ​ဝီ​ဖိ​တဲ​ပှၤ​ ​လၢ​သါ​နၢ်​ဟူ​ကီၤ​လၤ​ ​မၢ​ ​တ​ရူး​သုး​မုၢ်​ဟဲ​လီၤ​ခီၣ်​ဆၢ​ယ​ပၣ်​ဖဲ​တီ​အူ​အ​ဖီ​လာ်​န့ၣ်​လီၤ .​ ​တ​ရူး​က​ခီၣ်​သံ​ခီၣ်​ဟါ​မၢ်​အ​သး​ဖဲ​တီ​အူ​န့ၣ်​လီၤ​တဲ​ဝဲ .
​ပ​နၢ်​ဟူ​တၢ်​က​စီၣ်​အံၤ​ ​ဒီး​ပ​သး​ဟဲ​ခု​ထီၣ်​မး​လီၤ .​ ​ပ​သ့ၣ်​ညါ​လံ​လၢ​ ​ပ​သ​ကိး​တ​ဖၣ်​အိၣ်​ဖဲ​တီ​အူ​န့ၣ်​လီၤ.​ ​အ​ဃိ​ပ​က​က့ၤ​လူၤ​ပိာ်​က​စၢၢ်​သ​ရ့ၤ​ထံး​အံၤ​ ​တ​ဆီ​တ​ဆီ,​ ​ဒီး​ပ​က​နုာ်​လီၤ​လၢ​တီ​အူ​န့ၣ်​လီၤ.
 

(ထုး​ထီၣ်​ ​ဟံး​န့ၢ်​အီၤ​လၢ​ ​စီၤကၠၢ​ဘီ​နၢ်​ (ချၢၣ်​လၣ်​သ​ဝီ,​ ​တီ​အူ)​ ​အ​တၢ်​ကွဲး​ “​ဆၣ်​သၢ​ဖျၢၣ်​ဒီး​ဆၣ်​က​ဆီ”​ ​လံာ်​တၢ်​တဲ​အ​ပူၤ)​
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး

ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဒိကအိ

တၢ်စံး၀ဲ,ပှၤပိာ်ခွါဟးနီၣ်သိလ့ၣ်လၢမဲးမုၢ်ခိၣ်တဘ့ၣ်အပူၤ,ဃုက့ၤကျဲတဘၣ်နီၣ်အသိလ့ၣ်တရံး၀့ၤတရံး၀ီၤ
ဃုကျဲလၢကက့ၤဆူ၀့ၢ်ပူၤတဘၣ်လၢၤဘၣ်.အဃိလၢတၢ်သူၣ်လီၤဘှံးသးလီၤတီၤအပူၤအ၀ဲအိၣ်ဘှံးလၢ
သ့ၣ်တထူၣ်အခီၣ်ထံးလီၤ. တၢ်လီၢ်ဖဲန့ၣ်ပှၤကူပှၤကညီစ့ၢ်ကီးတအိၣ်နီတဂၤအဃိအ၀ဲသံကွၢ်ကျဲတသ့စ့ၢ်
ကီးဘၣ်. ဖဲန့ၣ်အ၀ဲကွၢ်ထီၣ်၀ဲလၢသ့ၣ်ခံ ဒီးထံၣ်၀ဲဒိကအိတဘ့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အ၀ဲသံကွၢ်ဒိကအိ, ဒိကအိ, တဲယၤတဘီနဲၣ်, ကျဲအချ့ကတၢၢ်တဘိ လၢယကတုၤဆူ၀့ၢ်ပူၤန့ၣ်ကျဲမတၤတဘိလဲၣ်. ဒိကအိကွၢ်လီၤ
အီၤကျိၣ်ကတိၣ်ဒီးသံကွၢ်အီၤ, နဲနကလဲၤဆူ၀့ၢ်ပူၤဒီးနခီၣ်ဧါ မ့တမ့ၢ်လဲၤနီၣ်သိလ့ၣ်ဧါ.ပှၤပိာ်ခွါလၢတၢ်သူၣ်
ခုသးခုအပူၤစံးဆၢက့ၤ၀ဲ, ယကလဲၤဒီးသိလ့ၣ်လီၤ. ဒိကအိကွၢ်ကဒီးအီၤကျိၣ်ကျိၣ်ဒီးတဲ၀ဲ,အၢၣ်နလဲၤသိ
လ့ၣ်န့ၣ်ချ့ကတၢၢ်လီၤ. ဒီးယူၤကွံာ်ဆူတၢ်အယံၤန့ၣ်လီၤ.း )
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :

ပှၤဆိကမိၣ်တၢ်ဖိ

ဖါတံၢ်အဲၣ်ခုၣ်မ့ၢ်ပှၤမၤ၀ဲၤလၢအဆိကမိၣ်တၢ်ဆူၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ.တနံၤအ၀ဲစိာ်ထီၣ်ဒီးအသဒၢမုၢ်တဘ့ၣ်ဒီးလဲၤ
တၢ်မၤ,လဲၤဒိး၀ဲလ့ၣ်ကဟၣ်တဆိန့ၣ်လီၤ.အ၀ဲလဲၤတုၤလၢအတၢ်မၤလီၢ်ဒီးအ၀ဲဟံးထီၣ်အသဒၢမုၢ်ဒီးစံၣ်လီၤ
လဲၤတၢ်မၤလီၤ. တၢ်မၤ၀ံၤဖဲအ၀ဲဟဲက့ၤအခါအ၀ဲဒိးလဲကဒီးလ့ၣ်ကဟၣ်လၢအသီတဆိန့ၣ်လီၤ. 

အ၀ဲထီၣ်လၢလ့ၣ်အပူၤ,ပာ်လီၤ၀ဲအသဒၢမုၢ်တဘ့ၣ်လၢတၢ်အသနၢၣ်တတီၤအပူၤ၀ံၤ,ဆိကမိၣ်ထီၣ်၀ဲတၢ်လၢ
အမၤတ့ၢ်၀ဲလၢဒီတနံၤညါအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအ၀ဲစံၣ်လီၤအခါ, အ၀ဲထံၣ်၀ဲအသဒၢမုၢ်တဘ့ၣ်ဒီးဆိကမိၣ်၀ဲ
လၢပှၤအဂၤတဂၤအသဒၢမုၢ်အိၣ်တီၢ်လၢလ့ၣ်ကဟၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အ၀ဲတဲဘၣ်လ့ၣ်ကစၢ်, ဟ့့့့သ
ဒၢတဘ့ၣ်အံၤမ့ၢ်မတၤအတၢ်လဲၣ်. အတၢ်တဲဆၢက့ၤအီၤ,ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်သရၣ် အ၀ဲတဲဆၢက့ၤ,မ့မ့ၢ်ဒ်
န့ၣ်ဆါန့ၢ်ယၤမီၣ်. ယကဟ့ၣ်နၤယဲၢ်ဆံဘး, ဟံတခီသရၣ်, နဟ့ၣ်ထဲလဲၣ်သ့လီၤ. 

အ၀ဲဟ့ၣ်လီၤစ့ယဲၢ်ဆံဒီးလ့ၣ်ကဟၣ်အလဲ၀ံၤဟဲက့ၤစိာ်၀ဲသဒၢမုၢ်န့ၣ်လီၤ.ဖဲအ၀ဲဟဲက့ၤတုၤလၢအဟံၣ်အခါ
တဲဘၣ်အမါလၢအ၀ဲဒိးန့ၢ်ဘၣ်သဒၢမုၢ်တဘ့ၣ်လၢအလီၤလၢစ့ယဲၢ်ဆံဘးန့ၣ်လီၤ.အမါတဲက့ၤအီၤလၢ, တမ့ၢ်
ဘၣ်. သဒၢမုၢ်တဘ့ၣ်အံၤမ့ၢ်ဒၣ်သဒၢမုၢ်လၢနလဲၤစိာ်တ့ၢ်အီၤန့ၣ်လီၤ.အမဲာ်ချံကျိၣ်ထီၣ်ဒီးတဲဆၢက့ၤအမါ, အီ, မ့ၢ်ဧါ.ယဆိကမိၣ်လၢပှၤဂၤအတၢ်တခီ.
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :

အရ့တဒိၣ်ဘၣ်ဖု

၀ါဂ့ၤဆ့ၣ်နီၤလီၤဖဲလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤတဖျၢၣ်ဒီးအစုပူၤအိၣ်ဒီးထိၣ်ဒံးဘိတဘိဒီးလံာ်က့တက့လီၤ.အဖုဟဲနုာ်လီၤ
ဆူဟံၣ်ပူၤဒီးထံၣ်အီၤအဃိအဖုသံကွၢ်အီၤ,ဟ့့့, တၢ်လံၤဖိ, နဆ့ၣ်နီၤမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.ဖုဖုဧၢ, ယဆိကမိၣ်ယ
သါကကွဲးအိၣ်သကိးယပုၢ်ဆံးတဂၤလၢအိၣ်လၢမ့ၣ်မၠိးအပူၤလီၤ.အၣ်လါ,ဖုလံၤ,နတၢ်တခါဒုတမ့ၢ်ဒံးပျာ်လဲၣ်.
အခဲအံၤမးနထီၣ်ဒၣ်တတီၤဒံးလီၤ.နကွဲးလံာ်ဖးလံာ်မးတဘၣ်ဂ့ၤဂ့ၤကဲၣ်ဆိးဒံးဘၣ်.ဖဲန့ၣ်အ၀ဲတဲဆၢအဖု, ဖုဧၢ,အရ့တဒိၣ်နီတစဲးဘၣ်.ယပုၢ်န့ၣ်နးန့ၢ်ယၤဒံးခီ. အ၀ဲမးကွဲးလံာ်ဖးလံာ်တဘၣ်နီတစဲးဒံးဘၣ်.
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :

ပှၤစဲၣ်နီၤ

ဘီဘီဒီးသူဂ့ၤလဲၤဟးသကိးလၢဖီကရၢၢ်အခါအ၀ဲသ့ၣ်တဲသကိးတၢ်လီၤ.ဘီဘီ, ယပၢ် န့ၣ်မ့ၢ်ပှၤစဲၣ်နီၤ
တဂၤလီၤ.နသ့ၣ်ညါဧါ. အ၀ဲအိၣ်ဒီးအတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တခါ, အ၀ဲန့ၣ်ပှၤ လၢအအိၣ်လၢတၢ်ဖီခိၣ်န့ၣ်ပာ်
လီၤ၀ဲလၢတၢ်ဖီလာ်, ပှၤလၢအအိၣ်လၢတၢ်ဖီလာ်န့ ပာ်ထီၣ်၀ဲဆူတၢ်ဖီခိၣ်သ့လီၤ.သူဂ့ၤ, အိ, မ့စံးဒ်န့ၣ်
နပၢ်န့ၣ်မၤတၢ်မၤအပတီၢ်ကဖးထီညါနီ,နပၢ်မၤမနုၤလဲၣ်.ဘီဘီ, အီ, ယပါကဲ၀ဲဒၣ်ပှၤနီၣ်စဲးဃီလၢပနံာ်
ကျးအပူၤ.
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :

စိာ်ကဖီထီၣ်လံာ်ကညီ

တံနိ (သဝီတါ)
ကးခးဂးဃးငးစးဆး
ဟံးထီၣ်လံာ်ပအိးထီၣ်ဖး

ရှးညးတးထးဒးနးပးဖး
ပကကဲထီၣ်ပှၤသးဆး
 

ဖးဘးမးယးရးလးဝး
တၢ်ကူၣ်သ့ဟ့ၣ်နီၤလီၤသး

သးဟးအးဧးလံာ်ကညီ
နၤယၤပဘၣ်စိာ်ကဖီ

“လံာ်မ့ၢ်လီၤမၢ်ကျိာ်လီၤမၢ်”
ကျိာ်မ့ၢ်လီၤမၢ်ကလုာ်ဟါမၢ်

“လံာ်မ့ၢ်ထီၣ်ဖီကျိာ်ထီၣ်ဖီ”
ကျိာ်မ့ၢ်ထီၣ်ဖီကလုာ်ထီၣ်ဖီ”

တၢ်သီၣ်မိၢ်ပှၢ်အထါ
လးပမ့ၢ်ပာ်ဖှိၣ်ဒီးအါ
ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်လါ

မးအံမံဒီးခးအ့ခံ
ဒ့ဒ့ဖိ“မံခ့”

တးအဲတဲဒီးဆှအၢဆၢ
တြကၢးပ“တဲဆၢ”

စးအုစုဒီးသးအူသူ
မိမိအ“စုသူ”

လးအိလိဒီးကးအိကီ
ပါပါလဲၤ“လိကီ”

တၢ်သီၣ်မိၢ်ပှၢ်ပဖးလိ
တၢ်ညီညီကိာ်ဖိ
အါအံအ့အဲအၢအုအူအီအိ

တီၤဖိသၣ်ကညီလံာ်ဖး (၁၃.၉.၂၀၀၄)
(ဟံးန့ၢ်အီၤလၢထိၣ်ဃူဘၣ်က့ၤသပၢၤခီဒီးထါယီၤလဲထီရီၤတဖၣ်)


ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :

ဖံကီၢ်ခိၣ်(မ့တမ့ၢ်) ကညီတၢ်ပၢၢ်ဆၢအမိၢ်

တံနိ(သဝီတါ)
ကီၢ်ခိၣ်မုၣ်ဖံဖံလၣ်ဖိ,  နမ့ၢ်တၢ်ပၢၢ်ဆၢအမိၢ်
ကီၢ်သူလ့ၤပိာ်မုၣ်သနၢၣ်, ကရၢခိၣ်လီၢ်အိၣ်ဆၢထၢၣ်
ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဖီၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤ,  ပိာ်မုၣ်ကရၢတၢ်မၤနၢၤ
ခီဖျိကရၢတၢ်ပာ်ဖျါ,  “ပယီၤတၢ်မူၤဆူၣ်မၤဆါ”
ကီၢ်သူလ့ၤပိာ်မုၣ်ကရၢ,  ကစီၣ်ဟူတုၤဟီၣ်ခိၣ်ချၢ
နထူတကျာ်မီၤစိရိၤ,  လၢယူၣ်အဲၣ်စီၢ်နီၤခိၣ်လိၤ
ကညီမုၣ်ဆဲထီၣ်အရု,  န.အ.ဖ ဘၣ်အိၣ်ကစု
ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးပတီၢ်ထီ,  ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ပာ်ပနီၣ်

ဖုကီၢ်ခိၣ်လဲၤပူၤလီၢ်ခံ, တၢ်ပလၢးဟဲဘၣ်ဖံဖံ
တံၤမသံးဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖး, ဒုးအိၣ်ထီၣ်ကရၢကီၣ်ကး
ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်ပဖံဖံ, လၢကကဲကရၢခိၣ်ခံ
တၢ်မုၣ်တၢ်ခုၣ်ပလိၣ်ဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ်တဆဘၣ်မ့ၢ ်“အဘျၣ်”
နအဖ အသးတဘျၢ,  တၢ်အံၤဖံဖံသ့ၣ်ညါဆၢ
မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်ကျဲၤမၤလီၤဖး, တထုးန့ၢ်ဖံဖံအသး
မ့ၢ်နာ်အီၤဒုၣ်ဒါတၢ်ကျဲၤ, အထၢၣ်ပူၤပကလီၤတဲာ်
တၢ်အံၤတမ့ၢ်တၢ်ဘၣ်ကျဲ, ဖံဖံဆၢထၢၣ်ထီဒါဝဲ
အဲၣ်ကလုာ်သးစွံကတုၤ,  အိၣ်ပှဲၤဆၢၣ်ဖံဖံသးပူၤ


ဒုၣ်ဒါကူၣ်ပှၤအါကပၤ, လၢကမၤလိၤဖးကွံာ်ပှၤ
ကူၣ်တရံးကျဲအဘိအါ, သူန့ၢ်ဃုာ်ပှၤလၢပကျါ
“ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးမ့ၢ်တနၢၤ, ပယီၤဂဲၤပှၤပကလၢာ်
သ့ၣ်ထူၣ်အညၣ်မးဆံးအါ, နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးဃုသ့ၣ်ညါ
ဖျးကွၢ်နဲဒီးဃဲာ်ဒီးကွါ, မးထဲလဲၣ်နကသ့ၣ်ညါ
လ့ဘ့ၣ်ပှၢ်ညၣ်ကိၤဆံးအါ, နမ့ၢ်အဲၣ်ဒီးဃုသ့ၣ်ညါ
ဆုကွၢ်ဒီးခံၣ်ခူၣ်ထးနါ, ကိၤထဲလဲၣ်နကသ့ၣ်ညါ
ထးလဲအညၣ်ပှံၤဆံးအါ, နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးဃုသ့ၣ်ညါ
ပှံၢ်လၢမ့ၣ်အူကဖးကျါ, ပှံၤထဲလဲၣ်နကသ့ၣ်ညါ

ဒ်န့ၣ်အသိး...
ခိၣ်နၢ်စဲၤနီၢ်လၢပကျါ, နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးဃုသ့ၣ်ညါ
ကွၢ်လၢအတၢ်မၤအိၣ်ဖျါ, ဖဲလဲၣ်တဂၤနသ့ၣ်ညါ
ကီၣ်ခိၣ်မုၣ်ဖံဖံလၣ်ဖိ, နမ့ၢ်တၢ်ပၢၢ်ဆၢအမိ
ဖိလံၤနကဟုကယာ်, ဒုၣ်ဒါမဲာ်နထူတကျာ်
“အဲၣ်ကလုာ်” “သးတၢ်သ့ၣ်ညါ”, လၢနမဲာ်ချံပူၤအိၣ်ဖျါ
တၢ်ပၢၢ်ဆၢအဆၣ်ဃံလၤ, ခိၣ်သလုးထူြကၢးဒီးနၤ
ဆှိလီၤခိၣ်ယူးယီၣ်ယဲနၤ, တၢ်ပၢၢ်ဆၢအဆၣ်ဃံလၤ

၃၀.၄.၂၀၀၇
(ဟံးန့ၢ်အီၤလၢထိၣ်ဃူဘၣ်က့ၤသပၢၤခီဒီးထါယီၤလဲထီရီၤတဖၣ်)
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :

တၢ်ပၢၢ်ဆၢဆၣ်လၢမူခိၣ်လီၤဆှုကဒီးသီတဖျၢၣ်


တံနိ (သဝီတါ)
ခံနွံလွံၢ်ယဲၢ်တၢ်ယီၤခါ, လါပျုၤထီၣ်(၁၄)သီဟါ
ကွၢ်ထီၣ်ယဲလၢမူခိၣ်ဒီ, ထံၣ်စိတၢ်အၢၣ်ဒံကဖီ
ကွၢ်ထီၣ်လၢမူဆၣ်လီၤဆှု, ထံၣ်စိတၢ်အၢၣ်ဖျါကဒု
အီၤ...တၢ်ပၢၢ်ဆၢဆၣ်လၢမူခိၣ်, လီၤဆှုကဒီးသီတဖျၢၣ်

အဝဲမ့ၢ်--
သုးခိၣ်ကျၢၢ်ဖုဖုတၢ်အၢၣ်, မ့ၢ်တၢ်ပၢၢ်ဆၢဆၣ်တဖျၢၣ်
နလီၤဆှုတ့ၢ်သနာ်က့, ပသးပူၤဟါမၢ်တသ့
ပကကွၢ်က့ၤတစိၤဖိ, ဖုတၢ်အၢၣ်တၢ်လဲၤခီဖျိ
အပၢ်မ့ၢ်သးပှၢ်ဖိည့, မိၢ်သးဘိမ့ၢ်နီၢ်ပါမၠ့ၢ်
အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢ “တလဲခၠီ”, ထံထၣ်စွ့ကညီသဝီ
မိၢ်သံသဒၣ်နီၢ်ဆံးခါ, ဆံးစၢ်ဝံၤဖဲအိၣ်လါံၢ်လါ

စးထီၣ်လၢတၢခွံလွံၢ်နွံ, မၤတၢ်လၢကလုာ်ဂီၢ်လံ
တၢခွံလွံၢ်ခွံထီၣ်သုးခိၣ်, ခ့ၣ်အဲၣ်ဒံၢ်အိၣ်သုးဒ့ခိၣ်
နိၣ်တၢ်မျၢၢ်တၢ်ဒုးအခါ, ရဲၣ်ကျဲၤတၢ်လၢတၢ်မဲာ်ညါ
စံၣ်ဝ့ၤဝီၤလၢကျိချံကျါ, ထီၣ်တၢ်မဲာ်ညါခးဒုၣ်ဒါ
ထီၣ်သုးရ့ၣ်ခိၣ်မံၤဖျိးစိ, မံၤဟူလၢဒုးတၢ်သ့ဃိ

တုၤဃီၤတၢခွံဃုလွံၢ်လံ, ကဲထီၣ်ဝဲသုးခိၣ်ကျၢၢ်ခံ
ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်သ့ၣ်ညါ, ဟ့ၣ်နီၤလီၤဆူသိၣ်ဒူကျါ
လၢတၢ်အိၣ်သးအတၢ်လိၣ်, ကဲဒူပျာ်ယၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်ခိၣ်
လၢတၢ်မဲာ်ညါတၢ်မၤအါ, ဒုးယၤဒီးပၢြပးမူဒါ

ခံကထိလွံၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်, KNU ခီကရဲးဖးဒိၣ်
ဆံသၢဘျီခီကရဲးအခါ, အိၣ်ဘှံးက့ၤလၢအမူဒါ
မ့ၢ်လၢမှံၤတုာ်ပှၢ်တီၤဃိ, ကဲက့ၤပှၤဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်ဖိ

စးထီၣ်လၢတၢခွံလွံၢ်နွံ, တုၤဆူခံကထိခံလံ
ယဲၢ်ဆံခွံယံာ်ယံာ်ထၢထၢ, နတီနဲဒီးတၢ်ပၢၢ်ဆၢ
နတၢ်အိၣ်မူဒုးနဲၣ်ဖျါ, တၢ်အဲၣ်ကလုာ်အိၣ်ဆံးအါ
နတၢ်သံကဒုးဆူၣ်ထီၣ်, တၢ်ပၢၢ်ဆၢအသးသဟီၣ်
“ကညီတၢ်ပၢၢ်ဆၢပျိၢ်ဃံ”, ဖုဧၢ,နမံၤအိၣ်တ့ၢ်လံ


ဖုဖုဧၢ...တဘျီန့ၣ်မီၣ်,
နမ့ၢ်တဲဒၣ်ဆၣ်စိရိၤ, လၢတၢ်ပၢၢ်ဆၢမူဒီလိၤ
တၢ်သဘျ့ကန့ၢ်အဂီၢ်, တၢ်ကပီၤဆှံနဟ့ၣ်ထီၣ်
နလီၤဆှုတ့ၢ်သနာ်က့, ပသးပူၤဟါမၢ်တသ့
ကွၢ်ထီၣ်လၢမူဆၣ်လီၤဆှု, ထံၣ်စိတၢ်အၢၣ်ဖျါကဒု
ကွၢ်ထွဲ “တၢ်အၢၣ်” ဆၣ်လီၤဆှု, ဟ့ၣ်တၢ်ယူးယီၣ်ကစုဒု
အီၤ...တၢ်ပၢၢ်ဆၢဆၣ်လၢမူခိၣ်, လီၤဆှုကဒီးသီတတိၣ်.

(ဟံးန့ၢ်အီၤလၢထိၣ်ဃူဘၣ်က့ၤသပၢၤခီဒီးထါယီၤလဲထီရီၤတဖၣ်)
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :

နမ့ၢ်နဲဒၣ်ဃီသွါဖိ

ကီၢ်ကစၢ်ကဲဘၣ်တသ့
မ့တမ့ၢ်သရၣ်သိၣ်က့ၤ
နသးန့ၣ်ပာ်ကဖၢလၢ
ကဲသရၣ်ကဲမုာ်ကဲပၢၤ
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး : ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :

ဖးတၢ်ကွဲးအသီခီဖျိအံမ့

နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးဖးတၢ်ကွဲးအသီဖၢနုာ်လီၤနအံမ့လၢလာ်အံၤ:

ကညီဒီကလုာ်နီၢ်တယၢ်

Ayar Font

ပ​ယီၤ​လံာ်​နံၣ်​လံာ်​လါ

ယေန့သည် ြဖစ်​သည်​။​

တၢ်ကွဲးခိၣ်တီတဖၣ်

နီၢ်ဂံၢ်ရဲၣ်တဖၣ်

နုာ်လီၤကဲကရၢဖိ

တ​မှံၤ​ထံ​ကီၢ်​တ​ဖၣ်

free counters

ပှၤဟဲကွၢ်ခဲလၢာ်

Copyright ©All Rights Reserved: ​ဖံ​ဖံ​အဲ​မၣ် ပှာ်ယဲၤသန့တဘ့ၣ်အံၤဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤဖဲ ၁၄.၀၂.၂၀၁၁ လၢစီၤကွဲၤကညီ.