Archive for 12/01/2011 - 01/01/2012
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး :
ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :
ကညီတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ
,
တၢ်ဂီၤမူ
ပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကွဲး :
ဖံအဲမၣ်မုၣ်ရံး
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ :
ကညီတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ
,
ကညီဒီကလုာ်မုၢ်နံၤလီၤဆီတဖၣ်
သ့ၣ်အကဒုလၢအဂ့ၤ
ဘၣ်တနံၤ, ပှၤဒီပုၢ်၀ဲၢ်ခွါခံဂၤကတိၤသကိးတၢ်ဒီးအကၠီလၢအဒိၣ်တဂၤ သိၣ်အပုၢ်ဒီးစံး၀ဲဒၣ်,တၢ်လၢသ့ၣ်တထူၣ်
မ့ၢ်ဒိၣ်ဒီးအကဒုမ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်ထိၣ်ဟဲအိၣ် ကဒု၀ဲသ့အဘ့ၣ်လၢအကထိညါန့ၣ်လီၤ.အ၀ဲကတိၤတၢ်၀ံၤဒီးအပုၢ်တဲ
ဘၣ်ကဒါက့ၤအီၤဒ်အံၤ, ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ, မ့ၢ်လၢနခိၣ်ဆူၣ်ဂ့ၤ,ခိၣ်ဆူၣ်ထီအဃိသူၣ်ဟဲအိၣ်လၢနခိၣ်အလိၤန့ၢ်
အဘ့ၣ်လၢအ ကထိစ့ၢ်ကီးလီၤ.
အၢၣ်, မ့ၢ်မၢၣ်
ဘၣ်တနံၤပှၤကစၢၢ်ခိၣ်ဖိဒီးပှၤ၀့ၢ်ဖိခံဂၤတဲသကိးတၢ်, ဒီးပှၤကစၢၢ်ခိၣ်ဖိသံ ကွၢ်,တၢ်လၢကလံၤတအူဘၣ်အီၤ
ဘၣ်ဒီးဟူးဒၣ်အတၢ်တနဲးနဲးန့ၣ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် နသ့ၣ်ညါဧါ. ပှၤ၀့ၢ်ဖိအဖိတခီ,နတၢ်န့ၣ်ကမ့ၢ်ထိၣ်အဆူၣ်လီၤ
သၢၣ်. ပှၤကစၢၢ်ခိၣ်ဖိစံးဆၢအီၤ, တဘၣ်ဘၣ်.ပှၤ၀့ၢ်ဖိစံးကဒီး, မ့ၢ်စံးဒ်န့ၣ်, မ့ၣ်အူလုၢ်,ပှၤကစၢၢ်ခိၣ်ဖိ,တဘၣ်နီ
တစဲးဘၣ်.ပှၤ၀့ၢ်ဖိသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ဒီးစံး၀ဲ,ဟါ,ပှၤကစၢၢ်ခိၣ်ဖိဧၢ,နလံၣ်အီၣ်ယၤလံဧါသၢၣ်.လၢခံကတၢၢ်ပှၤက
စၢၢ်ခိၣ်ဖိစံးဘၣ်အီၤဒ်အံၤ,တၢ်စံးဆၢန့ၣ်ညီကဒၣ်လီၤ. တၢ်လၢကလံၤတအူဘၣ်ဒီဟူးဒၣ်အတၢ်တနဲးနဲးန့ၣ်
မ့ၢ်၀ဲ,နၣ်ရံၣ်လဲၤတၢ်အ ဘိလီၤပှၤ၀့ၢ်ဖိဧၢ, လၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤပှၤ၀့ၢ်ဖိတဲ၀ဲ, အၢၣ်...မ့ၢ်မၢၣ်.
လဲၤဂဲၤလၢကွဲၤလ့လိၤသန့မီၣ်
ဒိးတကါဖိတဒုစးထီၣ်မၤလိ၀ဲဒၣ်သီတူၢ်သီသီန့ၣ်လီၤ.အ၀ဲဂဲၤ၀ဲကိးနံၤဒဲးဒီးအိၣ်တနံၤအဂဲၤသီတူၢ်ဒီးအသံ
ကွၢ်အစီဒ်အံၤန့ၣ်လီၤ. စီစီ ဧၢ, ယဂဲၤသီတူၢ်ဖၠ ဲးလံမ့ ၢ်ဧါ. အစီစံးဆၢအီၤ,နြကၢးလဲၤဂဲၤလၢကွဲၤလ့ လိၤသ
န့န့ၣ်လီၤ.ဒိးတကါဖိအံၤနံၤလၢတၢ်သးဖှံ ဒီးတဲ၀ဲ, မ့ ၢ်ဧီ ၢ်အခီပညီနထံၣ်လၢယဂဲၤသီတူၢ်ဖၠဲးလံန့ၣ်မ့ၢ် ဧါ.တမ့ၢ်ဘၣ်, ယဆိမိၣ်နဂဲၤတကျၢနီတစဲးဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ်နမ့ ၢ်ဂဲၤလၢကွဲၤလ့လိၤန့ၣ်ယပံးကွံာ်ကွဲၤလ့လိၤ
သ့န့ၣ်လီၤ
ကွၢ်အစီဒ်အံၤန့ၣ်လီၤ. စီစီ ဧၢ, ယဂဲၤသီတူၢ်ဖၠ ဲးလံမ့ ၢ်ဧါ. အစီစံးဆၢအီၤ,နြကၢးလဲၤဂဲၤလၢကွဲၤလ့ လိၤသ
န့န့ၣ်လီၤ.ဒိးတကါဖိအံၤနံၤလၢတၢ်သးဖှံ ဒီးတဲ၀ဲ, မ့ ၢ်ဧီ ၢ်အခီပညီနထံၣ်လၢယဂဲၤသီတူၢ်ဖၠဲးလံန့ၣ်မ့ၢ် ဧါ.တမ့ၢ်ဘၣ်, ယဆိမိၣ်နဂဲၤတကျၢနီတစဲးဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ်နမ့ ၢ်ဂဲၤလၢကွဲၤလ့လိၤန့ၣ်ယပံးကွံာ်ကွဲၤလ့လိၤ
သ့န့ၣ်လီၤ
ပသံးဖိ လၢမိမိဟ့ၣ်
ဘူးတၢ်စူၤလီၤသီသီလံ.တဟါတခီၣ်စံာ်ဖးလဲၢ်စကီၤမုၣ်နီၢ်ထူအိၣ်လၢမံဒၢးပူၤခံဂၤဧိၤဒီးအဖိခွါစီၤက့ၣ်လီၤ.
စကီၤမုၣ်ကွၢ်ထွဲမၤစၢၤအဖိခွါချံးကူချံးကၤ၀ံၤဒၢနုာ်၀ဲလၢတလါပူၤလီၤ.မုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်လၢဂီၤထၢၣ်သၢဖိခွါအံၤက
လဲၤဆူ၀့ၢ်လၢၢ်ဟ့(တးခ်)လဲၤမၤလိတၢ်လၢပဒိၣ်တီၤထီကၠိလီၤ.စကီၤအနီၢ်ကစၢ်ကလဲၤဆှၢလီၤအဖိခွါလီၤ.
ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်လၢပဒိၣ်မၤလိာ်ဃုာ်အီၤလၢကလဲၤဟံးန့ၢ်က့ၤခိၣ်ဖးတဖၣ်လီၤ.လါယူၤ၁သီနံၤန့ၣ်စီၤပၤ
ဖိခွါ၀ဲၢ်ကိလၢ၀့ၢ်ဘီကိာ်တခီကဟဲမၤမူးမၤပွဲနီၤလီၤခိၣ်ဖးလၢပဒိၣ်တၢ်ခ့တၢ်ပှၤလၢကီၢ်လၢၢ်ဟ့(တးခ်)တၢ်ပၢ
တခီလၢတၢ်ဃုထၢတ့ၢ်လံအီၤလၢတနံၣ်န့ၣ်အဂီၢ်လၢကန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖးတၢ်မၤလၤကပီၤတဖၣ်လီၤ.ဒီးစကီၤစီၤ
၀ါပၣ်ဃုာ်၀ဲလၢအကျါဒီးလွာ်ဟဲတုၤအိၣ်အီၤလၢအါဖၢ(ကီၢ်ဆၣ်)အ၀ဲၤဒၢးလၢကဘၣ်လဲၤလီၤ၀ဲန့ၣ်လီၤ.
“ဖိခွါဧၢ”,မိၢ်အဲၣ်ဒိးမၤလိာ်ထွဲနခ့တမံၤလီၤ.သးပ့ၤနီၣ်လၢနမ့ၢ်ပှၤကညီတဂၤတဂ့ၤဧီၢ်.နဖိၣ်သၣ်ခွါထီၣ်လံ.ဒီး
တယံာ်ဘၣ်နကဖိၣ်သၣ်ခွါလ့ၤတုၤလ့ၤတီၤလီၤ.ကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ်ပူၤအံၤတၢ်လ့တၢ်ပစီလၢအဘၣ်ပှၤပိာ်ခွါတဖၣ်
မ့ၢ်ဒၣ်ပိာ်မုၣ်လီၤ.နဖါတံၢ်စီၤကၢတဂၤလၢအမ့ၢ်ဒၣ်ယ၀ဲၢ်ဒၣ်ယဲန့ၣ်ဖိၣ်သၣ်ခွါထီၣ်သီသီလဲၤမၤသ့ၣ်ပှၢ်အတၢ်မၤ,
ဟံးန့ၣ်ကၠီၣ်တဲၣ်မုၣ်တဂၤ,တကနၣ်က့ၤအပှၤကလုာ်,တဟဲက့ၤလၢၤဆူစံာ်ဖးလဲၢ်နီတစုလၢၤဘၣ်.ပှၤစံာ်ဖး
လဲၢ်ဖိပိာ်ခွါလၢတၢ်တမံၤဃီအံၤမၤအသးအိၣ်ဒံး၀ဲအါမးလီၤ.ပှၤခဲလၢာ်တဖၣ်အံၤစံးလီၤက့ၤဒၣ်အသးလၢပှၤ
ကၠီၣ်တဲၣ်ဖိ,တကနၣ်က့ၤအပှၤကလုာ်လၢၤဘၣ်.နသါအၢၣ်လီၤမိၢ်လၢနကဟးဆှဲးတၢ်လီၤကမၣ်တဖၣ်အံၤ
တဘီဧါ.”မိဧၢ,ယမ့ၢ်နဖိခွါလီၤ.ယအၢၣ်လီၤနၤလၢယကဟံးန့ၢ်ကလုာ်မုၣ်အဂၤလၢယမါဘၣ်.”
နီၢ်ထူသးခုမးလၢအဖိခွါသဒါအၢၣ်လီၤအတၢ်ဃ့ကညးန့ၣ်လီၤ.မိၢ်အတၢ်အဲၣ်န့ၣ်ဂဲၤဆူၣ်မးလၢဖိခွါအိၣ်တ
ဂၤဃီအံၤအဖီခိၣ်ဒီးဖဲအတၢ်ကပီၤအိၣ်၀ဲန့ၣ်အဲၣ်ဒိးဆှၢဖိအံၤန့ၣ်လီၤ.ဖိမုၣ်အဒိၣ်ခံဂၤထီၣ်ပှၢ်လီၤဖးလံ. မၤ
န့ၢ်၀ၤလၢပှၤကညီဖဲစံာ်ဖးလဲၢ်အပူၤ,ပှၤမၤကစုအီၣ်ကစု, ပှၤသကဲာ်ပ၀းဂ့ၤခံဂၤလိာ်ဒီးတဘၣ်ယိၣ်၀ဲလၢ
အဂီၢ်အါကဲၣ်ဆိးဘၣ်. မ့မ့ၢ်ဖိသဒါစီၤက့ၣ်တဂၤ, မိၢ်အံၤသ့ၣ်ညါအတၢ်အခိၣ်ကိၤ,မ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢတုၤလၢ
အသးလီမၤတၢ်တမံၤမံၤဒီးမတၤမးြတီအီၤတန့ၢ်လၢၤဘၣ်လီၤ. ဒီးမိၢ်အံၤအတၢ်ဘၣ်ယိၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ်
တမံၤလၢဖိခွါအံၤအဂီၢ်မ့ၢ်ဒၣ်လၢအ၀ဲကန့ၢ်ဖိန့ၢ်မါဒီးကလုာ်ဂၤဒီးလီၤမၢ်ကွံာ်၀ဲလၢနီၢ်ခိအတၢ်လီၤမၢ်
အံၤန့ၣ်လီၤ.
စကီၤမုၣ်ဘုးထီၣ်တၢ်လၢအဆ့ကၤထၢၣ်ဖိတဖျၢၣ်အပူၤ, ထုးထီၣ်ပသံးလၢၢ်လါတဘိ,ဖီၣ်ဃီၤဖိခွါအစုစ့ၣ်,
ဒီးဖျီၣ်န့ၢ်အီၤလၢအစုဒဲးလိၤလီၤ.စီၤက့ၣ်ဧၢ, ပသံးအံၤမ့ၢ်နဖံယမိၢ်အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်၀ဲအတၢ်ဟ့ၣ်သါယၤတၢ်
အကျါတမံၤလီၤ.နဖံဟ့ၣ်ယၤပသံးအံၤအခါ, မၤလိာ်ယၤဒီးပဒီပုၢ်၀ဲခဲလၢာ်လၢတၢ်တမံၤဃီလၢယမၤ
လိာ်နၤခဲအံၤလၢတၢ်ဟံးဃာ်ပပှၤကလုာ်အတၢ်ကဆှီဒီးထီၣ်ဖိန့ၢ်မါန့ၢ်၀ၤက့ၤဒီးပပှၤကလုာ်ဒၣ်၀ဲန့ၣ်
လီၤ”
တုၤစီၤက့ၣ်ကွၢ်လီၤက့ၤပသံးလၢအစုဒဲးလိၤဒီးနၢ်ဟူဘၣ်အမိၢ်အတၢ်ကတီၤတဖၣ်အံၤအသးဂဲၤထီၣ်မး
လုာ်လုာ်လၢအတဲက့ၤ၀ဲအဂ့ၢ်တဘၣ်တပှိၤလၢၤ၀ဲန့ၣ်လီၤ. တၢ်အဲၣ်အပှၤကလုာ်အသးအံၤဟဲဂဲၤထိၣ်
သဲန့ၣ်တသ့ၣ်ညါ၀ဲဘၣ်. ဒီးကနၣ်၀ဲလၢဟံးဃာ်အတၢ်အၢၣ်လီၤအမိၢ်အံၤကန့ၢ်ညီကဒၣ်လီၤ. တထံၣ်စိ
တၢ်ကီဖးဒိၣ်အိၣ်ခိးပာ်စၢၤအခိၣ်ဘၣ်. တထံၣ်စိတၢ်ဒုးတၢ်ယၤဖး ဒိၣ်လၢအသးပူၤလၢအကဘၣ် ဒုး ဒံး၀ဲန့ၣ်ဘၣ်.
အိၣ် ဒ်အံၤအခါစီၤလါအကလုၢ်သီၣ်ထီၣ်၀ဲလၢဟံၣ်ဖိလာ်တခီ,ဟ့စီၤက့ၣ်-စီၤက့ၣ်” “ဘၣ်မနုၤလဲၣ်နၤစီၤလါ”
“ခွဲးလီၤမ့ၤလၢဟံၣ်၀ံၤလံနၤဧၢ,ဖါတံၢ်စီၤဘျဲၣ်ဟဲတုၤကီးလံ့ပှၤခိးနၤနၤဧၢ”
စကီၤမုၣ်စံးဘၣ်စီၤက့ၣ်,“ဖိသဒါဧၢ,လဲၤတခီ,မိၢ်ကကွၢ်မၤ၀ံၤက့ၤနတလါ”
စီၤက့ၣ်လဲၤဃ့ၢ်လီၤဆူဟံၣ်ဖီလာ်,ဖိးထီၣ်အသိၣ်ခွါဖိစီၤလါအကိာ်,ညိၣ်ကလံၤကွ့ကွ့ကွ့ကွ့ဒီးလဲၤဆူစီၤ
လါအဟံၣ်လီၤ.လဲၤတုၤ,သ့စု၀ံၤ၀ၣ်လီၤဆ့ၣ်နီၤလၢမ့ၤပျဲၢ်စီၢ်သရ့ၤဒီးစးထီၣ်အီၣ်မ့ၤလီၤ.
စီၤလါလဲၤဒီးတ့ၤခီၣ်ဘၣ်လၢတၢ်ပုညီၢ်(တၢ်ဖိညီၤ)တဒုဒီးဆီမံၤဖါကီၢ်တဘ့ၣ်လီၤ.ဆီမံၤတခီဖီပဲာ်ပီာ်၀ဲလၢ
ဂ့ၢ်ပျိၢ်,မ့မ့ၢ်တၢ်ပုညီ(ဖိညီၤ)တခီဖီ၀ဲလၢသိလၢချါ,တၢ်နၢမူနၢဆှီတဖၣ်တခီလီၤ.ထိးအီၣ်တၢ်ဖိသွံဒီးညၣ်အုၣ်
၀့ၤထံကျဲၣ်ကျီခုာ်လၢမိၢ်ဂံာ်ဘၢၣ်ကမူၣ်(ကၣ်လံၣ်ဖိသၣ်)န့ၣ်လီၤ.အီၣ်မ့ၤသကိးသၢဂၤဘဲမးဆူးစုလ့ၣ်ခိၣ်မး
၀ဲလီၤ.သိၣ်ဖိခံဂၤအံၤကဘၣ်လီၤဖးလိာ်သးလီၤ.ဒီးမ့ၢ်တၢ်လီၤဖးအတၢ်အီၣ် သကိးတဘျီန့ၣ်လီၤ.စီၤလါ
ကွၢ်ဃီၤစီၤက့ၣ်အစုစ့ၣ်တခီဒီးထံၣ်အတၢ်သိးပသံးလၢၢ်လါတဘိလၢတသိးညီနုၢ်၀ဲဘၣ်န့ၣ်ဒီးကိးဩီထီၣ်
၀ဲ,ဟ့းနၤ,စီၤက့ၣ်,နကလဲၤလီၤမၤလိတၢ်လၢ၀့ၢ်ကၠိတဘီနမၤလီၤဆီနသး,နလီၤဂာ်မးထဲသ့ၣ်ခိၣ်တဂၤတ
ခီနဲာ်.
“ဟ့းနၤ,ပသံးအ၀ဲအံၤမ့ၢ်ခွါဖံအတၢ်ဟ့ၣ်သါခွါမိၢ်နၤဧၢ,ဒီးခွါမိၢ်ဒုးသီးထီၣ်ဒၣ်ခွါဖဲနလဲၤကိးန့ၢ်ယၤန့ၣ်လီၤ”
စီၤဘျဲၣ်တခီကွၢ်ဃီၤအဖိဒိၣ်အပသံး,သ့ၣ်နိၣ်က့ၤ၀ဲတဘျီဃီလၢအမိၢ်(စီၤက့ၣ်အဖံ)အတၢ်ဟ့ၣ်လီၤပသံးအခါ
မၢအဖိတဖၣ်အၢလီၤကျီာ်လီၤအီၤလၢအသုတထီၣ်ဖိန့ၢ်၀ၤန့ၢ်မါလထကလုာ်ဂၤတဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်
က့ၤစ့ၢ်ကီးအ၀ဲၢ်စီၤကၢအတၣ်လီၤမၢ်ကွံာ်လၢအတၢ်ဟံးန့ၢ်အမါဒီးကၠီၣ်တဲၣ်မုၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံဒီးအသးလီၤသ
ကံးမး ဒီးအိၣ်ဘှီၣ်ကလာ်၀ဲလီၤ.
အီၣ်မ့ၤအီထံ၀ံၤဒီးက့ၤအိၣ်သကိးအိၣ်ပဟၢက့ၤလၢဟံၣ်ဘျီၣ်ပူၤ,ဆ့ၣ်နီၤအီလာ်ဖးထံခၣ်ဒီးနီၣ်၀့လီၤ.လၢဂီၤ
ပၤလိၤတခီ,လါဖံးဖါတံၢ်အနၢၤဘၣ်တၢ်ပျၤထီအီၤတမီးကဒီးလီၤ.ပှၤအံၤသံလံ,သနာ်က့နကွၢ်အနၢၤတခီ
လီၤကဟုကညီၢ်မး၀ဲလီၤ.
စီၤလါစီၤက့ၣ်ဒီးသးပှၢ်စီၤဘျဲၣ်တဖၣ်ကွၢ်၀ဲလါဖံးတဒုးအံၤအနၢၤဒီးကတိၤဒၣ်ထဲတၢ်ဆဲးတၢ်ခးအဂ့ၢ်လီၤ.စီၤ
ဘျဲၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢအခးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိဖျဲၣ်မးတဂၤဒီးအ၀ဲလဲၤခီဖျိဘၣ်တၢ်လီၤပျံၤအလီၢ်အါမံၤလီၤ.တမ့ၢ်ပှၤကတိၤ
တၢ်အါ,ကတိၤကလွၤတၢ်တဂၤဘၣ်,ဖိသၣ်ခံဂၤအံၤကနၣ်အတၢ်တဲပၠးအီၤအလဲၤခးက
ဆီ,တၤဒိၣ်,တၤသူ,ဘီၣ်သိၣ်တဖၣ် ဒီးအကိာ်ပူၤအီမးတဘီလီၤ.
စီၤဘျဲၣ်စံး,အၢၣ်,စီၤက့ၣ်ဧၢ,နကၠိပျၢ်လၢနံၣ်ဖးဖီခဲကၢးဟဲက့ၤဟး,ဖဲန့ၣ်ထံလီၤစှၤကွံာ်လံ.ဒီးပထိၣ်ထွံလီၤသ့ၣ်
တသ့လၢၤဘၣ်.ဖါတံၢ်ကဃ့န့ၢ်အခွဲးလၢနပၢ်စကီၤဒီးလဲၤခးယုၤသုတၢ်လၢကစၢၢ်ဆီဖါလ့ခိၣ်.ဖိသၣ်ပိာ်ခွါခံဂၤ
သးခုမးလီၤ. မုၢ်ယိာ်ထီၣ်လံသိၣ်ဖိခံဂၤစးထီၣ်တကီထိၣ်ၱဟဲၤ-
ဟဲၤ”လံ.ဖါတံၢ်စီၤဘျဲၣ်စံး,ကဲၢ်,ထ့ၣ်ဖိသ့ၣ်ဧၢ,ပကမံဘၣ်လံဧါသၢၣ်”၀ံၤဒီးက့ၤဆူဟံၣ်လီၤ.စီၤလါတခီလဲၤပိာ်
စီၤက့ၣ်အခံလဲၤမံသကိးအီၤလၢခံကတၢၢ်တနၤအံၤလီၤ.
ဆီဖါအိၣ်အိထီၣ်ခံဘျီတဘျီဒီးစံာ်ဖးလဲၢ်သ၀ီပူၤပိာ်မုၣ်ခဲလၢာ်ပၢၢ်ထီၣ်ဆုဘု,ဖီမ့ၤဖီထံတၢ်သီၣ်မး,ြကူၤထး”
ဒီသ၀ီညါလီၤ.စီၤက့ၣ်အမိၢ်ဂဲၤထၢၣ်,ဒိထီၣ်ထံချီ,ဟၢထီၣ်ပအံ,ဖီထီၣ်ကသူ,ဘိၣ်ထီၣ်ပအံဒီးကသူလထဖိ၀ၤ
ကလဲၤစိာ်အီၣ်လၢကျဲအဂီၢ်လီၤ.ကျဲပာ်စၢၤလာ်ဖးထံဆၢဘဲဘဲရှီရှီ၀ံၤဆီဖါအိၣ်အိထီၣ်သၢဘျီတဘျီထိၣ်ဂဲၤ
ထိၣ်ဖိ၀ၤခံဂၤလၢကဘၣ်လဲၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်လၢစီၤက့ၣ်ကလဲၤလီၤကၠိအဃိ,ပှၤဂီၤကၢ်ထီၣ်ကဆီဖါသၢဒုလၢာ်လီၤ.ကဆီတဖၣ်ဟဲတုၤလၢဟံၣ်မဲာ်ညါ
အကနိးတဖၣ်သီၣ်ြက့ၣ်ြကိၣ်မး,ထွံၣ်မီၤမးတၢ်ပိၢ်တထူၣ်တဘီလီၤ.စီၤက့ၣ်ဒီဖိပၢ်,စီၤဘျဲၣ်ဒီးပှၤကွၢ်ကဆီဖိ
သၢဂၤ,ပျၢ်မဲာ်ပျၢ်နါ,အီၣ်ဂီၤမ့ၤ၀ံၤဒီးစၢထီၣ်တီၣ်ထီၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢကဆီစုာ်ပူၤလီၤ.စီၤက့ၣ်အမိၢ်ထုးသဒၢ
အီၤဆူဖၣ်ကပူၤဖီၣ်ဃီၤပသံးလၢၢ်လါလၢစီၤက့ၣ်အစုလိၤဒီးစံး,ဖိခွါဧၢ,မိၢ်နာ်န့ၢ်နၤလီၤ.၀ံၤဖိးနၢမူအီၤလၢ
တၢ်သးသယုၢ်အမဲာ်ထံမဲာ်နိပူၤလီၤ.စီၤက့ၣ်အမဲာ်ထံသါကလီၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်ဆၣ်မဲာ်ဆှးလၢပှၤကထံၣ်လၢ
အဟီၣ်,နၢမူဆၢအမိၢ်ပစူၢ်ပတ့ၤ၀ံၤဟးထီၣ်ဆူခိဒီး ဒိးထီၣ်ကဆီလီၤ.
ကဆီဖါဂဲၤဆၢထၢၣ်လၢအအီလီၤအလီၢ်,စီၤက့ၣ်ဟံးစုကွၢ်မဲာ်စီၤလါစီၤလါဧၢ,လဲၤလံနၤဧၢ.” စီၤလါတခီလၢ
တၢ်သးကတံာ်မးလၢဘၣ်လီၤဖးဒီးစီၤက့ၣ်အဃိစံးဆၢအီၤကလုၢ်သီၣ်သီၣ်တသီၣ်သီၣ်လဲၤမုာ်မုာ်လီၤနၤဧၢ.”
၀ံၤက့ၤဃ့ၢ်က့ၤဆူအဟံၣ် ဒၣ်၀ဲလီၤ.
မုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်ဒီးလဲၤတုၤလၢၢ်ဟ့အသရ့ၤဖဲညီနုၢ်ပှၤပာ်တီၢ်ကဆီအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.ဖဲန့ၣ်ဘီၣ်လီၤကသူဘီၣ်ပအံ
ဘိၣ်တဖၣ်၀ံၤအီၣ်ကဒီးတၢ်အီၣ်လီၤ.စကီၤစီၤ၀ါမၤလိာ်ပှၤကွၢ်ကဆီသၢဂၤလၢကကွၢ်ကဆီဂ့ၤဂ့ၤ,ဟ့ၣ်တီၢ်၀ဲ
ကျိၣ်စ့လထကအီၣ်တၢ်ဒီးကဆီကအီၣ်တၢ်အဂီၢ်၀ံၤ,လဲၤနုာ်လီၤဆူ၀့ၢ်ပူၤလီၤ.
လဲၤတုၤဃီၤလၢြဖၣ်သူ၀ါအနီပူၤ,လဲၤနုာ်လီၤဆူနီဒၢးပူၤဖဲြဖၣ်(ကစၢ်)အံၤညီနုၢ်အီၣ်တၢ်လၢဂီၤအလီၢ်န့ူၣ်လီၤ
.ြဖၣ်ထံၣ်ဃီၤဖိဒိၣ်လၢအအဲၣ်လီၤဆီ၀ဲတဂၤအံၤတဘီဂဲၤထၢၣ်မးတြကူၤကြကၤလဲၤဖိးဟုဖိးဃာ်မးအီၤလီၤ.
ဟံးစုကွၢ်မဲာ်အယီာ်ဖး၀ံၤက့ၤကိးကသွံစီၤက့ၣ်ဆးမံဒၢးပူၤတခီဒီးသံကွၢ်အီၤ,ယနၢ်ဟူနစိာ်နပၢ်အကျိကဆီ
လဲၤခးလါဖံးဖါတံၢ်တဒုနပၢ်တီၢ်နၤနမိၣ်ဘၣ်စံၢ်ထိးက့ၤနၤမ့ၢ်ဧါ.”မ့ၢ်ဖါတံၢ်ဧၢ”
“နပၢ်အံၤဘီၣ်,နပၢ်အံၤဘီၣ်,အတွးတအိၣ်ဘၣ်ထ့ၣ်ဧၢ,နသးမ့ၢ်ပှဲၤထီၣ်တဆံဃုနံၣ်ခဲကိာ်ဖါတံၢ်ကပှ့ၤန့ၢ်နၤကျိ
ကဆီဖဲနသးလီတဆိဆိဒီးဟ့ၣ်နၤ,နကပှဲၤထီၣ်တဆံဃုနံၣ်လိၣ်ဆံးအါလဲၣ်ထ့ၣ်.”
“လိၣ်တ့ၢ်ခံလါဘျဲၣ်လီၤဖါတံၢ်ဧၢ.”
တယံာ်လၢၤမးလဲၣ်.ကၠိတချုးပျၢ်နံၣ်ဖးဖီအံၤနကန့ၢ်ဘၣ်ဃါမနၤလီၤ.ဖါတံၢ်ကထုးထီၣ်ဟ့ၣ်ဃုာ်နၤလဲစ့ၣ်တ
ဘ့ၣ်.ဒ်ထံကီၢ်အသဲစးအိၣ်၀ဲအသိးသၢၣ်.ဘၣ်ဆၣ်မီၤနဘၣ်အၢၣ်လီၤလၢကဆီလၢနခးန့ၢ်အဆိကတၢၢ်တဒုအ
မဲန့ၣ်နကဘၣ်ဟ့ၣ်ဖါတံၢ်နီ.
တၢ်ဘျုးဒိၣ်မးလီၤ.ဖါတံၢ်ဧၢ,ကၠိပျၢ်ခဲကိာ်တၢ်ယီၤထီၣ်သီန့ၣ်ယဖါတံၢ်စီၤဘျဲၣ်အၢၣ်လီၤယၤလၢသါကလဲၤခးယုၤ
ယၤတၢ်လၢကစၢၢ်ဆီဖါလ့ခိၣ်လီၤ.ယကကျဲးစၢးမၤန့ၢ်နၤကဆီမဲတစူၣ်နီၢ်ကီၢ်လီၤ.
စီၤက့ၣ်ဟဲအိၣ်ဒီးအဖါတံၢ်ြဖၣ်သူ၀ါဖဲလၢၢ်ဟ့(တးခ်)ဒီးတုၤမ့ၢ်ကၠိထီၣ်တဘျီအဖါတံၢ်လဲၤပၢနုာ်န့ၢ်အမံၤဆူကၠိ
လီၤ.ကၠိတဖျၢၣ်အံၤအိၣ်သူၣ်လီၤအသးလၢ၀့ၢ်ချၢ,ဆူမဲၤလၢ်ကၢ်တခီ,ဒီးအိၣ်လၢကရၢၢ်ဖးလဲၢ်၁၀အ့ကၢၣ်ဘျဲၣ်
အပူၤလီၤ.အဖီလာ်ဘၣ်တၢ်ဘှီအီၤလၢအူးခဲအီကတဲး, ဒီးအဖီခိၣ်တခီလၢသ့ၣ်,တၢ်ဒူၣ်အီၤဒါအီၤဒီး ဒုးအခိၣ်
လၢသ့ၣ်လီၤ.ပှၤမၤလိတၢ်အိၣ်ယဲၢ်ကယၤဘျဲၣ်အါတက့ၢ်ပှၤခူဖိ၀့ၢ်ဖိအဖိအလံၤတဖၣ်,ဒီးပှၤဖိသၣ်ဟဲလၢဒူသ
၀ီတခီအိၣ်ဒၣ်တကယၤဃၣ်ဃၣ်လီၤ.လၢပှၤဟဲလၢခိတဖၣ်အဂီၢ်တၢ်သုးတၢ်ကျဲၤန့ၢ်အီၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီ,တၢ်
အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ်တဖၣ်ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်လီၤ.
ကၠိခိၣ်မ့ၢ်နဲၣ်လွၣ်ခူး,ကၠီၣ်တဲၣ်တလၢၤကးြပါတဂၤလီၤ.ယူၣ်တရၣ်(ကၠီၣ်တဲၣ်)ကီၢ်ပူၤအံၤပှၤကညီပှိၢ်,စှီၤအမဲာ်
ညါ,ပှၤတလၢၤဖိအိၣ်အါဂၤလီၤ.အ၀ဲသ့ၣ်လီၤကၠီၣ်တဲၣ်ခဲလၢာ်ဃၣ်ဃၣ်လံ.ဒီးမ့တမ့ၢ်ဘၣ်လၢပှၤသးပှၢ်ခိၣ်၀ါမဲ
ပိာ်တဖၣ်န့ၣ်,ပှၤတဖၣ်အံၤတသ့ၣ်ညါတလၢၤကျိာ်လၢၤဘၣ်.တလၢၤလီၤကၠီၣ်တဲၣ်အိၣ်အါဂၤလၢအထီၣ်ဖိန့ၢ်
မါက့ၤဒီးကၠီၣ်တဲၣ်တဖၣ်လီၤ.ပှၤကးြပါတဖၣ်စံးလီၤသး ဒၣ်လၢအမ့ၢ်ပှၤကၠီၣ်တဲၣ်ဖိလီၤ.
ကၠိအံၤအိၣ်ဒီးတၢ်လိာ်ကွဲထူဘီလီၢ်,ဒီးတၢ်လိာ်ကွဲဟဲလၢကီၢ်မုၢ်နုာ်တခီကိးကလုာ်ဒဲးဃၣ်ဃၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်
ပှၤယူၣ်တရၣ်ဖိပာ်ကဲတၢ်ထိဒီးတၢ်ကျီနးခံဘ့ၣ်(သဲ) ဒိၣ်န့ၢ်တၢ်ခဲလၢာ်တခီဒံးလီၤ.ယူၣ်တရၣ်(ကၠီၣ်တဲၣ်)တၢ်
ထိအံၤမ့ၢ်ကီၢ်မုၢ်နုာ်တၢ်ထိတ၀ာ်,မုၢ်ထီၣ်တၢ်ထိတ၀ာ်လီၤ.ပှၤထိလၢပျဲၢ်စိၢ်လွံၢ်နၢၣ်(စခွဲယၣ်)ဖီခိၣ်ဒ်လၢမုၢ်နုာ်
အသိး,ပှၤဖျီၣ်စုဖျီၣ်ဒ်လၢမုၢ်နုာ်အသိး,ဒီးတဘျီဃီပှၤထူလၢခီၣ်,တကျာ်လၢခီၣ်လ့ၢ်ခိၣ်သ့စ့ၢ်ကိးလီၤ.ပှၤထိတ
တီၤတတီၤယံာ်သၢမံးနံး,အိၣ်ဘှံးတမံးနံးဖဲအပှၤမၤစၢၤတၢ်တဖၣ်ဟဲထွါန့ၢ်အီၤလၢတၢ်ကံးညာ်,ဟဲ၀ံၢ်က
သုၣ်အီၤ,စံၢ်အီၤ,ဒုးအီအီၤထံ,သ့သပှဲာ်န့ၢ်အကိာ်ယုၢ်ပူၤဒ်လၢမုၢ်နုာ်အသိးလီၤ.
ပှၤညီနုၢ်ထိအတီၤတဆံ,ဘၣ်ဆၣ်လၢကၠိဖိအဂီၢ်ညီနုၢ်ထိထဲဃုတီၤ,ဃု၀ီလီၤ.ပှၤတဂၤထိအ၀ီမ့ၢ်တကတၢၢ်
လၢအဘၣ်ဒိဆါနးအဃိ,မ့တမ့ၢ်လထကနၣ်ထိတနၢၤတကဲလၢၤဘၣ်ဒီးဘၣ်ခီၣ်ရှူအသးလီၤ.လၢပှၤထိအ
၀ီကတၢၢ်တဖၣ်အဂီၢ်တခီ,ပှၤစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အိၣ်၀ဲသၢဂၤလီၤ.
တၢ်ကျီနးတခီလီၤဆီဒီးမုၢ်နုာ်လီၤ.လၢမုၢ်နုာ်တခီပှၤကျီထဲနးတဘ့ၣ်လီၤ.မ့မ့ၢ်လၢယူၣ်တရၣ်(ကၠီၣ်တဲၣ်)တခီ
ပှၤကျီနးခံဘ့ၣ်လီၤ.ဒီးဖဲကျီတၢ်အခါပှၤအူန့ၢ်အီၤပံလီၤ.ပှၤတဂၤဂၤမးမ့ၢ်တခီၣ်ရှူအသးဘၣ်ဒီးကျီတုၤအ
လီၤဃံၤတုၤအသံသ့၀ဲဒၣ်လီၤ.တၢ်လိာ်ကွဲအံၤလီၤပျံၤကစီဒီလီၤ.ဘၣ်ဆၣ်ပှၤလူၤအီၤအါကစီဒီလီၤ.
တၢ်ထိ,တၢ်ကျီနးအံမကဲထိၣ်တၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူအကျဲလၢပှၤအါဂၤအဂီၢ်.လီၤဆီဒၣ်တၢ်လၢဘီကီာ်ပူၤတခီ
န့ၣ်လီၤ.ဒီးပှၤလၢအဖၠဲး(အကျီး)တဖၣ်အဘူးအလဲတဘျီဘျီန့ၢ်စ့လၢအကထိစ့ၢ်ကီးလီၤ.မ့မ့ၢ်လၢကၠိပူၤကီၢ်
ပူၤတခီ,ပှၤဟ့ၣ်ခိၣ်ဖးတမ့ၢ်စ့ဘၣ်.မ့ၢ်ထူကဘျၣ်စ့ကဘျၣ် ဒီးတၢ်ဂုၤတၢ်ဂၤတဖၣ်လီၤ.
ပသိၣ်ဖိစီၤက့ၣ်လဲၤနုာ်လီၤကၠိအံၤဒီးလၢတၢ်လိာ်ကွဲအကျါ,အ၀ဲလိာ်ကွဲတၢ်ထိဒီးတၢ်ကျီနးအမုာ်ကတၢၢ်အ
ဆူၣ်ကတၢၢ်လီၤ.လၢအဖါတံၢ်အနီကရၢၢ်ပူၤ,သုးဖိအိၣ်ခိးနီကရၢၢ်ပူၤန့ၣ်ပှၤထိသ့အိၣ်အါဂၤ,ဒီးသုးခိၣ်သၢပျ့
စါကၠဲးအိၣ်တဂၤလၢအသးပှၢ်တစဲးလံဒီးတဘျီမ့ၢ်ယူတရၣ်(ကၠီၣ်တဲၣ်)ဒီဘ့ၣ်အပှၤကျီနးသ့စဲၣ်နီၢ်ကတၢၢ်ခၠဲးပံၣ်
ယၢၣ်လီၢ်လံၤတဂၤလီၤ. မ့တမ့ၢ်မၤလိကျီနးဒီးသ့စဲၣ်နီၢ်ကတၢၢ်ခၠဲပံၣ်ယၢၣ်လီၢ်လံၤတဂၤလီၤ.
ဟါခီစံၣ်လီၤကၠိ၀ံၤ,နကထံၣ်ဘၣ်ဒၣ်စီၤက့ၣ်မၤလိထိတၢ်ဒီးသုးဖိတဂၤဂၤ,မ့တမ့ၢ်မၤလိကျီနးဒီးစါကၠဲးသးပှၢ်
အံၤန့ၣ်လီၤ.ခီၣ်ဆါ,ခီၣ်လီၤဘှံးသးကဲ,ဟ့ၣ်လီၤသးဘျုးလီၤအသးနီၢ်ကီၢ်လၢတၢ်လိာ်ကွဲခံမံၤအံၤအပူၤ,ဒီးမ့ၢ်
လၢအ၀ဲဒိးသိၣ်လိသးမုာ်,တလိာ်သ့သးနါစိၤနါစိၤဘၣ်အဃိ,သ့ထိၣ်၀ဲဒၣ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်လီၤ.
မ့မ့ၢ်ဘၣ်ဃးလၢလံာ်တကပၤတခီပသးအုးထံၣ်ဘၣ်လၢပသိၣ်ဖိအသးတဂဲၤအါကဲၣ်ဆိးဘၣ်အဃိလီၤ.မ့ၢ်ပှၤ
ဖိသၣ်တဂၤလၢတိၢ်တၢ်န့ၢ်ချ့ဂ့ၤမးဒီးကကျဲးစၢး၀ဲတုၤအဖျိ၀ဲလၢပှၤခဲလၢာ်အဖီခိၣ်တခီအသးတအိၣ်,အသး
တပၢၢ်ထီၣ်ဒံး၀ဲဘၣ်.မၤဒၣ်၀ဲဘၣ်ဒးဘၣ်ဒးလၢတၢ်ဖးဖီ,ဖဲပှၤတီၣ်ထီၣ်တၢ်ကမၣ်လၢအလိၤတသ့ယူၢ်ဧိၤန့ၣ်လီၤ.
ဖးမုာ်တၢ်ပရၢပစၢၢ်တဖၣ်,ဒီးမ့မ့ၢ်တၢ်မၤသးလၢထံကီၢ်အပူၤတခီလူၤပိာ်ထွဲမး၀ဲအခံလၢတၢ်သူၣ်ဟူးသးဂဲၤ
အပူၤန့ၣ်လီၤ.လံာ်လၢအမၤလိ၀ဲဘၣ်ဒီးမုာ်ကတၢၢ်တဘ့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဒွးန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဒွးလၢအကီတဖၣ်တၤအီၤတုၤဒၣ်လဲာ်မံတန့ၢ်ဂဲၤတမ့ၢ်ဘၣ်မး၀ဲတဘျီတဘျီတုၤအမၤနၢၤကွံာ်၀ဲ
န့ၣ်လီၤ.ကျဲးစၢးလၢလံာ်အဲကလံးတဘ့ၣ်တဆံးတက့ၢ်စ့ၢ်ကီးမ့ၢ်လထအသးအိၣ်သ့ဖးလံာ်အိၣ်လၢကၠိလံာ်
ဒၢးပူၤ (လဲတရၢ်ရ့ၢ်) တခီန့ၣ်လီၤ.ဖးပှၤဒူပှၤဃိၤတဖၣ်အသးသမူတဖၣ်မုာ်မး,လီၤဆီဒၣ်တၢ်ပူဘၣ်ဃးအဲက
လံးတမျာ်ခိၣ်ရီဘ့ၢ်ဟူးတဂၤအဂ့ၢ်တခီဖး၀ံၤဖးက့ၤ၀ဲလီၤ.
နံၣ်ဖးဖီအတၢ်ဒိးစဲးတခီအ၀ဲဖျိ၀ဲပှၤတဆံခံဂၤတဂၤလထပှၤသၢဆံဂၤအကျါန့ၣ်လီၤ.တကိၢ်တဂီၤတမဲာ်ဆှး
၀ဲဘၣ်.သးမံဒၣ်ကစီဒီလီၤ.အဖါတံၢ်ြဖၣ်သူ၀ါအသးတမံအါအါဘၣ်.ဘၣ်ဆၣ်လူၤဘၣ်အသးဒီးတဒူအလိၤနီ
တပူၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်.
ကၠိကပျၢ်အနွံန့ၣ်အသးပှဲၤထီၣ်၀ဲဒၣ်တဆံဃုနံၣ်လီၤ.အဖါတံၢ်လဲၤယုၤအီၤဆူကျိတၢးဒီးမၢအဃုထၢကျိတဆိ
ဆိဖဲအသးအိၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.ကွၢ်ကျိတဖၣ်အတၢ်ဂ့ၤဘၣ်ဒၣ်အီၤခဲလၢာ်လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်လၢအသးကံၢ်ပူၤတခီစံး၀ဲ,
ယပၢ်အကျိ ၄၀၅ တဆိယခးတအဲၣ်မး၀ဲ,ယကဃုထၢကျိအ၀ဲအံၤတကလုာ်လီၤ. ဒီးခုထၢကျိ ၄၀၅ တဆိ,လူၤဃုထၢ၀ဲလၢအတိၢ်သ့ၣ်အိၣ် ဒီးအကမဲာ်ပ၀ံာ်သးတဆိန့ၣ်လီၤ.
အဖါတံၢ်သံကွၢ်အီၤ,စီၤက့ၣ်ဧါ,စီၤက့ၣ်ဧါ,နကျိတဆိအံၤအပ၀ံာ်အိၣ်လၢအတိၢ်လီၤနဲာ်,နတဟံးန့ၢ်လၢအတိၣ်
အိၣ်ဘျ့သလံးတဖၣ်ဘၣ်မနုၤလဲၣ်.
အၣ်လါနၤဖါတံၢ်,ကျိအ၀ဲအံၤမးကျိစုတုၤလီၤခီၣ်တုၤလီၤနဲာ်ဖါတံၢ်ဧၢနကွၢ်ခဲကၢာ်မီၣ်,နသးလီကဆီမဲတစူၣ်
ဘၣ်.နဖိဒိၣ်ကမၤန့ၢ်နၤလၢကျိအံၤသၢၣ်,”
ြဖၣ်သူ၀ါတကတိၤအါတၢ်ဘၣ်,သ့ၣ်ညါ၀ဲဒၣ်အပှၤကလုာ်အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်ဒ်အံၤတကလုာ်ကစီဒီလီၤ.ကျိန့ၣ်
အိၣ်ဒီးအပှိၤ,တပှိၤဒံးလီၤ.ဒီးကျိလၢအပှိၤန့ၣ်(တၢ်စံး၀ဲ)အတိၢ်အပ၀ံာ်ကဘၣ်အိၣ်လီၤ.သးပှၢ်ပှ့ၤန့ၢ်အဖိဒိၣ်
ကျိသၣ်အဖျၢၣ်ခံကယၤ,ထုးထီၣ်စဟ့ၣ်စ့ကၢၣ်၂၀၀၀ံၤ,လဲမကိးစီမက့ၣ်ဆူအါဖၢ(ကီၢ်ဆၣ်)အရူမၢအါဖၢ(ကီၢ်
ဆၣ်)ထုးထီၣ်ဟ့ၣ်လီၤစီၤက့ၣ်လၢလဲးစ့ၣ်တဘ့ၣ်လီၤ.အါဖၢ(ကီၢ်ဆၣ်)မၤန့ၢ်အီၤချ့သဒံးနဲာ်,ကီၢ်ရ့ၣ်ခိၣ်အက
စၢ်မၤအီၤန့ၣ်လီၤ.
က့ၤတုၤလၢဟံၣ်,စီၤက့ၣ်လဲၤခး ဒိးသ့ၣ်မၢ်ဟၢၣ်တထံးလထအကျိသီအံၤ,ထံၣ်၀ဲလၢကျိလဲၤတၢ်တီမး ဒီးနံၤ
မးကမူၣ်ကမူၣ်လီၤ.တနၤညါန့ၣ်ပှၤဖါမံဖိးဟုမးအကျိအံၤဒီးမၤ၀ဲဒ်အံၤယံာ်တဘျုးသီန့ၣ်လီၤ.ကၠိတချုးပျၢ်
ခံသီန့ၣ်တၢ်စးထီၣ်ြပၢတၢ်လိာ်ကွဲအါမံၤလီၤ.ပှၤအါကဲၣ်ဆိးအဃိ,ပှၤဘၣ်မၤကွၢ်ဆိဒီးမၤစှၤလီၤကွံာ်ပှၤလၢ
အတြပူးတၢ်တဖၣ်န့ၣ်,ဒ်သိးလၢခံကတၢၢ်အနံၤန့ၣ်ပှၤလိာ်ကွဲတၢ်,တၢ်ဆၢကတီၢ်သုတလၢာ်ဂီၤ၀ဲအဂီၢ်န့ၣ်
လီၤ.
စီၤက့ၣ်ဟ့ၣ်လီၤအမံၤလၢတၢ်စံၣ်အကစီၤထီၣ်,တၢ်ထိဒီးတၢ်ကျီနးလီၤ.မၤနၢၤတၢ်မၤကွၢ်အခီၣ်ထံးအတီၤတ
ဖၣ်ညီကဒၣ်လီၤ.အသကိးသုးဖိဒီးစါကၠဲးတဖၣ်မုၢ်လၢ်တၢ်အါမးလၢအဖီခိၣ်လၢကန့ၢ်နီၣ်ဂံၢ်တၢဘၣ်ဃးတၢ်ထိ
ဒီးတၢ်ကျီနးခံမံၤန့ၣ်လီၤ.
ကၠိပျၢ်အံၤတုၤဃီၤလံ.ဒီးလၢမုၢ်ဆါခီတခီတၢ်ြပၢဘၣ်ဃးတၢ်ဃ့ၢ်တၢ်စံၣ်တဖၣ်ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလီၤ.ပသိၣ်ဖိစီၤ
က့ၣ်ကူဖျီၣ်ခံဖါသူဖုၣ်ဖိတစူၣ်,လၢပျိၢ်လိိၤလၢဆ့ကၤဖိတူာ်စုဒီးလၢသးနါပှၢ်လိၤစ့ၢ်ကီးထီ၀ဲနီၣ်ဂံၢ်၂၇န့ၣ်လီၤ.
အ၀ဲမ့ၢ်ပှၤလိာ်ကွဲအဆံးတတီၤလီၤ.
တုၤတၢ်စံၣ်အထီတုၤဃီၤဒီးပှၤကိးသြတီထီၣ်ဒိထီၣ်ဒၢလွဲဖိဒီးအ၀ဲဒီးပှၤအဂၤယဲၢ်ဂၤလဲၤဃီၤ၀ဲလီၤ.ပှၤစးထီၣ်
တီၣ်ထီၣ်လၢ၄ပ့ၣ်၁၀စုမုၢ်ဒီးပှၤခဲလၢာ်စံၣ်တဂၤတဘီဧိၤစွဲးစွဲးလီၤ.တီၣ်ထီၣ်ကးလၢ၅ပ့ၣ်ဒီးဖျိကးခဲလထာ်လီၤ.
တီၣ်ထီၣ်၅ပ့ၣ်၂စုမုၢ်တဘီပှၤစးထိၣ်ဘျးတဂၤခံဂၤလီၤ.ပှၤဘျးတဖၣ်န့ၢ်အခွဲလၢကစံၣ်ကဒီးအသီခံစုလီၤ.မၤ
၀ဲန့ၢ်ထဲတဂၤ,ဒိးအတဂၤဘၣ်ဟးထိၣ်ကွံာ်လီၤ.ပှၤတီၣ်ထိၣ်၅ပ့ၣ်၄စုမုၢ်တဘီပှၤြပၢလိာ်တၢ်ဘၣ်ဟးထိၣ်ကွံာ်ခံ
ဂၤကဒီးအိၣ်တ့ၢ်ထဲသၢဂၤဧိၤလီၤ.တီၣ်ထီၣ်၅ပ့ၣ်၆စုမုၢ်တဘီ,ပှၤစ့ၣ်ဖိဒၣ်ထဲစီၤက့ၣ်တဂၤဧိၤလီၤ.အဂိၤမီၣ်ခံဂၤ
ဘျးသၢဘျီလိာ်ဒိးဘၣ်အိၣ်တ့ၢ်လီၤ.ခဲအံၤဃူစီၤက့ၣ်အခိၣ်လံ.ဒီးပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်လိာ်ကွဲအခိၣ်တဖၣ်မၢပှၤတီၣ်
ထီၣ်၅ပ့ၣ်၈စုမုၢ်ဒီးပၢစီၤက့ၣ်စံၣ်လီၤ.အ၀ဲစံၣ်ဘၣ်၀ဲခံဘျီမးဖျိလီၤ.ဒီးပှၤမၢအစံၣ်ဆူညါတန့ၣ်လၢၤဘၣ်.မ့မ့ၢ်ပှၤ
ဆံးအကျါ(ကၠူနံယၢၣ်)အဂီၢ်ပှၤဖိသၣ်၁၆နံၣ်စံၣ်တၢ်တထီၣ်ထီဘူနီတဂၤထဲအံၤနီတစုဘၣ် ဒီးပှၤဒဲစုပှီၢ်ခီၣ် ဒိၣ်မးလီၤ.
တုၤဃီၤလၢဟါတၢ်ခံးလီၤတဘီ,တၢ်ထိဒီးတၢ်ကျီနးကဘၣ်တၢ်မၤ၀ံၤက့ၤအီၤလီၤ.တၢ်အံၤမ့ၢ်၀ံၤဒီးြဖၣ်သူ၀ါအ
နီၢ်ကစၢ်ဒၣ်၀ဲဘၣ်တၢ်ဃ့ကညးလၢကဟ့ၣ်လီၤခိၣ်ဖးလီၤ.ြဖၣ်သူ၀ါဟဲဒီးအပှၤအိၣ်ခိးသးသမူသုးခိၣ်တဖၣ်ဆှုၣ်
ဆှုၣ်ဘှဲၣ်ဘှဲၣ်မးလီၤ.သ့ၣ်ညါ၀ဲလထအဖိဒိၣ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ထူကဘျၣ်ဖိတဘ့ၣ်လၢအစံၣ်တၢ်ထီၣ်ထီအဃိအသး
မုာ်လီမဆီစ့ၢ်ကီး၀ဲလီၤ.အိၣ်စ့ၢ်ကီး ဒိးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢဖိဒိၣ်အံၤကမၤနၢၤတၢ်လၢတၢ်ထိဒီးတၢ်ကျီနးန့ၣ်လီၤ.
ပှၤထိတဖုဘၣ်တဖု၀ံၤဟဲတုၤဃီၤလၢစီၤက့ၣ် ဒီးအဖဲးအတီၤလံ.
ပှၤကိးထီၣ်စီၤက့ၣ်,ဒီးနဲၣ်ဘိခၠံး(မ့ၢ်အါဖၢအဖီခွါ)ဆူပျဲၢ်စီၢ်ခိၣ်,ပှၤဖျီၣ်ထီၣ်န့ၢ်အီၤစုဖျီၣ်ခံဂၤလိာ်၀ံၤက့ၤဆ့ၣ်နီၤ
အိၣ်လၢနၢၣ်တဂၤတနၢၣ်အိၣ်ခိးတၢ်ဆၢကတီၢ်လီၤ.နဲၣ်ဘိခၠံးအံၤအီၣ်ခိၣ်ဖးအိၣ်သၢနံၣ်လံ.အပၢ်အါဖၢဒီးပှၤ
အါဂၤနာ်လၢတနံၤအံၤကနၢၤပှၤဟဲသီဖိစီၤက့ၣ်တဂၤအံၤညီကဒၣ်လီၤ.ဒၢလွဲသီၣ်ထီၣ်လၢတၢ်ကစးထီၣ်ထိ
အ၀ီတၢ.ဖိသၣ်လုၣ်ဘီဘိခံဂၤသဖှိဃီၤဆူတၢ်ခၢၣ်သးဟ့ၣ်စုကွၢ်မဲာ်လိာ်သးတရံးတ၀ီ၀ံၤစးထီၣ်လီၤ.
ပှၤသိၣ်လိပာ်စၢၤစီၤက့ၣ်လၢဘိခၠံးအံၤထိတၢ်စုခိၣ်ဆူၣ်မးလၢစုဃွဲတခီဧိၤလီၤ.အစ့ၣ်တခီခးစၢ်စၢ်အဃိပျံၤအ
လီၢ်တအိၣ်ဘၣ်.စီၤက့ၣ်နုာ်လီၤဒီးဘိခၠံးတကျာ်လၢအခိၣ်,အ၀ဲပဒ့ၣ်အီၤသွဲးပျၢ်လီၤစုခိၣ်လၢအစ့ၣ်တခီဘၣ်ဘိ
ခၠံးနါစ့ၤ,သွံၣ်ထီၣ်ပုာ်ယွၤမးလီၤ. ပှၤြတးကလူဒီးဘိခၠံးသးဒိၣ်,မဲာ်ဆှး,မဲာ်ခံးလီၤလၢပှၤအသီဖိတဂၤအံၤက
ဘၣ်မၤမဲာ်ဆှးအီၤလၢအပၢ်ဒီးကမျၢၢ်တဖၣ်အမဲာ်ညါဒ်အံၤဘၣ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.လူၤထိပကံးစီၤက့ၣ်(ဟွံၤ
ဟွံၤ)လၢအစုထွဲတခီ,မ့ၢ်ဘၣ်ဒုစီၤက့ၣ်ကမံမုၣ်ဘၣ်မးသးလီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်စီၤက့ၣ်တဖျးမဲာ်ဘၣ်.ပဒ့ၣ်သွဲးသွဲးဒီးဖဲဘိခၠံးထိအီၤဒီးတလံာ်ကွံာ်အခါဒီးအလၢဒၣ်၀ဲမၤသကူးလီၤ
အီၤအခါ,စီၤက့ၣ်တကၢထီၣ်အခၣ်လာ်စိးနါလၢစုစ့ၣ်စုခိၣ်တခီ,တၢ်သီၣ်မးချဲးကနာ်ဖိ,ဘၣ်ဆၣ်ကမျၢၢ်ထံၣ်
လၢဘိခၠံးလီၤဃံၤအီထီလာ်,သးပ့ၤနီၣ်ဘၣ်မးသးလီၤ.စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဂၤစးထီၣ်ဂံၢ်၁ပၢၢ်လၢ၁၀သနာ်က့,ဘိ
ခၠံးဂဲၤထၢၣ်က့ၤတန့ၢ်လၢဘၣ်,စီၤက့ၣ်နၢၤကးလံ.အသိၣ်သုးဖိဒီးစါကၠဲးတဖၣ်စံၣ်ချဲချီြတးလီၤကလူတဘီလီၤ
.ြဖၣ်သူ၀ါတခီဂံာ်မးသဘျုၣ်မၠဲးမၠဲးမဲာ်တကျိၣ်နါတကျိၣ်လၢတၢ်သးခုဒီးတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤလီၤ.
တၢ်ထိခဲလၢာ်၀ံၤလံ,ဒီးတၢ်ဆိကတီၢ်တၢ်ြပၢတခီနၣ်ရံၣ်လၢပှၤကဟးအ့ၣ်ဟးဆံၣ်,လဲၤပှ့ၤအီၣ်ပှ့ၤအီအဂီၢ်လီၤ.
တခီနၣ်ရံၣ်ပူၤကွံာ်ဒီးကမျၢၢ်တဖၣ်ဟဲက့ၤနုာ်လီၤဆ့ၣ်နီၤက့ၤလၢအလီၢ်စုာ်စုာ်လီၤ.တၢ်ကျီနးကစးထီၣ်၀ဲလီၤ.
မ့ၢ်လၢကၠိဖိအတၢ်ြပၢအဃိပှၤသူနးလၢအကနၣ်လူၤတဖၣ်ဒီးအခိၣ်တစူ၀ဲတဖၣ်လီၤ.သနာ်က့တၢ်အံၤဒၣ်လဲာ်
တပူၤဖျဲး ဒီးတၢ်ဘၣ် ဒိဘၣ်ထံးန့ၣ်ဘၣ်.
ပံသီၣ်ထီၣ်၀ဲလၢပှၤအခီၣ်ထံးတဖုကကျိ၀ဲအဂီၢ်လီၤ.ပှၤကျီတဖုဘၣ်တဖု၀ံၤဟဲတုၤကးလၢစီၤက့ၣ်တီၤလံ.အ၀ဲ
ဘၣ်ကျီဒီးတရူးကးြပါဖိနဲၣ်ယီၣ်စွါလီၤ.
တရူးဖိအံၤလၢအတီၤဒၣ်၀ဲန့ၣ်မ့ၢ်တ့ၢ်လံခၠဲပံၣ်ယဲၣ်လၢမငါတနံၣ်လံ.ထီန့ၢ်စီၤက့ၣ်တစဲးဖိ,ဘၣ်ဆၣ်စီၤက့ၣ်တခီ
အသးနါပှၢ်လဲၢ်န့ၢ်ယီၣ်စွါတစဲးလီၤ.ပှၤခံဂၤအံၤဘၣ်ဒးလိာ်သးဂ့ၤမးလီၤ.ြဖၣ်သူ၀ါကွၢ်တၢ်ဂ့ာ်သဘျုၣ်မးတချုး
လၢၤဘၣ်.စါကၠဲးသိၣ်လိစီၤက့ၣ်တၢ်တမံၤလၢယီၣ်စွါတသ့ၣ်ညါဒံးဘၣ်.တၢ်အံၤမ့ၢ်တၣ်တကၢပ၀ံာ်ဖုးပှၤအစုဒ့
သတူၢ်ကလာ်ဒီးမၤလီၤတဲာ်ကွံာ်နးလီၤ.စုဒ့လၢတၢ်ပ၀ံာ်တကၢဒ်အံၤန့ၣ်ကၢ်ဃၣ်ဃၣ်လီၤ.ဖိသၣ်ခံဂၤကျီစွဲးစွဲး,
တရံးလိာ်အသးယၢ်ခီ,ဒီလိာ်သးယၢ်ခီယၢ်ခီဖဲပံတခီအူမးတၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်ဘၣ်အခါန့ၣ်လီၤ.
ပှၤခံဂၤလိာ်ကွဲပှၤကွၢ်ဂ့ၤလီၤဆီလီၤ.လီၤဘှံးမးလံကပၢၤဒိၣ်စးထီၣ်ယွၤလံ.အိၣ်အိၣ်စါကၠဲးတကျာ်သီၣ်ထးခိၣ်
တီးကနး,စီၤက့ၣ်ဆှီးဃီၤအနးခီၣ်ထံးလၢစုထွဲတခီဆူယီၣ်စွါအစုစ့ၣ်နးခီၣ်ထံး,တကၢပ၀ံာ်၀ဲသတူၢ်ကလာ်ဒီး
ယီၣ်စွါအနးလၢစုစ့ၣ်တခီကၢ်ကွံာ်ြပီကနာ်ဒီးအတၢ်ကူးလာ်လီၤတဲာ်ကွံာ်ြခါကနာ်လီၤ.ယီၣ်စွါအစုစ့ၣ်အဒ့ဆါ
မး,ဒီးမၤက့ၤတသ့ဘၣ်ယူာ်ထီၣ်စုလၢတၢ်ခီၣ်ရှူသးပနီၣ်န့ၣ်လီၤ.စီၤက့ၣ်နၢၤကးလံ့ြဖၣ်သူ၀ါသါသဖှိထီၣ်ကၤ.
ဟၢၣ်”ကလာ်,လီၤကဆှၣ်က့ၤ၀ဲဒီးဂံာ်က့ၤသဘျုၣ်မၠဲးမၠဲးလၢတၢ်သးခုသးမုာ်အပူၤလီၤ.စါကၠဲးဒီးအဂိၤမီၣ်တဖၣ်
ယိးထီၣ်အပျဲၢ်စီၤက့ၣ်လၢဖံထံခိၣ်ြတးလီၤကလူတဘီလီၤ.
တၢ်ြပၢ၀ံၤခဲလၢာ်ဒီးကၠိခိၣ်ဟဲထိၣ်လၢပျဲၢ်စီၢ်ခိၣ်ဃုာ်ဒီးြဖၣ်သူ၀ါ,၀ံၤကတိၤဒိၣ်က့ၤြဖၣ်သူ၀ါဒီးပှၤြပၢတၢ်လၢအ
ကန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖးတဖၣ်စှၤကိာ်၀ံၤ,ကိးထီၣ်ပှၤမၤနၢၤတၢ်တဂၤဘၣ်တဂၤအမံၤလၢကဟဲထီၣ်ဟံးန့ၢ်က့ၤအခိၣ်
ဖးစုာ်စုာ်လီၤ.ပသိၣ်ဖါဖိစီၤက့ၣ်မၤန့ၢ်ထူကဘျၣ်ဖိသၢဘ့ၣ်လီၤ.
တဟါန့ၣ်ကၠိပျၢ်ကွံာ်တလါလီၤ.ကၠိဖိတဖၣ်ဟံးစုကွၢ်မဲာ်လိာ်သး၀ံၤလီၤဖးက့ၤဆူတဂၤအဟံၣ်တဂၤအဟံၣ်
လီၤ.လၢြဖၣ်သူ၀ါအနီပူၤတခီပှၤကတိၤနံနူၢ်တၢ်ဘၣ်ဃးစီၤက့ၣ်အတၢ်မၤနၢၤတဖၣ်တုၤမုၢ်ယိာ်မးမံ၀ဲလီၤ.
မုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်တခီစီၤက့ၣ်က့ၤဆူစံာ်ဖးလဲၢ်လီၤ.က့ၤစိာ်ကျိ၄၀၅တဆိဒီးထူကဘျၣ်သၢဘ့ၣ်လီၤ.အဖါတံၢ်မၢပှၤ
လဲၤဆှၢအီၤလၢကဆီလီၤ.
စီၤက့ၣ်က့ၤတုၤဟံၣ်ဒီးအသိၣ်ဖါဖိစီၤလါဟဲသဂၢၢ်အီၤအဆိကတၢၢ်လီၤ.စီၤလါအပၢ်သံသဒၣ်အီၤယံာ်တစဲး
လံဒီးဖျိကၠိဖဲစံာ်ဖးလဲၢ်၀ံၤပာ်တီၢ်ကွံာ်တၢ်မၤလိလံာ်ဒီးမၤက့ၤပှၤကွၢ်ကဆီအတၢ်မၤလၢစကီၤစီၤ၀ါအအိၣ်လီၤ.
စကီၤစီၤ၀ါအတၢ်ဖံးတၢ်မၤဘၣ်ဘျုးဘၣ်ဖှိၣ်,ဒိၣ်ထီၣ်လဲၢ်ထီၣ်၀ဲအဃိပှ့ၤန့ၢ်အါထီၣ်ကဆီဖါတံၢ်ခံဒုဒီးကဆီမိၢ်
တဒုလီၤ.ပှၤမၤတၢ်ဖိလီၢ်လံၤတဖၣ်န့ၢ်ဘၣ်ဘူးန့ၢ်လဲတလါလွံၢ်ဆံထ့းကၢၣ်,မ့မ့ၢ်အသီတခီတ၈ၤတလါသၢဆံ
လီၤ.စီၤလါမၤတၢ်ဒီးကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤတၢ်အမိၢ်မုၣ်ကမဲအဂီၢ်တဒိးကွဲဘၣ်.
စီၤလါထံၣ်ဃီၤစီၤက့ၣ်တဘီ,ပာ်လီၤကွံာ်ပျံၤလၢအပှိၤ၀ဲ,ဃ့ၢ်သဖှိဃီၤဒီးဖိးဟုမးအသကိးလၢအအဲၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
စီၤက့ၣ်ထံၣ်အသကိးဖိအံၤဒီးသးခုစ့ၢ်ကီး ဒိၣ်မးဒီးသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်ဒၣ်လဲာ်အကျိသီ၄၀၅တစိၢ်ညါန့ၣ်လီၤ.
တစိာ်လီၤက့ၤစီၤက့ၣ်အတၢ်ဖိတၢ်လံၤတဆံးတက့ၢ်တဖၣ်၀ံၤဒီးစီၤလါထံၣ်စီီၤက့ၣ်ယိးထီၣ်အကျိအသီအိၣ်လၢ
အထၢၣ်တၢ်ကံးယာ်တီၢ်အပူၤဒီးစီၤလါကမၢကမၣ်၀ဲဒိၣ်မးလီၤ.
ဟ့ၤစီၤက့ၣ်,နလဲၤမၤန့ၢ်ကျိတဆိအံၤလၢလဲၣ်ခီလဲၣ်.”
ဟဲနုာ်လၢဟံၣ်ပူၤနၤဧၢ,ခွါကတဲပၠးနၤ.”စီၤက့ၣ်ဖိးထီၣ်စီၤလါအကိာ်ဒီးက့ၤမိၤနုာ်အီၤဆူဟံၣ်ပူၤလီၤ.က့ၤတုၤ
လၢဟံၣ်ပူၤတခီ,စကီၤစီၤ၀ါ,စကီၤမုၣ်,အဖါတံၢ်စီၤဘျဲၣ်ဒီးစီၤက့ၣ်အ၀ဲၢ်ပိာ်မုၣ်ခံဂၤပုဖိစိာ်လံၤဟဲ၀ီမးစီၤက့ၣ်
လၢတၢ်သးခုဖး ဒိၣ်အပူၤလီၤ.
စီၤက့ၣ်အိးထီၣ်ကျိထၢၣ်အခိၣ်ဖျီၣ်,ထုးထီၣ်အကျိ၄၀၅အသီတဆိလၢတၢ်ပလီၢ်ပဒီအပူၤ,ဒီးပှၤခဲလၢာ်ကမၢက
မၣ်၀ဲလီၤ.အ၀ဲအံၤမ့ၢ်ဖါတံၢ်ြဖၣ်သူ၀ါအတၢ်ဟ့ၣ်ဖဲယသးပှၤထီၣ်၁၆နံၣ်အနံၤနံၣ်လီၤ.ဟ့ၣ်ဃုာ်ယၤအသၣ်၂၀၀,
ယခးဒီးတၢ်အိၣ်တ့ၢ်ဒံး၁၉၅ဖျၢၣ်ဒံးညါနဲာ်”စီၤ၀ါဖီၣ်ဃီၤအဖိခွါအကိျ၀ံၣ်ထီၣ်၀ံၣ်လီၤမး၀ဲအစုဟံးသွီနုာ်ဆဲးဖျိး
ထီၣ်ကျိသၣ်,စူၣ်ကွၢ်၀ဲလၢတၢ်သးမုာ်အဃိလီၤ.အၢၣ်,စီၤက့ၣ်ဒုဃှထၢကျိအသးတဆးကစီဒီလီၤ.စံး၀ဲလၢအ
သးပူၤ.
၀ံၤအဖါတံၢ်စီၤဘျဲၣ်ပျ့ၢ်ထီၣ်ကဒီးကျိကွၢ်၀ဲဆူအံၤဆူဘး၀ံၤစံး၀ဲ,”ကျၢၤသူၣ်ကျၢၤသးမၤလီၤစီၤက့ၣ်ဧၢ.မ့မ့ၢ်စီၤ
လါတဂၤတခးညီနုၢ်ကျိဘၣ်ဒီးဖီၣ်လိာ်ကွဲတစိၢ်ဒီးစံး,တဘီအံၤဒုကဆီမံၤတဖၣ်သ့ၣ်ညါဘၣ်မီၤလဲၣ်.”
အီၣ်,ယသးပ့ၤနီၣ်သးဖါတံၢ်ြဖၣ်သူ၀ါမၤလိာ်ယၤလၢကဆီလၢယခးန့ၢ်အဆိကတၢၢ်တဒုယဘၣ်ဟ့ၣ်သါလၢ
အမဲ.
ဂ့ၤလံ,စီၤက့ၣ်ဧၢ,တယံာ်တမီၢ်ဘၣ်ဒီးပကလဲၤြပၢခးနကျိဒီးယယကျိသၢၣ်.မတၤခးတၢ်ကန့ၢ်အါ,ကဘျၢဂ့ၤလဲၣ်.
ပသါကွၢ်စါဘီနဲာ်,စကီၤစီၤ၀ါကတိၤထီၣ်တၢ်လီၤ.စီၤ၀ါတီၢ်စီၤက့ၣ်အၢအၢသီသီ၀ံၤအလီၢ်ခံအသးတမုာ်က့ၤနီ
တစဲးဘၣ်.အသးသိၣ်ဃီၣ်က့ၤအီၤလီၤ.ဒီးခဲအံၤသးအိၣ်မၤဘၣ်က့ၤတၢ်ဒီးမၤမုာ်က့ၤစီၤက့ၣ်အသးအဃိပာ်လီၤ
စဲဃဲၤသးလၢကလဲၤခးယုၤ၀ဲတၢ်လၢဆီဖါလ့ခိၣ်အပှၢ်ဖးဒိၣ်ပူၤ,ဒီးတဘျီဃီကွၢ်ပာ်သ့ၣ်ပဟံၣ်လၢအဘျၢအဒိၣ်
တဖၣ်အလီၢ်ကကူာ်လီၤ၀ဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
စီၤက့ၣ်အမိၢ်တခီတသီၣ်တသဲ,အိးထိၣ်အဖိခွါအတလါသါကကွၢ်မ့ၢ်ကူကၤဘၣ်အၢအိၣ်တနီၤနီၤလၢသါက
ဆှုၣ်၀ဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.ထုးထီၣ်ကွၢ်တၢ်ဒီးထံၣ်ဘၣ်တလါပှာ်၀ါအကုတၢ်ဖံးဖိသၢဖျၢၣ် ဒီးသံကွၢ်,စီၤက့ၣ်ဧၢ,တၢ်အံၤတၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.”
စီၤက့ၣ်ကွၢ်ဃီၤတလါဆံးဖိတဖၣ်ဒီးစံးအါမိၢ်ဧၢ,မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်လိာ်ကွဲခိၣ်ဖးလၢယမၤန့ၢ်လၢကၠိပျၢ်အတၢ်ြပၢလိာ်ကွဲ
အဃီလီၤ.နအိးထီၣ်ကွၢ်မီၣ်,အမိၢ်အိးထီၣ်ဒီးထံၣ်ဘၣ်ထူကဘျၣ်တဘ့ၣ်ဘၣ်တဘ့ၣ်တစုအသးမုာ်မး၀ဲလီၤ.
သနာ်က့သံကွၢ်ကဒီး၀ဲနလိာ်ကွဲမနုၤတဖၣ်လဲၣ်.”
ဒီးတုၤစီၤက့ၣ်တဲပၠးအီၤလၢအြပၢလိာ်ကွဲတၢ်စံၣ်,တၢ်ထိ,တၢ်ကျီနးတဘီမုပှၢ်ဖုးဘၣ်မးသးတဘီလီၤ.ကွၢ်ဃီၤ
အ၀ၤအမဲာ်ဒီးစံး,ပှၤဖုပှၢ်ဧၢပဆှၢလီၤပဖိခွါလၢကၠိတဘီအံၤကမၣ်လံဧါသၢၣ်.မ့ၢ်စံၣ်လိာ်ကွဲထဲတၢ်ဧိၤတဘၣ်
တၢ်နီတမံၤဘၣ်.တၢ်ထိ,တၢ်ကျီတဂၤဒုလီၤပျံၤမးလဲၣ်.ဖိခွါအိၣ်ဒၣ်ထဲတဂၤဧိၤ,ယဘၣ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အီၤလၢဒ့
တတဲာ်မဲာ်တဖး,အူသူၣ်ဖှူးလဲးမးအီၤ,သၣ်ဘုလါစီၢ်လီၤအလိၤမးယတခီၣ်နဲာ်,ခဲအံၤကလဲၤထိသံ၀ီသံလိာ်သး,
ကျီသံကစဲာ်လိာ်သးဆှုၣ်မဲာ်ကဲၤမဲာ်ဒ်အံၤတဂၤယတူၢ်တပှဲၤဘၣ်.”မုပှၢ်သးဖျိးကနိးမးတဘီလီၤ.
စကီၤစီၤ၀ါတခီနံၤထီၣ်ဟဲာ်-ဟဲာ်စီၤက့ၣ်မိၢ်ဧါ,စီၤက့ၣ်မိၢ်ဧါ,ယဖိၣ်သၣ်ၣ်ခွါအခါဒ်သိးနကအဲၣ်ယၤ,ယဘၣ်ကနိဒီးဖိၣ်သၣ်ခါွအဂၤတဖၣ်ဘူး
ယကသံတခီတမ့ၢ်ဧဲၢ်.ယဘၣ်ဆဲးသူကံဒုၣ်ခံထခီလိာ်ပှဲၤဒီးယီ(ထိကွီ)တဖၣ်ဒ်သိးနကနာ်လၢယမ့ၢ်ပိာ်ခွါတံၢ်နီၢ်,
ယလိၤကိၢ်ဘၣ်မးသးခံသီလၢအဆါညိးအဃနိတခီ,နသးပ့ၤနီၣ်လၢာ်လံဧါ.
“အါ,နဲနတမ့ၢ်ယဖိလၢယဘၣ်ဒၢန့ၢ်အီၤ,အိၣ်ဖျဲၣ်န့ၢ်အီၤ,လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်န့ၢ်အီၤနာ်.”ဒီမိ၀ၤခံဂၤတၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ပၢၢ်ထီၣ်
မးတစဲးညါလီၤ.စီၤဘျဲၣ်တခီဒ်ပှၤဆိမိၣ်တၢ်အါကတိၤတၢ်စှၤမးတဂၤအသိး,ဖီၣ်ထီၣ်ထူကဘျၣ်သၢဘ့ၣ်ဘျး
လီၤစဲ၀ြလၢအဖိဒိၣ်အသးနါပှၢ်စုစ့ၣ်လိၤတခီဃူဃီၣ်ဒီၣ်,မၢအဖိဒိၣ်ယိးထီၣ်ကျနိ၄၀၅လၢဖံဘၣ်စ့လိၤ,ဆၢထၢၣ်
ဘျၢတလၢၤဆှၣ်မးတးဒ်သုးဖိပၠးသုးတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲတဂၤအသိး၀ံကတိၤထီၣ်တၢ်”ကွၢ်ဃီၤလၢအံၤဧဲၢ်,၀ဲပဖိဒိၣ်
စီၤက့ၣ်မးပိာ်ခွါတံၢ်နီၢ်နၤဧၢ.”
စီၤလါဒဲပကူၣ်အစု,စီၤ၀ါတခီကွၢ်အဖိပှဲၤဒီးမဲနံၤအ့လီၤ.မိၣ်တခီကွၢ်လီၤဖိဒီးမ့ၢ်လၢပှၤအါဂၤအသးမုာ်လၢအဖိ
အဃိ,အ၀ဲအသးဖိမုာ်ထီၣ်ဒအိၣ်ဘှီၣ်က့ၤ၀ဲလီၤ.
လီၤတဲာ်လၢဟါတခီစီၤက့ၣ်အမိၢ်လဲဆူအဒၢးပူၤ,ဖီၣ်ထီၣ်ကဒီးစီၤက့ၣ်အစုလၢပသံးလၢၢ်လါအိၣ်လၢအလိၤတ
ခီန့ၣ်ဒီးသံကွွၢ်အီၤ,”စီၤက့ၣ်ဧၢ,နတီဒီးနတၢ်အၢၣ်လီၤမိၢ်စ့ၢ်ကီးဧါ.”
စီၤက့ၣ်ဖိးဟုအမိၢ်ဒီးစံးဆၢအီၤ,”မိၢ်ဧၢ,ထဲယဂဲၤလိဒၣ်ယသးလၢတၢ်ထိဒီးတၢ်ကျီနးတဖၣ်ယမံမီၢ်ထီၣ်ပိာ်မုၣ်ပိာ်
မၢၤမးတချုးဘၣ်.”
တၢ်စံးဆၢအံၤမၤမုာ်နီၢ်ထူအသးဒိၣ်မးလီၤ့တၢ်ထိဒးတၢ်ကျီနးမံ-့ၢ်မၤဂ့ၤယဖိဒဖသိးအံၤဒးတြကၢးလၢယြတီအ
လိာ်ကွဲအီၤစ့ၢ်ကၠးမးလဲၣ့်မိၢ်တဂၤအံၤမ့ၢ်ဒၣ်သူခိၣ်မုၣ်လိၤ့တသ့ၣ်ညါဒံးဘၣ်တၢ်သးကဆှီတံၢ်နီၢ်ဟဲဒၣ်လၢကစၢ်
ယွၤအတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤန့ၣ်ဘၣ်.မ့မ့ၢ်တၢ်လၢအထံၣ်ဘၣ်၀ဲလၢကမၤစၢၤအဖိခွါအံၤဒ်သိးဟံးဃာ်ဖိၣ်သၣ်ခွါ အတၢ်စီတၢ်ဆှံကန့ၢ်န့ၣ်,မ့ၢ်ထီဒါအတၢ်ဘၣ်အသးဖဲအခီၣ်ထံးသနာ်က့အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်က့ၤ၀ဲမုာ်ကစီဒီလီၤ.
တဟါအံၤစကီၤဒိသံထိးဖါဖိတဒုဒီးဘုၣ်အီၣ်ဘုၣ်အီတၢ်,ကွဲပှၤကိၠဖိဒီးကိၠခိၣ်နဲၣ်စမါလၢကဟဲအီၣ်သကိးမ့ၤလီၤ.
ပှၤဘၣ်တၢ်ကွဲဟဲခဲလၢာ်,မ့ၢ်လၢအဆၢထံၣ်ဘၣ်စီၤက့ၣ်ဒီးစီၤက့ၣ်အကျိကဆီအသီဒီးအထူကဘျၣ်သၢဘ့ၣ်အ
ဃိန့ၣ်လီၤ.
တၢ်အီၣ်မ့ၤအီထံ၀ံၤ,ဖိသၣ်မုၣ်တဖၣ်အိၣ်တကပၤ,ဖိသၣ်ပိာ်ခွၠါတဖၣ်အိၣ်တကပၤ,မၤလုၢ်အုၣ်ထါဘူးမုၢ်ကဆ့ၣ်
တခီလီၤ.စကီၤစီၤ၀ါအသးမုာ်မး,ဒီးဖဲဖိသၣ်တဖၣ်သူၣ်ဖှံသးညီလၢဘျီၣ်ပူၤအခါအ၀ဲအိၣ်လၢမံဒးပူၤဒီးအယီာ်
ဖးစီၤဘျဲၣ်,ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤတၢ်လဲၤဟးလိာ်ကွဲလဲၤဆဲးလဲၤခးယုၤစီၤက့ၣ်အတၢ်လၢကစၢၢ်ဆီဖါလ့ခိၣ်အဂ့ၢ်လီၤ.
(ထုးထီၣ်ဟံးန့ၢ်အီၤလၢသရၣ်ဒိၣ်စီၤထူကွဲး”ထွံမဲၢ်က့ၣ်ဘျၢထီၣ်အလံာ်တၢ်တဲအပူၤ)
